Segle VIII

Istoria [ modificar | Modificar lo codi ]

Segle VIII : periode probable d'aparicion de la lenga occitana dins sa forma pus vielha.
701-705 : conquista d' Armenia per leis Arabes. Avanceron tanben Cilicia e en Capadocia .
702 : combats navaus dins lo sud de la Mar Roja entre lei flotas aksumita e araba.
704-706 : trebols internes au sen de l' Emperi Bizantin fins a la presa dau poder per Justinian II . Lo sobeiran noveu ordonet de purgas saunosas per estabilizar son poder.

705 : mort dau califa omeia Abd al-Malik ( 685 - 705 ) que laisset un Estat renforcat per sei reformas e son afiermacion dau primat de l'eleit militar arabi sus leis autrei populacions de l'emperi. Son fiu Walid ( 705 - 715 ) li succediguet. Ordonet de reprendre lei conquistas.
705 : conquista de la region de Surrey per lo reiaume de Wessex .
707 : en Anatolia , importanta desfacha bizantina contra leis Arabes (→ 709 ).
708 : revirada d'una temptativa bizantina de reconquistar una partida dei territoris ocupats per lo Khanat Bulgar .
709 : apres diversei victorias, arribada d'una armada araba en Anatolia Centrala (→ 712 ).
v. 710 : en Nubia , union dei reiaumes de Nobatia e de Makuria .
710 : en Mar Mediterranea , incursion araba contra Sardenha (→ 718 ).
710 : en Japon , comencament de la construccion deu palais imperiau de Nara . Aquo es una etapa importanta dins lo desvolopament de l'estat nipon amb la sedentarizacion progressiva de la Cort.
710-711 : dins l' Emperi Bizantin , revoutas de plusors regions. S'acaberon per l'execucion de l'emperaire Justinian III e son remplacament per Filipicos .
711 : desbarcament d'una forca araboberbera dins lo sud de la Peninsula Iberica . Assaiant de l'expulsar de la region, lo rei visigot Roderic foguet tuat e son armada anientada a la batalha de Guadalete . Aquo entrainet l'afondrament rapide dau Reiaume Visigot .
712 : crisi religiosa novela dins l' Emperi Bizantin apres lo refus dau papa Constantin d'acceptar la restauracion dau monotelisme per un concili dirigit per l'emperaire Filipicos .
712 : aprofichant lei trebols internes de l' Emperi Bizantin , leis Arabes avanceron en Anatolia Occidentala.
713-716 : incursion bulgara dins la region de Constantinoble . Aquo entrainet una tiera de cops d'Estat e de guerras civilas dins l' Emperi Bizantin que s'acaberon en 716 amb la victoria de Leon l'Isaurian .
714 : conquista d' Ankara per leis Arabes que pogueron desenant preparar una ataca contra Constantinoble ela meteissa (→ 717 ).
716 : tractat de patz mau conegut entre Bizantins e Bulgars . Constantinoble abandonet diversei territoris e foguet obligat de pagar un tribut en cambi d'una alianca contra leis Arabes.

Article detalhat: Setge de Constantinoble (717-718) .

717-718 : setge de Constantinoble . Durament batuts, leis Arabes perdigueron de desenaus de miliers d'omes e la mager part d' Anatolia .
v. 718 : en Mesoamerica , apogeu de la ciutat-estat maia de Copan .
718 : creacion dau Reiaume deis Asturias a partir dei territoris crestians demorats independents dins lo nord de la Peninsula Iberica .
718 : conquista de Sardenha per leis Arabes.
718 : en Japon , acabament de la redaccion dau Codi Yoro , compilacion de leis penalas e civilas. Intret en vigor en 757 .

718 : illustracion de sa poissanca, la talassocracia de Sriwijaya mandet una ambaissada dins lo mond arabe per desvolopar lei rotas comercialas dins l' Ocean Indian .
720 : mort dau califa Umar II ( 717 - 720 ). En despiech de la desfacha saunosa de Constantinoble , son reine veguet de reformas fiscalas importantas. En particular, instauret l' egalitat fiscala entre totei lei musulmans . Pasmens, per financar aquela mesura, deguet aumentar leis imposts pagats per lei dhimmis . Foguet remplacat per Yazid II ( 720 - 724 ) qu'assaiet tanben de melhorar lei financas de l' Estat .
722 : comencament d'una longa guerra entre Arabes e Cazars . Aprofichant la situacion, lei Bizantins sostengueron lei nomadas per redurre la resistencia araba en Anatolia .
722 : adopcion d'un edicte bizantin ordonant de batejar per forca lei judieus . Aquo era probablament liat a l'aparicion d'un movement judieu messianic ostil a l' Estat .
723 : revirada d'una ataca bizantina en Armenia .
724 : mort dau califa omeia Yazid II ( 720 - 724 ) que foguet remplacat per Hicham ( 724 - 743 ). Aqueu periode marca l'apogeu dau poder omeia.
725 : en Italia , una aumentacion d' imposts decidida per perseguir la guerra contra leis Arabes entrainet de trebols greus dins mai d'una vila . Se formet ansin una alianca entre lei maucontents e lei Lombards (qu'ocuperon Corsega ) (→ 727 ).
726 : dins l' Emperi Bizantin , publicacion de l’ Ecloga , una version simplificada dei textes juridics adoptats durant lo reine de Justinian .
727-729 : guerra en Italia entre Lombards e Bizantins . Ajudats per lei rebels bizantins locaus, lei Lombards ocuperon plusors vilas importantas (→ 733 ).

Article detalhat: Iconoclasme .

730 : adopcion oficiala per Leon l'Isaurian . Aquo marquet lo comencament d'una longa crisi au sen de l' Emperi Bizantin .
731 : dins la vila maia de Calakmul , inauguracion de plusors monuments permetent d'establir la dominacion de la ciutat-estat sus lei vilas de Dos Pilas , Naranjo e El Peru (→ 736 ).
732 : revirada d'una incursion araboberbera en Gallia apres una desfacha saunosa a la batalha de Peitius contra una coalicion dirigida per Carles Martel e Audon d'Aquitania .
733 : en causa d'una tempesta, revirada d'una expedicion navala bizantina destinada a reconquistar lei territoris perduts en Italia .
v. 735 : data probabla dau premier contacte entre l'eleit cazar e lo judaisme . La dinastia reinanta se convertiguet a aquela religion, probablament per limitar l'influencia dei crestians e dei musulmans.
736 : per de rasons desconegudas, benleu una crisi agricola , comencament dau declin de la ciutat-estat maia de Calakmul .
740 : batalha d'Akroinon entre Bizantins e Arabes. Venceires, lei Bizantins capiteron de reprendre l'avantatge en Anatolia .
740 : destruccion d'una partida de Constantinoble per un terratrem .
741-743 : mort de l'emperaire bizantin Leon l'Isaurian . Sa succession entrainet una guerra civila. S'acabet per la victoria de l'emperaire Constantin V que limitet la repression e perseguiguet la politica de reorganizacion de son paire.
743-744 : mort dau califa Hicham ( 724 - 743 ). Son successor, Walid II ( 743 - 744 ), era pus interessat per lei plasers que per la gestion de l' Estat . Pasmens, per assegurar son poder, ordonet l'execucion de seis adversaris. Aquo entrainet la proclamacion d'un califa rivau, Yazid III , que capitet de prendre lo poder. Ordonet una reduccion generala dei despensas militaras mai moriguet apres solament sieis mes de reine. Sa disparicion entrainet una guerra novela que s'acabet rapidament per la victoria de Marwan II ( 744 - 750 ).
743-744 : importanta victoria de Tikal que capitet de conquistar El Peru e Naranjo . Aquo afebliguet grevament Calakmul que perdiguet son ret d'aliats.
745-747 : epidemia de pesta greva en Italia e en Grecia . Entrainet lo transferiment de la capitala bizantina de Constantinoble a Nicomedia .
746 : reconquista de plusors territoris d' Anatolia per lei Bizantins de Constantin V .
748 : apres l'arrestacion dau patriarca d' Alexandria per leis autoritats egipcianas, invasion dau sud dau pais per lei tropas de Makuria . Son rei, Kyriakos , arrestet son ofensiva en cambi de la liberacion dau patriarca.

Article detalhat: Califat Abbassida .

748-750 : en Persia , importanta revouta contra lei Omeias . Menada per Abu Muslim al-Khurasani e sostenguda per leis Abbassidas , entrainet lo reversament deis Omeias e la fondacion dau Califat Abbassida (→ 755 e 756 ). Lo califa omeia Marwan II foguet assassinat e la mager part deis Omeias fogueron executats.
v. 750 : vers aquela annada, Teotihuacan era venguda un vilatge de 2 000 abitants dispersats dins lei roinas de la ciutat. Avia perdut tota importancia.
v. 750 : desplacament de la capitala cazara dins la vila d' Atil . L'objectiu era de renforcar lo contrarotle dei rotas marchandas qu'eran la font de revenguts de l'Estat.

Article detalhat: Batalha de Talas .

751 : desfacha chinesa en Asia Centrala contra una armada araboturca. Pasmens, aquela batalha marca lo limit orientau de l'expansion militara araba car lei venceires pogueron pas aprofichar sa victoria en causa de dificultats logisticas. Certanei presoniers chines vengueron una font de difusion de sabers chines dins lo mond musulman .
751 : en Nanzhao , revirada totala d'una invasion chinesa. Aquo confiermet l'autonomia dau reiaume.
751 : en Italia , presa de Ravena per lei Lombards. Aquo entrainet la fin de l' Exarcat de Ravena e limitet lei possessions bizantinas dins la peninsula a quauquei pochis dins lei regions meridionalas.
751 : dins lo Reiaume Franc , reversament de la dinastia merovingiana per Pepin lo Breu que fondet la dinastia carolingiana .
752-754 : dins l' Emperi Bizantin , reafiermancion de la doctrina iconoclasta per l'emperaire Constantin V . Maugrat de resistencias importantas, Constantin capitet de reunir un concili que reconoguet sa primautat sus lo clergat .
v. 755 : darrierei terralhas conegudas de la civilizacion de Nazca .
755 : dins lo Califat Abbassida , assassinat dau generau Abu Muslim al-Khurasani a l'eissida d'un complot organizat per lo poder abbassida. Aquo entrainet de revoutas en Persia ( revoutas dei Companhons d'Abu Muslim ) mai permetet a la dinastia novela d'eliminar un cap militar poderos.
756-760 : guerra entre Bizantins e Bulgars . S'acabet a l'avantatge dei Bizantins qu'impauseron una treva a seis adversaris (→ 763 ).
756 : dins la Peninsula Iberica , de subrevivents de la dinastia omeia capiteron de fondar l' Emirat de Cordoa .
760 : importanta campanha abbassida en Persia per i restablir l'autoritat dau Califat qu'era forca contestada dempuei l'assassinat d' Abu Muslim al-Khurasani .
761-762 : arrestacion e execucion de plusors membres de la familha d' Ali per leis Abbassidas . Aquo entrainet de revoutas dins la Peninsula Arabia , en Mesopotamia e en Siria . Per melhorar son contrarotle sus lo Califat, leis Abbassidas transferigueron sa capitala a Bagdad .
763 : dins lo Khanat Bulgar , presa dau poder per d'adversaris de la treva signada amb lei Bizantins en 760 . Aquo entrainet una represa de la guerra.
763 : dins l' Emperi Bizantin , repression contra d'adversaris de l' iconoclasme . Lei posicions se radicalizeron e l'emperaire Constantin V executet plusors caps religios ostils a l' iconoclasme , compres lo patriarca Constantin II .
770-780 : incursions arabas contra lei provincias bizantinas d'Anatolia Orientala. En 776 e 778 , lei Bizantins reposteron amb una ataca contra Siria (→ 781 ).
774-775 : campanhas bizantinas contra lei Bulgars . Maugrat de succes, l'emperaire Constantin V mau capitet de sometre seis adversaris. Moriguet de malautia e foguet remplacat per son fiu Leon IV .
775 : mort dau califa Al-Mansur . Durant son reine, estabilizet lo poder abbassida e impauset son primat a la mager part dau mond musulman . De mai, fondet Bagdad que venguet la vila pus poblada de la planeta dins lo corrent deis ans 770.

778 : en Occitania , creacion dau Comtat de Tolosa per Carlesmanhe . Son objectiu era de melhorar la coordenacion de la defensa au nord dei Pireneus .
780 : mort de l'emperaire bizantin Leon IV que foguet remplacat per Constantin VI . Lo sobeiran noveu era placat sota la regencia de sa maire Irena , co que maucontentet una partida de l'eleit bizantin.
781-782 : intensificacion dei combats entre Bizantins e Arabes. Una importanta armada arribet dins la region de Constantinoble mai poguet pas atacar sei fortificacions . Se retiret en cambi d'un tribut e d'una treva (→ 785 ).
784 : dins l' Emperi Bizantin , Irena acceptet de reunir un concili per tornar estudiar la question de l' iconoclasme .
785-786 : represa de la guerra entre Bizantins e Arabes. En 786 , lei Bizantins enregistreron un succes important en Cilicia .
785 : mort accidentala dau califa Al-Mahdi . Durant son reine, desvolopet l'economia, la cultura e lei sciencias . Son fiu Al-Hadi li succediguet mai foguet obligat de pagar una prima excepcionala de 18 mes de solda ai soudats de la garnison de Bagdad (→ 786 ).
786 : mort dau califa Al-Hadi que foguet remplacat per son fraire Harun ar-Rachid .
787 : abolicion de l' iconoclasme .
788 : dins lo Califat Abbassida , revoutas dins la mager part dei provincias africanas. Lei pus grevas agueron luoc en Magreb e en Egipte . La segonda foguet reprimida mai lo cap de la premiera, Idris , capitet de fondar la dinastia deis Idrissidas (→ 789 )
789 : presa de plusors provincias de Magreb e de la vila de Tlemcen per Idris I ^er.

Article detalhat: Vikings .

789 : premiereis incursions vikingas en Wessex .

790 : dins l' Emperi Bizantin , cop d'Estat contra Irena l'Atenenca . Aquo permetet a Constantin VI de venir lo cap vertadier de l'Emperi (→ 792 ).
791 : assassinat d' Idris . Pasmens, sei successors capiteron de se mantenir dins la mitat occidentala de Magreb .
791-792 : revirada d'una campanha de l'emperaire bizantin Constantin VI en Bulgaria . Afeblit, deguet tornar partejar lo poder amb sa maire (→ 797 ).
791-796 : guerra saunosa entre lei Francs e leis Avars . Batuts, leis Avars perdigueron son tesaur e fogueron obligats de se convertir au cristianisme (→ 799 ).
794 : fondacion de Kyoto que venguet la capitala novela de Japon .
794-795 : illustrant lei dificultats deis Abbassidas per mantenir son poder en Africa , insureccion novela d' Egipte .
797 : apres una desfacha contra leis Arabes, reversament de l'emperaire Constantin VI . Sa maire, Irena l'Atenenca , venguet la premiera emperatritz de l'Emperi. Lo poder noveu adoptet una politica de sosten ai marchands.
797 : per assaiar de restaurar son autoritat en Magreb , lo poder abbassida nomet Ibrahim ibn al-Aghlab emir de la mitat orientala de la region. La fortifiquet largament per establir son contrarotle mai venguet rapidament autonom (→ 800 ).
798 : acabament provisori dei combats entre Bizantins e Arabes amb lo pagament d'un tribut per Constantinoble .
799 : dins leis Illas Britanicas , quasi vassilizacion de Wessex per Mercia .
799-802 : revouta deis Avars contra lei Francs.
800 : en Magreb Orientau, Ibrahim ibn al-Aghlab aprofichet lo caos generalizat dins lei provincias africanas dau Califat Abbassida per obtenir la cession ereditaria de son feu en cambi d'un tribut anuau. Aquo marquet la fondacion de la dinastia deis Aglabidas .
800 : coronament de Carlesmanhe coma emperaire per lo papa . Aquo donet un prestigi considerable a la dinastia carolingiana .

Cultura [ modificar | Modificar lo codi ]

706-715 : construccion de la Granda Mosqueta deis Omeias de Damasc . Obra majora dau periode omeia , es un bastiment d'estile bizantin construch segon un plan arabi. Quauquei trachs sassanidas podon tanben s'observar dins la geometria . Illustra la naissenca de l' art islamic a partir deis arts bizantins e iranians.
707 : construccion de la catedrala de Faras , capitala de Makuria .
712 : acabament dau Kojiki , una compilacion de racontes populars japones qu'es una basa dau sintoisme . Devesit en tres partidas, l'obratge establis un ensemble de legendas que van de la creacion mitologica de Japon a d'eveniments quasi contemporaneus de l'autor (→ 720 ).
720 : acabament dau Nihon shoki . Devesit en 31 capitols, completa lo Kojiki paregut en 712 . Es un texte pus elaborat que va egalament de la creacion mitologica de Japon a d'eveniments quasi contemporaneus de l'autor. Pasmens, dona mai d'informacions sus lei reines recents e sus l'estat dei relacions diplomaticas entre China , Corea e Japon . Es una basa dau sintoisme , la religion nacionala de Japon .
v. 760 : data probabla de la parucion dau Man'yoshu , una antologia de poesia japonesa qu'aguet un rotle important dins l'estructuracion de la lenga nipona .
794 : en Japon , la fin dau Periode de Nara es tradicionalament considerada coma la data de transicion entre lo japones ancian e lo japones median .