De
donuttheorie van het universum
is een
kosmologisch
model dat stelt dat het
universum
de vorm heeft van een
donut
(
torus
) met een driedimensionaal oppervlak,
[1]
in de wiskunde ook wel bekend als een
3-torus
. Het vigerende standaardmodel is daarentegen een
vlak heelal
dat niet gekromd is.
[2]
Volgens het onbewezen model heeft het universum volgens de donuttheorie een gebogen vorm waarbij het oppervlak naar zichzelf terugbuigt.
Deze theorie stelt het heersende concept ter discussie dat het universum een
oneindige
,
geometrisch
vlakke structuur heeft. Als in een donutvormig universum een
ruimtevaartuig
in een rechte lijn zou reizen, zou het uiteindelijk terugkeren naar waar het begonnen was en zouden natuurkundigen de grootte van het universum kunnen meten.
[3]
Indien waarnemingen van het universum zich telkens herhalende elementen zouden vertonen, zou dat een aanwijzing kunnen zijn dat het universum deze vorm heeft.
[4]
Er is echter tot dusver geen enkel bewijs dat het universum inderdaad een dergelijke complexe
topologische
vorm heeft.
[5]
Het idee van een torusvormig heelal ontstond in de
jaren 1980
. Dr.
Alexei Starobinski
, een theoreticus aan het instituut voor theoretische fysica in
Moskou
, stelde in 1984 samen met zijn mentor, dr.
Jakov Borisovitsj Zeldovitsj
, voor dat het universum in de vorm van een donut zou kunnen zijn ontstaan.
[6]
In 2021 opperde een team van Europese wetenschappers in een onderzoek dat het idee van een 'gevouwen universum', waarvan de randen op meerdere plaatsen met elkaar verbonden zijn om een gesloten lus te vormen, logischer kan zijn dan de oneindige uitgestrektheid waar doorgaans van wordt uitgegaan.
[7]
Het team van
astrofysici
en
kosmologen
van de
Universiteit van Ulm
en de
Universiteit van Lyon
bestudeerde het licht dat overbleef van de
oerknal
, bekend als de
kosmische achtergrondstraling
, en stelde vast dat het heelal mogelijk een
driedimensionale
torus is.
[8]
Bij het bestuderen van dit licht uit het zeer vroege universum kwamen zij tot de conclusie dat ons heelal mogelijk meervoudig verbonden is, wat betekent dat de ruimte in alle drie de dimensies op zichzelf gesloten is, zoals een driedimensionale donut.
[3]
Als de hypothese van het donutvormige universum waar zou zijn, impliceert dit twee belangrijke zaken. Ten eerste zou een meervoudig verbonden universum betekenen dat het universum eindig is en kleiner dan verwacht: slechts drie tot vier keer groter dan de grenzen van het waarneembare universum (ongeveer 45 miljard lichtjaar ver),
[3]
, hoewel dit vanuit menselijk perspectief nog steeds enorm groot lijkt.
Thomas Buchert
, co-auteur van de studie en astrofysicus aan de Universiteit van Lyon, benadrukt dit door te stellen dat de grootte van het universum bekend zou moeten zijn. Ten tweede zou dit betekenen dat het universum uiteindelijk in zichzelf zal instorten, in plaats van oneindig uit te dijen.
[7]
Een artikel gepubliceerd in 2023 stelt dat eerdere ideeen over het universum mogelijk te simpel waren. Het suggereert dat het universum ingewikkelder in elkaar zit, met meer dan een dimensie waarin het zichzelf omwikkelt. Dit kan sommige vreemde patronen die we in de kosmische achtergrondstraling zien, verklaren. De onderzoekers stellen voor om dit verder te onderzoeken, wat zou kunnen betekenen dat er ergens in ons complexe universum een soort
spiegelbeeld
van ons bestaat.
[9]
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
Een eetbaar heelal?
.
the Quantum Universe
(
19 maart 2021
). Geraadpleegd op
27 mei 2024
.
- ↑
Olaf van Kooten
,
Wat is de vorm van het universum?
.
Astroblogs
(
26 september 2014
).
- ↑
a
b
c
(
en
)
Paul Sutter
,
Our universe might be a giant three-dimensional donut, really.
. Live Science (
19 juli 2021
).
- ↑
(
en
)
Tamara Munzner
,
The Shape of Space
(
11 maart 2014
). Geraadpleegd op
5 juni 2024
.
- ↑
(
en
)
Emily Conover
,
The universe may have a complex geometry ? like a doughnut
(
13 mei 2024
).
- ↑
(
en
)
Dennis Overbye
,
Universe as Doughnut: New Data, New Debate
. The New York Times (
11 maart 2003
).
- ↑
a
b
(
en
)
Dan Robitzski
,
Physicists Say the Universe is Three Dimensional Giant Donut
. The Byte (
28 juli 2021
).
- ↑
(
en
)
Sarah Wells
,
The Universe Is a Giant Donut That We Live Inside, New Research Suggests
. VICE (
22 juli 2021
).
- ↑
(
en
)
Paul Sutter
,
The universe might be shaped like a doughnut, not like a pancake, new research suggests
. Live Science (
21 maart 2023
).