Gunther Alexander Schuller
(
New York
,
22 november
1925
?
Boston
,
21 juni
2015
) was een
Amerikaans
componist
,
muziekpedagoog
,
musicoloog
,
dirigent
,
fluitist
en
hoornist
. Zijn vader was violist in het
New York Philharmonic Orchestra
. Zijn ouders waren Duitse emigranten.
Schuller ging van 1938 tot 1942 op de
Saint Thomas Choir School
en zong daar als jongenssopraan. Prive studeerde hij dwarsfluit en hoorn. Aan de
Manhattan School of Music
studeerde hij muziektheorie. In 1943 speelde hij hoorn in het
Ballet Theater Orchestra
en werd al op 17-jarige leeftijd 1e hoornist in het
Cincinnati Symphony Orchestra
. In de jaren 1945-1959 was hij tevens hoornist in het
Metropolitan Opera Orchestra
in New York. Naast zijn verplichtingen in het orkest werkte hij ook zo veel mogelijk met twee grote kunstenaars uit de jazzwereld:
Miles Davis
en
Gil Evans
.
In de jaren 1950 begon hij ook een carriere als dirigent, waarbij hij zich voornamelijk richtte op eigentijdse muziek. Later dirigeerde hij vooraanstaande orkesten over de hele wereld met een uitgebreid repertoire, inclusief zijn eigen werken. Hij creeerde de zogenoemde
Third Stream
, een stilistische verbinding van progressieve technieken van de jazz en de klassieke muziek en werkte samen in de ontwikkeling en de stijl met
John Lewis
,
Dizzy Gillespie
,
Charles Mingus
,
Jimmy Giuffre
het
Modem Jazz Quartet
en anderen.
Hij was
professor
aan de
Manhattan School of Music
en aan de
Yale School of Music
in
New Haven (Connecticut)
werd hij hoofd van de eigentijdse muziek activiteiten. Verder was hij van 1970 tot 1985 directeur van het
Berkshire Music Center
in
Tanglewood
en van 1967 tot 1977 was hij president van het
New England Conservatory
in
Boston
, (
Massachusetts
) en richtte daar een jazz programma op, dat ook vandaag nog als een van de beste der wereld aangezien wordt. Hij schreef en publiceerde verschillende boeken, onder andere in 1968 zijn eerste volume van zijn monumentale geschiedenis van de jazz. In 1997 publiceerde hij
The Compleat Conductor
, een analyse van acht symfonische werken aan de hand van recente cd-uitvoeringen. Tot zijn leerlingen behoren onder anderen
Eduardo Mata
,
Eric Ewazen
en
Irwin Swack
.
Schuller was hoofdredacteur van
Jazz Masterworks Editions
en codirecteur van het
Smithsonian Jazz Masterworks Orchestra
in
Washington D.C.
. In 1980 was hij oprichter van de muziekuitgave
GM RECORDINGS
.
Zijn eerste werken schreef hij in het midden van de jaren 1940. Grote bekendheid en reputatie als componist kreeg hij met zijn werk
Seven Studies on Themes of Paul Klee
uit 1959. Als componist schreef hij tot nu meer dan 180 werken, die van vele orkesten in de hele wereld uitgevoerd werden. In 1994 werd hij voor zijn werk
Of Reminiscences and Reflections
met de
Pulitzer-prijs
voor muziek onderscheiden. In zijn werken uit hij zich zelf als grote orkestrator met complete controle over het serialisme, geinspireerd door
Anton Webern
. Zijn eerste opera was in heel
Europa
een groot succes. In 1993 ontving Schuller de prestigieuze
Hall of Fame award
van het
Down Beat magazine
en de
Lifetime Achievement award
. In 1997 kreeg hij de gouden medaille voor muziek van de
American Academy of Arts and Letters
. Hij is aan twaalf verschillende Amerikaanse universiteiten eredoctor.
Hij heeft samen met zijn echtgenote ook twee muzikale kinderen, de jazzslagwerker
George Schuller
en de bassist
Ed Schuller
.
- 1945
Vertige d’Eros
- 1947
Meditation
, symfonische studie voor groot orkest
- 1951
Dramatic Overture
, voor orkest
- 1957
Little Fantasy
, voor orkest
- 1958
Spectra
, voor groot orkest
- 1959
Seven Studies on Themes of
Paul Klee
, voor orkest
- 1960
Capriccio
, voor tuba en orkest
- Slow ? Allegro
- Adagio
- Molto adagio
- 1962
Journey to the Stars
, voor spreker en orkest
- 1963
Composition in Three Parts
, voor groot orkest
- 1964
Five Bagatelles
, voor orkest
- study in contrasting sonorities, exploiting the rich timbral variety inherent in the modern orchestra
- study in dynamic contrast
- study in Klangfarbenmelodie
- study in rhythm
- summation of the previous four
- 1965
American Triptych
, voor orkest
- 1965
Symphony
, voor groot orkest
- 1966
Concerto for Orchestra No. 1 ? Gala Music
, voor orkest
- 1966
Five Etudes
, voor orkest
- 1967
Triplum I
, voor orkest
- 1969
Consequents
, voor orkest
- 1969
Shapes and Designs
, voor orkest
- 1971
Concerto da camera
, voor orkest
- 1972
Capriccio Stravagante
, voor orkest
- 1973
Three Nocturnes
, voor orkest
- 1975
Four Soundscapes ? Hudson Valley Reminiscences
, voor groot orkest
- 1975
Triplum II ? Three Lyric Pieces for Instrumental Trios
, voor groot orkest
- 1976
Concerto for Orchestra No. 2
- 1984
Jubilee Music
, voor groot orkest
- 1985
Farbenspiel (Concerto for Orchestra No. 3)
, voor groot orkest
- 1989
Chamber Symphony
- Calmo ? Animando ? Calmo
- Arioso
- Vivo
- 1992
And They All Played Ragtime
, voor orkest
- 1992
Festive Music
, voor orkest
- 1993
Of Reminiscences and Reflections
, voor groot orkest
- 1993
Ritmica-Melodica-Armonia
, voor orkest
- 1994
The Past is in the Present
; voor groot orkest
- 1996
An Arc Ascending
, voor groot orkest
- 2002
Concerto da camera No. 2
, voor orkest
- 2003
Encounters
, voor zes zang solisten, altsaxofoon solo, tenorsaxofoon solo, trompet solo, jazz band (16 instrumentalisten), en groot orkest
- 1942
Concerto Nr. 1
, voor hoorn en orkest
- Andante
- Nocturno
- Scherzo ? Finale
- 1945
Concerto
, voor cello en orkest
- 1954
Recitative and Rondo
, voor viool en orkest
- 1960
Variants
, voor jazzkwartet en orkest
- 1961
Contrasts
, voor blazerskwintet en orkest
- 1962
Concerto Nr. 1
, voor piano en orkest
- Andante molto
- Scherzo
- Moderato, "Quasi Una Fantasia"
- 1962
Journey into Jazz
, voor spreker, jazzkwintet en orkest
- 1962
Movements
, voor dwarsfluit en strijkorkest
- 1963
Threnos
, voor hobo en orkest
- 1964
Diptych
, voor koperkwintet en orkest
- 1968
Concerto
, voor contrabas en kamerorkest
- Introduction ? Moderato ? Tempo commodo
- Presto
- Adagio
- Molto tranquillo
- Andante sostenuto
- Presto
- Tempo commodo ? Coda
- 1970
Museum Piece
, voor Renaissance instrumenten en orkest
- 1970
Suite from the Opera "The Visitation"
, voor jazzensemble en orkest
- 1975
Concerto
, voor contrafagot en orkest
- 1975
Concerto Nr. 2
, voor hoorn en orkest
- 1976
Concerto (Nr. 1)
, voor viool en orkest
- 1979
Concerto
, voor trompet en orkest
- 1981
Concerto Nr. 2
, voor piano en orkest
- 1983
Concerto
, voor altsaxofoon en orkest
- 1984
Concerto Festivo
, voor koperkwintet en orkest
- 1984
Concerto Quaternio
, voor vier solo-instrumenten (viool, dwarsfluit, hobo, trompet) en vier orkestgroepen
- 1985
Concerto ? "Eine kleine Fagottmusik"
, voor fagot en orkest
- Ballade
- Berceuse
- Burlesca
- Blues
- Badinerie
- 1985
Concerto
, voor altviool en orkest
- 1988
Concerto
, voor dwarsfluit (piccolo) en orkest
- 1988
Concerto
, voor strijkkwartet en orkest
- 1990
Concerto
, voor twee piano's (driehandig) en kamerorkest
- 1991
Concerto Nr. 2
, voor viool en orkest
- 1994
Concerto
, voor orgel en orkest
- 1994
Lament for M
, voor tenorsaxofoon solo en orkest
- 1948
Jumping in the Future
, voor harmonieorkest
- 1950
Symfonie
, voor koperensemble en slagwerk, op. 16
- 1963
Meditation
, voor harmonieorkest
- 1964
Diptych
, voor koperkwintet en harmonieorkest
- 1966
Study in Texture
, voor harmonieorkest
- 1968
Fanfare for St. Louis
, voor harmonieorkest
- 1980
Eine Kleine Posaunenmusik
, voor trombone solo en harmonieorkest
- Allegro
- Recitative
- Scherzo
- Chorale
- Allegro energico
- 1981
In Praise of Winds ? Symphony
, voor groot harmonieorkest
- 1985
Eine kleine Fagottmusik
- 1989
Parody from Divertimento "On winged Flight"
, voor 3 cello's en harmonieorkest
- 1990
Song and Dance
, voor viool en harmonieorkest
- 1997
Blue Dawn into White Heat
, voor harmonieorkest
- 1998
Witchi-Tai-To: The Music of Jim Pepper
, voor jazzensemble en orkest
- 2006
Refrains
, voor groot koperensemble (10 eufoniums en 12 tuba's) en slagwerk
- 2008
Nature's Way
, voor harmonieorkest
- Headin’ Out, Movin’ In
, voor tenorsaxofoon en jazzensemble
- Tribute to Rudy Wiedoeft
, voor altsaxofoon en harmonieorkest
- 1966
Sacred Cantata (Psalm 98)
, cantate voor gemengd koor, orgel, dwarsfluit, hobo, fagot, trompet, hoorn, trombone, viool, cello, contrabas twee slagwerkers
- 1971
The Power Within Us
, oratorium voor spreker, bariton, gemengd koor en orkest
- 1987
Thou Art the Son of God
, voor gemengd koor en dwarsfluit (piccolo), althobo, klarinet, hoorn, trompet, slagwerk, viool, cello en contrabas
- The Black Warrior
, oratorium voor spreker, sopraan, bariton, gemengd koor en orkest ? tekst: van de componist, naar
Martin Luther King Jr.
, "Letter from Birmingham City Jail"
- 1972
Poems of Time and Eternity
, voor gemengd koor, dwarsfluit (piccolo), klarinet, fagot, hoorn, viool, altviool, cello en piano
- 1980
Music for a Celebration
, voor gemengd koor, samenzang en orkest
- 1994
Magnificat and Nunc Dimittis
, voor gemengd koor
- 1994
Mondrian’s Vision
, voor kamerkoor en orkest
- 1944
Six Early Songs
, voor sopraan en orkest
- 1962
Six Renaissance Lyrics
, voor tenor, dwarsfluit, hobo, piano, viool, altviool, cello en contrabas
- Sonnet, 87, Farewell, thou art too dear for my possessing ? voor hobo en strijkkwartet ? tekst:
William Shakespeare
- Noche Oscura ? voor strijkkwartet en piano ? tekst:
Juan de la Cruz
- Under der Linden ? voor hobo, altviool en cimbaal ? tekst:
Walther von der Vogelweide
- Sonnet 126 ? voor cello, contrabas en piano ? tekst:
Francesco Petrarca
- La continuation des amours ? voor tenor, dwarsfluit en contrabas ? tekst:
Pierre de Ronsard
- O notte, O dolce tempo, ? sonnet voor tenor, dwarsfluit, hobo, piano, viool, altviool, cello en contrabas ? tekst:
Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni
- 1964
Five Shakespearean Songs
, voor bariton en orkest
- 1978
Deai (Encounters)
, voor 2 sopranen, mezzosopraan, alt, tenor, 2 baritons, bas en drie orkesten met 3 dirigenten
- A Medieval Christmas
, voor 8 zangstemmen en 12 instrumentalisten
- 1942
-
1946
Trois Hommages
, voor hoorn, saxofoon, piano en slagwerk
- Intermezzo ? Hommage a
Frederick Delius
- Pavane ? Hommage a
Maurice Ravel
- Chanson ? Hommage a
Darius Milhaud
- 1947
Kwartet
, voor contrabassen
- Allegro moderato
- Allegro scherzanzdo
- Adagio
- 1948
Trio
, voor hobo, hoorn en altviool
- 1949
Duo Sonata
, voor klarinet en basklarinet
- 1952
Five Pieces for Five Horns
- Largamente e maestoso
- Adagio e con tenerezza
- Tranquillo
- Con moto e agitato ? Adagio
- Toccata (Energico)
- 1956
Transformation
, voor dwarsfluit, klarinet, tenorsaxofoon, fagot, hoorn, trombone, vibrafoon, harp, piano, contrabas en slagwerk
- 1957
Symbiosis
, voor viool, piano en slagwerk
- 1958
Blazerskwintet
- 1960
Lines and Contrasts
, sonate voor 16 hoorns
- 1960
Lifelines
, voor dwarsfluit, slagwerk en gitaar
- 1961
Double Quintet
, voor blazers- en koperkwintetten
- 1961
Music for Brass Quintet
- 1962
Automation ? music for a real or imagined film score
, voor dwarsfluit, klarinet (basklarinet), fagot, hoorn, 2 slagwerkers, harp, piano, viool en contrabas
- 1965
Strijkkwartet Nr. 2
- 1967
Aphorisms
, voor dwarsfluit, viool, altviool en cello
- 1967
Tear Drop
, voor dwarsfluit, klarinet (altsaxofoon (=baritonsaxofoon)), hoorn, trompet, trombone, tuba, gitaar, contrabas en drums
- 1968
A Bouquet for Collage
, voor dwarsfluit, klarinet, slagwerk, piano, viool en cello
- 1972
Tre Inventioni
, voor kamer-ensembles
- 1973
Five Moods
, voor vier tuba's
- 1979
Octet
, voor klarinet, fagot, hoorn, 2 violen, altviool, cello en contrabas
- 1983
Duologue (4 Characteristic Pieces)
, voor viool en piano
- 1984
On Light Wings
, voor viool, altviool, cello en piano
- 1984
Piano Trio
, voor viool, cello en piano
- 1988
Chimeric Images
, voor dwarsfluit, klarinet, fagot, trompet, hoorn, harp, piano (celesta), viool, altviool, cello en contrabas
- 1989
Five Impromptus
, voor althobo en strijkkwartet
- 1989
Phantasmata
, voor viool en marimba
- 1990
A Trio Setting
, voor klarinet, viool en piano
- 1990
Hommage a Rayechka
, voor 8 cello's (of een veelvoud ervan 24, 32, of 40)
- 1990
Impromptus and Cadenzas
, voor hobo (althobo), klarinet, fagot, hoorn, viool en cello
- 1991
Music for Young People
, voor dwarsfluit, piano, viool en cello
- 1991
Paradigm Exchanges
, voor dwarsfluit, klarinet, viool, cello en piano
- 1993
Brass Quintet No. 2
- 1994
Sextet
, voor piano (linke hand) en blazerskwintet
- 1997
Bright and Sassy
, voor 2 hoorns, trompet in C, trompet in Bes, 2 trombones en tuba
- 1999
Ohio River Reflections
, voor hoorn, viool, altviool en piano
- 1999
Sonata
, voor altsaxofoon en piano
- 2001
Quodlibet
, voor hobo, hoorn, viool, cello en harp
- 2002
Strijkkwartet Nr. 4
- 2005
Grand Concerto
, voor slagwerk (8 slagwerkers) en toetseninstrumenten (harp, celesta en piano)
- Fantasy
, voor cello solo op. 19
- Studies for Unaccompanied Horn
- 1976
Triptych
- 1981
Symphony
- 1986
Orgelwalzer
- 1992
Sonata-Fantasia
- 1994
Concerto
, voor orgel en orkest
- 1993
Marimbology
, voor marimba
- Gunther Schuller:
Horn Technique
, 1st edition, 1962; 2nd edition 1991, Oxford University Press
- Gunther Schuller:
Early Jazz: Its Roots and Musical Development
. 1968, Reprint 1986. vol. 1 van
The history of jazz
- Gunther Schuller:
The Swing Era: The Development of Jazz 1930-1945
, 1989, vol. 2 van
The history of jazz
- Gunther Schuller:
Musings ? the musical worlds of Gunther Schuller
, 1986, Oxford University Press
- Gunther Schuller:
The Compleat Conductor
. Oxford University Press 1998
- David Ewen:
The World of Twentieth-century Music
, 1968
- Gilbert Chase:
The American Composer Speaks
, 1966
- Down Beat magazine
, uitgave september 1993 met een uitgebreide Biografie
- Mark Tucker:
Schuller, Gunther (Alexander)
, in: Barry Kernfeld (Uitg.): The New Grove Dictionary of Jazz, Macmillan, London 1988, S. 1096
- Ian Carr:
Gunther Schuller
, in: Ian Carr et al. (Uitg.: The Rough Guide to Jazz. Rough Guides, London 2004, S. 704
Bronnen, noten en/of referenties
|