Extravehicular Mobility Unit

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Podstawowe cz??ci budowy.
Rozszerzony skafander EMU. Skafandry s? białe aby odbija? ciepło i odro?nia? si? na czarnym tle przestrzeni; czerwone paski pozwalaj? odro?ni? astronautow.

Space Shuttle/International Space Station Extravehicular Mobility Unit (EMU) ? samodzielny, antropomorficzny system, ktory zapewnia ochron? ?rodowiskow?, mobilno??, podtrzymywanie ?ycia i komunikacj? dla członkow załogi wahadłowcow kosmicznych lub Mi?dzynarodowej Stacji Kosmicznej , wykonuj?cych spacery kosmiczne. Jest to dwucz??ciowy połsztywny skafander i obecnie jeden z dwoch skafandrow kosmicznych u?ywanych przez załog? Mi?dzynarodowej Stacji Kosmicznej, drugim jest rosyjski skafander Orłan .

Elementy skafandra [ edytuj | edytuj kod ]

EMU Display and Control Module (DCM).

EMU, podobnie jak skafandry Apollo/Skylab A7L , był rezultatem wielu lat bada? i rozwoju. Składa si? z konstrukcji Twardego Gornego Torsu (HUT), Podstawowego Systemu Podtrzymywania ?ycia (PLSS), ktory zawiera system podtrzymywania ?ycia i systemy elektryczne, sekcji ramion, r?kawic, hełmu "ba?ki" w stylu Apollo, osłony przeciwsłonecznej (EVVA) i Mi?kkiej Konstrukcji Torsu (LTA), poł?czonej z Uszczelk? Zamkni?cia Ciała (BSC), ło?yskiem talii, osłon? krocza, nogawkami i butami. Przed zało?eniem ci?nieniowej cz??ci ubioru, członkowie załogi przywdziewaj? Odzie? Maksymalnej Absorpcji (MAG) (zasadniczo zmodyfikowana "Zale?na" pielucha do zbierania moczu - Urz?dzenie Zbierania Moczu lub UCDs, obecnie nie u?ywana) i ewentualnie Bielizn? Kontroli Termicznej ( kalesony ). Ostatnim elementem przed zało?eniem ci?nieniowego skafandra jest Odzie? Chłodzenia Ciecz? i Wentylacji (LCVG), ktora posiada jasne, plastikowe rurki przez ktore przepływa chłodziwo ( woda ) reguluj?ce temperatur? ciała oraz rur? wentylacyjn? do usuwania powstaj?cych gazow.

Po zało?eniu LCVG astronauta nakłada LTA. Astronauta wchodzi nast?pnie do ?luzy, przywdziewa HUT, podł?cza p?powin? LCVG do p?powiny w HUT'ie, a nast?pnie dwie cz??ci skafandra s? ł?czone razem za pomoc? Uszczelki Zamkni?cia Ciała. Po wł?czeniu i sprawdzeniu skafandra, astronauta zakłada urz?dzenie pełni?ce funkcj? hełmofonu , tzw. "czapk? Snoopy" - br?zowo-biał? czapk? pochodz?c? z czasow programu Apollo - ktora zawiera par? słuchawek i mikrofon, umo?liwiaj?ce astronautom w trakcie EVA komunikacj? z pozostałymi członkami załogi, przebywaj?cymi na pokładzie orbitera i kontrol? naziemn? w Houston . Po zało?eniu "czapki Snoopy ", r?kawic i hełmu skafander jest zamykany i wytwarza si? w nim ci?nienie. Regulator i wentylatory skafandra s? aktywowane, gdy serwisowe p?powiny s? odł?czone i wewn?trzne ci?nienie skafandra osi?gnie 4,3 psi. Typowy EMU mo?e zapewnia? astronaucie wsparcie przez 8,5 godziny, z 30 minutow? rezerw? na wypadek awarii podstawowego systemu podtrzymywania ?ycia. Aby wykona? spacer kosmiczny z pokładu wahadłowca, ci?nienie kabiny jest zmniejszane z 14,7 psi do 10,2 psi na 24 godziny, po czym astronauci musz? wst?pnie oddycha? przez 45 minut [1] . W przypadku załogi ISS astronauci musz? wst?pnie oddycha? przez około 4 godziny [1] .

Specyfikacja [ edytuj | edytuj kod ]

Nazwa: Baseline Extravehicular Mobility Unit Spacesuit

Producent: International Latex Corporation (ILC) Dover i Hamilton Standard (podstawowy system podtrzymywania ?ycia) [1]

Misje: STS-6 (1983) do STS-110 (2002) [1]

Funkcja: orbitalny spacer kosmiczny [1]

Ci?nienie operacyjne: 4,3 psi (29,6 kPa) [1]

Masa skafandra EVA: 109 lb (49,4 kg) [1]

Całkowita masa skafandra EVA na wyposa?eniu wahadłowca: 254 lb (115 kg) [1]

Podstawowe podtrzymywanie ?ycia: 8 godzin (480 minut) [1]

Zapasowe podtrzymywanie ?ycia: 30 minut [1]

Nazwa: Enhanced Extravehicular Mobility Unit Spacesuit

Producent: International Latex Corporation (ILC) Dover, Hamilton Standard (podstawowy system podtrzymywania ?ycia) i NASA (SAFER) [1]

Misje: 1998 do teraz [1]

Funkcja: orbitalny spacer kosmiczny [1]

Ci?nienie operacyjne: 4,3 psi (29,6 kPa) [1]

Masa skafandra EVA: 122 lb (55,3 kg) [1]

Całkowita masa skafandra EVA na wyposa?eniu wahadłowca: 275 lb (124,7 kg) [1]

Całkowita masa skafandra EVA na wyposa?eniu ISS: 319 lb (145 kg) [1]

Podstawowe podtrzymywanie ?ycia: 8 godzin (480 minut) [1]

Zapasowe podtrzymywanie ?ycia: 30 minut [1]

Produkcja [ edytuj | edytuj kod ]

Elementy i akcesoria EMU (PLSS, hełm, czapka komunikacyjna oraz obr?cze blokuj?ce hełm i r?kawice) s? produkowane przez Hamilton Sundstrand , oddział United Technologies z Windsor Locks ( Connecticut ), podczas gdy mi?kkie komponenty skafandra (ramiona HUT'a i cały LTA) s? produkowane przez ILC Dover z Frederica ( Delaware ). Dwie firmy rywalizuj?ce na pocz?tku programu Apollo o kontrakt na budow? skafandra kosmicznego "Block II" (spacery ksi??ycowe), podj?ły w 1974 wspołprac? przeciwko David Clark Company i Garrett AiResearch przy konstrukcji i rozwoju EMU. Podczas Apollo, w A7L produkowanych przez ILC Dover stosowano plecak podtrzymywania ?ycia , ktory był elementem ksi??ycowego zestawu pozapojazdowego. Stosowano rownie? hełm i obr?cze blokuj?ce dostarczane przez Hamilton United, ale pierwotnie ILC Dover miała dostarcza? tylko ramiona i nogawki skafandra, podobny proces trwa nadal.

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Po otrzymaniu kontraktu na budow? EMU w 1974, Hamilton United i ILC Dover dostarczyły pierwsz? jednostk? EMU do NASA w 1982 roku. W fazie bada? i rozwoju (1975?1980) testowano odporno?? skafandra na ogie? oraz przeprojektowano wentylator cyrkulacji powietrza. Pierwszy EMU poleciał z misj? STS-4 w lipcu 1982, podczas ktorej astronauci ?wiczyli zakładanie i dopasowywanie skafandra w ?luzie wahadłowca kosmicznego. Pierwszy spacer kosmiczny z wahadłowca miał odby? si? podczas STS-5 , do czego jednak nie doszło z powodu awarii zasilania wentylatora cyrkulacyjnego. Do pierwszego spaceru z u?yciem nowego EMU doszło w trakcie STS-6 , gdy Story Musgrave i Donald Peterson wyszli do ładowni wahadłowca Challenger i przetestowali techniki obni?ania podstawki startowej gornego stopnia na paliwo stałe u?ywanej do wynoszenia TDRS-A (Tracking and Data Relay Satellite) na orbit? geostacjonarn? .

Inne spacery były dalej wykonywane z pokładu wahadłowcow, zwłaszcza podczas: STS-41-B (pierwszy lot z u?yciem Załogowej Jednostki Manewrowania (MMU)), STS-41-C (misja naprawcza Solar Max ) i STS-51-A (gdzie zostały zabrane i wrociły na Ziemi? dwa niedziałaj?ce satelity), ale wi?kszo?? EMU wykorzystywano podczas misji serwisowych Kosmicznego Teleskopu Hubble'a . W trakcie tych lotow, dwaj wyznaczeni do spaceru astronauci wychodzili z orbitera, do czego NASA wymagała czterech typow skafandra (razem z cz??ciami naprawczymi). Przed rozpocz?ciem budowy ISS w listopadzie 1998 przeprowadzono ze ?luzy wahadłowca kosmicznego 41 spacerow z u?yciem EMU [2] .

Wraz z budow? ISS, Hamilton Sundstrand i ILC Dover udoskonalili istniej?ce EMU stosowany w wahadłowcach tworz?c skafander modułowy. Pozwoliło to na pozostawienie EMU na pokładzie ISS do dwoch lat oraz dostosowywanie na orbicie rozmiaru dla poszczegolnych członkow załogi. Postanowiono rownie? zwi?kszy? pojemno?? baterii Simplified Aid for EVA Rescue (SAFER), ulepszy? kamery i radia oraz wprowadzono nowy system ostrze?e? i uwag. Inne funkcje wprowadzono w skafandrach ISS, w tym dodatkowe baterie ogrzewaczy wbudowanych w r?kawice, pozwalaj?ce utrzyma? astronautom ciepłot? r?k podczas nocnych fragmentow ka?dej 95 minutowej orbity .

Obecnie ISS EMU i rosyjski Orlan s? u?ywane przez załogi wszystkich narodowo?ci na Mi?dzynarodowej Stacji Kosmicznej. Dwa EMU s? przechowywane w Quest Joint Airlock .

Przyszło?? [ edytuj | edytuj kod ]

NASA b?dzie korzystała z EMU do ko?ca budowy ISS, program wahadłowcow ju? si? zako?czył. Przygotowuj?c si? do maj?cego rozpocz?? si? programu Constellation , obejmuj?cego ISS , Ksi??yc oraz Marsa , NASA planowała zast?pi? EMU i skafander ci?nieniowy ACES nowym systemem skafandrow kosmicznych Constellation, ktory wywodzi si? ze skafandrow ACES oraz rozwijanych i testowanych przez ILC skafandrow kosmicznych Mark III oraz I-Suit.

W nowym skafandrze, ktory jest w stanie, w zale?no?ci od konfiguracji, chroni? astronautow podczas startu, nagłych wypadkow w trakcie lotu, wej?cia w atmosfer? i l?dowania oraz stanu mikrograwitacji i spacerow ksi??ycowych, planowano zastosowanie sprz?tu i modułowej budowy u?ywanych w skafandrach ACES i EMU. 11 czerwca 2008 roku, NASA przyznała Oceaneering International kontrakt na rozwoj i produkcj? nowych skafandrow, David Clark Company i United Space Alliance stali dwojgiem z siedmiu realizatorow nowego przedsi?wzi?cia. Oceaneering pokonało wspołpracuj?ce Hamilton Sundstrand/ILC Dover w kwestii budowy nowych skafandrow kosmicznych.

Jednak 15 sierpnia 2008 roku w komunikacie prasowym NASA stwierdzono, ?e kwestia zgodno?ci wymaga rozwi?zania kontraktu na System Skafandrow Kosmicznych Constellation z Oceaneering International, Inc. z Houston dla po?ytku rz?du. Po?niej, 2 marca 2009 NASA ogłosiła: "NASA przyznała tymczasowe umowy Oceaneering International Inc. z Houston na rozpocz?cie projektowania, rozwoju i produkcji nowego systemu skafandrow kosmicznych Programu Constellation. Nowy kontrakt ustanowił wspołprac? z Hamilton Sundstrand/ILC Dover."

Anulowanie programu Constellation sprawiło jednak, ?e status skafandrow stał si? niepewny.

Galeria [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s US Spacesuits . Kenneth S. Thomas & Harold J. McMann. Chichester, UK: Praxis Publishing Ltd., 2006. ISBN  0-387-27919-9 .
  2. W. West, V. Witt, C. Chullen: EVA 2010: Preparing for International Space Station EVA Operations Post-Space Shuttle Retirement . American Institute of Aeronautics and Astronautics.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]