De klokkentoren van Bitola
Een 19de-eeuwse schets van Bitola
Bitola
(
Macedonisch
: Битола;
Albanees
:
Manastir
, bepaalde vorm
Manastiri
;
Turks
:
Manastır
;
Aroemeens
:
Bitolia
;
Grieks
: Μοναστ?ρι,
Monastiri
) is een stad en gemeente in het zuiden van
Noord-Macedonie
. De stad ligt in de
Pelagonische Vlakte
op ongeveer 600 meter boven zeeniveau aan de voet van de
Pelister
, een 2610 m hoge berg. De gemeente heeft 95.385 inwoners (2002) en is daarmee de derde van het land. De universiteit van Bitola was de tweede van Noord-Macedonie en is genoemd naar de heilige
Clemens van Ohrid
. In Bitola bevindt zich het oudste theater van Noord-Macedonie.
Bitola stond in de oudheid bekend als
Heraclea Lyncestis
, een belangrijke nederzetting die werd gesticht door
Philippus II van Macedonie
. In 148 v Chr. werd deze door de
Romeinen
veroverd. Later werd de stad door Slavische volkeren bewoond en in 1395 overmeesterd door het
Ottomaanse Rijk
dat er een belangrijk militair en commercieel centrum van maakte. De stad werd in de 19de eeuw de hoofdplaats van een
vilajet
. De Ottomaanse militaire hogeschool had
Kemal Ataturk
als leerling.
In 1903 was Bitola een van de centra van de
Ilindenopstand
van de Macedoniers tegen de Ottomanen. Na de
Tweede Balkanoorlog
(1913) kwam Bitola met de rest van de huidige republiek Macedonie aan
Servie
.
Bitola telde in 2002 95.385 inwoners. De voornaamste bevolkingsgroepen in de stad zijn de Macedoniers (84.616, volkstelling 2002), de Albanezen (4164), de
Roma
(2613), de Turken (1610) en de
Vlachen
(1270).
Voor de Albanezen is Bitola van belang als de plaats waar in 1908 de spelling van de
Albanese
taal werd vastgelegd.
Uit de Vlachse gemeenschap kwamen de gebroeders Manaki voort, filmpioniers die zich in 1905 in Bitola vestigden. Ter ere van hen vindt in de stad het jaarlijkse
Manaki-filmfestival
plaats.
Symbool van de stad is de klokkentoren (
Saat Kula
), een 30 meter hoge vierkante toren, waarvan de ouderdom niet bekend is: 16de-eeuwse bronnen maken melding van een dergelijke toren, maar of het de huidige is, is onzeker. Aan de Ottomaanse tijd herinnert ook de
bezisten
(een overdekte markt) en een aantal moskeeen, waarvan de Ajdar Kadimoskee is ontworpen door de beroemde 16de-eeuwse architect
Sinan
.
Direct ten westen van Bitola bevinden zich de resten van het antieke Heraclea Lyncestis.
Verder naar het westen ligt de berg
Pelister
(2610 m), die deel uitmaakt van het
Babagebergte
. Het is zowel een skigebied als onderdeel van het in 1948 ingestelde Nationale Park Pelister, het oudste nationale park van Noord-Macedonie.
FK Pelister
is de belangrijkste voetbalclub van Bitola en won in 2001 en 2017 de
Macedonische voetbalbeker
.
- Wibald
, abt van Stavelot in de 12e eeuw
Bronnen, noten en/of referenties