Fra Wikipedia ? det frie oppslagsverket
Sunndalsøra
er kommunesenteret i
Sunndal kommune
, ein
tettstad
med 4 110 innbyggjarar per 1. januar 2023.
Sunndaløra var berre nokre fa hus nedmed fjøra og mellom dei bratte fjella inst i
Sunndalsfjorden
før
aluminiumsverket
, som kom i drift fra
1954
.
Da kom det folk fra store delar av landet til staden for a arbeide og busetje seg der.
Det utvikla seg ein noksa særmerkt tettstads
kultur
pa Sunndalsøra, folkeleg og prega av
arbeidarklassen
og
sosialdemokratiske
likskapsideal og offentleg styring av utviklinga. Truleg er Sunndalsøra den tettstaden i
Noreg
som har største delen av bustadmassen sin i
bustadsamvirket
, med bade blokker, rekkjehus og jamvel nokre einebustader innan kooperasjonen.
Dialekta
pa Sunndalsøra er
nordmørsk
, og har mellom anna kløyvd infinitiv, men skil seg som eit typisk bymal ut fra dialektene omkring ved ei kraftig forenkling av grammatikken og ordbøyingane.
Sidan aluminiumsverket i
2004
var ferdig modernisert og no er det største og mest moderne i
Europa
, er framtida til tettstaden og kommunen sikrare enn det ein frykta for fa ar tilbake.
Forureininga
fra aluminiumsverket er og berre ein brøkdel av det ho var, og Sunndalsøra framstar i dag som ein rein og vel utbygd smaby som har dei fleste tilbod folk treng. Attat aluminiumsverket og
forskingsmiljøet
der, har Sunndalsøra eit avansert forskingsmiljø nar det gjeld akvakultur og ein vidaregaande skule med mange studieretningar.
Folket i Sunndal kommune stemte nei til at Sunndalsøra offisielt skulle bli ein by ved ei
lokal folkerøysting
i 1999.
