August Mroczkowski
(ur.
3 sierpnia
1845
w
Zatwarnicy
, zm.
29 stycznia
1920
w
Sanoku
) ?
powstaniec styczniowy
,
nauczyciel
, ziemianin.
Urodził si? 3 sierpnia 1845 w Zatwarnicy
[1]
[2]
[a]
[3]
. Jako student przyst?pił do
powstania styczniowego
w 1863
[1]
. Słu??c jako szeregowiec karabinierow w oddziale ochotnikow
Franciszka Ksawerego Horody?skiego
brał udział w
wyprawie na Radziwiłłow
(zako?czonej niepowodzeniem 2 lipca 1863)
[1]
[4]
. Jesieni? znalazł si? w partii pułkownika
Wojciecha Komorowskiego
i wraz z wypraw? 31 pa?dziernika 1863 przybył do wsi
?d?ary
nad
Bugiem
, pełni? wtedy funkcj? tytularnego tr?bacza i hejnalisty (przyznanej mu w zwi?zku z wcze?niejszej grze na tr?bce w orkiestrze gimnazjalnej)
[5]
. Noc? na 1 listopada wyruszył z powsta?cami w dalsz? drog? na
Poryck
. Ugrupowanie składało si? z oddziałow IV, VI i VII, a on słu?ył w 1 kompanii 1 plutonu karabinierow w IV oddziale
[6]
. Wraz z powsta?cami w południe tego dnia wkroczył do Porycka, po czym wraz ze swoj? kompani? zaj?ł pozycje w rowach przy szosie biegn?cej rownolegle do frontu nieprzyjaciela uczestnicz?c w
walce z nacieraj?cymi siłami wroga
[7]
[1]
[4]
. Wieczorem pełnił jeszcze słu?b? na widecie, a około połnocy opu?cił z powsta?cami Poryck w my?l decyzji dowodcy Komorowskiego
[8]
[9]
. Potem wraz z towarzyszami został wyparty po?cigiem rosyjskim na obszar Galicji, po czym w gronie powsta?cow odstawiony przez wojska austriackie do
Sokala
[10]
. W trakcie powstania był ranny (miał przebity bok bagnetem)
[11]
.
W 1871 uzyskał
absolutorium
na
Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego
[12]
[13]
. Podj?ł prac? w zawodzie nauczyciela 24 wrze?nia 1873
[2]
. Od tego czasu w charakterze zast?pcy nauczyciela pracował w
C. K. Miejskim Wy?szym Gimnazjum w Ja?le
, gdzie uczył przyrody
[14]
[15]
[16]
. Reskryptem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 11 wrze?nia 1876 w charakterze zast?pcy nauczyciela został przeniesiony z Jasła do
C. K. Gimnazjum ?w. Jacka w Krakowie
[17]
[18]
. W szkole uczył j?zyka polskiego, matematyki, historii naturalnej, kaligrafii, nauk przyrodniczych
[19]
. Egzamin nauczycielski zło?ył 5 czerwca 1882
[2]
.
Rozporz?dzeniem z 31 lipca 1883 C. K. Ministra Wyzna? i O?wiecenia został przeniesiony ze stanowiska zast?pcy nauczyciela w C. K. Gimnazjum ?w. Jacka w Krakowie do
C. K. Gimnazjum
w
Sanoku
, gdzie został mianowany nauczycielem rzeczywistym 22 sierpnia 1883
[2]
[20]
[21]
. Reskryptem Wysokiego C. K. Prezydium Rady Szkolnej Krajowej z 10 wrze?nia 1886 został zatwierdzony na stałe w zawodzie nauczycielskim i mianowany c. k. profesorem
[22]
. Jako profesor sanockiego gimnazjum wykładał histori? naturaln?, matematyk?, j?zyk polski
[23]
. Nadzorował oddział filialny sanockiego gimnazjum od 22 listopada 1902
[24]
do 28 grudnia 1908
[25]
[26]
. W roku szkolnym 1909/1910 przebywał na urlopie
[27]
. Ponadto nauczał historii w Instytucie Wy?szym Naukowo-Wychowawczym przygotowuj?cym dziewcz?ta do zawodu nauczycielskiego
[28]
oraz j?zyka polskiego i stylistyki w Szkole Przemysłowej Uzupełniaj?cej w Sanoku, powołanej w 1893
[29]
. Otrzymał VIII rang? słu?bow? 1 pa?dziernika 1899
[30]
, nast?pnie VII rang? 13 pa?dziernika 1903
[2]
. W sprawozdaniach szkolnych sanockiego gimnazjum w latach 1907 i 1908 ukazały si? jego publikacje na temat
higrometrow
[31]
. W zawodzie nauczyciela pracował przez prawie 40 lat
[32]
. Reskryptem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 18 marca 1911 został przeniesiony w stały
stan spoczynku
[33]
. Postanowieniem cesarza
Franciszka Jozefa I
z 26 grudnia 1915 otrzymał tytuł c. k. radcy szkolnego wraz z uwolnieniem od taksy
[34]
. Po odzyskaniu przez Polsk? niepodległo?ci Rada Szkolna Krajowa rozporz?dzeniem z dnia 10 pa?dziernika 1919 upowa?niła do zaj?cia w zakładzie (sanockiego gimnazjum) emerytowanego profesora Mroczkowskiego
[35]
.
Był członkiem
Towarzystwa Nauczycieli Szkoł Wy?szych
we Lwowie
[36]
. 17 listopada 1894 został wybrany zast?pc? członka wydziału na rok 1895 koła jasielsko-sanockiego TNSW z siedzib? w Sanoku, z zast?pstwem w Sanoku
[37]
, był zast?pc? przewodnicz?cego koła jasielsko-kro?nie?sko-sanockiego
[38]
, aktywist? koła sanockiego
[39]
, w 1910 był jego przewodnicz?cym
[40]
. Był członkiem
sanockiego gniazda
Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego ?Sokoł”
od 1 stycznia 1899
[41]
i działał w jego strukturach
[42]
, od 1908 pełnił funkcj? zast?pcy członkow s?du honorowego, a od 1911 był s?dzi? w s?dzie honorowym
[43]
[44]
. Jego nazwisko zostało umieszczone w drzewcu sztandaru TG Sokoł w Sanoku, na jednym z 125 gwo?dzi upami?tniaj?cych członkow
[45]
. Był działaczem Towarzystwa Upi?kszania Miasta Sanoka
[46]
, w ktorym był członkiem komisji rewizyjnej od 18 marca 1905
[47]
, wydziałowym
[48]
, zast?pc? prezesa (1910
[49]
, 1911
[50]
[51]
, 1912
[52]
). W lipcu 1912 uczestniczył w Zje?dzie Zwi?zku Towarzystw Upi?kszania Kraju
[53]
. Był członkiem zwyczajnym
Macierzy Szkolnej dla Ksi?stwa Cieszy?skiego
[54]
. Zasiadł w radzie nadzorczej Towarzystwa Kasy Zaliczkowej w Sanoku
[55]
. 20 lipca 1904 został wybrany członkiem rady nadzorczej Powiatowego Towarzystwa Zaliczkowego w Sanoku
[56]
. W 1904, 1905 był wybierany członkiem wydziału ?Towarzystwa Bursy”, sprawuj?cego piecz? nad
Burs? Jubileuszow? im. Cesarza Franciszka Jozefa w Sanoku
[57]
[58]
. 27 pa?dziernika 1905 został wybrany ponownie przewodnicz?cym wydziału Towarzystwa Pomocy Naukowej w Sanoku
[59]
[60]
[61]
.
Posiadał gospodarstwo rolne z dworem w
Krajowicach
[62]
. Do ko?ca ?ycia przez 44 lata był ?onaty z Michalin? z domu Łuszczy?sk? (zm. 1936)
[63]
[64]
. Jego cork? była Zofia, ktora została ?on? duchownego greckokatolickiego Antoniego Jaksy Kłaczy?skiego
[65]
.
Nagrobek Augusta Mroczkowskiego w Sanoku
August Mroczkowski zmarł 29 stycznia 1920 w Sanoku na zapalenie płuc
[63]
. 31 stycznia 1920 został pochowany na
cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku
po pogrzebie pod przewodnictwem sanockiego proboszcza ks.
Franciszka Salezego Matwijkiewicza
[63]
[66]
. Opiek? nad nagrobkiem Augusta Mroczkowskiego podj?li harcerze z
Hufca Ziemi Sanockiej im. ks. hm. Zdzisława Peszkowskiego
[67]
.
Wspomnienia powsta?cze Augusta Mroczkowskiego (podpisane inicjałami ?A. M.”) opisuj?ce wypraw? na Poryck, walki tam?e i odwrot, zostały wydrukowane na łamach ?
Tygodnika Ziemi Sanockiej
” wiosn? 1912
[68]
. O osobie Augusta Mroczkowskiego, w tym w kontek?cie udziału w powstaniu styczniowym, oraz nauki w sanockim gimnazjum wspominali w 1958 wychowankowie tego zakładu:
Jozef Stachowicz
[4]
, dr
Jan ?wierzowicz
[69]
i prof.
Karol Zaleski
[70]
[71]
,
Walerian B?tkowski
[72]
,
Franciszek Bielak
[73]
.
- O higrometrach i sposobie ich u?ycia
(1907)
- O higrometrach i sposobie ich u?ycia (doko?czenie)
(1908)
[74]
[75]
austro-w?gierskie
- ↑
Tu podano miejsce urodzenia:
Brze?any
.
Ksi?ga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1895 do 1952 r.
. Sanok. s. 160 (poz. 2385).
- ↑
a
b
c
d
Nieco szczegołow biograficznych dotycz?cych uczestnikow organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W:
Jozef Białynia Chołodecki
:
Ksi?ga pami?tkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziest? rocznic? powstania r. 1863/1864
. Lwow: 1904, s. 309.
Biogram Augusta Mroczkowskiego autorstwa Jozefa Białyni Chołodeckiego został wykorzystany jako identyczny w publikacjach:
Sanoczanie w powstaniu
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 5, s. 2, 26 stycznia 1913.
oraz
Edward Zaj?c
.
Sanoczanie w powstaniu styczniowym 1863 r.
. ?
Gazeta Sanocka ? Autosan
”. Nr 2 (473), s. 5, 10-20 stycznia 1989.
- ↑
a
b
c
d
e
Henryk Kopia
:
Spis nauczycieli szkoł ?rednich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie
. Lwow: Towarzystwo Nauczycieli Szkoł Wy?szych, 1909, s. 82.
- ↑
Zatwarnica - historia i tera?niejszo??. Rys historyczny Zatwarnicy
. twojebieszczady.net. [dost?p 2014-06-29].
- ↑
a
b
c
Jozef Stachowicz
: W słu?bie ojczyzny. W:
Ksi?ga pami?tkowa Gimnazjum M?skiego w Sanoku 1888-1958
. Krakow:
Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe
, 1958, s. 113.
- ↑
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 15, s. 1-2, 14 kwietnia 1912.
- ↑
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego. II
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 16, s. 1-2, 21 kwietnia 1912.
- ↑
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego. III
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 18, s. 2, 5 maja 1912.
- ↑
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego. III
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 18, s. 3, 5 maja 1912.
- ↑
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego. IV
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 20, s. 1-2, 19 maja 1912.
- ↑
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego. V
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 22, s. 2, 2 czerwca 1912.
- ↑
Karol Zaleski
: Tradycje Powstania Styczniowego (wspomnienia z lat chłopi?cych w Sanoku). W:
Ksi?ga pami?tkowa Gimnazjum M?skiego w Sanoku 1888?1958
. Krakow:
Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe
, 1958, s. 178.
- ↑
?Studia Historyczne”, Tom 22, 1979, s. 207.
- ↑
Ryszarda Czepulis-Rastenis:
Inteligencja polska XIX i XX wieku. Studia, Tom 2. Warszawa 1981, s. 102, 104.
- ↑
Szematyzm Krolestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Ksi?stwem Krakowskiem na rok 1874
. Lwow: 1874, s. 403.
- ↑
Szematyzm Krolestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Ksi?stwem Krakowskiem na rok 1876
. Lwow: 1876, s. 397.
- ↑
Ksi?ga pami?tkowa 70-lecia Pa?stwowego Gimnazjum imienia krola Stanisława Leszczy?skiego w Ja?le 1868?1938
. Jasło: 1938, s. 12, 113.
- ↑
Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum ?w. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1877
. Krakow: 1877, s. 47.
- ↑
Szematyzm Krolestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Ksi?stwem Krakowskiem na rok 1877
. Lwow: 1877, s. 381.
- ↑
Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum ?w. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1877
. Krakow: 1877, s. 50.
?
Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum ?w. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1878
. Krakow: 1878, s. 39.
?
Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum ?w. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1879
. Krakow: 1879, s. 25.
?
Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum ?w. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1880
. Krakow: 1880, s. 25.
?
Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum ?w. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1881
. Krakow: 1881, s. 40.
?
Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum ?w. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1882
. Krakow: 1882, s. 40.
?
Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum ?w. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1883
. Krakow: 1884, s. 59.
- ↑
Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum ?w. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1884
. Krakow: 1884, s. 7.
- ↑
Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1884
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1884, s. 103.
- ↑
Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1887
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1887, s. 15.
- ↑
Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1884
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1884, s. 101.
?
Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1885
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1885, s. 21.
?
Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1886
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1886, s. 59.
?
Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1887
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1887, s. 13.
?
Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1888
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1888, s. 67.
?
Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1889
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1889, s. 29.
?
Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1890
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1890, s. 39.
?
Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1891
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1891, s. 21.
?
Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1892
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1892, s. 23.
?
Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1893
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1893, s. 15.
?
Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1894
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1894, s. 33.
?
XIV. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1895
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1895, s. 43.
?
XVI. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1897
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1897, s. 33.
?
XVII. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1898, s. 65.
?
18. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898/9
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1899, s. 1.
?
19. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1899/1900
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1900, s. 1.
?
20. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1900/1901
. Sanok: 1901, s. 2.
?
21. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1901/1902
. Sanok: 1902, s. 2.
?
22. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1902/1903
. Sanok: 1903, s. 2.
?
23. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1903/1904
. Sanok: 1904, s. 2.
?
24. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1904/1905
. Sanok: 1905, s. 2.
?
25. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1905/1906
. Sanok: 1906, s. 2.
?
26. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1906/1907
. Sanok: 1907, s. 3.
?
XXVII. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 2.
?
XXVIII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1908/9
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1909, s. 2.
?
XXIX. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1909/10
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1910, s. 2.
?
Sprawozdanie Jubileuszowe z działalno?ci Pa?stwowego Gimnazjum w Sanoku w latach 1888-1938 wydane z okazji Wielkiego Zjazdu wychowawcow i wychowankow Zakładu w 50 rocznic? pierwszego egzaminu dojrzało?ci
. Sanok: 1938, s. 40.
?
Ksi?ga pami?tkowa Gimnazjum M?skiego w Sanoku 1888-1958
.
Krakow
:
Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe
, 1958, s. 74.
?
Alojzy Zielecki
,
Społecze?stwo Sanoka u progu XX wieku. ?ycie kulturalne. W epoce autonomii galicyjskiej
, w:
Sanok. Dzieje miasta
. Praca zbiorowa pod redakcj?
Feliksa Kiryka
, Krakow 1995, s. 462.
- ↑
22. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1902/1903
. Sanok: 1903, s. 5.
- ↑
XXVII. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 2.
- ↑
XXVIII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1908/9
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1909, s. 5.
- ↑
XXIX. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1909/10
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1910, s. 2, 5.
- ↑
Wojciech Sołtys
: W epoce autonomii galicyjskiej. O?wiata i szkolnictwo. W:
Sanok. Dzieje miasta
. Krakow: Secesja, 83-86077-57-3, s. 435.
- ↑
Szkoła przemysłowa uzupełniaj?ca w Sanoku
. ?Gazeta Sanocka”. Nr 59, s. 2-3, 17 maja 1896.
- ↑
19. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1899/1900
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1900, s. 3.
- ↑
Maria My?ka-Kril
: Dorobek nauczycieli i uczniow Gimnazjum w Sanoku. W:
Ksi?ga pami?tkowa Gimnazjum M?skiego w Sanoku 1888?1958
. Krakow:
Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe
, 1958, s. 98.
- ↑
Kronika
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 26, s. 3, 18 czerwca 1911.
- ↑
XXX. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1910/11
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1911, s. 8.
- ↑
XXXIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1915/16
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1916, s. 13.
- ↑
XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Pa?stwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata 1917, 1918, 1919 i 1920
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1921, s. 37.
- ↑
Spis członkow Towarzystwa Nauczycieli Szkoł Wy?szych we Lwowie
. ?
Muzeum
”. Z. 6-7, s. 21, 1895.
- ↑
Sprawy Towarz. nauczycieli szkoł wy?szych. Koło jasielsko-sanockie
. ?
Muzeum
”. Z. 1, s. 48, 1895.
- ↑
Sprawozdanie z działalno?ci Towarzystwa Nauczycieli Szkoł Wy?szych za czas od 26. maja 1901 do 18. maja 1902. Koło jasielsko-kro?nie?sko-sanockie
. ?
Muzeum
”. Z. 7-8, s. 8, 1902.
- ↑
Ruch w kołach. Koło sanockie
. ?
Muzeum
”. 5, s. 158, 1908.
- ↑
Zarz?dy koł
. ?
Muzeum
”. Z. 4, s. 8, 1910.
- ↑
Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego ?Sokoł” w Sanoku za rok administracyjny 1898
. Sanok:
Towarzystwo Gimnastyczne ?Sokoł” w Sanoku
, 1898, s. 10.
- ↑
Lista członkow z dniem 31 grudnia 1899. W:
Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarz. Gimnastycznego ?Sokoł” w Sanoku za rok administracyjny 1899
. Sanok:
Polskie Towarzystwo Gimnastyczne ?Sokoł”
, 1900, s. 14.
- ↑
Władze
. sokolsanok.pl. [dost?p 2014-06-29].
- ↑
Kronika
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 14, s. 3, 2 kwietnia 1911.
- ↑
Sztandar
. sokolsanok.pl. [dost?p 2015-06-16].
- ↑
Zbigniew Koziarz.
Towarzystwo Rozwoju i Upi?kszania Miasta Sanoka (1904 ? 1994)
. ?
Rocznik Sanocki
”. Tom VII, s. 10, 1995. Towarzystwo Rozwoju i Upi?kszania Miasta Sanoka.
ISSN
0557-2096
.
- ↑
Kronika. Tow. dla Upi?ksz. m. Sanoka
. ?Gazeta Sanocka”. Nr 65, s. 3, 26 marca 1905.
- ↑
Kronika. Walne Zgr. Tow. Upi?ksz. miasta
. ?Gazeta Sanocka”. Nr 129, s. 3, 17 czerwca 1906.
- ↑
Kronika
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 3, s. 3, 15 maja 1910.
- ↑
Kronika. Tow. Upi?ksz. m. Sanoka
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 24, s. 3, 11 czerwca 1911.
- ↑
Sprawozdanie Wydziału Tow. Upi?kszania Miasta Sanoka
. ?
Miesi?cznik Artystyczny
”. Nr 7, s. 67, 1912.
- ↑
T. U. M. S.
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 26, s. 3, 30 czerwca 1912.
- ↑
Ochrona pi?kno?ci kraju
. ?
Architekt
”. Nr 6-7, s. 76, 1912.
- ↑
Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Ksi?stwa Cieszy?skiego z czwartego roku jej istnienia, tj. 1888-1889 zło?one przez zarz?d na walnem zgromadzeniu 14 grudnia 1889
. s. 7.
?
Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Ksi?stwa Cieszy?skiego z osmego roku jej istnienia tj. 1893 zło?one przez zarz?d na walnem zgromadzeniu dnia 17 marca 1894
. s. 11.
?
Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Ksi?stwa Cieszy?skiego z dziewi?tego roku jej istnienia tj. 1894 zło?one przez zarz?d na walnem zgromadzeniu dnia 4 maja 1895
. s. 9.
?
Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Ksi?stwa Cieszy?skiego za czas od 31 stycznia do 15 wrze?nia 1897 (dwunasty rok istnienia) zło?one przez zarz?d na walnem zgromadzeniu dnia 18 grudnia 1897
. s. 9.
- ↑
Kasa zaliczkowa w Sanoku
. ?Gazeta Sanocka”. Nr 9, s. 2, 28 lutego 1904.
- ↑
Powiatowe Tow. zaliczkowe w Sanoku
. ?Gazeta Sanocka”. Nr 31, s. 3, 31 lipca 1904.
- ↑
Kronika. Bursa Jubileuszowa
. ?Gazeta Sanocka”. Nr 40, s. 4, 3 pa?dziernika 1904.
- ↑
Kronika
. ?Gazeta Sanocka”. Nr 93, s. 4, 8 pa?dziernika 1905.
- ↑
Kronika
. ?Gazeta Sanocka”. Nr 97, s. 4, 5 listopada 1905.
- ↑
Walne Zgromadzenie Tow. Pomocy Naukowej w Sanoku
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 202, s. 2, 17 listopada 1907.
- ↑
XXVII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 42.
- ↑
II. W ziemi sanockiej 1920?1930. W:
Stanisław Pro?
:
Szukałem człowieka. Wspomnienia
. Krakow:
Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiello?skiego
, 2016, s. 72.
ISBN
978-83-933657-8-4
.
- ↑
a
b
c
Ksi?ga Zmarłych 1904?1934 Sanok
. T. J. Sanok:
Parafia Przemienienia Pa?skiego w Sanoku
, s. 244 (poz. 20).
- ↑
Indeks do ksi?g zmarłych od roku 1914, lit. M, rok 1936.
- ↑
II. W ziemi sanockiej 1920?1930. W:
Stanisław Pro?
:
Szukałem człowieka. Wspomnienia
. Krakow:
Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiello?skiego
, 2016, s. 71.
ISBN
978-83-933657-8-4
.
- ↑
150. rocznica Powstania Styczniowego. Miejsca pami?ci. Wojewodztwo Podkarpackie
. prezydent.pl. [dost?p 2017-01-07].
- ↑
Rozkaz L. 12/2013 z 14 wrze?nia
. zhpsanok.pl, 14 wrze?nia, 2013. [dost?p 2015-03-24].
- ↑
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 15, s. 1-2, 14 kwietnia 1912.
?
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego. II
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 16, s. 1-2, 21 kwietnia 1912.
?
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego. III
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 18, s. 2-3, 5 maja 1912.
?
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego. IV
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 20, s. 1-2, 19 maja 1912.
?
A. M..
Ze wspomnie? w 49. rocznic? powstania styczniowego. V
. ?
Tygodnik Ziemi Sanockiej
”. Nr 22, s. 1-2, 2 czerwca 1912.
- ↑
Jan ?wierzowicz
: Wspomnienia z lat 1901?1908. W:
Ksi?ga pami?tkowa Gimnazjum M?skiego w Sanoku 1888?1958
. Krakow:
Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe
, 1958, s. 174.
- ↑
Karol Zaleski
: Tradycje Powstania Styczniowego (wspomnienia z lat chłopi?cych w Sanoku). W:
Ksi?ga pami?tkowa Gimnazjum M?skiego w Sanoku 1888?1958
. Krakow:
Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe
, 1958, s. 177-180.
- ↑
Edward Zaj?c
:
Szkice z dziejow Sanoka
. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 173-174.
ISBN
83-909787-0-9
.
- ↑
Walerian B?tkowski
: Wspomnienia przyrodnika (1915?1922). W:
Ksi?ga pami?tkowa Gimnazjum M?skiego w Sanoku 1888-1958
.
Krakow
:
Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe
, 1958, s. 250.
- ↑
Promieniowcy i Tekowcy w Sanoku (1905?1907). W:
Franciszek Bielak
:
Z odległo?ci lat. Wspomnienia i sylwetki
. Krakow:
Wydawnictwo Literackie
, 1979, s. 68.
ISBN
83-08-00193-9
.
- ↑
XXVII. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8
. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 1-24.
- ↑
O higrometrach i sposobie ich u?ycia: Teil 2
. books.google. [dost?p 2014-06-29].
- ↑
a
b
Hof- und Staatshandbuch der Osterreichisch-Ungarischen Monarchie fur das Jahr 1911
. Wiede?: 1911, s. 911.