Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrea del Sarto
Autoportret
|
| Data i miejsce urodzenia
|
16 lipca 1486
Florencja
|
| Data i miejsce ?mierci
|
przed
29 wrze?nia 1530
Florencja
|
|
|
Portret rze?biarza
długo uchodz?cy za autoportret Andrei del Sarto
Madonna z harpiami
(1517)
Andrea del Sarto
wła?c. Andrea d'Agnolo di Francesco di Luca (ur. 16 lipca
1486
we
Florencji
, zm. przed 29 wrze?nia
1530
tam?e) ? włoski malarz
renesansowy
.
Urodził si? w rodzinie mistrza sztuki krawieckiej, st?d jego przydomek
del Sarto
(dosł. "od Krawca"). Uczył si? malarstwa najpierw u
Gian Antonia Barilego
, a potem w warsztacie
Piera di Cosimo
. W latach 1518-1519 przebywał we Francji na dworze
Franciszka I
.
Uwa?any jest za jednego z najwybitniejszych artystow pełnego renesansu. Kontynuował tendencj? Piera di Cosimo do poetyckiej interpretacji pejza?u, wkrotce jednak uległ wpływom
Leonarda
, od ktorego przej?ł harmoni? kompozycji, bezbł?dny rysunek oraz problematyk? ?wiatłocienia. Od
Michała Anioła
natomiast czerpał ekspresj? dzieł. Podobnie jak
Fra Bartolomeo
, wielk? rol? przyznawał kolorowi, co czyniło go najlepszym koloryst? włoskim spo?rod artystow tworz?cych poza Wenecj?. Jego tworczo?? procz poetycko?ci cechuje idealizacja i mi?kko?? form, ł?cz?ca si? z pewn? powierzchowno?ci?.
Najgło?niejszym jego dziełem s? freski w
Santa Anunziata
we Florencji (1504-1511) na temat ?ycia ?w. Filipa oraz we florenckim Chiostro dello Scalzo (1511-1526) na temat ?ycia ?w. Jana Chrzciciela utrzymane w monochromatycznej gamie br?zow. Jest rownie? wybitnym portrecist? (
Portret rze?biarza
).
W obrazach sztalugowych del Sarto cz?sto odchodzi od spokoju i zrownowa?enia renesansu. Pozornie statyczna, symetrycznie skomponowana
Madonna z harpiami
jest wypełniona ruchem, skr?tami ciał, wyszukanymi, nienaturalnymi pozami i gestami. Te manieryczne tendencje b?d? si? z czasem pogł?bia?, co mo?na zauwa?y? w
Ofiarowaniu Izaaka
.
- Zwiastowanie
?
1512, olej na desce, 185 × 174,5 cm,
Pałac Pitti
- Za?lubiny ?w. Katarzyny z Aleksandrii
?
ok. 1512-1513, olej na płotnie, 167 × 122,
Gemaldegalerie
w
Dre?nie
- Narodziny Maryi
?
1514, fresk, 410 x 340 cm,
Santissima Annunziata
we Florencji
- Madonna z harpiami
?
1517, tempera na desce, 207 × 178 cm, Pałac Pitti
- Dysputa o Trojcy ?wi?tej
?
ok. 1517, olej na desce, 215 × 175 cm,
Galeria Palaty?ska
- Pieta z Luco
?
ok. 1523, olej na desce, 238,5 × 198,5 cm, Pałac Pitti
- Madonna del Sacco
?
1525, fresk, 191 x 403 cm,
Santissima Annunziata
we Florencji
- Odpoczynek ?wi?tej Rodziny
?
1525, w klasztorze Santa Annunziana
- Ostatnia Wieczerza
?
1526-1527, w klasztorze San Salvi. Zgodnie z narastaj?c? wowczas tendencj? do wi?kszej rodzajowo?ci del Sarto odszedł od obowi?zuj?cych dot?d schematow i wprowadził kompozycji postacie dwoch sług przygl?daj?cych si? scenie z loggi. Jest to pocz?tek ?uzupełniania” Ewangelii, ktore wkrotce zaprowadzi w Wenecji Veronesa przed trybunał inkwizycji.
- Ofiarowanie Izaaka
?
ok. 1527, olej na desce, 178 × 138 cm,
Cleveland Museum of Art
- ?wi?ta Rodzina
?
ok. 1528, olej na desce, 135,9 × 100,6 cm,
Metropolitan Museum of Art
- Madonna z Dzieci?tkiem i ?w. Janem Chrzcicielem
?
ok. 1530, olej na desce, 61,5 × 48 cm,
Muzeum Pałacu Krola Jana III w Wilanowie
Portrety
- Lukrecja del Fede
?
ok. 1513 i 1522
- Alfred Ligocki,
Sztuka renesansu
, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973.
