L.A.N.X.
is een Nederlandse
studentenvereniging
aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam
, vernoemd naar de naam van de
societeit
. De vereniging heet officieel Studentencorps aan de Vrije Universiteit; haar leden zijn verdeeld over de vrouwen- en mannendisputen. De zinspreuk van de vereniging luidt Nil Desperandum Deo Duce ('Wanhoopt niet want God leidt'), vaak afgekort tot N.D.D.D. De afkorting V.L.G. in het wapen staat voor Vive le Gueux! wat verwijst naar de protestantse achtergrond van L.A.N.X.
De vereniging is officieel op
4 oktober
1880
opgericht. Het ledental van L.A.N.X. groeit en de vereniging is met 950 leden de op een na grootste
studentengezelligheidsvereniging
van Amsterdam.
De societeit van de vereniging heet sinds 1948 L.A.N.X., een afkorting van Leonum Arida NutriX ('Waar de dorstige leeuw zich laaft' / 'Droge voedster van leeuwen', uit het vierde couplet van Horatius' Integer Vitae). Tussen 1931 en 1973 was de societeit gevestigd op de Korte Leidsedwarsstraat 14-3, tussen 1973 en 1991 op de Herengracht 384a. Sinds 1991 is Lanx gevestigd in drie panden aan de
Nieuwezijds Voorburgwal
163-167 te
Amsterdam
. In deze panden was eerder de Grolsch-societeit 'De Wereld' gevestigd. Tot 2004 werd er geborreld in de zogenaamde Zuilenzaal op de derde verdieping. Door de verscherpte wetgeving na de
ramp in Volendam
, waardoor veel minder mensen tegelijkertijd in deze zaal mochten verblijven, is de borrelzaal verplaatst naar een aanvankelijk aan een discotheek verhuurde ruimte op de eerste verdieping.
De vereniging werd officieel opgericht tegelijk met de
Vrije Universiteit
(20 oktober 1880), maar is in werkelijkheid ontstaan op
4 oktober
1901
uit een samensmelting van enkele onafhankelijke gezelschappen en disputen. Sindsdien wordt 4 oktober 1880 als oprichtingsdatum aangehouden.
In 1905 trad het eerste vrouwelijke lid toe tot de vereniging en werd lid van de Oratorische Vereeniging I.V.M.B.O. In 1946 werd de V.V.S.V.U. ('Vereniging van Vrouwelijke Studenten aan de VU') opgericht, waarmee L.A.N.X. weer ongemengd was. In 1970 fuseren L.A.N.X. en V.V.S.V.U. tot de s.v. I.A.N. ('Studenten Vereniging Institutio Amicitiae Nostrae'). In 1985 werd de naam s.v. I.A.N. weer vervangen door naam L.A.N.X.
De
gereformeerde
aard van de
Vrije Universiteit
en de aan haar verbonden vereniging zorgen voor een kleine constante stroom gereformeerde leden. De oudste vier disputen, te weten Demosthenes (1882), I.V.M.B.O. (1891), F.O.R.V.M. (1894) en S.T.O.A. (1918) behoren tot de zogenaamde 'voorkamer disputen' of 'bovenbuik'. Deze disputen trokken tot halverwege de
twintigste eeuw
voornamelijk leden uit vooraanstaande gereformeerde families aan en leverden ook bijna alle rectores voor de Senaat van de Vereniging. De naam voorkamer refereert aan de twee zaken. Ten eerste de plek die de disputen op Societeit innemen. Daar men behoort tot de oudsten, borrelt men in de bijbar van de societeit. Daarnaast verwijst het naar de voormannen uit de
Gereformeerde Kerk
. Van deze disputen is F.O.R.V.M. nog in leven.
Leden van het Studentencorps aan de Vrije Universiteit raakten op gezette tijden slaags met de
papen
van
Sanctus Thomas Aquinas
, de rooms-katholieke studentenvereniging van Amsterdam die van 1896 tot 1980 bestond (en in 2005 is heropgericht). Dergelijke gevechten,
het gevecht om het biervat
genoemd, werden op een gegeven moment eenmaal per jaar gehouden op het
Museumplein
waarbij het geuzenlied
Carmen AntiThomaticon
gezongen werd.
L.A.N.X. werd in 1946 vanwege zijn verdiensten in de Tweede Wereldoorlog gevraagd zich aan te sluiten bij de
Algemene Senaten Vergadering
van Nederlandse corpora. Omdat de vereniging op basis van haar
gereformeerde
grondslag niet kon toetreden, werd deze uitnodiging afgeslagen. Wel werd de vereniging in 2001 lid van het
Aller Heiligen Convent
. Na het Leidse
Quintus
is L.A.N.X. daarmee de tweede niet-katholieke vereniging die zich bij het AHC aansloot. Kijkend naar de oprichtingsdatum is het de oudste vereniging van het AHC, maar
C.S. Veritas
, opgericht in
1889
, heeft bedongen dat LANX alleen mocht toetreden tot het AHC als ze afzagen van het recht zich de oudste te noemen.
Ook bij het
Koninklijk huis
bleef de inzet van L.A.N.X. tijdens de
Tweede Wereldoorlog
in het verzet niet onopgemerkt.
Prins Bernhard
kwam in de jaren na de oorlog graag op de societeit en werd in 1947 erelid van het VU-Corps.
[1]
De studentenroeivereniging
R.S.V.U. Okeanos
is op
7 november
1957
opgericht door twee leden van L.A.N.X., te weten Wolter Sillevis Smitt (O.V. I.V.M.B.O.) en Theo Kapteyn (O.V. A.G.O.R.A.)
De reunistenorganisatie van LANX is de Reunistenstichting LANX (RSL). De Reunistenstichting heeft als doelstelling het versterken van de band tussen reunisten onderling en de band van reunisten met de actieve vereniging. Dit doet zij door het organiseren van activiteiten en door het jaarlijks financieren van diverse projecten.
- Isaac Arend Diepenhorst
, oud-minister voor de
ARP
en rector magnificus van de VU
- Andreas Matthias Donner
, rechtsgeleerde
- Johannes Hendrikus Donner
, schaakgrootmeester
- Jan Donner
, Minister van Justitie en President van de
Hoge Raad
- Piet Hein Donner
, oud-minister en voormalig vicepresident Raad van State (
CDA
)
- prof. dr. Pieter J.D. Drenth
, rector magnificus van de VU, president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
- Mient Jan Faber
, oud-voorzitter van het
Interkerkelijk Vredesberaad
- Bas de Gaay Fortman
, oud-politicus (
PPR
)
- Wilhelm Friedrich de Gaay Fortman
, rechtsgeleerde en politicus
- Pieter Sjoerds Gerbrandy
, oud-minister-president (
ARP
)
- Frits Goldschmeding
, oprichter Randstad Uitzendbureau
- L.A.N.X. houdt 4 oktober 1880 als officiele oprichtingsdatum aan. In werkelijkheid is de vereniging pas jaren later opgericht. Op 4 oktober 1901 werd L.A.N.X. opgericht, maar het blijft een min of meer los verband van (oratorische) verenigingen. Vanaf 1904 treedt L.A.N.X. als eenheid naar buiten.
- Suze 't Hooft werd in 1905 het eerste vrouwelijke lid van L.A.N.X. Zij werd lid van de Oratorische Vereniging I.V.M.B.O.
[2]
- De o.v. A.R.E.I.O.P.A.G.O.S. heeft tijdens de inauguratie een prominente plek wegens bewezen diensten tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Theo Ruiter
heeft hierin een belangrijke rol gespeeld.
- Piet Hein Donner werd vaak gezien met zijn Ivmbo-das
- De o.v. Cato draagt de kleuren wit-oranje, waar zij in de oorlog moeite mee hadden te vinden omdat deze verboden waren door de
bezetter
.
- De o.v. F.O.R.V.M. organiseert sinds 1990 het
Amsterdams Studenten Cabaret Festival
, een van de grootste cabaretfestivals van Nederland.
Bronnen, noten en/of referenties
|
Amsterdamse Kamer van Verenigingen