John Sidney McCain III
(
Coco Solo
,
Panamakanaalzone
,
29 augustus
1936
?
Cornville
,
Arizona
,
25 augustus
2018
) was een
Amerikaans
politicus van de
Republikeinse Partij
. Hij was de
senator
voor
Arizona
van 1987 tot aan zijn dood in 2018. Hij was lid van het
Huis van Afgevaardigden
voor het
1e congresdistrict van Arizona
van 1983 tot 1987. McCain was de presidentskandidaat van de Republikeinse Partij voor de
Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2008
maar verloor uiteindelijk van de
Democratische
kandidaat
Barack Obama
.
[1]
McCain was afkomstig uit een militaire familie. Zowel zijn grootvader,
John S. McCain sr.
, als zijn vader,
John S. McCain jr.
, was
admiraal
bij de
Amerikaanse marine
. Zijn moeder Roberta Wright McCain (1912?2020) overleefde haar zoon met twee jaar en overleed op 12 oktober 2020 op de leeftijd van 108.
[2]
McCain zelf studeerde in 1958 af als
luitenant-ter-zee
aan de
United States Naval Academy
, met een
BSc
.
McCain werd vervolgens gevechtspiloot bij de Amerikaanse marine opererend vanaf vliegdekschepen. Tijdens de
Vietnamoorlog
ontsnapte hij ternauwernood aan de dood bij een zware brand op het vliegdekschip
USS Forrestal (CV-59)
. Later in de oorlog, in 1967, werd hij tijdens zijn drieentwintigste bombardementsvlucht boven Noord-Vietnam neergeschoten door het Noord-Vietnamese leger. Hierbij raakte hij zwaargewond en hij werd ruim vijf jaar
krijgsgevangen
gehouden. Toen de Noord-Vietnamezen te weten kwamen dat hij de zoon van admiraal McCain was, wilden zij hem vrijlaten. De jonge McCain bedankte hiervoor, tenzij Noord-Vietnam ook de andere krijgsgevangenen, die voor hem gevangen waren genomen, zou vrijlaten.
[3]
Gedurende zijn gevangenschap werd hij gemarteld. Uiteindelijk werd hij dankzij de
Parijse Vredesakkoorden
in 1973 vrijgelaten.
In 1981 verliet McCain de marine met de rang van 'captain', in Nederland vergelijkbaar met
kapitein-ter-zee
, en verhuisde naar
Arizona
. Hij werd in 1982 verkozen in het
Huis van Afgevaardigden
. Na twee termijnen als afgevaardigde werd hij in 1986 verkozen tot de
Amerikaanse Senaat
. Alhoewel hij ideologisch onder het Amerikaans conservatisme te scharen valt, maakte McCain naam als een politicus met een eigen mening, die er niet voor terugschrok van het standpunt van zijn eigen partij af te wijken. Eind jaren tachtig was McCain een van de vijf senatoren die werden beschuldigd van omkoping in het
Keating Five-schandaal
.
[4]
McCain overleefde dit schandaal en kreeg een reprimande van het Congres.
McCain was kandidaat voor de nominatie van de Republikeinse Partij voor de
presidentsverkiezingen van 2000
maar werd verslagen door
George W. Bush
, na enkele hevig uitgevochten
voorverkiezingen
in het vroege stadium van de race. Na onverwachts de voorverkiezing in
New Hampshire
en
Michigan
te hebben gewonnen, moest McCain in
South Carolina
Bush voor zich laten. Het was ook het einde van zijn kansen om de voorverkiezingen nog te winnen. McCain trok zich terug op 9 maart 2000 en sprak zijn steun uit voor Bush.
McCain werd lang getipt door de pers als de sterkste kandidaat voor de Republikeinse nominatie voor de
presidentsverkiezingen in 2008
, ondanks dat hij op dat moment reeds 71 jaar oud was. Toch raakte zijn campagne al in een vroeg stadium in zware problemen, vooral door budgetproblemen. McCains situatie werd er niet beter op toen hij in de media kwam met zijn wetsvoorstel voor hervorming van de immigratiewetten. Deze zouden de facto een amnestie inhouden voor illegale vreemdelingen. Voor een deel van de achterban van de Republikeinse Partij was een dergelijke amnestie onbespreekbaar. De campagne van McCain leek dan ook ten dode opgeschreven.
In de laatste maanden van 2007 maakte McCain echter een onverwachte comeback. Op 3 januari 2008 eindigde hij als vierde in de
caucus
in
Iowa
, om vervolgens in januari 2008 een aantal belangrijke
voorverkiezingen
te winnen, onder meer in
New Hampshire
, op 19 januari in
South Carolina
en vervolgens op 29 januari in
Florida
.
[5]
McCain werd daardoor opnieuw de sterkste kandidaat voor de Republikeinse nominatie. Deze comeback was volgens politieke experts te danken aan zijn steun voor de 'surge' (troepenvermeerdering) in
Irak
, ook toen de meeste Amerikaanse politici daar zeer weigerachtig tegenover stonden. Toen in de loop van 2007 de situatie in Irak verbeterde en het sektarisch geweld minder werd, plukte McCain de vruchten van zijn steun. McCain verstevigde zijn positie door op
Super Tuesday
, in februari 2008, onder andere de zeer belangrijke voorverkiezingen van
Californie
en
New York
te winnen.
[5]
Daarmee schakelde hij zijn voornaamste tegenstander,
Mitt Romney
, uit. Romney trok zich op 7 februari terug uit de race. McCain had inmiddels de steunbetuigingen ontvangen van zijn vroegere tegenstander Romney en de oud-presidenten
George H.W. Bush
en
George W. Bush
. Door zijn imago van eigenzinnig politicus had McCain veel aanhang bij gematigde Republikeinen en onafhankelijke kiezers. Vele conservatieve politici van zijn eigen partij stonden echter sceptisch tegenover hem.
Op 29 augustus 2008 maakte McCain bekend dat hij de
Alaskaanse
gouverneur
Sarah Palin
had gekozen als
running mate
.
[6]
Palin was het middelpunt van enkele schandalen
[7]
maar wist zich wel in korte tijd tot een icoon van 'family values' te kronen, door bijvoorbeeld "no sex before marriage" te propageren.
McCains en Palins nominaties werden op de
Republikeinse Partijconventie
, van 1 tot 4 september, officieel bevestigd. Tijdens de
verkiezingen
op 4 november verloor hij echter van
Barack Obama
.
McCain schortte op 24 september 2008 zijn campagne voor korte tijd op vanwege de
financiele crisis
in de Verenigde Staten. Hij zei zich in Washington te willen buigen over een oplossing. Reeds twee dagen later hervatte hij zijn campagne als presidentskandidaat. Op dat moment was er echter nog geen overeenstemming in Washington over een reddingsplan voor de Amerikaanse economie. Wel was er volgens McCain voldoende vooruitgang geboekt, zodat hij zijn campagne kon hervatten.
In 2012 steunde McCain de kandidatuur voor het presidentschap van de Republikeinse
Mitt Romney
. Zelf veroverde hij voor de vijfde maal een Senaatszetel voor de staat Arizona.
Als loyaal Republikeins boegbeeld bij uitstek bleef McCain, zij het met een toenemende innerlijke worsteling, de verrassend in november 2016 namens de Republikeinse Partij tot president verkozen
Donald Trump
inhoudelijk steunen. Zelfs nadat Trump tijdens de campagne voor een publiek van aanhangers in een debat op hem reageerde met de sneer: "Ze zeggen dat McCain een oorlogsheld is omdat hij gevangengenomen werd. Ik houd meer van mensen die niet gevangen genomen werden. Misschien was hij een oorlogsheld, maar zojuist zei hij een heleboel slechte dingen over een heleboel mensen."
Trumps minachtende uitlatingen over vrouwen en het bluffen over zijn eigen seksueel intimiderende gedrag, getuige een op 7 oktober 2016 gepubliceerde video, waren voor McCain aanleiding om alsnog zijn steun aan de kandidatuur van Trump in te trekken. Hij steunde echter evenmin
Hillary Clinton
, maar zei de naam van een in zijn ogen goede conservatieve Republikein, die hij wel gekwalificeerd achtte om president te zijn,
op zijn stembiljet te zullen schrijven
.
Op 8 november 2016 slaagde McCain erin om voor de zesde maal een zetel in de Senaat te veroveren, ten koste van zijn Democratische rivaal
Ann Kirkpatrick
.
Gedurende de eerste anderhalf jaar van zijn ambtstermijn bleef McCain president Trump politiek-inhoudelijk steunen op grote beleidspunten, zoals de ziektekostenverzekering en de belastinghervormingen. Nochtans haalde hij zich Trumps blijvende afkeer op de hals toen hij op 28 juli 2017 met een duim-omlaag-gebaar de goedkeuring van een afslanking van de
Obamacare
-wet tegenhield. Hij had de laatste en beslissende stem.
Hij was een van de weinige Republikeinen in de Senaat die luid en duidelijk zijn afkeuring uitsprak in de vele gevallen dat Trump weer eens "vanuit de losse pols uit de heup schoot". Een sprekend voorbeeld daarvan was zijn
tweet
van 9 juni 2018, naar aanleiding van de herroeping van Trump van diens instemming met de conclusie van de
G7
-top in
Canada
inzake handelsbeleid, inclusief diens misprijzen van gastheer premier
Justin Trudeau
.
[8]
De tweet van de terminaal zieke senator luidde: "Aan onze bondgenoten: onpartijdige meerderheden van Amerikanen blijven voor globalisering en blijven 70 jaar oude bondgenootschappen van gemeenschappelijke waarden steunen. Amerikanen staan naast jullie, ook als onze president dat niet doet!"
Na een eerder huwelijk was McCain sinds 1980 getrouwd met
Cindy McCain
.
[9]
Hij had in totaal zeven kinderen.
[10]
Zijn zoon Jack McCain studeerde ook aan de
United States Naval Academy
.
[11]
Bij McCain werd in 2000 een
melanoom
verwijderd ? een gevaarlijk soort huidkanker, dat zich makkelijk
uitzaait
. Daarnaast zijn drie keer voorstadia verwijderd (
melanomata in situ
), evenals
plaveiselcelcarcinomen
en
basocellulaire carcinomen
.
[12]
In juli 2017 werd bij hem een bloedprop onder zijn schedel verwijderd, waardoor de stemming over het afschaffen van Obamacare moest worden verdaagd, omdat er anders minder kans was dat de Republikeinen de stemming konden winnen. Tijdens de ingreep bleek dat McCain leed aan een kwaadaardige
hersentumor
.
Op 24 augustus 2018 werd bekend dat de medische behandeling was stopgezet, en dat hij dus niet langer werd behandeld aan zijn hersentumor.
[13]
In een verklaring gaf de familie aan: "Met de wilskracht die hem typeert, heeft hij dat besluit zelf genomen." Er zou geen kans meer op genezing zijn.
[14]
Een dag later overleed hij, bijna 82 jaar oud.
Tijdens de begrafenisplechtigheid op 1 september in de
National Cathedral
in Washington werden onder meer toespraken gehouden door zijn dochter Meghan, de oud-presidenten
George W. Bush
en
Barack Obama
, oud-vice-president
Joe Biden
, en oud-minister van Buitenlandse Zaken
Henry Kissinger
. President Donald Trump was uitdrukkelijk niet uitgenodigd.
[15]
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
(
en
)
ElectionCenter 2008
, CNN, 23 maart 2007.
Gearchiveerd
op 14 maart 2021.
- ↑
Roberta W. McCain, maverick mother of Sen. John McCain, dies
, Washington Post, 12 oktober 2020.
Gearchiveerd
op 17 december 2022.
- ↑
(
en
)
McCain Used POW Past Heavily In First Election
, The Huffington Post, 3 augustus 2008, gearchiveerd in het
Internet Archive
- ↑
'"Keating Five" zitten klem tussen geld en gunsten'
,
NRC Handelsblad
, 1 december 1990.
Gearchiveerd
op 8 augustus 2020.
- ↑
a
b
(
en
)
John McCain
, CNN, 23 maart 2007.
Gearchiveerd
op 14 maart 2021.
- ↑
(
en
)
McCain taps Alaska Gov. Palin as vice president pick
, CNN, 29 augustus 2008.
Gearchiveerd
op 16 maart 2023.
- ↑
Schandalen bedreigen running mate McCain
,
de Volkskrant
, 1 september 2008.
Gearchiveerd
op 20 oktober 2020.
- ↑
(
en
)
McCain to allies: 'Americans stand with you, even if our president doesn't'
, CNN, 10 juni 2018
- ↑
Amerikaanse senator John McCain overleden
,
De Morgen
, 26 augustus 2018.
Gearchiveerd
op 26 augustus 2018.
- ↑
(
en
)
johnmccain.com
gearchiveerd in het
Internet Archive
in 2008
- ↑
(
en
)
EXCLUSIVE: An Interview with Jack McCain
, navy.scout.com, 13 februari 2008, gearchiveerd in het
Internet Archive
- ↑
"JohnMcCain.com - McCain-Palin 2008", destijds bereikbaar via johnmccain.com/mccainrecords
- ↑
Senator McCain geeft het leven op: 'Alle hoop is weg'
,
De Telegraaf
, 24 augustus 2018.
Gearchiveerd
op 26 februari 2021.
- ↑
John McCain (81) niet langer behandeld voor hersentumor
, NOS, 24 augustus 2018.
Gearchiveerd
op 28 maart 2023.
- ↑
Trump niet welkom op begrafenis van McCain
, Knack, 27 augustus 2018.
Gearchiveerd
op 27 februari 2021.
- ↑
a
b
(
en
)
John McCain
in de
Internet Movie Database
|