Aglomeracja lubelska
?
aglomeracja monocentryczna
we wschodniej
Polsce
, w
wojewodztwie lubelskim
, obejmuj?ca miasto centralne
Lublin
oraz okoliczne zurbanizowane gminy. W zale?no?ci od koncepcji i przyj?tych kryteriow
delimitacji
obszarow podaje si?, ?e liczba ludno?ci zamieszkuj?cej aglomeracj? wynosi od powy?ej 400 do powy?ej 600 tys. osob.
Koncepcje aglomeracji lubelskiej
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Według planu zagospodarowania przestrzennego wojewodztwa lubelskiego z 2002, w ktorym przyj?to perspektyw? roku 2030, centrum aglomeracji b?dzie tworzy? Lubelski Zespoł Miejski (Lublin i
?widnik
, o ł?cznej liczbie ludno?ci przekraczaj?cej 500 tys.). O?rodkami w?złowymi maj? by? miejscowo?ci posiadaj?ce w 2002
status miasta
:
Beł?yce
,
Bychawa
,
Lubartow
,
Ł?czna
,
Nał?czow
i
Piaski
oraz miejscowo?ci, ktore w 2002 takiego statusu nie miały:
Garbow
,
Kurow
i
Markuszow
(maj?ce w sumie ponad 90 tys. mieszka?cow)
[1]
.
Według PZP z 2002 w skład obszaru aglomeracji wchodzi tak?e 29 gmin:
Beł?yce
,
Borzechow
,
Bychawa
,
Fajsławice
,
Garbow
,
Głusk
,
Jastkow
,
Jabłonna
,
Kamionka
,
Kurow
,
Konopnica
,
Lubartow
,
Ludwin
,
Ł?czna
,
Mełgiew
,
Milejow
,
Markuszow
,
Nał?czow
,
Niedrzwica Du?a
,
Nied?wiada
,
Niemce
,
Ostrowek
,
Puchaczow
,
Piaski
,
Serniki
,
Spiczyn
,
Strzy?ewice
,
Wolka
oraz
Wojciechow
. W sumie w 2030 ma je zamieszkiwa? ponad 200 tys. osob. Przewidywano, ?e w 2030 obszar aglomeracji lubelskiej b?dzie zamieszkiwało ponad 700 tys. osob
[1]
.
Głownym kierunkiem rozwoju aglomeracji lubelskiej według PZP z 2002 powinno by? podniesienie Lublina do rangi o?rodka o znaczeniu europejskim (ł?cz?cego Polsk? z
Ukrain?
i
Białorusi?
). Autorzy PZP opowiedzieli si? za stworzeniem studium przestrzennego aglomeracji, w ktorym opracowano by m.in. kwestie rozwoju gospodarczego i ochrony przyrody oraz zawarto by plan utworzenia ?zielonego kołnierza” wokoł aglomeracji
[1]
.
Koncepcja Swianiewicza i Klimskiej z 2005
[
edytuj
|
edytuj kod
]
W 2005
Paweł Swianiewicz
i Urszula Klimska wyznaczyli obszar aglomeracji z miastem centralnym Lublinem oraz przyległych 18 gmin. Obszar ten w 2002 zamieszkiwało 564 tys. osob. Przy wyznaczaniu aglomeracji przeprowadzono delimitacj? obszarow przyległych, uwzgl?dniaj?c
saldo migracji
w latach 1998?2002,
g?sto?? zaludnienia
(w 2002), wspołczynnik zatrudnienia zwi?zany z nat??eniem dojazdow
[2]
.
Gminy aglomeracji według P. Swianiewicza i U. Klimskiej
Gmina
|
Liczba ludno?ci
(
2010-12-31
[3]
) [osob]
|
Powierzchnia
(
2011-01-01
[4]
) [km²]
|
G?sto?? zaludnienia
[osob/km²]
|
Lublin
|
348450
|
147,45
|
2363,17
|
gmina Garbow
|
8977
|
102,62
|
87,48
|
gmina Głusk
|
8579
|
64,25
|
133,53
|
gmina Jabłonna
|
7695
|
131,21
|
58,65
|
gmina Jastkow
|
13088
|
113,13
|
115,69
|
gmina Konopnica
|
11870
|
93,07
|
127,54
|
gmina Ludwin
|
5128
|
122,17
|
41,97
|
gmina Ł?czna
|
24502
|
75,14
|
326,08
|
gmina Mełgiew
|
8970
|
94,85
|
94,57
|
gmina Milejow
|
9250
|
116,54
|
79,37
|
gmina Niedrzwica Du?a
|
11429
|
106,73
|
107,08
|
gmina Niemce
|
17678
|
141,11
|
125,28
|
gmina Piaski
|
10637
|
169,86
|
62,62
|
gmina Spiczyn
|
5503
|
83,15
|
66,18
|
gmina Strzy?ewice
|
7651
|
108,79
|
70,33
|
?widnik
|
39851
|
20,35
|
1958,28
|
gmina Trawniki
|
9141
|
84,16
|
108,61
|
gmina Wojciechow
|
5903
|
80,79
|
73,07
|
gmina Wolka
|
10507
|
72,75
|
144,43
|
Razem
(aglomeracja)
|
564809
|
1928,12
|
292,93
|
W 2008 Jerzy Jan Parysek przedstawił koncepcj?, według ktorej w skład aglomeracji lubelskiej wchodz?:
Lublin
,
?widnik
,
Ł?czna
i
Wolka
. Wskazał, ?e aglomeracja jest we wst?pnej fazie rozwojowej, a jej obszar zamieszkuje 0,5 mln osob
[5]
.
Inne koncepcje aglomeracji, obszaru funkcjonalnego, zespołu miejskiego Lublina:
- według programu
ESPON
obszar funkcjonalny Lublina (FUA,
ang.
Functional Urban Area
) w 2002 zamieszkiwało 451 tys. osob
[6]
,
- według
Eurostat
w 2001 (LUZ Lublin, ang.
Larger Urban Zone
) ? 651 518 mieszka?cow i obszar 2883,32 km²
[7]
[8]
, ktore dane przyj?ł te?
T. Markowski
[9]
,
- według Eurostat w 2004 (LUZ Lublin, ang.
Larger Urban Zone
) ? 652 642 mieszka?cow i obszar 2883,32 km²
[8]
[7]
.
Lubelski Obszar Metropolitalny
[
edytuj
|
edytuj kod
]
7 czerwca 2008 prezydent Lublina oraz przedstawiciele władz samorz?dow z obszaru 4 powiatow:
lubelskiego
,
lubartowskiego
,
ł?czy?skiego
i
?widnickiego
podpisali umow?, ktora regulowała zasady wspolnego aplikowania i realizacji projektu ?Lubelski Obszar Metropolitalny ? Przyjazny Inwestorom”. Za głowny cel projektu przyj?to zbudowanie partnerstwa pomi?dzy Lublinem i okolicznymi samorz?dami jednostek terytorialnych, z zamiarem promowania ich obszaru jako miejsca atrakcyjnego do lokowania inwestycji. Obszar samorz?dow umowy partnerskiej okre?lono jako ?Lubelski Obszar Metropolitalny”
[10]
.
W centrum aglomeracji znajduj? si?
Lublin
i
?widnik
. W promieniu ok. 30 km od rdzenia znajduj? si? 24 gminy, w tym 6 miast satelickich (
Beł?yce
,
Bychawa
,
Lubartow
,
Ł?czna
,
Nał?czow
,
Piaski
). Na tym obszarze rozwijaj? si? procesy aglomeracyjne
[11]
. Według statystyk z 2014 Lublin i cztery okoliczne powiaty zamieszkiwało 712 tys. osob
[12]
.
W ?Studium urbanizacji Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego” z 2009 oprocz LOM zbadano tak?e obszar gmin:
Fajsławice
(nale??cej do
powiatu krasnostawskiego
),
Kurow
,
Markuszow
i
Nał?czow
(nale??cych do
powiatu puławskiego
). Autorzy opracowania przedstawili trzy warianty delimitacji LOM i opowiedzieli si? za ostatnim z nich. Według tej koncepcji w skład LOM weszłyby 22 gminy: Lublin i ?widnik (jako rdze? LOM), z powiatu lubartowskiego tylko
miasto
i
gmina wiejska Lubartow
, z powiatu ł?czy?skiego gminy:
Ł?czna
,
Milejow
,
Puchaczow
i
Spiczyn
, z powiatu ?widnickiego gminy:
Piaski
i
Mełgiew
, cały powiat lubelski oprocz gmin:
Borzechow
,
Krzczonow
,
Wysokie
i
Zakrzew
, ponadto gmina Nał?czow
[13]
. Liczba ludno?ci tak delimitowanej aglomeracji wynosiła ok. 516 tys.
[13]
Porozumienie LOM nie przyniosło spodziewanych rezultatow co do o?ywionej wspołpracy mi?dzy gminami. Brakowało tak?e wcze?niejszych do?wiadcze? we wspołpracy samorz?dow. Potrzeb? wspolnych działa? cz??ciowo zrekompensowała realizacja Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, ktore obj?ły 1/3 gmin LOM
[14]
.
- ↑
a
b
c
Rozdział V. Kierunki zagospodarowania przestrzennego wojewodztwa
[online], plan.lubelskie.pl, 2002
[dost?p 2016-07-18]
[zarchiwizowane z
adresu
2016-07-14]
.
- ↑
Paweł Swianiewicz, Urszula Klimska.
Społeczne i polityczne zro?nicowanie aglomeracji w Polsce ? waniliowe centrum, mozaika przedmie??
. ?Prace i Studia Geograficzne”. 35, s. 51, 53-56, 2005. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
ISSN
0208-4589
.
- ↑
Ludno??. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.)
. Warszawa: Głowny Urz?d Statystyczny, 2011-06-10.
ISSN
1734-6118
.
brak strony w ksi??ce
- ↑
Powierzchnia i ludno?? w przekroju terytorialnym w 2013 r.
. Warszawa: Głowny Urz?d Statystyczny, 2013-07-26.
ISSN
1505-5507
.
brak strony w ksi??ce
- ↑
Jerzy Jan Parysek: Aglomeracje miejskie w Polsce oraz problemy ich funkcjonowania i rozwoju. W:
Wybrane problemy rozwoju i rewitalizacji miast: aspekty poznawcze i praktyczne
. Pozna?: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, IGSEiGP UAM, 2008, s. 39, seria: Rozwoj Regionalny i Polityka Regionalna nr 5.
ISBN
978-83-61320-33-3
.
- ↑
ESPON project 1.4.3 Study on Urban Functions (Final Report)
. Luxembourg: The ESPON Monitoring Committee, 2007-03, s. 94.
ISBN
2-9600467-2-2
.
- ↑
a
b
Urban Audit: Data that can be accessed: LUZ Lublin
. Eurostat. [dost?p 2012-03-29].
- ↑
a
b
Urban Audit: City Profiles: Lublin
. Eurostat. [dost?p 2012-03-29].
- ↑
Dane na koniec roku 2001 na podstawie (PDF)
Tadeusz Markowski:
Funkcje Metropolitalne Pi?ciu Stolic Wojewodztw Wschodnich
. s. 330. [dost?p 2012-03-29].
- ↑
Biuro Obsługi Inwestorow Urz?du Miasta Lublin:
Obszar metropolitalny przyjazny inwestorom
. Unia Metropolii Polskich. [dost?p 2012-03-29].
- ↑
Lubelski Obszar Metropolitalny
[online], strategia2020.lublin.eu
[dost?p 2016-07-17]
.
- ↑
Lubelski Obszar Metropolitalny
[online], lublin.stat.gov.pl, 2015
[dost?p 2016-07-18]
[zarchiwizowane z
adresu
2016-10-11]
.
- ↑
a
b
Studium urbanizacji Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego
[online], strategia2020.lublin.eu
[dost?p 2016-07-19]
.
- ↑
Kociuba 2018 ↓
, s. 42.
- Dagmara
D.
Kociuba
Dagmara
D.
,
Lublin ? ?moje miejsce na Ziemi” czy ?metropolia przyszło?ci”?
, [w:]
Lublin 2030 ? europejska metropolia?
Piotr
P.
Maleszyk
,
Mariusz
M.
Sagan
(red.), Urz?d Miasta Lublin, 2018,
ISBN
978-83-949126-3-5
.
brak strony (ksi??ka)