?ydzi w Polsce ? jedna z ustawowo uznanych mniejszo?ci narodowych w Polsce ^[1] .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Historia ?ydow w Polsce .

Pierwsze wzmianki o ?ydach na terenach polskich pochodz? z X wieku, a pierwszym oficjalnym polskim dokumentem nadaj?cym ?ydom przywileje i autonomi? był statut kaliski z XIII wieku ^[2] .

?ydzi napływali do Polski ze wzgl?du na stosunkowo najlepsze (na tle nieustannych pogromow w Europie Zachodniej ) warunki bezpiecznego ?ycia i rozwoju własnej kultury oraz gwarantowan? przywilejami krolewskimi autonomi? gmin wyznaniowych ^[2] .

Liczba ?ydow w Polsce tradycyjnie oscylowała w okolicach 10% populacji (najwi?cej w Europie) ^[2] .

Rozwoj ?ydowskiego ?ycia w Polsce został brutalnie przerwany przez II wojn? ?wiatow? i hitlerowsk? polityk? Endlosung . Z ok. 3,5 miliona polskich ?ydow wojn? prze?yło ok. 300 tys. ^[2]

W okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w kilku falach emigracyjnych wyjechała wi?kszo?? polskich ?ydow ^[2] .

Po roku 1989 nast?piło odrodzenie ?ycia ?ydowskiego w Polsce ^[2] . Wiele osob powrociło do swoich ?ydowskich korzeni ^[2] . Powstały nowe organizacje działaj?ce na rzecz rozwoju ?ycia społeczno?ci ?ydowskiej w Polsce ^[2] .

Wspołczesno?? [ edytuj | edytuj kod ]

?ydzi to mniejszo?? narodowa , do ktorej przynale?no?? podczas przeprowadzonego w 2011 r. Narodowego spisu powszechnego ludno?ci i mieszka? zadeklarowało 7353 obywateli polskich (wedle danych poprzedniego Narodowego spisu powszechnego z 2002 r. liczebno?? mniejszo?ci ?ydowskiej wynosiła 1055 osob), w tym: w wojewodztwie mazowieckim ? 2690 osob (według Narodowego Spisu Powszechnego Ludno?ci i Mieszka? z 2002 r. ? 397), dolno?l?skim ? 880 (według Narodowego Spisu Powszechnego Ludno?ci i Mieszka? z 2002 r. ? 204), małopolskim ? 745 (według Narodowego Spisu Powszechnego Ludno?ci i Mieszka? z 2002 r. ? 50) ^[2] .

?ydzi mieszkaj? w rozproszeniu, przede wszystkim w du?ych miastach ^[2] .

?ydzi to wyznawcy religii moj?eszowej . Istotne znaczenie w ?yciu mniejszo?ci ?ydowskiej odgrywa działalno?? Zwi?zku Gmin Wyznaniowych ?ydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej oraz zrzeszonych w nim gmin ^[2] .

Głowne organizacje ^[2] :

• Towarzystwo Społeczno-Kulturalne ?ydow w Polsce ,
• Stowarzyszenie ?ydowski Instytut Historyczny ,
• Stowarzyszenie ?ydow Kombatantow i Poszkodowanych w II Wojnie ?wiatowej ,
• Stowarzyszenie ?Dzieci Holokaustu” w Polsce ,
• ?ydowska Ogolnopolska Organizacja Młodzie?owa ,
• Fundacja ?Shalom” ,
• Fundacja Ochrony Dziedzictwa ?ydowskiego .

Najwa?niejsze tytuły prasowe ^[2] :

• ? Dos Jidisze Wort ? Słowo ?ydowskie ” ? miesi?cznik,
• ? Midrasz ” ? dwumiesi?cznik.

Najwi?ksze imprezy kulturalne ^[2] :

• Festiwal Kultury ?ydowskiej ?Warszawa Singera” ,
• Dni Ksi??ki ?ydowskiej w Warszawie ,
• Obchody Rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim ,
• Spotkania z Kultur? ?ydowsk? Simha we Wrocławiu.

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]