Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De
Gouden Hoorn
(in het
Turks
:
Halic
, in het
Grieks
: Χρυσοκερα?) is een
estuarium
dat door de stad
Istanboel
loopt. De Gouden Hoorn scheidt de binnenstad in het zuidwesten van de wijk
Galata
in het noordoosten.
De binnenstad van
Istanboel
(het oude
Constantinopel
of
Byzantium
) wordt op die manier begrensd door de Gouden Hoorn in het noordoosten, de
Bosporus
in het oosten en de
Zee van Marmara
in het zuiden, en ligt daardoor strategisch op een schiereiland. De Gouden Hoorn vormde een natuurlijke
haven
waarvoor de eerste
Griekse
kolonisten de plek uitkozen om hun stad te stichten. Het hoofdkwartier van de vloot van het
Byzantijnse Keizerrijk
lag aan de Gouden Hoorn. Een grote ketting, gespannen over de Gouden Hoorn, moest vijandige schepen de toegang ontzeggen.
In de
10e eeuw
wisten de
Varjagen
(
Vikingen
) de ketting te omzeilen door hun boten om Galata heen naar de Gouden Hoorn te dragen. In de daaropvolgende zeeslag werden de Varjagen echter verslagen door de Byzantijnen, die
Grieks vuur
gebruikten. Tijdens de
Vierde Kruistocht
(1204) wisten de
Venetiers
de ketting met een
stormram
te breken. In
1453
kon de
Osmaanse
sultan
Mehmet II
Constantinopel pas innemen nadat hij zijn vloot, net als de Varjagen eerder, over houten balken achter Galata langs naar de Gouden Hoorn had laten slepen. Daarvoor had de sultan zijn vloot ernstig beschadigd door te proberen de ketting te doorbreken.
In 1502 ontwierp
Leonardo da Vinci
een 240 meter lange brug over de Gouden Hoorn voor sultan
Bayezid II
, maar het ontwerp werd nooit uitgevoerd. In 2001 werd een
kleinere versie
van het ontwerp bij
As
in
Noorwegen
gebouwd. Op 26 mei 2006 kondigde de Turkse regering aan dat het ontwerp van Da Vinci alsnog zou worden uitgevoerd.
De Gouden Hoorn bleef ook na de Val van Constantinopel in 1453 de haven van de stad, waar veel buitenlandse handelaren en
etnische
of
religieuze
minderheden (Venetiers,
Joden
,
Genuezen
en de Griekse meerderheid ? later minderheid ? van de stad) zich vestigden. De Gouden Hoorn wordt inmiddels volledig door de stad ingesloten. In 1836 werd de
Galatabrug
over de Gouden Hoorn gebouwd, zodat Galata en
Eminonu
(het oude centrum) met elkaar verbonden werden. Verder landinwaarts zijn nog twee bruggen te vinden: de
Ataturkbrug
en de
Halicbrug
waarover de autosnelwegring om Istanboel loopt. Tot de
jaren tachtig
werd de Gouden Hoorn gebruikt als stortplaats door zware industrie, maar sindsdien heeft strengere milieuwetgeving de waterkwaliteit doen verbeteren.