Andrzej Wierzbicki
(ur.
7 czerwca
1877
w
Chawie
(inne j?zyki)
, zm.
11 lutego
1961
w
Warszawie
) ? polski działacz gospodarczy,
poseł
na
Sejm Ustawodawczy
oraz
I
i
IV kadencji
w
II Rzeczypospolitej
, od 1919 dyrektor naczelny, od 1932 do 1939 prezes zarz?du
Centralnego Zwi?zku Polskiego Przemysłu, Gornictwa, Handlu i Finansow (?Lewiatan”)
[1]
.
Syn Andrzeja i Marii z M?czy?skich. Sko?czył IV Gimnazjum w Warszawie, a nast?pnie
Petersburski Pa?stwowy Instytut Technologiczny
[2]
w
Petersburgu
ze stopniem in?yniera technologa (1903). W Petersburgu był wspołorganizatorem i działaczem koła
?Zetu”
(tajnego Zwi?zku Młodzie?y Polskiej). W latach 1903?1912 pracował jako in?ynier Rosyjskiego Towarzystwa Drog Elektrycznych i O?wietlenia Elektrycznego, jednocze?nie pełni?c funkcj? sekretarza, wiceprezesa Oddziału Mechanicznego i członka Rady Towarzystwa Fabrykantow w Petersburgu. W 1912 roku przyj?ł stanowisko dyrektora
Towarzystwa Przemysłowcow Krolestwa Polskiego
i przeniosł si? z rodzin? z Petersburga do Warszawy. Był członkiem
Ligi Narodowej
przed 1914 rokiem
[3]
. W czasie
I wojny ?wiatowej
członek
Centralnego Komitetu Obywatelskiego
i
Rady Głownej Opieku?czej
. Mianowany członkiem
Rady Stanu
w 1918 roku
[4]
. Po uzyskaniu niepodległo?ci dyrektor naczelny, po?niej za? prezes
Centralnego Zwi?zku Polskiego Przemysłu, Gornictwa, Handlu i Finansow Lewiatan
. Z ramienia
Komitetu Narodowego Polskiego
przewodniczył polskiej Delegacji Ekonomicznej na
konferencj? pokojow? w Pary?u 1918?1919
.
W pa?dzierniku 1918 roku piastował funkcj? ministra przemysłu i handlu w
rz?dzie premiera Jozefa ?wie?y?skiego
, powołanym przez
Rad? Regencyjn?
. W latach 1919?1927 i 1935?1937 był posłem na
Sejm
. Kierował pracami Komisji Opiniodawczej przy prezesie Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrow. Był ?wietnym mowc?. W 1913 roku został członkiem
Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego
. Z endecj? zwi?zany był do 1928 roku. W 1939 członek Komitetu Obywatelskiego przy Dowodztwie Obrony Stolicy. Za udział w
obronie Warszawy
otrzymał
Krzy? Walecznych
(Rozkaz Dzienny No 4 z dn. 26 wrze?nia 1939).
Przez cały
okres mi?dzywojenny
wpływał na kierunki rozwoju
gospodarki
kraju. Stworzył
lobby
działaj?ce na rzecz ustanowienia jasnych reguł funkcjonowania gospodarki.
Skonsolidował
krajowych przedsi?biorcow. Zwolennik gospodarki
liberalnej
[5]
. Wywierał w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku du?y wpływ na polityk? gospodarcz? rz?du, zr?cznie przeciwstawiaj?c si? silnym wowczas tendencjom
etatystycznym
. Od 1928 do 1939 roku był radc?
Izby Przemysłowo-Handlowej w Warszawie
, wspołpracownikiem
Czesława Klarnera
.
Po wojnie zajmował si? problemem odbudowy kraju, zagospodarowania
Ziem Odzyskanych
. Wspołpracował z izbami przemysłowo-handlowymi. Zarabiał tłumaczeniami z rosyjskiego. W latach 50. XX wieku spisał wspomnienia, opublikowane pt.
Wspomnienia i dokumenty: 1877?1920
(Warszawa 1958); dalszy ci?g pozostawał w maszynopisie, zdeponowanym w Instytucie Historii PAN w Warszawie. Po latach ukazała si? publikacja:
?ywy Lewiatan: wspomnienia,
wst?p i opracowanie
Piotr Wierzbicki
(Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 2001).
Został pochowany na
cmentarzu Pow?zkowskim
(kwatera C-2-30,31)
[6]
.
Nagroda im. Andrzeja Wierzbickiego
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Konfederacja Lewiatan
corocznie przyznaje wyro?niaj?cym si? przedsi?biorcom nagrody imienia A. Wierzbickiego przedsi?biorcom, ktorzy osi?gn?li sukces w biznesie, jednocze?nie aktywnie działaj?c na rzecz ?rodowiska, w ktorym funkcjonuj?.
- Laureaci nagrody
- ↑
Przegl?d Gospodarczy : organ Centralnego Zwi?zku Polskiego Przemysłu, Gornictwa, Handlu i Finansow. 1932, z. 11, s. 429.
- ↑
Ksi?ga pami?tkowa in?ynierow technologow Polakow wychowa?cow Instytutu Technologicznego w Petersburgu : (w rocznic? stulecia uczelni), Warszawa , 1933, s. 99
.
brak strony w ksi??ce
- ↑
Stanisław Kozicki
,
Historia Ligi Narodowej (okres 1887?1907)
, Londyn 1964, s. 587.
- ↑
M.P. z 1918 r. nr 57
Postanowienie Najdostojniejszej Rady Regencyjnej z dnia 26 kwietnia 1918 r.
- ↑
Karol
K.
Skorek
Karol
K.
,
Andrzej Wierzbicki ? zapomniany kapitalista
, ?my?l.pl” (nr 33 (1/2015)), Szczecin: Fundacja im. Bolesława Chrobrego, 2015, s. 138
,
ISSN
1896-2084
.
- ↑
Cmentarz Stare Pow?zki: KNAAPOWIE
, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne
[dost?p 2019-12-23]
.
- ↑
M.P. z 1929 r. nr 271, poz. 630
?za wybitne zasługi na poIu gospodarczem, społecznem i narodowo-pa?stwowem”.
- ↑
M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338
?za zasługi na polu pracy na rzecz Po?yczki Narodowej”.
W dniu zaprzysi??enia
|
|
---|
Po?niejsi członkowie rz?du
|
|
---|