Halina Szyrmerowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Halina Szyrmerowa
Data i miejsce urodzenia

18 stycznia 1918
Czernin

Data ?mierci

22 pa?dziernika 2008

Miejsce spoczynku

Cmentarz Pow?zkowski w Warszawie

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Armii Krajowej Warszawski Krzyż Powstańczy Medal Rodła Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego

Halina Szyrmerowa , z domu Donimirska, pseud. Halszka (ur. 18 stycznia 1918 w Czerninie koło Sztumu , zm. 22 pa?dziernika 2008 ) ? polska działaczka społeczna, ?ołnierz Armii Krajowej , uczestniczka powstania warszawskiego , honorowa obywatelka Sztumu.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Młodo?? [ edytuj | edytuj kod ]

Pochodziła ze znanej rodziny ziemia?skiej, zasłu?onej dla polsko?ci na Pomorzu; była cork? Witolda Donimirskiego (1874?1939) i Wandy z Sikorskich (1890?1974), po matce wnuczk? Stanisława Sikorskiego (1855?1929), ziemianina z Kaszub, działacza narodowego i wieloletniego posła do sejmu pruskiego, oraz prawnuczk? Ignacego Łyskowskiego (1820?1886), rownie? zasiadaj?cego w sejmie pruskim, inicjatora tworzenia polskich biblioteczek ludowych na Warmii.

Od wczesnej młodo?ci wł?czona była w polsk? prac? o?wiatow? na Powi?lu. Kształciła si? w gimnazjum siostr nazaretanek w Rabce (1931?1936), w 1937 podj?ła studia w Szkole Głownej Handlowej w Warszawie.

II wojna ?wiatowa [ edytuj | edytuj kod ]

Pierwsze lata okupacji sp?dziła w Ko?uszkach koło Sochaczewa, gdzie uczestniczyła w tajnym nauczaniu . Po?niej krotko pracowała w charakterze urz?dniczki na Lubelszczy?nie. W marcu 1943 znalazła si? ponownie w Warszawie i pod pseudonimem Halszka wst?piła w szeregi Armii Krajowej. Odbyła przeszkolenie sanitarne oraz wojskowe i skierowana została do pracy w Szpitalu Malta?skim, gdzie opiekowała si? rannymi partyzantami i uczestnikami AK-owskich akcji bojowych. Sprawowała te? opiek? nad grup? dzieci z okolic Zamo?cia, ktore odbito z transportu do Niemiec. W powstaniu warszawskim była rownie? sanitariuszk? (w batalionie ?Miotła” ), niosła pomoc rannym na Starowce i w ?rodmie?ciu. Po kl?sce powstania została wywieziona na przymusowe roboty do Niemiec.

Okres powojenny [ edytuj | edytuj kod ]

Po II wojnie ?wiatowej nale?ała do pionierow polskiej administracji i ?ycia kulturalno-społecznego w Olsztynie i okolicach. Jako ochotniczka przybyła do Olsztyna 31 marca 1945 w składzie pierwszej Grupy Operacyjnej Ministerstwa Komunikacji; zatrudniona została jako sekretarka pełnomocnika rz?du na okr?g warmi?sko-mazurski Jakuba Prawina , a potem wojewody olszty?skiego Zygmunta Robla . Uczestniczyła w organizowaniu kursow repolonizacyjnych dla Warmiakow i Mazurow. Weszła w skład zarz?du okr?gu Zwi?zku Harcerstwa Polskiego . W 1946 wyszła za m?? za kapitana dyplomowanego Jozefa Szyrmera, owczesnego naczelnika Wydziału Wojskowego Urz?du Wojewodzkiego w Olsztynie, weterana kampanii wrze?niowej.

Od 1954 pracowała w olszty?skiej ksi?garni ?Veritas”, a od 1969 na etacie oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego . Była rownie? przewodniczk? PTTK . Na emerytur? przeszła w 1974.

Była autork? wierszy patriotycznych, niewydanych drukiem (były odczytywane na spotkaniach i zebraniach konspiracyjnych). W 2003 opublikowała tom wspomnie? Był taki ?wiat...: Moj wiek XX (wcze?niej wspomnienia publikowała na łamach prasy, m.in. W domu moich rodzicow , ?Jantarowe Szlaki”, 1979, nr 4). Nale?ała do ?wiatowego Zwi?zku ?ołnierzy Armii Krajowej . Została odznaczona m.in. Krzy?em Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski , Krzy?em Walecznych , Krzy?em Armii Krajowej , Warszawskim Krzy?em Powsta?czym , Medalem Rodła , Odznak? Honorow? za Zasługi dla Wojewodztwa Warmi?sko-Mazurskiego . Sztum nadał jej tytuł honorowego obywatela.

Zmarła 22 pa?dziernika 2008, pochowana została na Cmentarzu Pow?zkowskim , w grobie rodzinnym (kwatera 229p). Z jej siedmiorga rodze?stwa: Olgierd Donimirski (1913?2004) był znanym działaczem narodowym na Powi?lu, a w 1945 pierwszym tymczasowym starost? olszty?skim; Stanisław (1928?2012) został chemikiem (1965 doktor nauk technicznych), pracownikiem Wojskowej Akademii Technicznej ; Ewa (1922?1944) poległa w powstaniu warszawskim. Ewa, Bogumiła (1919?1969, po?niej Krzysztofikowa) oraz Irena (1920?2007, po?niej zam??na Rialland) Donimirskie w latach okupacji dwukrotnie były wi?zione przez gestapo w Grudzi?dzu .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]