De
Olympische Zomerspelen van de XXIIIe Olympiade
werden in 1984 gehouden in
Los Angeles
,
Verenigde Staten
.
Er waren geen andere steden die zich kandidaat hadden gesteld om deze Spelen te organiseren. Het was na
1932
de tweede keer dat Los Angeles de Spelen organiseerde. Op voorhand was men beducht voor de Spelen in deze grote stad. Men vreesde dat de organisatie weleens zou kunnen spaak lopen doordat die in een uitdijende grootstad van meer dan twaalf miljoen inwoners werd gehouden. Bovendien hield men er ook rekening mee dat
smog
een bedreiging zou kunnen vormen voor de prestaties van de atleten. De mascotte van deze Spelen was
Sam de Arend
.
Het was voor de derde opeenvolgende keer dat de Zomerspelen door een aantal landen werd geboycot. In 1976 betrof het de "Afrikaanse boycot", in 1980 de "Amerikaanse boycot" en deze editie, als antwoord op de Amerikaanse, de "Sovjet-boycot". Vanwege de door de
Sovjet-Unie
geleide boycot deden 140 landen mee, 60 meer dan in 1980.
- Voor het eerst werden de spelen niet georganiseerd door een stadsbestuur maar door een consortium van zakenlieden. De toenmalige burgemeester van Los Angeles,
Tom Bradley
had immers gezien hoe de
Spelen van Montreal
waren uitgedraaid op een financieel fiasco. De zakenman Peter Ueberroth werd deze taak opgedragen en hij slaagde hier volledig in. Door een toename van de commercie werden deze Spelen financieel gezien zeer succesvol: er werd een winst gemaakt van meer dan 200 miljoen dollar. Vele sportaccommodaties en stadions werden gefinancierd met hulp van de commercie. Zo werd de bouw van het zwemstadion betaald door
McDonald's
en werd de accommodatie voor het wielrennen bekostigd door de firma
7-Eleven
. De "officiele" snack van de Spelen was
Snickers
.
- Tijdens de openingsceremonie in het Memorial Coliseum, die in ware
Hollywoodstijl
werd uitgevoerd, was de referentie aan
Jesse Owens
meer dan duidelijk: de kleindochter van Owens, Georgina Hemphill, droeg de olympische vlam het stadion binnen en gaf haar door aan de voormalige
tienkamper
Rafer Johnson
. Memorabel is ook de aankomst van Bill Suitor die met een soort
jetpack
via het dak van het stadion kwam binnengevlogen.
- Carl Lewis
wist de prestatie van
Jesse Owens
te evenaren door vier gouden medailles te winnen, net als Owens tijdens de
Spelen van 1936
. Lewis was zeker geen onbekende. Het jaar voor de Spelen had hij op de wereldkampioenschappen te
Helsinki
drie titels veroverd. Op de Spelen won Lewis de 100 m in 9.99, het
verspringen
met 8 m 54 (zijn enige geldige sprong), de 200m en de 4 x 100 met een nieuw wereldrecord voor de Amerikaanse ploeg: 37.83.
- De Amerikaan
Edwin Moses
haalde op de 400 m horden zijn tweede olympische titel.
- In het zwemmen heren haalden de Amerikanen de meeste medailles binnen. Slechts enkele malen werd die dominantie doorbroken. De
Duitser
Michael Groß
, bijgenaamd "de Albatros van Offenbach", won tweemaal goud. Hij won de 100 m
vlinderslag
in een nieuwe wereldrecordtijd (53.08) en de 200 m
vrije slag
, eveneens met een nieuw wereldrecord (1:47.44). Hij won ook nog zilver op de 200 m vlinderslag en de 4 x 200 m vrije slag, waarbij hij als laatste zwemmer slechts op vier honderdste van een seconde achter de uiteindelijke winnaars, de Amerikaanse ploeg, eindigde. Op de 200 m schoolslag won de Amerikaan
Victor Davis
in een nieuw wereldrecord. Bij de dames won Nederland 2x goud namelijk Petra van Staveren op 100 meter schoolslag en Jolanda de Rover op de 200m rugslag. Nederland had op papier de op een na beste ploeg op de 4x 100m wisselslag dames maar werd in de series door een verkeerde wissel gediskwalificeerd.
- Een compromis waarbij de Republiek China (
Taiwan
) deelnam onder de naam "
Chinees Taipei
", maakte het mogelijk dat de
Volksrepubliek China
voor het eerst kon deelnemen aan de Spelen onder de naam "China".
- Voor het eerst stond de
marathon
ook voor de vrouwen op het programma.
Joan Benoit
(
VS
) won, maar de meeste aandacht ging achteraf naar de
Zwitserse
Gabriela Andersen-Schiess
. Zij had tijdens de race niet voldoende gedronken en leed aan uitdrogingsverschijnselen en was totaal uitgeput. Toen zij over de finishlijn kwam zij nauwelijks nog vooruit en maakte zij spastische bewegingen.
- In het
turnen
bij de vrouwen won voor het eerst een Amerikaanse de meerkamp.
Mary Lou Retton
, de lievelinge van het publiek, won na een verbeten strijd met de
Roemeense
Ecaterina Szabo
.
- Nawal El Moutawakel
was de eerste vrouwelijke olympisch kampioen uit haar land
Marokko
en zelfs uit een
islamitisch
land.
- Synchroonzwemmen
,
ritmische gymnastiek
en
windsurfen
maken hun debuut op de Spelen. Ook de
marathon
voor vrouwen (gewonnen door de Amerikaanse
Joan Benoit
) stond voor het eerst op het programma.
- De Britse
roeier
Steve Redgrave
wint zijn eerste olympische titel van de in totaal vijf die hij zal winnen op vijf verschillende Spelen.
Tijdens deze Spelen werd er gesport binnen 21 sporten. Als demonstratiesporten stonden
Honkbal
en
Tennis
op het programma.
Sport
|
Nieuw
|
Verdwenen (t.o.v. 1980)
|
Opmerkingen
|
atletiek
|
3000m (v)
400m horden (v)
marathon (v)
zevenkamp (v)
|
vijfkamp (v)
|
|
boksen
|
superzwaar (m)
|
|
|
gymnastiek
|
ritmisch (v)
|
|
|
kanovaren
|
K-4 500m (v)
|
|
|
schietsport
|
luchtgeweer 10m (m)
sportpistool 25 m (v)
Kleinkalibergeweer 50 m, drie houdingen (v)
Luchtgeweer 10 m (v)
|
|
voor het eerst onderdelen puur voor vrouwen
|
synchroonzwemmen
|
solo (v)
duet (v)
|
|
synchroonzwemmen wordt alleen door vrouwen beoefend
|
wielersport
|
puntenkoers (m)
wegwedstrijd (v)
|
|
vrouwen mochten voor het eerst deelnemen aan het wielrennen.
|
zeilen
|
windsurfen (m)
|
|
|
zwemmen
|
200m wisselslag (m)
4x100m vrije slag (m)
200 wisselslag (v)
|
|
|
|
+19
|
-1
|
+18
|
Er namen 140 landen deel aan deze Spelen. Achttien landen debuteerden: Bahrein, Bangladesh, Bhutan, Britse Maagdeneilanden, Djibouti, Equatoriaal-Guinea, Gambia, Grenada, Mauritanie, Mauritius, Noord-Jemen, Oman, Qatar, Rwanda, de Salomonseilanden, Samoa, Tonga en de Verenigde Arabische Emiraten. Voor de
Volksrepubliek China
was het de tweede deelname, maar weer voor het eerst actief
sinds 1952
op de Spelen nadat in 1979 overeengekomen was dat de
Chinese Republiek
(
Taiwan
) onder de naam
Chinees Taipei
uitkomt en in 1980 een van de boycottende landen was. Zaire nam voor het eerst onder deze naam deel, in 1968 nam het deel als Congo-Kinshasa.
- Medailles
- Medailles
Medaille
|
Winnaar
|
Onderdeel
|
1
Goud (5)
|
Dames hockeyers
|
hockey
|
Stephan van den Berg
|
zeilen
, windsurfen
|
Jolanda de Rover
|
zwemmen
, 200m rugslag
|
Ria Stalman
|
atletiek
, discuswerpen
|
Petra van Staveren
|
zwemmen, 100m schoolslag
|
2
Zilver (2)
|
Dames estafetteploeg
|
zwemmen, 4 x 100m vrije slag
|
Greet en Nicolette Hellemans
|
roeien
, dubbel-twee
|
3
Brons (6)
|
Dames acht roeiploeg
|
roeien
|
Annemiek Derckx
|
kanovaren
|
Jolanda de Rover
|
zwemmen, 100m rugslag
|
Arnold Vanderlyde
|
boksen
, zwaargewicht
|
Annemarie Verstappen
|
zwemmen, 100m vrije slag
|
Annemarie Verstappen
|
zwemmen, 200m vrije slag
|
Bij hun zevende deelname werden de Nederlandse Antillen vertegenwoordigd door acht olympiers in twee sporten. In de atletiek namen drie deelnemers deel. In de zwemsport vijf; drie namen aan het baanzwemmen deel en twee kwamen uit in de debuterende sportdiscipline synchroonzwemmen. Bij het synchroonzwemmen behaalde het duo
Esther Croes
en
Nicole Hoevertsz
op het onderdeel duet de beste prestatie met de 18e plaats.
Namens Suriname namen vijf olympiers deel in drie sporten. In de atletiek namen
Siegfried Cruden
(400 en 800 m) en
Tito Rodrigues
(1500 m) deel. Bij judo nam
Mohamed Madhar
in de klasse voor middengewichten (-80 kg) deel. In de zwemsport discipline baanzwemmen namen
Anthony Nesty
(100 m vrije- en 100 m vlinderslag) en
Hugo Goossen
(100 m rugslag) deel.
Er werden 688
medailles
uitgereikt. Het
IOC
stelt officieel geen medailleklassement op, maar geeft desondanks een medailletabel ter informatie. In het klassement wordt eerst gekeken naar het aantal gouden medailles, vervolgens de zilveren medailles en tot slot de bronzen medailles.
In de volgende tabel staat de top-10 en het Belgische en Nederlandse resultaat. Het gastland heeft een blauwe achtergrond en het grootste aantal medailles in elke categorie is vetgedrukt.
Zie de
medaillespiegel van de Olympische Zomerspelen 1984
voor de volledige weergave.
In een reactie op de boycot van de
Spelen in Moskou
geleid door de Verenigde Staten werden deze Spelen geboycot door een aantal landen uit het
Oostblok
onder leiding van de
Sovjet-Unie
. Als officiele reden voor de boycot haalde de Sovjet-Unie de onveiligheid van de grootstad, de
luchtvervuiling
en de niet-geoorloofde deelname van beroeps
voetballers
in het olympisch voetbaltoernooi aan. De meeste
satellietstaten
volgen het Sovjet voorbeeld.
Roemenie
nam wel deel, waarschijnlijk in een poging om zijn autonomie ten overstaan van
Moskou
te bevestigen. De overige Oostblokstaten hielden in hetzelfde jaar de
Vriendschapsspelen
(Droezjba-84) in Moskou als alternatieve Olympische Spelen.
Veertien landen namen deel aan de Sovjet-boycot
[1]
. Dit waren
Afghanistan
,
Angola
,
Bulgarije
,
Cuba
, de
DDR
,
Ethiopie
,
Hongarije
,
Laos
,
Mongolie
,
Noord-Korea
,
Polen
,
Sovjet-Unie
,
Tsjecho-Slowakije
en
Vietnam
.
Iran
en
Libie
boycotten de Spelen eveneens maar dit stond los van de Sovjet-boycot.
Bronnen, noten en/of referenties
|