Kolkata

??????, ???????, Kolkata
Satellittbilde av Kolkata med elva Hugli (2007) Satellittbilde av Kolkata med elva Hugli (2007)
Styresmakter
Delstat Land	Vest-Bengal India
Grunnlagd av Austindiakompaniet	1690
Borgarmeister	Sovan Chatterjee
Geografi
Flatevidd	206,08 km²
Flatevidd - By	1 500 km²
Innbyggjarar - By (2001) - folketettleik - Storbyomrade	4 580 544 9 920/km² 14 681 589
Høgd over havet	9 m
Tidssone	IST ( UTC +5:30)
Diverse anna
Heimeside: https://www.kmcgov.in
Nettstad: www.kmcgov.in

Kolkata ( bengali ??????), tidlegare kjend som Calcutta , er hovudstaden i den indiske staten Vest-Bengal . Han var hovudstad i Britisk India fram til Delhi overtok i 1911. Byen var den folkerikaste i India fram til han blei forbigatt av Mumbai pa 1980-talet. Nar ein reknar med det kringliggjande byomradet er Kolkata i dag det tredje folkerikaste slike omradet i landet, etter Mumbai og Delhi, og det attande folkerikaste i verda. ^[1]

Byen ligg pa breiddene til den store Hugli (Hooghly), ei sideelv til Ganges . Han er naboby med Howrah pa vestsida av Hugli. Kolkata er eit transportsentrum der hovudvegar og jarnbanar gar saman. Ei internasjonal lufthamn, Dum Dum, ligg rundt 15 km nordaust for sentrum.

Namn [ endre | endre wikiteksten ]

Namnet, Kolkata, Kolikatta ( bengali ) eller Calcutta (tidlegare engelsk form), er truleg avleidd av namnet pa landsbyen Kalikata som saman med Sutanuti og Govindapur blei slatt saman til den nye byen under britisk kolonistyre. Namnet blei offisielt endra til Kolkata, ogsa pa engelsk, i 2001.

Historie [ endre | endre wikiteksten ]

Den offisielle soga til byen tek til i 1690, da Job Charnock , ein administrator for Det britiske Austindiakompaniet , skal ha grunnlagt han som ein handelsstad. Ei festning for britiske soldatar, Fort William , stod ferdig pa staden i 1702. Calcutta blei den britiske hovudbyen i regionen, som seinare blei kalla Bengal Presidency . Byen lag godt til for handelsverksemd , men innbyggjarane var utsette for ei rekkje tropesjukdommar .

I 1756 byrja britane forsterka festninga, som svar pa stadige konfliktar med franske kolonialistar. Etter at protestar fra nawaben (den lokale herskaren) Siraj-Ud-Daulah ikkje førte fram, gjekk han til atak pa og tok Fort William. I ei hending som blei vidkjend som Black Hole of Calcutta skal bengalarane sa ha halde britiske krigsfangar fanga i eit lite fangehol ei tropenatt slik at at dei fleste omkom. Aret etter tok Robert Clive tilbake kontroll over omradet og vann store erstatningar fra nawaben.

Calcutta blei utnemnd til hovudstaden for Britisk India i 1772. Tidleg pa 1800-talet blei sumpomradet rundt drenert og bygd pa. Langs Hugli blei det bygd prangande offiselle bygg, særleg under generalguvernøren Richard Wellesley (1797?1805). Ved midten av 1800-talet var byen delt i to omrade, ≪White Town≫ ved Chowringhee , der det hovudsakleg budde europearar, og ≪Black Town≫ i nord, der dei fleste innfødde indarar heldt til.

Pa 1700- og 1800-talet var byen sentrum for den britiske opiumshandelen . Fra 1850-ara gjekk han gjennom ei rask industrialisering, særleg innan tekstilsektoren og juteproduksjon . Dette førte vidare til offentlege investeringar i infrastruktur som jernbane og telegraf . 1800-talet markerte ogsa byrjinga pa Bengal-renessansen , ei sosiokulturell rørsle der bengalske intellektuelle utvikla ein indisk modernitet . Calcutta blei ogsa sentrum for den indiske frigjeringsrørsla . Delinga av Bengal i 1905 førte til store offentlege protestar og boikott av britiske produkt ( Swadeshi -rørsla). I 1911 blei Bengal delvis gjenforeint, medan kolonihovudstaden blei flytta til New Delhi .

Byen leid hardt under hungersnauda i Bengal i 1943 . I samband med delinga av Britisk India , da Bengal igjen blei delt mellom India og Pakistan, opplevde byen 1946?47 valdsame samanstøytar mellom hinduar og muslimar. Byen blei verande del av India, men mista delar av det naturlege omlandet sitt til Aust-Pakistan (noverande Bangladesh ), og mottok millionar av flyktningar derfra. I samband med krigen mellom Vest- og Aust-Pakistan i 1971 kom ein ny, stor flyktningstraum. Innvandringa av flyktningar fra Bangladesh og arbeidssøkande fra delstatane Bihar , Orissa og Uttar Pradesh fortsette inn pa 1980-talet, og har vore med pa a forsterka dei enorme sosiale og økonomiske problema i byen.