Krystian Zimerman
(
Zabrze
,
5 december
1956
) is een
Poolse
pianist
die vooral in de jaren 1980 grote bekendheid kreeg. Nog altijd wordt hij door velen als een van de beste nog levende concertpianisten beschouwd.
Krystian Zimerman leerde pianospelen van zijn vader, ook een pianist, toen hij vijf jaar oud was, en twee jaar later ging hij in de leer bij
Andrzej Jasinski
aan de
Karol Szymanowski Muziekacademie Katowice
(
Pools
:
Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach
) in
Katowice
, waar hij meer dan tien jaar bij bleef studeren. In 1975 won hij als jongste van 118 deelnemers het negende
Internationaal Frederick Chopin Piano Concours
te
Warschau
en naast de eerste prijs ontving hij alle speciale onderscheidingen. Daarna nam hij in eerste instantie slechts enkele van de vele uitnodigingen aan om concerten te geven, zodat hij zijn repertoire kon uitbreiden.
In 1976 trad hij onder andere op in Nederland, Belgie, Italie en Tsjecho-Slowakije en maakte hij zijn debuut in Duitsland met concerten in
Berlijn
, waar hij onder leiding van
Herbert von Karajan
speelde met het
Berliner Philharmoniker
en hij trad hij op tijdens het openingsconcert van de Bartok-Liszt competitie in
Boedapest
. Het was ook in dat jaar dat Krystian door
Arthur Rubinstein
werd uitgenodigd om naar
Parijs
te komen; het werd een ontmoeting die uitmondde in een vriendschap die tot aan de dood van Arthur Rubinstein voortduurde. In 1985 kende de
Accademia Chigiana
in
Siena
Zimerman de prijs voor de beste jonge musicus van het jaar toe, en in 1988 droeg
Witold Lutosławski
zijn Pianoconcert aan hem op. Tijdens de
Salzburger Festspiele
in augustus van datzelfde jaar verzorgde Zimerman de wereldpremiere van dit werk.
Krystian Zimerman heeft een exclusief contract met
Deutsche Grammophon
. In 1994 verscheen bij dit label Zimermans solo-opname van
Debussy
's Preludes (Boek I en II). Met deze solo-opname won Krystian Zimerman een
Edison
Klassiek, een
Deutsche Schallplattenkritik Preis
, een
Gramophone Record of the Year
Award en een
Cannes Classical Award
. In
Cannes
werd aan hem in 1995 ook het predicaat 'beste solo-instrumentalist' toegekend. In het najaar van 1999 realiseerde Krystian Zimerman een lang gekoesterde wens om de beide pianoconcerten van
Chopin
te spelen en te dirigeren met een door hemzelf opgericht orkest, het Polish Festival Orchestra.
In 2010, voor de 200e verjaardag van Chopins geboortejaar, gaf Zimerman het Chopin Birthday recital in de International Piano Series in Londen. In 2013 voerde hij het Pianoconcert van Lutosławski uit, naar aanleiding van diens 100ste verjaardag - een werk dat de componist aan Zimerman had opgedragen - in verschillende steden, onder meer in de Royal Festival Hall in Londen met het Philharmonia Orchestra olv. Esa-Pekka Salonen. Recenter maakte Zimerman zijn debuut in China met het Shanghai Symphony Orchestra olv. Paavo Jarvi en hij gaf concerten met de symfonie-orkesten van Taipei en Bangkok en voerde Brahms’ Pianoconcerto nr 1 en Beethovens Pianoconcerto nr 4 uit met het London Symphony Orchestra en met de Berliner Philharmoniker olv. Sir Simon Rattle. Zimerman zette de samenwerking met Rattle en het LSO verder in 2017/18 met uitvoeringen van ‘The Age of Anxiety’ van Bernstein.
[1]
Sinds oktober 1996 is Krystian Zimerman als docent verbonden aan de Muziekacademie in
Bazel
. Hij woont met zijn vrouw en kinderen in
Zwitserland
.
Zimerman staat bekend om zijn anti-Amerikaanse houding. In 2006 verkondigde hij niet meer in de Verenigde Staten te willen optreden zolang
George W. Bush
nog aan de macht was. Toen
Barack Obama
de plaats van Bush had ingenomen, liet Zimerman weten hier verheugd over te zijn en opnieuw aan de andere kant van de oceaan te willen komen spelen. De verzoening bleek van korte duur. Tijdens een concert in
Los Angeles
op 26 april 2009, onderbrak hij onverwachts zijn optreden om het publiek mede te delen dat hij had besloten niet langer in de VS te spelen, uit protest tegen het militaire beleid van de Amerikaanse regering.
[1]
[2]
Hij ergerde zich hevig aan de plannen van het Witte Huis om het raketschild op Pools grondgebied door te zetten, een plan afkomstig uit het Bush-tijdperk. Veel Polen vreesden dat hun land daarmee een militair doelwit zou worden voor Rusland. Later in 2009 herriep Obama de omstreden plannen, en werd de locatie voor het raketschild voorlopig verplaatst naar Roemenie.
Zimerman heeft meerdere problemen gehad met de Amerikaanse douane bij de invoer van zijn
Steinway
-vleugelpiano voor een concerttour. Dit instrument is erg persoonlijk aan hem gebonden, omdat de toetsen en hamers aan zijn eigen smaak zijn aangepast. Toen Zimerman kort na de
terroristische aanslagen van
11 september
2001
een concert wilde geven in
Carnegie Hall
, werd de vleugel geconfisqueerd door de douane op
JFK-airport
en vervolgens vernietigd, omdat zij vonden dat de lijm een verdacht chemisch luchtje had.
Sindsdien vervoert Zimerman het instrument altijd in onderdelen en zet hij hem zelf weer in elkaar op de plaats van bestemming. Maar in 2006 hield de Amerikaanse douane opnieuw delen van zijn vleugel achter. Na vijf dagen kreeg hij zijn spullen terug, maar bleek een aantal toetsen beschadigd, waardoor Zimerman gedwongen werd een ander instrument te laten komen.
[3]
Bronnen, noten en/of referenties
|