Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Antonius Bernardus Speekenbrink
(
Breda
,
10 september
1905
-
Leiden
,
2 november
1977
) was een
Nederlands
econoom
, rijksambtenaar, diplomaat en van 1957 tot 1961
gouverneur
van de
Nederlandse Antillen
. Hij was de laatste Europese Nederlander benoemd in deze functie.
[1]
Antonius Speekenbrink bracht zijn jeugd door in het toenmalige
Nederlands-Indie
.
[2]
Na de
HBS
in
Bandung
en de opleiding tot zee-officier in
Dordrecht
en
Den Helder
te hebben gevolgd, studeerde hij aan de
Nederlandsche Handels-Hoogeschool
(de huidige Erasmus Universiteit) te Rotterdam.
[1]
In 1933 behaalde hij zijn doctoraalexamen economie.
Van 1927 tot 1931 was hij werkzaam bij de
Bataafse Petroleum Maatschappij
. In 1934 trad hij in rijksdienst bij het
ministerie van Economische Zaken
en was tijdens de
Tweede Wereldoorlog
aan dit ministerie verbonden vanuit
Londen
. In 1945 werd hij benoemd tot directeur-generaal van de dienst buitenlandse economische betrekkingen van het ministerie.
[1]
Hij werkte onder
Hans Hirschfeld
in Indonesie en op 1 januari 1950 volgde zijn benoeming tot financieel-economisch adviseur van het Nederlandse Hoge Commissariaat in
Indonesie
met rang en titel van buitengewoon
gezant
en
gevolmachtigd minister
. Vanaf 1953 verkreeg hij dezelfde rang en titel met de functie van hoofd economische afdeling bij de Nederlandse
ambassade
te
Washington D.C.
[1]
Op 24 april 1957 aanvaardde Speekenbrink het gouverneurschap van de Nederlandse Antillen. Hij volgde
Anton Struycken
op die in 1956 tot minister van Binnenlandse Zaken in het
Kabinet-Drees III
werd benoemd.
[3]
Bij zijn installatie prees de voorzitter van de Staten,
Ronchi Isa
, de keuze van een ervaren econoom gezien het belang van financiele en economische opbouw na de totstandkoming van de Nederlandse Antillen.
[4]
Speekenbrink was niet aangesloten bij enige politieke partij en vervulde het ambt tot mei 1961. Tijdens zijn ambtsperiode deed zich de geruchtmakende kwesties
van de Meer
en
de Wit
voor.
[1]
Speekenbrink weigerde op verzoek van de minister van Justitie,
S.W. van der Meer
, het ontslag van de procureur-generaal mede te ondertekenen. De procureur-generaal moest vertrekken vanwege zijn weigering de journalist en hoofdredacteur van het dagblad Beurs- en Nieuwberichten, A. de Wit, het land uit te zetten. Nadien weigerde Speekenbrink wederom zijn handtekening te zetten onder het bevel van het Antilliaans kabinet tot uitwijzing van de Wit. Hiermee escaleerde de kwestie tot een zaak van het rijkskabinet.
[5]
[6]
Na het vertrek van Speekenbrink trad Christiaan Winkel als waarnemend gouverneur op tot aan zijn overlijden op 10 augustus 1962.
[7]
Het was de algemene verwachting dat Winkel als eerste Antilliaan benoemd zou worden tot gouverneur, maar dat werd
Cola Debrot
. Speekenbrink ging de geschiedenis in als de laatste Europese Nederlander in dit ambt.
[1]
Speekenbrink bleef nog jarenlang bestuurlijk actief in verschillende organisaties uit het bedrijfsleven.
[8]
Ook bleef hij betrokken bij de Antillen en vervulde hij het voorzitterschap van de Stichting tot bevordering van investeringen op de Nederlandse Antillen (STINA)
[9]
en van de Raad van Overleg van de Nederlandse Participatie Maatschappij voor de Nederlandse Antillen N.V. (NPMNA).
[10]
Antonius Speekenbrink was gehuwd met Cecilia Maria Terhal. Ze kregen vier kinderen. Naast verschillende hoge buitenlandse onderscheidingen werd hij gedecoreerd tot
commandeur in de Orde van Oranje-Nassau
(1961) en
ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
.
[11]
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
a
b
c
d
e
f
Reinders, Alex
(1993).
Politieke geschiedenis van de Nederlandse Antillen en Aruba 1950-1993
. Walburg Pers, Zutphen.
- ↑
"
Drs. A.B. Speekenbrink gouverneur der Nederlandse Antillen
",
Trouw
,
20 maart 1957
. Geraadpleegd op
1 april 2019
.
- ↑
"
Dr. A.B. Speekenbrink gouverneur van de Antillen
",
Leeuwarder Courant
,
19 maart 1957
. Geraadpleegd op
1 april 2019
.
- ↑
"
Drs. A.B. Speekenbrink geinstalleerd als gouverneur Antillen
",
Trouw
,
25 april 1957
. Geraadpleegd op
1 april 2019
.
- ↑
John Jansen van Galen
,
Afscheid van de kolonien, Het Nederlandse dekolonisatiebeleid 1942-2010
. Geraadpleegd op
7 april 2019
.
- ↑
"
Minister Helders tot Kamer: uitwijzing de Wit nu aangelegenheid van het Koninkrijk
",
De Telegraaf
,
11 maart 1958
. Geraadpleegd op
6 april 2019
.
- ↑
"
Wnd. gouverneur Ned. Antillen overleden
",
Friese courier
,
10 augustus 1962
. Geraadpleegd op
1 april 2019
.
- ↑
"
Oud-gouverneur A. Speekenbrink overleden
",
Amigoe
,
7 november 1977
. Geraadpleegd op
1 april 2019
.
- ↑
"
Rijk investeert f. 100 miljoen: industrialisatie in Suriname en Antillen
",
De Telegraaf
,
3 augustus 1966
. Geraadpleegd op
1 april 2019
.
- ↑
"
Familiebericht
",
NRC Handelsblad
,
8 november 1977
. Geraadpleegd op
1 april 2019
.
- ↑
"
Familiebericht
",
De Telegraaf
,
7 november 1977
. Geraadpleegd op
1 april 2019
.
|