Berendinus Johannes Frederik (Berend) Schoep
(
Rotterdam
,
8 mei
1928
-
Ede
,
7 december
2007
) was een
Nederlandse
predikant
, eerst in de
Gereformeerde Kerken vrijgemaakt
, later in de
Gereformeerde Kerken in Nederland
.
Meegegaan met de
Vrijmaking
van
1944
, de
kerkscheuring
waaruit de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt waren ontstaan, studeerde hij
theologie
aan de
gereformeerd-vrijgemaakte Theologische Hogeschool
in
Kampen
. Zijn eerste standplaats als predikant was
Nieuwer-Amstel
, waar hij in 1957 aantrad.
In de
jaren zestig
kwam er in de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt een discussie op gang hoe de Vrijmaking uit 1944 diende te worden gezien. Schoep had daar een eigen kijk op en sprak daar geregeld met andere kerkleden die soortgelijke opvattingen huldigden, over. Dit resulteerde uiteindelijk in de opstelling van een
Open Brief
, geschreven door Schoep en medeondertekend door 25 gelijkgestemden. Deze Open Brief werd op
31 oktober
1966
(
Hervormingsdag
) naar buiten gebracht. In deze Open Brief stond onder andere dat de Vrijmaking geen werk van
God
zou zijn geweest en dat de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt een meer open houding naar andere kerken moesten innemen.
De Open Brief viel bij diverse kerkleden niet in goede aarde, zo leverde de theoloog
Cornelis Trimp
scherpe kritiek. Het gevolg was dat Schoep niet werd geaccepteerd als afgevaardigde op de
generale synode
van
1967
en bijna honderd plaatselijke kerken zich (gedeeltelijk) van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt afwendden. Dit leidde in datzelfde jaar nog tot de oprichting van een apart
kerkgenootschap
, de
Nederlands Gereformeerde Kerken
.
Na enige tijd in dubio te hebben gestaan hoe nu verder te gaan, besloot Schoep over te stappen naar de Gereformeerde Kerken in Nederland en niet mee te gaan met de afgescheiden Nederlands Gereformeerde Kerken. In 1969 werd hij voor zijn nieuwe kerk predikant in
Bodegraven
, verruilde deze plaats in 1973 voor
Groningen
-Zuid en kwam in 1980 in
Gouda
terecht, tevens zijn laatste standplaats. In 1991 ging hij met
emeritaat
.
Schoep werd een aantal malen afgevaardigd naar de generale synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland en zat in de
jaren tachtig
in het
moderamen
van de
synode
. Voorts was hij een tijdlang voorzitter van het
deputaat
dat zich bezighield met de contacten met de levensbeschouwelijk verwante
Vrije Universiteit Amsterdam
.
In de Gereformeerde Kerken in Nederland kreeg hij te maken met voorstanders van een
vrijzinniger
kijk op de
Bijbel
. Met het bestaan hiervan was Schoep reeds tijdens zijn gereformeerd-vrijgemaakte periode bekend geraakt, onder meer doordat hij tijdens zijn predikantschap in Nieuwer-Amstel wat verder had gestudeerd aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij had geen problemen met deze afwijkende geloofsopvattingen maar omhelsde ze niet. Want alhoewel hij enige mate de kant opging van (deels) vrijzinnig-gereformeerde
hoogleraren
als
Gerrit Cornelis Berkouwer
en
Harry Kuitert
, bleef hij er een
rechtzinnig
geloof op nahouden en verklaarde dat hij "...geen aanhanger van moderne verzoeningsopvattingen (was geworden) en dat ben ik nog steeds niet. De dood en
opstanding
van
Christus
als
verzoening van onze zonden
was en is wezenlijk voor mijn geloof."
Bij de herdenking in 2006 van de uitbrenging van de Open Brief veertig jaar geleden, gaf hij aan dat hij in eerste instantie zeer positief tegen het gereformeerd-vrijgemaakte gedachtegoed had gestaan, in de zin van de "ware
oecumene
", waarin men zich niet door een synode van alles laat opleggen maar zich slechts laat leiden door de Bijbel en de
belijdenisgeschriften
. Het belang van laatstgenoemden relativeerde hij wel door ze als voortbrengselen van hun eigen tijd te bestempelen. Zijn tegenstrever van weleer, Cornelis Trimp, vond dat Schoep destijds zijn steven had gewend richting de Vrije Universiteit en de vrijzinnige richting die deze destijds gereformeerde universiteit zou zijn ingeslagen.
Het jaar daarop, na korte tijd ziek te zijn geweest, overleed Berend Schoep op 79-jarige leeftijd. Hij werd begraven op de algemene begraafplaats De Munnikenhof in
Veenendaal
.
Hij was
Officier in de Orde van Oranje-Nassau
.