Brian John Peter Ferneyhough
(ur.
16 stycznia
1943
w
Coventry
)
[1]
?
brytyjski
kompozytor
i
pedagog
; czołowy przedstawiciel
nowej zło?ono?ci
.
Studiował w Birmingham School of Music (1961?1963), a nast?pnie w
Londynie
w
Krolewskiej Akademii Muzycznej
pod kierunkiem
Lennoxa Berkeleya
(1966?1967). W 1968 przyznano mu stypendium Mendelssohna i podj?ł studia w
Conservatorium van Amsterdam
u
Tona de Leeuwa
. Od 1969, po otrzymaniu stypendium kompozytorskiego miasta
Bazylei
, studiował przez 2 lata w tamtejszej akademii muzycznej u
Klausa Hubera
[1]
.
Wykładał kompozycj? w
Hochschule fur Musik Freiburg
(1973?1986)
[1]
[2]
i w
Koninklijk Conservatorium
w
Hadze
(1986?1987)
[1]
. W 1987 przeniosł si? na stałe do
Stanow Zjednoczonych
i został profesorem kompozycji na
Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego
. Od 2000 jest zwi?zany z
Uniwersytetem Stanforda
, b?d?c etatowym profesorem muzyki
[1]
[2]
, wykładowc? go?cinnym (2007-2008) i aktualnie (2020) ? profesorem emerytem
[3]
.
Oprocz tych stałych etatow był zwi?zany z najbardziej presti?owymi instytucjami dydaktycznymi i mi?dzynarodowymi szkołami letnimi muzyki wspołczesnej. Przez 20 lat był stałym wykładowc? na
Mi?dzynarodowych Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadcie
(1976?1996)
[1]
, dodatkowo pełni?c tam w latach 1984?1994 funkcj? koordynatora klasy kompozycji
[1]
[2]
. Od 1990 prowadził te? kursy kompozycji w Fondation Royaumont w
Asnieres-sur-Oise
[1]
[2]
i w Cursus Informatique na
IRCAM
w
Pary?u
[1]
. Był profesorem go?cinnym w
Kungliga Musikhogskolan i Stockholm
,
California Institute of the Arts
i na
Uniwersytecie w Chicago
[2]
. Ponadto prowadził go?cinnie wykłady i kursy mistrzowskie w
Konserwatorium Paryskim
, Civica Scuola di Milano, na brytyjskich uniwersytetach w
Oksfordzie
,
Cambridge
i
Durham
oraz na kilku uniwersytetach i szkołach wy?szych w Ameryce Połnocnej
[2]
.
Nagrody, wyro?nienia i odznaczenia
[
edytuj
|
edytuj kod
]
(na podstawie materiałow ?rodłowych
[1]
[3]
[4]
[5]
- 1967 ? Lady Holland Composition Award, Krolewska Akademia Muzyczna (Londyn)
- 1968 ? brytyjskie stypendium Mendelssohna
- 1978 i 1982 ? Grand Prix du Disque
- 1969?1971 ? stypendium kompozytorskie miasta Bazylei
- 1979 ? Koussevitzky International Recording Award (KIRA), za
Transit
- 1974?1975 ? stypendium kompozytorskie SWR Sinfonieorchester Baden-Baden und Freiburg
- 1984 ?
Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
- 1996 i 2011 ?
Royal Philharmonic Society Music Awards
, w kategorii Chamber-Scale Composition; w 2011 za
Kwartet smyczkowy nr 6
- 2007 ?
Ernst von Siemens Music Prize
Jest członkiem stowarzyszonym londy?skiej Krolewskiej Akademii Muzycznej (od 1990), członkiem berli?skiej
Akademie der Kunste
(od 1996) i członkiem korespondentem
Bayrische Akademie der Schonen Kunste
(od 2005).
Muzyk? Ferneyhougha, osadzon? w nowej zło?ono?ci (new complexity), cechuje typowa dla tego stylu wielowarstwowa i zmienna interakcja pomi?dzy wszystkimi procesami zachodz?cymi w utworze
[6]
. Wybor takiej metody kompozytorskiej jest wypadkow? z jednej strony wpływu formalnego wykształcenia u Tona de Leeuwa i Klausa Hubera, z drugiej za? ? jego samodzielnych młodzie?czych poszukiwa? i analiz dzieł
Schonberga
,
Stockhausena
,
Bouleza
,
Hindemitha
i
Bartoka
[6]
[7]
. Ferneyhough odrzucił jednak sztywne reguły totalnego
serializmu
[6]
[7]
, zast?puj?c je swoistymi rozwi?zaniami
formalnymi
i
notacyjnymi
, takimi jak
[6]
:
- irracjonalne miary
taktowe
? wyra?ane w ułamkach pełnych taktow, np. 3/10 lub 5/24
- mikrotony
- typy
fakturalne
? charakterystyczne kombinacje
gestow
i
barw
- procedury quasi-serialne ? niekoniecznie
dodekafoniczne
- notacja werbalna ? np. słowny opis mo?liwych procesow i stanow
- szczegolne elementy zapisu muzycznego ? np. ro?ne sposoby notacji głowek nut, mikrotonow, glissand, oznaczenie k?ta, pod jakim instrument ma by? utrzymany pod wargami, notacja
aleatoryczna
i in.
W efekcie jego kompozycje nasycone s? hermetycznymi konstrukcjami d?wi?kowymi, zło?on? kalejdoskopow? form?, niebywale zag?szczon? faktur?, niesymetryczn? narracj?, pozornie chaotyczn?
harmonik?
, a przy tym s? trudne w rozczytywaniu. Wszystko to sprawia, ?e reprezentuj? ekstremalny poziom trudno?ci i stawiaj? nadzwyczajnie wysokie wymagania wykonawcom i odbiorcom
[6]
[7]
[8]
.
(na podstawie materiału ?rodłowego
[1]
Utwory orkiestrowe
- Epicycle
na 20 solowych instr. smyczkowych, 1968
- Firecycle Beta
1971
- La terre est un homme
na wielk? orkiestr?, 1979
- Carceri d’invenzione I
na 16 instr., 1982
- Carceri d’invenzione IIa
na flet i 20 instr., 1985
- Carceri d’invenzione III
na 18 instr., 1986
- Plotzlichkeit
na wielk? orkiestr?, 2006
- Chronos-Aion
17 instr., 2008
Utwory kameralne
- String Quartet no. 1
, 1963
- 4 Miniatures
na flet i fortepian, 1965
- Coloratura
na oboj i fortepian, 1966
- Sonata
na 2 fortepiany, 1966
- Prometheus
na sekstet d?ty drewniany, 1967
- Sonatas
na kwartet smyczkowy, 1967
- Time and Motion Study I
na klarnet basowy, 1977
- String Quartet no. 2
, 1980
- Adagissimo
na kwartet smyczkowy, 1983
- String Quartet no. 3
, 1987
- Fanfare for Klaus Huber
na 2 perkusje, 1988
- La chute d’Icare
na klarnet solo i zespoł kameralny, 1988
- String Quartet no. 4
, 1990
- String Trio
, 1995
- Flurries
na flet piccolo, klarnet, rog, fortepian, skrzypce i wiolonczel?, 1997
- In nomine a 3
na flet piccolo, oboj i klarnet, 2001
- no time (at all)
na 2 gitary, 2004
- String Quartet no. 5
, 2006
- Dum transisset I?IV
na kwartet smyczkowy, 2006
- String Quartet no. 6
, 2010
Utwory na instrumenty solowe
- Epigrams
na fortepian, 1966
- 3 Pieces
na fortepian, 1967
- Cassandra’s Dream Song
na flet, 1970
- Time and Motion Study I
na klarnet basowy, 1977
- Unity Capsule
na flet, 1976
- Lemma?Icon?Epigram
na fortepian, 1981
- Superscriptio
na flet piccolo, 1981
- Carceri d’invenzione IIb
na flet, 1984
- Intermedio alla ciaccona
na wiolonczel?, 1986
- Kurze Schatten II
na gitar?, 1988
- Trittico per Gertrude Stein
na kontrabas, 1989
- Bone Alphabet
na perkusj?, 1991
- Unsichtbare Farben
na skrzypce, 1998
Utwory wokalne
- Missa brevis
na 12 głosow solowych, 1969
- Transit
na sopran, mezzosopran, alt, tenor, baryton, bas, orkiestr? kameraln? i instr. elektroniczne, 1975
- Time and Motion Study III
na 16 głosow solowych, perkusj? i instr. elektroniczne, 1974
- Etudes transcendantales
na sopran i zespoł kameralny, 1985
- On Stellar Magnitudes
na sopran i zespoł kameralny, 1994
Opery
- Shadowtime
, libretto Charles Bernstein, 2003; premiera: Monachium, 2004
Utwory elektroakustyczne
- Time and Motion Study II
na wiolonczel? i instr. elektroniczne, 1976
- Mnemosyne
na klarnet basowy i ta?m? dwu?cie?kow?, 1986
- Carceri d’invenzione IIc
na flet i ta?m?, 1987
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
Richard
R.
Toop
Richard
R.
,
Ferneyhough, Brian
, Oxford Music Online. Grove Music Online, 22 pa?dziernika 2008,
DOI
:
10.1093/gmo/9781561592630.article.09503
, via Oxford University Press
[dost?p 2020-10-18]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
d
e
f
Fabrice
F.
Fitch
Fabrice
F.
,
Brian Ferneyhough. Complete Biography
[online], Edition Peters
[dost?p 2020-10-18]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Brian Ferneyhough
[online], Stanford University. Department of Music
[dost?p 2020-10-18]
(
ang.
)
.
- ↑
Koussevitzky International Recording Award (KIRA) Winners
[online], Musicans Club of New York
[dost?p 2020-10-18]
(
ang.
)
.
- ↑
RPS Awards
[online], Royal Philharmonic Society
[dost?p 2020-10-18]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
d
e
Iwona
I.
Lindstedt
Iwona
I.
,
Zło?ony ?wiat Briana Ferneyhougha
, ?Glissando” (7), grudzie? 2005, s. 30-40
,
ISSN
1733-4098
[dost?p 2020-10-18]
(
pol.
)
.
- ↑
a
b
c
Jonathan Harvey.
Brian Ferneyhough
. ?The Musical Times”. Vol. 120, No. 1639, s. 723-728, 1979-09.
DOI
:
10.2307/962346
.
ISSN
0027-4666
.
OCLC
53165808
. via Jstor.
(
ang.
)
.
- ↑
Rafał
R.
Wawrzy?czyk
Rafał
R.
,
Wyspy
, ?Dwutygodnik” (271), grudzie? 2019
,
ISSN
2299-8128
[dost?p 2020-10-17]
(
pol.
)
.
brak strony (czasopismo)
- Andrzej
A.
Chodkowski
Andrzej
A.
(red.),
Encyklopedia muzyki
, Warszawa: PWN, 1995, s. 254,
ISBN
83-01-11390-1
.
- Brian Ferneyhough. W: Bogusław Schaeffer:
Kompozytorzy XX wieku
. T. II. Krakow: Wydawnictwo Literackie, 1990, s. 222-224.
ISBN
83-08-01859-9
.
(
pol.
)
.