한국   대만   중국   일본 
Anton Webern ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Anton Webern

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Anton Webern
Ilustracja
Anton Webern (Szczecin, pa?dziernik 1912)
Imi? i nazwisko

Anton Friedrich Wilhelm (von) Webern

Data i miejsce urodzenia

3 grudnia 1883
Wiede?

Pochodzenie

austriackie

Data i miejsce ?mierci

15 wrze?nia 1945
Mittersill

Instrumenty

fortepian , wiolonczela

Gatunki

muzyka powa?na , muzyka modernistyczna , muzyka wspołczesna

Zawod

kompozytor

Multimedia w Wikimedia Commons
Dorobek kompozytorski
Rodzaj tworczo?ci Liczba dzieł
Muzyka wokalna
Pie?ni 44
Muzyka choralna 5
Muzyka instrumentalna
Symfonie 1
Koncerty 1
Muzyka kameralna 19
Inne formy orkiestralne 10
Utwory na fortepian 5
Razem 87

Anton Friedrich Wilhelm (von) Webern (ur. 3 grudnia 1883 w Wiedniu , zm. 15 wrze?nia 1945 w Mittersill ) [1] [2] ? austriacki kompozytor wspołczesny . Jedna z czołowych postaci drugiej szkoły wiede?skiej .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Dzieci?stwo sp?dził najpierw w Grazu , potem w Klagenfurt am Worthersee . Otrzymał ogolne wykształcenie w lokalnym gimnazjum. Ju? w dzieci?stwie zdradzał talenty muzyczne. Uczył si? gry na fortepianie i wiolonczeli . W 1902 rozpocz?ł nauk? na uniwersytecie wiede?skim, gdzie studiował u Guido Adlera ( muzykologi? ), Hermanna Graedenera ( harmoni? ) i Karela Navratila ( kontrapunkt ). W 1906 obronił doktorat z muzykologii i zako?czył swoj? edukacj? na uniwersytecie wiede?skim. Rownocze?nie od 1904 studiował prywatnie kompozycj? pod kierunkiem Arnolda Schonberga [3] [2] . Po 1906 rozpocz?ł karier? dyrygenta lokalnych orkiestr w Bad Ischl , Gda?sku , Szczecinie , Pradze i innych miastach. Rownolegle do pracy dyrygenta komponował [3] .

Po I wojnie ?wiatowej wrocił do Wiednia by wraz z Schonbergiem i Bergiem zało?y? Towarzystwo Muzyczne, w ktorego pracach aktywnie uczestniczył przez nast?pne lata. Jednocze?nie wspołpracował z radiem wiede?skim i pracował jako nauczyciel muzyki w ?ydowskim Instytucie dla Niewidomych. Mieszkał i komponował w Modling . W 1932 przeniosł si? do Wiednia, a stamt?d do Maria Enzersdorf . Stale uczył prywatnie. Jego uczniami w ro?nym okresie byli m.in. Leopold Spinner , Willi Reich , Humphrey Searle i Karl Amadeus Hartmann [4] .

W 1934, po stłumieniu powstania Schutzbundu, został oskar?ony o działalno?? wywrotow? i wyrzucony z radia. Po dokonaniu przez hitlerowcow w 1938 anschlussu Austrii Webern został zupełnie wył?czony z publicznego ?ycia muzycznego, a jego muzyka zakazana w Niemczech i Austrii, cho? nadal wykonywano j? w Ameryce , Wielkiej Brytanii i Szwajcarii [5] [2] .

Webern zgin?ł po zako?czeniu wojny przypadkowo postrzelony przez ameryka?skiego kucharza wojskowego, starszego szeregowego Raymonda Norwooda Bella, ktory ogarni?ty wyrzutami sumienia popadł w alkoholizm i zmarł w 1945.

Tworczo?? [ edytuj | edytuj kod ]

B?d?c uczniem Arnolda Schonberga przej?ł jego koncepcje atonalno?ci i dodekafonii oraz wraz z Albanem Bergiem rozwin?ł serializm jako jedn? z najwa?niejszych technik kompozytorskich XX wieku. Był tak?e prekursorem punktualizmu . W swej pracy kompozytorskiej skupił si? na atonalnych pie?niach i muzyce kameralnej. Dorobek muzyczny Weberna, aczkolwiek bardzo skromny (sumaryczne trwanie opusowanych kompozycji wynosi trzy godziny, nieopusowanych i opusowanych ł?cznie ? około sze?ciu godzin), był bardzo wa?nym etapem rozwoju muzyki wspołczesnej . Utwory komponowane przez Weberna, niekiedy bardzo krotkie, charakteryzowały si? przejrzyst? faktur? muzyczn? , skrajn? geometryczno?ci? oraz wielkim znaczeniem ciszy [6] [7] .

Spo?rod trzech ?klasykow dodekafonii” Webern najbardziej oddalił si? od tradycji. Najbardziej charakterystyczne cechy jego muzyki to [8] [7] :

  1. aforystyczno?? (niektore utwory trwaj? zaledwie kilkadziesi?t sekund, a najkrotsza Bagatela na kwartet smyczkowy op. 9 nr 3 trwa 23 sekundy)
  2. bardzo przejrzyste brzmienie zapowiadaj?ce punktualizm, a wynikaj?ce z licznych pauz, upodobania do pojedynczych brzmie? izolowanych i dynamiki piano
  3. bardzo intensywne stosowanie kanonow , inwersji i rakow , tak?e w budowie serii, ktore niejednokrotnie s? symetryczne
Dzieła kompozytorskie
Lata pracy Tytuł dzieła Gatunek muzyczny
? Erwachen aus dem tiefsten Traumesschoße utwor na głos i fortepian
? Kunfttag 1 utwor wokalny
? Das lockere Saatgefilde lechzet krank utwor wokalny
? Werke utwory na głos i fortepian
1899 Dwa utwory duet na wiolonczel? i fortepian
1899 Vorfruhling' 3 pie?ni utwory na głos i fortepian
1899-1903 Gedichte nr 2: Nachtgebet der Braut ? 3 pie?ni utwory wokalny
1899-1903 Gedichte nr 3: Fromm ? 3 pie?ni utwory wokalny
1899-1904 5 wczesne pie?ni utwory na głos i fortepian
19?? 3 Utwory kwartet smyczkowy
1901 Tief von fern ? Zbior wczesnych pie?ni nr 1 utwory na głos i fortepian
1901 Heimgang in der Fruhe ? Zbior wczesnych pie?ni nr 8 utwory na głos i fortepian
1901-1904 Zbior wczesnych pie?ni utwory na głos i fortepian
1903 Blumengruss ? Zbior wczesnych pie?ni nr 3 utwory instrumentalny na orkiestr?
1903 Aufblick ? Zbior wczesnych pie?ni nr 2 utwory na głos i fortepian
1903 Der Tod ? Zbior wczesnych pie?ni nr 7 utwory na głos i fortepian
1903 Sommerabend ? Zbior wczesnych pie?ni nr 5 utwory na głos i fortepian
1903 3 Pie?ni utwory na głos i fortepian
1903-1904 3 pie?ni na podstawie Avenariusa utwory na głos i fortepian
1903-1904 Gefunden ? zbior pie?ni No.1 utwory na głos i fortepian
1904 Bild der Liebe ? Zbior wczesnych pie?ni nr 4 utwory na głos i fortepian
1904 Heiter ? Zbior wczesnych pie?ni nr 6 utwory na głos i fortepian
1904 im Sommerwind idylla na orkiestr? utwor instrumentalny na orkiestr?
1905 Langsamer Satz kwartet smyczkowy
1905 Slow Movement (Langsam, mit bewegtem Ausdruck) for string quartet kwartet smyczkowy
1905 Kwartet smyczkowy 1905 kwartet smyczkowy
1906 utwor na fortepian utwor na fortepian
1906 Rondo na kwartet smyczkowy kwartet smyczkowy
1906 Sonatasatz sonatina fortepianowa
1906-1908 5 pie?ni na podstawie Dehmela utwory na głos i fortepian
1907 Massig kwintet fortepianowy
1908 Am Ufer ? zbior pi?ciu pie?ni utwor na głos i fortepian
1908 Entflieht auf leichten Kahnen , op. 2 muzyka choralna
1908 Karl reckt der Baum 5 pie?ni z Der siebente Ring von Stefan George , op. 3/5 utwor wokalny
1908 Dies ist ein Lied 5 pie?ni z Der siebente Ring von Stefan George , op. 3/1 utwor wokalny
1908 im Windesweben 5 pie?ni z Der siebente Ring von Stefan George , op. 3/2 utwor wokalny
1908 im Morgentaun 5 pie?ni z Der siebente Ring von Stefan George , op. 3/4, utwor wokalny
1908 An Bachesranft 5 pie?ni z Der siebente Ring von Stefan George , op. 3/3, utwor wokalny
1908 Passacaglia , op. 1 utwor instrumentalny na orkiestr?
1908-1909 4 pie?ni na podstawie Stefana Georgego utwory na głos i fortepian
1908-1909 5 pie?ni z Der siebente Ring , op. 3 utwory na głos i fortepian
1908-1909 5 pie?ni na podstawie Gedichten von Stefan George , op. 4 utwory na głos i fortepian
1908-1909 Trauer 1 ( Maximin ) utwor wokalny
1909 5 cz??ci, op. 5 kwartet smyczkowy
1909 6 utworow na orkiestr?, op. 6 utwor instrumentalny na orkiestr?
1910 4 utwory na skrzypce i fortepian, op. 7 duet na skrzypce i fortepian
1910 2 pie?ni na sopran i zespoł, op. 8 utwor na głos i mały zespoł muzyczny
1911-1913 5 utworow na orkiestr?, op. 10 utwor instrumentalny na orkiestr?
1912 5 kanonow z tekstem łaci?skim (transkypcja z Schoenberg, op. 16) utwor na głos i fortepian
1913 6 bagateli , op. 9 kwartet smyczkowy
1913 5 utworow na orkiestr? utwor instrumentalny na orkiestr?
1913 O sanftes Gluhn der Berge 3 pie?ni, nr 3 utwor wokalny
1913-1914 Songs (3) for soprano & orchestra utwor na głos i orkiestr?
1914 3 miniatury, op. 11 duet na wiolonczel? i fortepian
1914 Sonata na wiolonczel? i fortepian Sonata
1914 Leise Dufte 3 pie?ni, nr 1, utwor wokalny
1914 Kunfttag III ( Nun wird es wieder Lenz ) 3 pie?ni, nr 2 utwor wokalny
1914-1918 4 pie?ni, op. 13 utwory na głos i fortepian
1915-1917 4 pie?ni, op. 12 utwory na głos i fortepian
1917-1922 5 pie?ni, op. 15 utwor na głos i mały zespoł muzyczny
1917-1922 6 pie?ni, op. 14 utwor na głos i mały zespoł muzyczny
1921 Schatzwalzer (trans. J. Strauss) utwor na orkiestr? kameraln?
1924 Kinderstuck utwor instrumentalny
1924 Kinderstuck utwor na fortepian
1924-1925 3 Kołysanki, op. 17 utwor na głos i mały zespoł muzyczny
1925 Klavierstuck utwor na fortepian
1925 Ruhig fließend utwor na orkiestr? kameraln?
1925 3 pie?ni na sopran, klarnet i gitar?, op. 18 utwor na głos i zespoł kameralny
1925 Trio smyczkowe (1925) trio smyczkowe
1926 Movement for string trio, trio smyczkowe
1926 2 pie?ni na chor, klarnet, klarnet basowy, wiolonczel?, gitar? i skrzypce op. 19 muzyka choralna
1927 Trio smyczkowe, op. 20 trio smyczkowe
1927-1928 Symfonia w dwoch cz??ciach, op. 21 symfonia
1928-1930 Kwartet na klarnet, saksofon, fortepian i skrzypce, op. 22 (tzw. Kwartet klarnetowy) utwor na mały zespoł instrumentalny
1929 5 cz??ci, op. 5 utwor instrumentalny na orkiestr?
1931 6 ta?cow niemieckich (arr. z Schubert) utwor instrumentalny na orkiestr?
1933-1934 3 pie?ni z Viae inviae , op. 23 utwory na głos i fortepian
1934 Koncert na 9 instrumentow, op. 24 koncert kameralny
1934 3 pie?ni, op. 25 utwor na głos i fortepian
1935 Das Augenlicht , op. 26 muzyka choralna
1935 Fuga (Ricercata) a 6 voci (arr. z Bacha) utwor instrumentalny na orkiestr?
1935-1936 Wariacje, op. 27 wariacje fortepianowe
1938 Kwartet smyczkowy, op. 28 kwartet smyczkowy
1938-1939 Kantata nr 1 na sopran, chor i orkiestr?, op. 29 kantata
1940-1941 Wariacje, op. 30 wariacje na orkiestr?
1941-1943 Kantata nr 2 na sopran, baryton, chor i orkiestr?, op. 31 kantata


Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Walaci?ski 2012 ↓ , s. 100.
  2. ↑ a b c Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji Kathryn Bailey Puffett: Webern, Anton (Friedrich Wilhelm von) . [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2015-09-22. [dost?p 2018-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-08)]. via Oxford University Press. ( ang. ) .
  3. ↑ a b Walaci?ski 2012 ↓ , s. 101.
  4. ↑ Walaci?ski 2012 ↓ , s. 102.
  5. ↑ Walaci?ski 2012 ↓ , s. 103.
  6. ↑ Walaci?ski 2012 ↓ , s. 107.
  7. ↑ a b Puffett 2004 ↓ .
  8. ↑ Chodkowski 1995 ↓ , s. 948.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Adam Walaci?ski: Webern Anton. W: Encyklopedia muzyczna PWM . El?bieta Dzi?bowska (red.). Wyd. I. T. 12: W?? cz??? biograficzna. Krakow: PWM, 2012. ISBN  978-83-224-0935-0 . ( pol. ) .
  • Encyklopedia muzyki . Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN  83-01-11390-1 . ( pol. ) .
  • Kathryn Bailey Puffett: Webern, Anton Friedrich Wilhelm von. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. W . Oxford University Press, 2004. ISBN  978-0-19-517067-2 . ( ang. ) .
  • Bogusław Schaeffer: Kompozytorzy XX wieku . T. 1. Krakow: Wydawnictwo Literackie, 1990, s. 146?157. ISBN  83-08-01836-X .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Anton_Webern&oldid=72885548 ”