Gutzon Borglum

Imi? i nazwisko	John Gutzon de la Mothe Borglum
Data i miejsce urodzenia	25 marca 1867 St. Charles
Data i miejsce ?mierci	6 marca 1941 Chicago
Narodowo??	ameryka?ska
Dziedzina sztuki	rze?ba
Multimedia w Wikimedia Commons

John Gutzon de la Mothe Borglum (ur. 25 marca 1867 w St. Charles , zm. 6 marca 1941 w Chicago ) ? ameryka?ski malarz i rze?biarz, tworca monumentalnych rze?b w zboczu Mount Rushmore , przedstawiaj?cych twarze czterech prezydentow Stanow Zjednoczonych.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? 25 marca 1867 roku w St. Charles , w Idaho . Był dzieckiem du?skich imigrantow Jamesa i Idy Michelson Borglumow. Jego ojciec był mormonem, ktory miał dwie ?ony ? rodzone siostry. Od siodmego roku ?ycia wychowywany był w Nebrasce . Miał brata, Solona , ktory rownie? wybrał karier? rze?biarza ^{[1] [2]} .

Studiował sztuk? w San Francisco . W wieku 22 lat o?enił si? ze swoj? nauczycielk?, starsz? od siebie o 18 lat, Elizabeth Janes Putnam. W 1890 roku wyjechał do Europy, by kontynuowa? studia na Academie Julian i w Ecole des Beaux-Arts w Pary?u . Był uczniem mi?dzy innymi Augusta Rodina , pod jego wpływem zainteresował si? rze?b?. Od 1896 przebywał w Anglii, gdzie zajmował si? malarstwem, ilustrowaniem ksi??ek oraz rze?b?. Jego prace zyskiwały uznanie zarowno we Francji, jak i w Wielkiej Brytanii. W 1901 wrocił do USA i osiadł w Nowym Jorku . W 1909 rozwiodł si? z pierwsz? ?on? i po?lubił Mary Montgomery, jedn? z pierwszych kobiet z doktoratem, znaj?c? sze?? j?zykow ^[2] .

W 1907 Gutzon Borglum opracował projekt Pomnika Konfederacji w zboczu Stone Mountain w Georgii. Realizacja najwi?kszego na owe czasy monumentu rozpocz?ła si? w 1923 roku. Dwa lata po?niej, rze?biarz przerwał prace, zniszczył modele i opu?cił teren budowy pomnika ^[3] .

W 1927 roku artysta rozpocz?ł realizacj? swojego najwi?kszego dzieła. Był to projekt monumentalnych rze?b, popiersi czterech prezydentow USA, wykutych w zboczu Mount Rushmore w Dakocie Południowej. Gutzon Borglum był tu głownym rze?biarzem, przez 14 lat kierował ekip? zło?on? z około 400 robotnikow ^[4] .

6 marca 1941 roku rze?biarz zmarł w szpitalu w Chicago . W tym samym roku syn rze?biarza, Lincoln, zako?czył realizacj? Mount Rushmore National Memorial ^[2] .

Tworczo?? [ edytuj | edytuj kod ]

Najbardziej znanym dziełem Gutzona Borgluma jest Mount Rushmore National Memorial . S? to monumentalne rze?by wykonane w granitowej skale zbocza Mount Rushmore w Dakocie Południowej. Przedstawiaj? twarze czterech prezydentow Stanow Zjednoczonych, artysta uwiecznił w ten sposob George’a Washingtona , Thomasa Jeffersona , Theodore’a Roosevelta i Abrahama Lincolna ^[4] .

Artysta jest tworc? rze?b postaci ?wi?tych, w tym apostołow, w katedrze ?w. Jana Bo?ego w Nowym Jorku . Wyrze?bił popiersie prezydenta Abrahama Lincolna, obecnie znajduj?ce si? w budynku Kapitolu w Waszyngtonie ^{[1] [2]} .

Gutzon Borglum jest autorem wielu pomnikow, w tym nieistniej?cego ju? (odsłoni?tego w 1931 roku), pomnika Woodrowa Wilsona w Poznaniu . Ufundowany przez Ignacego Paderewskiego pomnik został zniszczony w czasie okupacji niemieckiej ^[3] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]