Godzilla
?
japo?ska
franczyza
tworzona od 1954, na ktor? składaj? si? produkcje, w ktorych pojawia si? gigantyczny potwor
kaij?
zwany
Godzill?
. Prawa do niej posiada wytwornia
T?h?
.
Głowna seria filmowa T?h? jest podzielona na mniejsze serie, nazwane od
er japo?skich
(z wyj?tkiem Millenium), w czasie ktorych były tworzone: Sh?wa (1954?1975), Heisei (1984?1995), Millenium (1999?2004) i Reiwa (2016?2019). Pierwszym filmem był
Godzilla
z 1954. Cho? był on utrzymany w powa?nym tonie, seria Sh?wa szybko nabrała klimatu
kina klasy B
. Seria Heisei była bardziej staranna pod wzgl?dem produkcyjnym. W 2016
Shin Gojira
zdobył siedem
nagrod japo?skiej Akademii Filmowej
, w tym dla najlepszego filmu. Od 2017 do 2018
T?h?
przy wspołpracy z
Netflixem
tworzyło animowan? trylogi?.
W 1998 powstał pierwszy ameryka?ski film
Godzilla
. Nie odniosł on jednak sukcesu komercyjnego i planowane kontynuacje zostały odwołane. W 2014
Legendary Pictures
rozpocz?ło własn? franczyz? o nazwie
MonsterVerse
, w ktorej wyst?puje rownie?
Godzilla
.
Pierwszy film z serii, nosz?cy tytuł
Godzilla
, został zrealizowany w po?piechu. Jego producent
Tomoyuki Tanaka
w lutym 1954 pracował nad innym filmem, ktorego akcja toczyła si? w
Indonezji
. W marcu z przyczyn technicznych, a przede wszystkim meteorologicznych, wytwornia
T?h?
nakazała przerwa? produkcj? i stworzy? inny film jeszcze w tym samym roku.
Wracaj?c samolotem do
Japonii
, Tanaka przeczytał w gazecie artykuł o incydencie zwi?zanym ze statkiem rybackim, tu?czykowcem
Daigo Fukury? Maru
. Przepływał on blisko
atolu
Bikini
, gdzie Stany Zjednoczone przeprowadzały testy
broni termoj?drowej
. Eksplozja zwana
Castle Bravo
, przeprowadzona 1 marca 1954 roku, okazała si? silniejsza ni? przypuszczano i rybacy, ktorzy znajdowali si? w wyznaczonej strefie, rzekomo bezpiecznej, zostali napromieniowani. To zainspirowało Tanak? do stworzenia filmu o niebezpiecze?stwach i skutkach u?ycia broni nuklearnej
[1]
. Był to jednak temat uznawany za
tabu
, co było nast?pstwem cenzury, wprowadzonej po
II wojnie ?wiatowej
przez okupuj?ce
Japoni?
Stany Zjednoczone
. Obowi?zywała ona od 1945 do 1952. W zwi?zku z tym tworcy filmu postanowili posłu?y? si?
metafor?
.
Bro? j?drow?
symbolizowałby ogromny prawie niezniszczalny potwor, dewastuj?cy wszystko na swojej drodze
[2]
. Pomysł ten był inspirowany mi?dzy innymi ameryka?skim filmem
Bestia z gł?boko?ci 20 000 s??ni
z 1953, w ktorym
dinozaur
Rhedosaurus
w stanie hibernacji
zostaje przebudzony wskutek testow broni j?drowej i atakuje
Nowy Jork
[1]
. Do wyre?yserowania japo?skiego filmu został wyznaczony
Ishir? Honda
, ktory słu?ył jako ?ołnierz w czasie
II wojny ?wiatowej
i osobi?cie widział zniszczenia w
Hiroszimie
, spowodowane
zrzuceniem bomby atomowej
. Honda chciał wiernie odwzorowa? te zniszczenia w filmie
[2]
.
Mi?dzy kwietniem a majem 1954 powstały ro?ne projekty postaci.
Tomoyuki Tanaka
nie chciał, aby potwor przypominał jaszczurk?, poniewa? nie chciał zapo?ycza? zbyt wiele z filmu
Bestia z gł?boko?ci 20 000 s??ni
. St?d powstał pomysł, aby potwor przypominał poł?czenie
goryla
i
wieloryba
i tak powstała jego nazwa Gojira
(
jap.
ゴジラ
Gojira
)
, z poł?czenia słow
goryl
(
jap.
ゴリラ
gorira
)
i
wieloryb
(
jap.
鯨
kujira
)
. Wczesne szkice przedstawiaj? Gojir? jako stworzenie z głow? przypominaj?c?
grzyb
, co miało nawi?zywa? do
grzyba atomowego
. Pracuj?cy przy produkcji specjalista od efektow specjalnych
Eiji Tsuburaya
proponował, aby stwor był ogromn? o?miornic?, nawi?zuj?c przy tym do historii, ktor? Tsuburaya napisał w odpowiedzi na
film o King Kongu
. Z powodu braku porozumienia w sprawie wygl?du, Tanaka postanowił, ?e potwor b?dzie jednak przypominał
dinozaura
[1]
. Postanowiono przy tym, ?e b?dzie pokryty łusk?, ktora wygl?dem miała przypomina? blizny, ktore miały ofiary
ataku atomowego na Hiroszim? i Nagasaki
z sierpnia 1945
[1]
[2]
.
Po tym jak ameryka?scy producenci wykupili prawa do dystrybucji filmu
Gojira
z 1954, z filmu wyci?to lub edytowano niektore sceny oraz dodano nowe. W ameryka?skiej wersji, ktora miała premier? w 1956, potwor nazywał si? Godzilla. Jednak brew powszechnemu przekonaniu, imi? to nie zostało wymy?lone przez ameryka?sk? dystrybucj?. Nim T?h? sprzedało film w Stanach Zjednoczonych, mi?dzynarodowy oddział wytworni pierwotnie sprzedawał kopie filmu z angielskimi napisami pod tytułem
Godzilla
, ktore były krotko pokazywane w kinach dla japo?skoj?zycznej mniejszo?ci Stanow Zjednoczonych. T?h? zdecydowało si? na ?Godzilla” jako angielsk? transliteracj? Gojiry
[3]
.
W ameryka?skiej wersji metafora ataku atomowego została usuni?ta, a sceny strachu i spustoszenia złagodzone. Krytycy uznali
Godzill?
w tej wersji za pospolity
film klasy B
. Była to jednak pierwsza wersja filmu, ktora miała premier? w wielu krajach na całym ?wiecie. Była to te? jedyna wersja, do jakiej mieli dost?p ameryka?scy krytycy oraz badacze do 2004, kiedy miała miejsce premiera kinowa oryginalnej wersji w
Stanach Zjednoczonych
. Ameryka?ska wersja przyczyniła si? do spopularyzowania postaci Godzilli na całym ?wiecie, ale te? do utrwalenia jej wizerunku jako ikony
kina klasy B
[2]
.
Filmy z serii o Godzilli produkowane przez
T?h?
dzieli si? na poszczegolne serie, ktore zostały nazwane od
er japo?skich
, ktore panowały wowczas w
Japonii
przez wi?kszo?? serii.
Pierwsz? seri? była seria Sh?wa, nazwana tak od okresu
Sh?wa
, ktory wowczas panował w Japonii
[4]
. W posta? Godzilli wcielał si? aktor nosz?cy gumowy stroj potwora. Najcz??ciej był to
Haruo Nakajima
[5]
. Nie zostaje wyja?nione, czy potwory zwane Godzill? s? w tych filmach t? sam? postaci?, czy s? to ro?ni przedstawiciele tego samego gatunku. Mi?dzy niektorymi filmami jest zachowana ci?gło?? fabularna. Na pocz?tku serii Sh?wa, Godzilla jest zagro?eniem dla ludzko?ci i zachowuje si? w znacznej mierze jak agresywne zwierz?. Z czasem jednak zaczyna wykazywa? si?
człowiecze?stwem
i zostaje obro?c? Ziemi, chroni?cym planet? przed gro?niejszymi potworami, cz?sto zsyłanymi przez
kosmitow
[4]
. W tej serii przewa?a klimat
kina klasy B
[4]
.
Pierwszym filmem z tej serii był
Godzilla
z 1954, w ktorym tytułowa posta? została przedstawiona jako siej?cy spustoszenie gigantyczny potwor podobny do dinozaura
[2]
. Został on przebudzony wskutek promieniowania radioaktywnego, spowodowanego licznymi testami
broni j?drowej
na
Ziemi
[2]
. Sam Godzilla rownie? wytwarza promieniowanie radioaktywne, od ktorego umieraj? tak?e ludzie, ktorzy prze?yli bezpo?redni atak potwora. Potwor jest metafor?
broni j?drowej
, a sam film jest utrzymany w powa?nym tonie
[6]
. Ostatecznie Godzill? udaje si? zabi? dzi?ki stworzonej w tajemnicy przez jednego naukowca broni zwanej niszczycielem tlenu. W obawie, ?e ludzko?? mo?e chcie? wykorzysta? bro? w innych celach, jej tworca popełnia samobojstwo. Jeden ze ?wiadkow zdarzenia sugeruje, ?e kolejne testy
broni nuklearnej
mog? przebudzi? kolejne potwory.
Film
Godzilla kontratakuje
(1955)
[4]
jest powi?zany fabularnie z poprzednim filmem. Dochodzi do pojedynku mi?dzy Godzill? a innym gigantycznym potworem,
Anguirusem
. Walcz? ze sob? w
Osace
. Godzilla wygrywa pojedynek i zabija przeciwnika. Na koniec zostaje uwi?ziony przez wojsko pod lawin? lodu i ?niegu, aby zamarzł na ?mier?. Był to pierwszy film posiadaj?cy typow? odt?d dla Godzilli fabuł?, czyli doprowadzenie do sytuacji, w ktorej Godzilla walczy z innymi ogromnymi potworami. Podobnie jak poprzednia produkcja, ten film rownie? utrzymany był w mrocznym tonie
[4]
. Na kolejne siedem lat wytwornia
T?h?
wstrzymała si? od produkcji nowych filmow z Godzill?, aby eksperymentowa? z tworzeniem filmow o nowych potworach, takich jak:
Rodan
,
Varan
i
Mothra
[7]
.
W 1956 pierwszy film
Godzilla
miał swoj? premier? w
Stanach Zjednoczonych
[2]
. Ameryka?ska zwana
Godzilla: Krol potworow
wersja ro?ni si? od oryginalnej mi?dzy innymi wyci?ciem niektorych drastycznych scen i dodaniem muzyki w tle do scen zniszczenia miasta. Nakr?cono tak?e nowe sceny z postaci? ameryka?skiego dziennikarza o imieniu Steve Martin, granego przez
Raymonda Burra
, ktory staje si? głownym bohaterem filmu i
narratorem
. Była to pierwsza wersja filmu
Godzilla
, jaka miała premier? w wielu krajach na całym ?wiecie i jedyna, do jakiej mieli dost?p krytycy oraz badacze do roku 2004, kiedy miała miejsce premiera kinowa oryginalnej wersji w
Stanach Zjednoczonych
. Ameryka?ska wersja, zdaniem wielu krytykow, spłyciła przesłanie filmu i utrwaliła wizerunek
Godzilli
jako bohatera
kina klasy B
[2]
. W zwi?zku z tym kolejne produkowane przez
T?h?
filmy z tej franczyzy zostały utrzymane w tonie
kina klasy B
[4]
.
Film
King Kong kontra Godzilla
(1962) zrealizowano w mocno satyrycznym tonie. Przeciwnikiem Godzilli był
King Kong
, do ktorego
T?h?
specjalnie nabyło prawa
[4]
. Był to pierwszy raz, kiedy oba potwory pojawiły si? w kolorze
[8]
. Po tym jak Amerykanie przypadkiem wybudzaj? Godzill? spod sterty lodu i ?niegu, a Japo?czycy odnajduj?
King Konga
na Wyspie Czaszki, mi?dzy potworami dochodzi do pojedynku. Na koniec oba wpadaj? do oceanu i ton?.
W
Godzilla kontra Mothra
(1964) Godzilla zostaje wyrzucony na brzeg i atakuje
Nagoj?
. Z pomoc? miastu przybywa dobry potwor
Mothra
, przypominaj?cy ogromn?
?m?
. Godzilla zostaje uwi?ziony w lepkim
jedwabiu
, wyprodukowanym przez potomstwo Mothry, i wrzucony do oceanu.
W
Ghidorah ? Trojgłowy potwor
(1964)
Godzilla
walczy z
Rodanem
. Ich starcie przerywa larwa Mothry, ktora prosi potwory o pomoc w walce z
kosmitami
, ktorzy chc? zaatakowa? Ziemi?. Wspolnymi siłami stwory pokonuj? zesłanego przez kosmitow
Krola Ghidor?
. Był to pierwszy film, w ktorym Godzilla traci swoje destrukcyjne skłonno?ci i zwierz?c? gwałtowno??. Jest zdolny do prowadzenia dialogow w nieznanym dla ludzi j?zyku. Od tej pory do ko?ca serii Godzilla był kreowany na stra?nika pokoju. Swoimi emocjami i reakcjami zacz?ł bardziej przypomina? człowieka. Był to rownie? pierwszy film z serii, w ktorym pojawił si? powracaj?cy wielokrotnie motyw inwazji kosmitow
[4]
.
W
Inwazji potworow
(1965) przyjazna rasa kosmitow z planety X zostaje zaatakowana przez
Krola Ghidor?
. Ziemianie zgadzaj? si? po?yczy? kosmitom
Godzill?
i
Rodana
, aby pomogli przegoni? naje?d?c?. Po wypełnieniu zadania Godzilla wykonuje zwyci?ski taniec. Okazuje si?, ?e Ghidora od pocz?tku był kontrolowany przez kosmitow, ktorzy teraz maj? okazj?, by zrobi?
pranie mozgu
Godzilli i Rodanowi, po czym wysyłaj? ich na Ziemi?, aby siały spustoszenie. Ziemianie znajduj? jednak sposob, by uwolni? potwory spod kontroli kosmitow.
W
Ebirah ? potwor z gł?bin
(1966) Godzilla zostaje przebudzony, aby walczy? z ogromnym homarem
Ebir?
, strzeg?cym wyspy, na ktorej przebywaj? terrory?ci. Do walki po stronie Godzilli doł?cza
Mothra
.
W
Synie Godzilli
(1967) Godzilla wychowuje swojego syna
Minill?
[9]
.
Akcja filmu
Zniszczy? wszystkie potwory
(1968) dzieje si? w
przyszło?ci
, w roku 1999, na wyspie, gdzie wszystkie potwory ?yj? ze sob? w pokoju do czasu, gdy przylatuj? kosmici i przejmuj? kontrol? nad stworami, aby podbi? Ziemi?. W ko?cu jednak potwory uwalniaj? si? i zwracaj? przeciwko kosmitom.
Akcja filmu
Rewan? Godzilli
(1969) dzieje si? w cało?ci we ?nie małego chłopca, ktory jest fanem
Godzilli
. ?ni mu si? spotkanie z synem Godzilli Manill?, ktory uczy si? jak pokona? dr?cz?cego go łobuza.
W filmie
Godzilla kontra Hedora
(1971) Godzilla staje do walki przeciwko
Hedorze
, potworze powstałym z odpadow przemysłowych i zanieczyszczenia ?rodowiska
[4]
. Film ma ekologiczne przesłanie. W filmie po raz pierwszy pojawiaj? si? sceny całkowicie animowane i piosenka.
W
Godzilla kontra Gigan
(1972) Godzilla podejmuje walk? z kosmitami, ktorzy zsyłaj? na Ziemi?
Gigana
i
Krola Ghidor?
. Nie mog?c jednak pokona? ich samodzielnie, Godzilla wzywa na pomoc
Anguirusa
. Oba potwory po raz pierwszy porozumiewaj? si? ludzk? mow?.
W
Godzilla kontra Megalon
(1973) kosmici wysyłaj?
Megalona
i
Gigana
, by zniszczyli ludzko??. Godzilla przy pomocy skonstruowanego przez naukowcow robota
Jet Jaguara
podejmuje walk? z agresorami.
Film
Godzilla kontra Mechagodzilla
(1975) zaczyna si?, gdy
Godzilla
niszczy japo?skie miasta i zabija
Anguirusa
. Okazuje si?, ?e nie jest to prawdziwy Godzilla, bo ten przybywa, aby stan?? do walki przeciwko sobowtorowi. Napastnik ujawnia si? jako robot
Mechagodzilla
zesłany przez kosmitow.
W
Powrocie Mechagodzilli
(1975) kosmici odbudowuj? Mechagodzill?, by podbi? Ziemi?. Ł?cz? te? siły ze złym naukowcem, ktory przejmuje kontrol? nad morskim potworem
Titanosaurusem
. Godzilla pokonuje obu napastnikow, po czym oddala si? w gł?b oceanu.
Po filmie
Powrot Mechagodzilli
z 1975
T?h?
wstrzymała si? z produkcj? kolejnych filmow z Godzill? z przyczyn ekonomicznych. Produkcje o Godzilli były, jak na standardy pogr??onego w kryzysie rynku, filmami drogimi w produkcji. Ostatni film sprzedał poni?ej miliona biletow
[4]
.
Seria Heisei rownie? została nazwana od okresu panuj?cego w Japonii w czasie, gdy kr?cone były prawie wszystkie filmy z danej serii (era
Heisei
). Pierwszy film z serii,
Powrot Godzilli
, wyemitowano w 1984, przy okazji trzydziestej rocznicy pierwszego filmu z serii. Wytwornia
T?h?
postanowiła z tej okazji powroci? do korzeni Godzilli i uczyni? z tytułowej postaci agresywne zwierz? i zagro?enie dla ludzko?ci.
Powrot Godzilli
był bezpo?redni? kontynuacj? filmu
Godzilla
z 1954. Przez cał? seri? zostaje zachowana ci?gło?? fabularna. Godzilla jest ukazywany jako
czarny charakter
. Porzucono motyw kosmitow zsyłaj?cych potwory na Ziemi?. Porzucono te? klimat
kina klasy B
, nadaj?c filmom z tej serii wy?sz? warto?? produkcyjn?. Aktorem najcz??ciej wcielaj?cym si? w Godzill? w tej serii był
Kenpachir? Satsuma
[10]
.
Powrot Godzilli
(1984) jest bezpo?redni? kontynuacj? filmu
Godzilla
z 1954. Godzilla powraca do Japonii i niszczy wszystko na swojej drodze, a wojsko nie jest w stanie go powstrzyma?. Zostaje w ko?cu pokonany przez zwabienie do wulkanu Mihara i zrzucenie do
krateru
. Do angloj?zycznej wersji filmu, podobnie jak w
Godzilla: Krol potworow
, dokr?cono dodatkowe sceny, w ktorych aktor
Raymond Burr
ponownie wcielił si? w posta? dziennikarza Steve’a Martina.
W filmie
Godzilla kontra Biollante
(1989) Godzilla wydostaje si? z wulkanu. Tym razem jednak, poza niszczeniem Japonii, walczy ze zmutowan? ro?lin?
Biollante
stworzon? przez naukowcow.
W filmie
Godzilla kontra Krol Ghidorah
(1991) ludzie cofaj? si? w czasie i usuwaj? z wyspy, na ktorej prowadzono testy z
broni? j?drow?
,
Godzillasaurusa
?
dinozaura
, ktory w ich czasoprzestrzeni został zmutowany i stał si? Godzill?. Ludzie zast?puj? dinozaura trzema niegro?nymi stworkami zwanymi
Doratami
. Plan jednak nie przyniosł oczekiwanego efektu i w przyszło?ci Doraty zmutowały si? w
Krola Ghidor?
. Wkrotce w wyniku wypadku
okr?tu podwodnego z nap?dem j?drowym
powstaje nowy
Godzilla
, ktory zabija Ghidor? i zaczyna atakowa?
Japoni?
. Ludzie odnajduj? zwłoki Ghidory i tworz? z nich
cyborga
Macha Krola Ghidor?
. Cyborg pokonuje Godzill?, wrzucaj?c go do oceanu.
W
Godzilla kontra Mothra
(1992) zły potwor
Battra
walczy z dobrym potworem
Mothra
. Oba stwory przerywaj? jednak spor, aby wspolnymi siłami pokona?
Godzill?
, ktory zostaje przez nie wrzucony do oceanu. Nast?pnie Mothra wykorzystuje swoj? magi?, aby uwi?zi? Godzill? w oceanie na zawsze.
W
Godzilla kontra Mechagodzilla II
(1993) ludzie odnajduj? i zabieraj? jajo Godzilli, z ktorego wykluwa si?
Godzilla Junior
. W?ciekły Godzilla atakuje miasto, ale ludzie buduj? do obrony olbrzymiego robota Mechagodzill?, ktory pokonuje napastnika. Godzilla i Godzilla Junior wycofuj? si? do oceanu.
W
Godzilla kontra Kosmogodzilla
(1994) na Ziemi? przybywa
Kosmogodzilla
, stworzona z komorek Godzilli, ktore dostały si? do przestrzeni kosmicznej. Kosmogodzilla porywa
Godzill? Juniora
i buduje swoj? fortec?, niszcz?c przy tym pobliskie miasta. Zostaje ostatecznie pokonany przez Godzill?, ktoremu pomogł kolejny zbudowany przez ludzi ogromny robot
Moguera
.
Ostatni film,
Godzilla kontra Destruktor
(1995), zaczyna si?, gdy Godzilla atakuje
Hongkong
. Tymczasem okazuje si?, ?e niszczyciel tlenu z filmu
Godzilla
z 1954 doprowadził do mutacji mikroorganizmow morskich, ktore teraz zwane s?
Destruktorami
i atakuj?
Tokio
.
Destruktor
pokonuje Godzill? Juniora i udaje si?, by zniszczy? jego ojca, ale przerywaj? mu ludzie, ktorzy zabijaj? Destruktora. Godzilla jest niestabilnym organizmem, wi?c w ko?cu zaczyna si? topi?. Ludzie zamra?aj? go, aby eksploduj?cy potwor nie zniszczył wszystkich wokoł. Energia z ciała Godzilli zostaje pochłoni?ta przez Godzill? Juniora, ktory staje si? wi?kszy i silniejszy.
Seria Millenium rozpocz?ła si? w 1999 i trwała do 2004. Jej nazwa pochodzi od trzeciego milenium naszej ery, ktore zaczynało si? w trakcie tej serii. W przeciwie?stwie do poprzednich serii, filmy w Millenium zupełnie nie s? ze sob? powi?zane ci?gło?ci? narracyjn?. W niektorych filmach powraca w?tek najazdu kosmitow, zsyłaj?cych na Ziemi? potwory. Aktorem najcz??ciej wcielaj?cym si? w Godzill? był wowczas
Tsutomu Kitagawa
[6]
.
W filmie
Powrot Godzilli
(1999) po raz pierwszy w historii
T?h?
pojawiaj? si? sceny z Godzill? całkowicie wygenerowan? komputerowo. Godzilla najpierw wybudza si? w gł?bi oceanu, a potem rusza na miasto
Nemuro
, niszcz?c wszystko na swojej drodze. Na drodze staje mu jednak
UFO
, ktore przekształca si? w innego gigantycznego potwora,
Org?
. Jest tak du?y, ?e probuje połkn?? Godzill? w cało?ci, ale i tak zostaje przez niego pokonany
[11]
.
W
Godzilla kontra Megaguirus
(2000) przeciwnikiem Godzilla znow kroczy przez Japoni?, niszcz?c wszystko na swojej drodze. Tym razem jego przeciwnikiem jest krolowa olbrzymich
wa?ek
Megaguirus
, ktor? pokonuje w walce. Ludzko?? natomiast pokonuje Godzill? przy pomocy stworzonej
czarnej dziury
.
Film
Wielkiej bitwie potworow
(2001) jest bezpo?redni? kontynuacj? filmu
Godzilla
z 1954, niemaj?c? zwi?zku z innymi kontynuacjami. Po kilkudziesi?ciu latach
Godzilla
odradza si? z duchow ofiar
II wojny ?wiatowej
, szukaj?cych zemsty. Potwor znow
Japoni?
, ale tym razem zostaje powstrzymany przez ludzko??, ktorej pomogli trzej legendarni stra?nicy:
Baragon
,
Mothra
i
Krol Ghidora
.
Film
Godzilla kontra Mechagodzilla
(2002) jest bezpo?redni? kontynuacj? filmu
Godzilla
z 1954, niemaj?c? zwi?zku z innymi kontynuacjami. W tamtym filmie Godzilla zgin?ł i spocz?ł na dnie oceanu. Po kilkudziesi?ciu latach pojawia si? jednak nowy przedstawiciel gatunku, ktory ponownie stanowi zagro?enie dla Japonii. Rz?d do obrony tworzy cyborga
Mechagodzill?
, powstałego w wyniku obudowania szkieletu Godzilli sprzed dekad w metalow? uzbrojon? zbroj?. Dochodzi do pojedynku mi?dzy potworami, ktory wygrywa
Mechagodzilla
, jednak jego przeciwnik prze?ywa.
Film
Godzilla: S.O.S. dla Tokio
(2003) jest bezpo?redni? kontynuacj? filmu
Godzilla kontra Mechagodzilla
(2002). Godzilla walczy przeciwko
Mothrze
i
Mechagodzilli
, ktorzy staj? w obronie
Japonii
. Potwor zostaje owini?ty jadwabem larw Mothry i zrzucony na dno oceanu przez Mechagodzill?.
Ostatnim filmem z serii Millenium jest
Godzilla: Ostatnia wojna
(2003). Cały ?wiat jest atakowany przez potwory:
Anguirus
atakuje
Szanghaj
,
King Caesar
atakuje
Okinaw?
,
Kamacuras
atakuje
Pary?
,
Zilla
atakuje
Sydney
,
Kumonga
atakuje
Arizon?
, a
Rodan
atakuje
Nowy Jork
. Pojawiaj? si? te? inne potwory. Ostatnia ocalała jednostka Sił Obrony Ludzko?ci uwalnia Godzill? z arktycznych lodow. Rozpoczyna si? marsz potwora, podczas ktorego Godzilla pokonuje wszystkie inne potwory, tym samym ratuj?c Ziemi? przed ostateczn? zagład?. Nast?pnie wraz z synem,
Minill?
oddala si? w gł?b oceanu.
Seria Reiwa trwa od 2016, ale nazwana została dopiero w 2019, po wyemitowaniu czterech filmow z serii. Nazwa pochodzi od okresu
Reiwa
, w ktory weszła
Japonia
w tym czasie. Na seri? składaj? si? niezwi?zane ze sob? jeden film aktorski i trylogia anime na platformie
Netflix
.
W filmie
Shin Godzilla
(2016) Godzilla ukazywany jest jako potwor morski, ktory stopniowo przechodzi metamorfoz?, przekształcaj?c si? w coraz pot??niejszego potwora l?dowego. Posiada moce, jakich nie miał ?aden Godzilla wcze?niej i sieje spustoszenie, motywowany ch?ci? bezpłciowego rozmno?enia si? na japo?skim l?dzie. Ludzko?? opracowuje jednak sposob, aby go zamrozi?. Film ma przesłanie na temat
biurokracji
spowalniaj?cej działanie w obliczu zagro?enia i został doceniony przez krytykow, zdobywaj?c siedem
nagrod japo?skiej Akademii Filmowej
, w tym dla najlepszego filmu
[12]
.
T?h?
we wspołpracy z
Netflixem
wyprodukowało trylogi? anime, na ktor? składaj? si?
Godzilla: Planeta potworow
(2017),
Godzilla: Miasto na kraw?dzi bitwy
(2018) i
Godzilla: Hoshi wo K? Mono
(2018). Były to pierwsze w historii T?h? filmy o Godzilli całkowicie animowane
[13]
. W trylogii
Godzilla
przejmuje planet?
Ziemia
i zmusza ludzko?? do ucieczki w
przestrze? kosmiczn?
. Ludzie powracaj? po 20 000 latach i probuj? odzyska? dom.
L.p.
|
Data premiery
|
Tytuł
|
Odtworca roli Godzilli
|
Re?yseria
|
Inne potwory w filmie
|
Przypisy
|
Seria
|
1
|
1954-11-03
3 listopada 1954
(dts)
|
Godzilla
|
Haruo Nakajima
,
Katsumi Tezuka
, Ryosaku Takasugi, Jiro Suzuki
|
Ishir? Honda
|
?
|
[14]
[15]
|
Sh?wa
|
2
|
1955-04-24
24 kwietnia 1955
(dts)
|
Godzilla kontratakuje
|
Haruo Nakajima
|
Motoyoshi Oda
|
Anguirus
|
[16]
[17]
|
3
|
1962-08-11
11 sierpnia 1962
(dts)
|
King Kong kontra Godzilla
|
Haruo Nakajima
,
Katsumi Tezuka
|
Ishir? Honda
|
King Kong
,
?dako
|
[18]
[19]
[20]
[21]
|
4
|
1964-04-29
29 kwietnia 1964
(dts)
|
Mothra kontra Godzilla
|
Mothra
|
[22]
[20]
[23]
|
5
|
1964-12-20
20 grudnia 1964
(dts)
|
Ghidorah ? Trojgłowy potwor
|
Krol Ghidora
,
Mothra
,
Rodan
|
[24]
[20]
[25]
|
6
|
1965-12-19
19 grudnia 1965
(dts)
|
Inwazja potworow
|
Haruo Nakajima
|
Krol Ghidora
,
Rodan
|
[26]
[25]
|
7
|
1966-12-17
17 grudnia 1966
(dts)
|
Ebirah ? potwor z gł?bin
|
Jun Fukuda
|
Ebirah
,
Mothra
,
?kondoru
|
[27]
[28]
|
8
|
1967-12-16
16 grudnia 1967
(dts)
|
Syn Godzilli
|
Hiroshi Sekita
, Seiji ?naka,
Haruo Nakajima
|
Kamacuras
,
Kumonga
,
Minya
|
[29]
[30]
|
9
|
1968-08-01T00:00:00.001
1 sierpnia 1968
(dts)
|
Zniszczy? wszystkie potwory
|
Haruo Nakajima
|
Ishir? Honda
|
Anguirus
,
Baragon
,
Krol Ghidora
,
Gorozaur
,
Kumonga
,
Manda
,
Minya
,
Mothra
,
Rodan
,
Varan
|
[31]
[25]
[32]
|
10
|
1969-12-20
20 grudnia 1969
(dts)
|
Rewan? Godzilli
|
Gabara
,
Minya
|
[33]
[25]
[34]
|
11
|
1971-07-24
24 lipca 1971
(dts)
|
Godzilla kontra Hedora
|
Yoshimitsu Banno
|
Hedora
|
[35]
[36]
|
12
|
1972-03-12
12 marca 1972
(dts)
|
Godzilla kontra Gigan
|
Jun Fukuda
|
Anguirus
,
Krol Ghidora
,
Gigan
|
[37]
[38]
|
13
|
1973-03-17
17 marca 1973
(dts)
|
Godzilla kontra Megalon
|
Shinji Takagi
|
Anguirus
,
Gigan
,
Jet Jaguar
,
Megalon
|
[39]
[40]
|
14
|
1974-03-21
21 marca 1974
(dts)
|
Godzilla kontra Mechagodzilla
|
Isao Zushi
|
Anguirus
,
King Caesar
,
Mechagodzilla
|
[41]
[42]
|
15
|
1975-03-15
15 marca 1975
(dts)
|
Powrot Mechagodzilli
|
T?ru Kawai
|
Ishir? Honda
|
Mechagodzilla
,
Tytanozaur
|
[43]
[25]
|
16
|
1984-12-15
15 grudnia 1984
(dts)
|
Powrot Godzilli
|
Kenpachir? Satsuma
|
K?ji Hashimoto
|
Shockirus
|
[44]
[45]
[46]
|
Seria Heisei
|
17
|
1989-12-16
16 grudnia 1989
(dts)
|
Godzilla kontra Biollante
|
Kazuki ?mori
|
Biollante
|
[47]
[48]
|
18
|
1991-12-14
14 grudnia 1991
(dts)
|
Godzilla kontra Krol Ghidorah
|
Wataru Fukuda (Godzillazaur),
Kenpachir? Satsuma
|
Doraty
,
Krol Ghidora / Mecha Krol Ghidora
,
Godzillazaur
|
[49]
[50]
|
19
|
1992-12-12
12 grudnia 1992
(dts)
|
Godzilla kontra Mothra
|
Kenpachir? Satsuma
|
Takao Okawara
|
Battra
,
Mothra
|
[51]
[52]
|
20
|
1993-12-11
11 grudnia 1993
(dts)
|
Godzilla kontra Mechagodzilla II
|
Ishir? Honda
,
Takao Okawara
|
Godzilla Junior
,
Mechagodzilla
,
Rodan
|
[53]
[54]
|
21
|
1994-12-10
10 grudnia 1994
(dts)
|
Godzilla kontra Kosmogodzilla
|
Kensho Yamashita
|
Godzilla Junior
,
Kosmogodzilla
,
Moguera
,
Mothra
|
[55]
[56]
[57]
|
22
|
1995-12-09
9 grudnia 1995
(dts)
|
Godzilla kontra Destruktor
|
Takao Okawara
|
Destruktor
,
Godzilla Junior
|
[58]
[59]
|
23
|
1999-12-11
11 grudnia 1999
(dts)
|
Powrot Godzilli
|
Tsutomu Kitagawa
|
Millennian / Orga
|
[60]
[61]
|
Seria Millenium
|
24
|
2000-11-03
3 listopada 2000
(dts)
|
Godzilla kontra Megaguirus
|
Masaaki Tezuka
|
Megaguirus
,
Meganula
,
Meganulon
|
[62]
[63]
[64]
|
25
|
2001-11-03
3 listopada 2001
(dts)
|
Wielka bitwa potworow
|
Mizuho Yoshida
|
Shusuke Kaneko
|
Baragon
,
Krol Ghidora
,
Mothra
|
[65]
[66]
[67]
|
26
|
2002-12-14
14 grudnia 2002
(dts)
|
Godzilla kontra Mechagodzilla
|
Tsutomu Kitagawa
|
Masaaki Tezuka
|
Mechagodzilla
|
[68]
[69]
|
27
|
2003-12-13
13 grudnia 2003
(dts)
|
Godzilla: S.O.S. dla Tokio
|
Kamoebas
,
Mechagodzilla
,
Mothra
|
[70]
[71]
[72]
|
28
|
2004-11-29
29 listopada 2004
(dts)
|
Godzilla: Ostatnia wojna
|
Ry?hei Kitamura
|
Anguirus
,
King Caesar
,
Ebirah
,
Gigan
,
Hedora
,
Kamacuras
,
Kumonga
,
Minya
,
Monster X / Keizer Ghidora
,
Mothra
,
Manda
,
Rodan
,
Zilla
|
[73]
[74]
|
29
|
2016-07-25
25 lipca 2016
(dts)
|
Shin Godzilla
|
Mansai Nomura
|
Hideaki Anno
,
Shinji Higuchi
|
?
|
[75]
[76]
[77]
|
Seria Reiwa
|
30
|
2017-11-17
17 listopada 2017
(dts)
|
Godzilla: Planeta potworow
|
?
|
Hiroyuki Seshita
,
Kobun Shizuno
|
Anguirus
,
Dagahra
,
Dogora
,
Hedora
,
Kamacuras
,
Mechagodzilla
,
Orga
,
Rodan
,
Servum
|
[78]
[79]
|
31
|
2018-05-18
18 maja 2018
(dts)
|
Godzilla: Miasto na kraw?dzi bitwy
|
Mechagodzilla
,
Servum
,
Vulture
|
[78]
[80]
|
32
|
2018-11-09
9 listopada 2018
(dts)
|
Godzilla: Hoshi wo K? Mono
|
Krol Ghidora
,
Mothra
,
Servum
|
[78]
[81]
|
33
|
3 listopada 2023
|
Godzilla Minus One
|
?
|
Takashi Yamazaki
|
?
|
[82]
|
Pierwszym ameryka?skim filmem o Godzilli był
Godzilla
z 1998. Filmowi towarzyszyła wielka kampania reklamowa. Powstały slogany reklamowe takie jak
Wielko?? ma znaczenie
i hasło
Jego stopa jest wi?ksza od tego autobusu
umieszczane na autobusach. W kampani? wł?czyły si? te? przedsi?biorstwa
fastfoodowe
Taco Bell
,
Pizza Hut
i
KFC
. Godzilla był te? promowany w teledysku
Puff Daddy’ego
do utworu
Come With Me
[83]
. Godzilla jest w tym filmie zmutowan?
iguan?
. Kilkukrotnie niszczy
Nowy Jork
, po czym powraca do oceanu niezauwa?ony przez ?cigaj?ce go wojsko. W ko?cu zostaje pokonany konwencjonaln? broni? wojskow?. Zd??ył jednak zło?y? jaja, z ktorych wykluwa si? jego potomstwo. Film został negatywnie oceniony przez krytykow i publiczno??. Na serwisie
Rotten Tomatoes
obie grupy oceniły go na poni?ej 30%
[84]
. Filmowi zarzucano mi?dzy innymi zbyt wiele odst?pstw od oryginalnego konceptu
Godzilii
i proby kopiowania
Parku Jurajskiego
z 1993
[85]
. Planowane
kontynuacje
zostały odwołane
[86]
. Zamiast nich powstał
serial animowany
Godzilla
, b?d?cy bezpo?redni? kontynuacj? filmu
[87]
. Do filmu nawi?zał japo?ski
Godzilla: Ostatnia wojna
z 2004. Zostało w nim wyja?nione, ?e potwor, ktory zaatakował
Nowy Jork
nie był prawdziwym Godzill?, tylko pomylonym z nim słabszym potworem
Zill?
. W tym samym filmie
Godzilla
łatwo zabija
Zill?
.
8 maja 2014 powstał film
Godzilla
produkcji
Legendary Pictures
i dystrybuowany przez
Warner Bros
. Jego akcja, podobnie jak
filmu z 1998
, miała miejsce w
Stanach Zjednoczonych
. Drugi ameryka?ski film o Godzilli, odniosł sukces kasowy i został dobrze przyj?ty przez krytykow
[88]
. W tej wersji Godzilla od samego pocz?tku jest obro?c? Ziemi, cho? ludzko?? nie zdaje sobie z tego sprawy od razu. Jego przeciwnikami jest para gigantycznych potworow
MUTO
, ktore chc? si? rozmno?y? kosztem mieszka?cow miasta.
20 czerwca 2016
Legendary Pictures
zarejestrowało wniosek o zastrze?enie nazwy
MonsterVerse
[89]
. Była to nazwa przygotowywanego przez firm?
uniwersum
, ktore miało by? tworzone przez film
Godzill?
z 2014 i kolejnych filmow
Legendary Pictures
o
Godzilli
i innych potworach
[90]
.
W 2019 powstał film
Godzilla II: Krol potworow
, w ktorym
Godzilla
walczy przeciwko wielu innym potworom. Kolejnym z serii był
Godzilla vs. Kong
, w ktorym
Godzilla
stan?ł do walki przeciwko
Kongowi
, ktory wyst?pił wcze?niej w filmie
Kong: Wyspa Czaszki
, rownie? nale??cym do franczyzy
MonsterVerse
.
L.p.
|
Data premiery
|
Tytuł
|
Re?yseria
|
Inne potwory w filmie
|
Przypisy
|
1
|
1998-05-18
18 maja 1998
(dts)
|
Godzilla
|
Roland Emmerich
|
Młode Godzilli
|
[91]
[92]
|
2
|
2014-05-08
8 maja 2014
(dts)
|
Godzilla
|
Gareth Edwards
|
MUTO
|
[93]
[94]
|
3
|
2019-05-29
29 maja 2019
(dts)
|
Godzilla II: Krol potworow
|
Michael Dougherty
|
Behemot,
Krol Ghidora
,
King Kong
, Methuselah,
Mothra
, MUTO,
Rodan
, Scylla
|
[95]
[96]
|
4
|
2020-03-13
13 marca 2020
(dts)
|
Godzilla vs. Kong
|
Adam Wingard
|
King Kong
,
Mechagodzilla
, Warbat, Skullcrawler, Hellhawk, Rock critters, Doug
|
[97]
[98]
|
5
|
12 kwietnia 2024
|
Godzilla i Kong: Nowe imperium
|
Adam Wingard
|
King Kong
, Skar King, Shimo, Suko, Doug
|
[99]
[100]
|
T?h?
przy wspołpracy z
Hanna-Barbera
wyprodukowało
serial animowany
Godzilla
, nadawany od 1978 do 1980. W tej wersji ryki Godzilli to nagrany głos ameryka?skiego aktora
Teda Cassidy’ego
[101]
.
Po pora?ce komercyjnej ameryka?skiego filmu
Godzilla
z 1998
[86]
, na jego podstawie powstał
serial animowany
Godzilla
[87]
, nadawany od 1998 do 2001 i wyprodukowany przez
Columbia TriStar Television Group
[102]
.
Godzilla
pojawił si? tak?e w wielu komiksach, w tym mi?dzy innymi w serii
Godzilla: Legends
od wydawcy
IDW Publishing
, w
crossoverze
z
Charlesem Barkleyem
i w kilku komiksach, ktorych akcja ma miejsce w
uniwersum Marvela
[113]
.
- ↑
a
b
c
d
Brian
B.
Cronin
Brian
B.
,
Movie Legends Revealed. Was Godzilla Originally Going to Be a Giant Octopus?
[online], CBR, 21 maja 2014
[dost?p 2019-06-20]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
Nathaniel
N.
Lee
Nathaniel
N.
,
The true story you probably don't know behind 'Godzilla' came from the devastation after Hiroshima and Nagasaki bombings
[online], Business Insider, 3 czerwca 2019
[dost?p 2019-06-22]
(
ang.
)
.
- ↑
Taro Okamoto Museum of Art:
Since Godzilla
. Tokio: Rikuy?sha, 2002, s. 4.
ISBN
4-89737-447-2
.
(
jap.
)
.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
Piotr
P.
Sarota
Piotr
P.
,
Godzilla, czyli od niszczyciela do bohatera. Era Showa (1954 ? 1975)
[online], Japonia-Online, 1 czerwca 2018
[dost?p 2019-06-23]
(
pol.
)
.
- ↑
Lynzee
L.
Loveridge
Lynzee
L.
,
Godzilla Suit Actor Haruo Nakajima is the Real Boss of Monsters in Coffee Collaboration
[online], Anime News Network, 29 maja 2019
[dost?p 2019-06-23]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Godzilla
, [w:]
Salvador Jimenez
S.J.
Murguia
Salvador Jimenez
S.J.
,
The Encyclopedia of Japanese Horror Films
, Rowman & Littlefield, 29 lipca 2016, s. 91-100,
ISBN
978-1-4422-6167-9
[dost?p 2019-06-24]
(
ang.
)
.
- ↑
Kaiju Movie Listing
[online], tohokingdom.com
[dost?p 2019-07-19]
.
- ↑
Brandon
B.
Jacobs
Brandon
B.
,
15 WTF Moments From King Kong Vs. Godzilla
[online], WhatCulture.com, 2 listopada 2015
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Son of Godzilla 1969 Uncut Version! Son of Godzilla 1969 [100_82] ? $19.99 : Monster Island Toys, The Godzilla Super Store!
[online], monsterislandtoys.com
[dost?p 2019-06-23]
(
ang.
)
.
- ↑
Michael
M.
Schwartz
Michael
M.
,
60+ Years of Godzilla: The Heisei era
[online], Horror Geek Life, 29 lipca 2016
[dost?p 2019-06-23]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla 2000: Millennium
[online], Toho Kingdom
[dost?p 2019-06-28]
.
- ↑
Roland
R.
Kelts
Roland
R.
,
Godzilla shows Japan’s real fear is sclerotic bureaucracy not giant reptiles
, ?
The Guardian
”, 21 sierpnia 2017
,
ISSN
0261-3077
[dost?p 2019-07-07]
(
ang.
)
.
brak strony (czasopismo)
- ↑
Daniel
D.
Dockery
Daniel
D.
,
The best thing about Netflix's Godzilla anime trilogy is its core
[online], SYFY WIRE, 10 stycznia 2019
[dost?p 2019-07-07]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla (1954)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
National Geographic
N.G.
Society
National Geographic
N.G.
,
Godzilla Roars to Life
[online], National Geographic Society, 17 grudnia 2013
[dost?p 2019-07-19]
[zarchiwizowane z
adresu
2016-06-01]
(
ang.
)
.
- ↑
Gigantis, the Fire Monster (1955)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Armand
A.
Vaquer
Armand
A.
,
Battle At Osaka Castle - Osaka - Japan Travel
[online], JapanTravel, 11 kwietnia 2013
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
King Kong vs. Godzilla (1962)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Lorelei
L.
Marcus
Lorelei
L.
,
[June 26, 1963] Double or Nothing (King Kong vs. Godzilla (1962))
[online], Galactic Journey, 27 czerwca 2018
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
手塚勝巳
. 東?オフィシャルサイト. [dost?p 2019-07-15].
(
jap.
)
.
- ↑
Gidzilla In America: King Kong vs. Godzilla
[online], The History Vortex
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Mothra (1964)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Tony
T.
Long
Tony
T.
,
April 29, 1964: Godzilla, Mothra Clash for First Time
, ?Wired”, 29 kwietnia 2008
,
ISSN
1059-1028
[dost?p 2019-07-21]
.
brak strony (czasopismo)
- ↑
Ghidrah, the Three-Headed Monster (1965)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
d
e
Steve
S.
Ryfle
Steve
S.
,
Ed
E.
Godziszewski
Ed
E.
,
Ishiro Honda: A Life in Film, from Godzilla to Kurosawa
, Wesleyan University Press, 12 wrze?nia 2017, s. 302,
ISBN
978-0-8195-7741-2
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Monster Zero (1968)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. the Sea Monster (1966)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 234,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Son of Godzilla (1967)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 245,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Destroy All Monsters (1968)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 251,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla's Revenge (1969)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 261,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Hedora (1971)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 276,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Gigan (1972)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
地球攻?命令 ゴジラ?ガイガン
[online]
[dost?p 2019-07-21]
.
- ↑
Godzilla vs. Megalon (1973)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Chapter 23
, [w:]
David
D.
Kalat
David
D.
,
A Critical History and Filmography of Toho's Godzilla Series, 2d ed.
, McFarland, 3 listopada 2017,
ISBN
978-1-4766-3265-0
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
brak strony (ksi??ka)
- ↑
Godzilla vs. Mechagodzilla (1974)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 295,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Terror of Mechagodzilla (1978)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
The Return of Godzilla (1984)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla’s Second Tour of Duty (Video)
[online], nippon.com, 9 wrze?nia 2014
[dost?p 2019-07-20]
(
ang.
)
.
- ↑
Steve
S.
Ryfle
Steve
S.
,
Japan's Favorite Mon-star: The Unauthorized Biography of "The Big G"
, ECW Press, 1998, s. 215,
ISBN
9781550223484
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Biollante (1989)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 367,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. King Ghidorah (1991)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Steve
S.
Ryfle
Steve
S.
,
Japan's Favorite Mon-star: The Unauthorized Biography of "The Big G"
, ECW Press, 1998, s. 265,
ISBN
9781550223484
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Mothra (1992)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 381,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Mechagodzilla (1993)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 2008, s. 385,
ISBN
978-0-8108-6004-9
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Space Godzilla (1994)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Myrtdi
,
An Interview with Godzilla: Kenpachiro Satsuma
[online], The History Vortex
[dost?p 2019-07-20]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 388,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Destoroyah (1995)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Steve
S.
Ryfle
Steve
S.
,
Japan's Favorite Mon-star: The Unauthorized Biography of "The Big G"
, ECW Press, 1998, s. 305,
ISBN
9781550223484
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla 2000 (2000)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 2008, s. 409,
ISBN
978-0-8108-6004-9
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Megaguirus (2000)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Megaguirus: The G Annihilation Strategy
[online], ctv.ca, 20 listopada 2018
[dost?p 2019-07-20]
[zarchiwizowane z
adresu
2019-07-20]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs. Megaguirus (2000) ? MyKaiju Godzilla
[online]
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla, Mothra and King Ghidorah: Giant Monsters All-Out Attack (2001)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Chapter 41
, [w:]
David
D.
Kalat
David
D.
,
A Critical History and Filmography of Toho's Godzilla Series, 2d ed.
, McFarland, 3 listopada 2017,
ISBN
978-1-4766-3265-0
[dost?p 2019-07-20]
(
ang.
)
.
brak strony (ksi??ka)
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 2008, s. 421,
ISBN
978-0-8108-6004-9
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla Against Mechagodzilla (2002)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 425,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla: Tokyo S.O.S. (2003)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Chapter 43
, [w:]
David
D.
Kalat
David
D.
,
A Critical History and Filmography of Toho's Godzilla Series, 2d ed.
, McFarland, 3 listopada 2017,
ISBN
978-1-4766-3265-0
[dost?p 2019-07-20]
(
ang.
)
.
brak strony (ksi??ka)
- ↑
ゴジラ×モスラ×メカゴジラ 東京SOS
[online], jmdb.ne.jp
[dost?p 2019-07-21]
.
- ↑
Godzilla: Final Wars (2004)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Stuart
S.
Galbraith
Stuart
S.
,
IV,
The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography
, Scarecrow Press, 16 maja 2008, s. 435,
ISBN
978-1-4616-7374-3
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Shin Godzilla (2016)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Brian
B.
Ashcraft
Brian
B.
,
Meet Godzilla Resurgence's Motion Capture Actor
[online], Kotaku
[dost?p 2019-07-20]
(
ang.
)
.
- ↑
世界初「ゴジラ」の名がついた通りが誕生!長谷川博己も大興奮 : 映?ニュ?ス
[online], 映?.com
[dost?p 2019-07-21]
(
jap.
)
.
- ↑
a
b
c
Par Damien
P.D.
Hilaire
Par Damien
P.D.
,
Godzilla : Planet Eater, tout perdre pour pouvoir vaincre
[online], IGN France, 16 stycznia 2019
[dost?p 2019-07-19]
(
fr.
)
.
- ↑
Autor:
A.:
Wojtini
Autor:
A.:
,
Godzilla: Pierwszy z trzech filmow anime trafi na Netflix jeszcze w styczniu
[online], IGN Polska, 7 stycznia 2018
[dost?p 2019-07-21]
(
pol.
)
.
- ↑
Anna
A.
Tylec
Anna
A.
,
Godzilla: Miasto na kraw?dzi bitwy
[online], film.wp.pl, 21 stycznia 2019
[dost?p 2019-07-21]
(
pol.
)
.
- ↑
Final Godzilla Anime Film Debuts on Netflix on January 9
[online], Anime News Network
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla Minus One (2023) ? IMDb
. [dost?p 2023-12-16].
- ↑
Jeff
J.
Lowe
Jeff
J.
,
Barstool Sports
[online], barstoolsports.com, 24 lipca 2018
[dost?p 2019-07-06]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla
.
Rotten Tomatoes
.
(
ang.
)
.
- ↑
Gilbert
G.
Cruz
Gilbert
G.
,
5 Moments Godzilla Takes Straight From Jurassic Park and Other Spielberg Movies
[online], vulture.com, 20 maja 2014
[dost?p 2019-07-06]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
GODZILLA Unmade: The History of Jan De Bont’s Unproduced TriStar Film ? Part 4 of 4
[online], SciFi Japan
[dost?p 2019-07-09]
[zarchiwizowane z
adresu
2018-06-12]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
The '90s Godzilla animated series was way better than you remember
[online], Syfy Wire, 27 maja 2019
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Scott
S.
Mendelson
Scott
S.
,
Box Office: 'Godzilla' Scores Monstrous $196M Worldwide Debut
[online], Forbes
[dost?p 2019-07-07]
(
ang.
)
.
- ↑
MONSTERVERSE Trademark Application of LEGEND PICTURES, LLC ? Serial Number 87076722 :: Justia Trademarks
[online], trademarks.justia.com
[dost?p 2019-07-07]
(
ang.
)
.
- ↑
Trey
T.
Williams
Trey
T.
,
‘Kong: Skull Island’ is Step 1 in Warner Bros. reboot of 1933 classic as monster franchise
[online], MarketWatch, 11 marca 2017
[dost?p 2019-07-07]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla (1998)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla (1998) ? Box Office Mojo
[online], boxofficemojo.com
[dost?p 2019-07-21]
.
- ↑
Godzilla (2014)
[online], AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Borys
B.
Kit
Borys
B.
,
'Godzilla' Stomps Into Hollywood for Monster-Sized Premiere
[online], The Hollywood Reporter, 9 maja 2014
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla: King of the Monsters (2019)
[online],
AllMovie
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Catherine
C.
Kallon
Catherine
C.
,
'Godzilla: King of the Monsters' Beijing Premiere
[online], Red Carpet Fashion Awards, 13 maja 2019
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Erik
E.
Pedersen
Erik
E.
,
Erik
E.
Pedersen
Erik
E.
,
‘Annabelle Comes Home’ Shifts Release Date To Midweek ? Update
[online], Deadline, 9 maja 2019
[dost?p 2019-07-19]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla vs Kong - czemu potwory b?d? walczy?? Teoria i komentarz re?ysera
[online], naEKRANIE.pl
[dost?p 2019-07-19]
(
pol.
)
.
- ↑
Godzilla i Kong te? strajkuj?? Ich pojedynek został opo?niony
[online], Filmweb, 12 lipca 2023
[dost?p 2023-10-22]
(
pol.
)
.
- ↑
Lillian
L.
Brown
Lillian
L.
,
'Godzilla x Kong: The New Empire' Gets a New Release Date
[online], Parade, 23 wrze?nia 2023
[dost?p 2023-10-22]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla
[online], Behind The Voice Actors
[dost?p 2019-07-21]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla - serial (1998?2000)
[online], naEKRANIE.pl
[dost?p 2019-07-21]
(
pol.
)
.
- ↑
Godzilla for Game Boy (1990)
[online], MobyGames
[dost?p 2019-07-07]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla: Monster of Monsters for NES (1988)
[online], MobyGames
[dost?p 2019-07-07]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla 2: War of the Monsters for NES (1991)
[online], MobyGames
[dost?p 2019-07-07]
(
ang.
)
.
- ↑
Super Godzilla (1993) SNES release dates
[online], MobyGames
[dost?p 2019-07-07]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla: Kaij? no Daishingeki for Game Gear (1995)
[online], MobyGames
[dost?p 2019-07-07]
(
ang.
)
.
- ↑
Godzilla: Destroy All Monsters Melee
[online],
Gry-Online
[dost?p 2019-07-04]
(
pol.
)
.
- ↑
Godzilla: Domination!
[online],
Gry-Online
[dost?p 2019-07-04]
(
pol.
)
.
- ↑
Godzilla: Save the Earth
[online],
Gry-Online
[dost?p 2019-07-04]
(
pol.
)
.
- ↑
Godzilla: Unleashed
[online],
Gry-Online
[dost?p 2019-07-04]
(
pol.
)
.
- ↑
Godzilla
[online],
Gry-Online
[dost?p 2019-07-04]
(
pol.
)
.
- ↑
Nathan
N.
Dodge
Nathan
N.
,
The 10 Best Godzilla Comics Ever
[online], CBR, 4 pa?dziernika 2016
[dost?p 2019-07-08]
(
ang.
)
.
Seria Sh?wa
|
|
---|
Seria Heisei
|
|
---|
Seria Millenium
|
|
---|
Seria Reiwa
|
|
---|
Pozostałe filmy
|
|
---|
Potwory z filmow o Godzilli
|
|
---|
Potwory z pozostałych filmow T?h?
|
|
---|
Produkcje telewizyjne
|
|
---|
Gry wideo
|
|
---|