Francois Jacob
Francois Jacob
(*
17. Juni
1920
in
Nancy
,
Frankriek
; †
19. April
2013
in
Paris
[1]
) weer en franzoosch Mediziner, Physioloog un Genetiker, de mit
Jacques Monod
dat
Operon
-Modell entwickelt un den Begreep
Operon
praagt hett. Dit Modell, ok Jacob-Monod-Modell nommt, beschrifft den Upbau vun
prokaryotischer
Gene un verkloort, wu deren Aktivitat reguleert wurrd (
Genregulatschoon
). 1965 kreeg Jacob dorfor gemeensam mit Monod un
Andre Lwoff
den
Medizin-Nobelpries
.
Francois Jacob wurr as eenzig Sohn vun Simon Jacob un Therese Franck an' 17. Juni 1920 in Nancy boren. Nah sien Schooltiet an dat Lycee Carnot in Paris nehm he mit de Afsicht, Chirurg to wurrn, en Studium an de Pariser medizinischen Fakultat up. Wiels den
Tweeten Weltkrieg
muss he sien Studium unnerbreken. Wiels sien tweet Studienjohr in' Juni 1940 hett he Frankriek verlaaten, um suck den
Freen Franzooschen Strietkraften
(France libre) in London antosluuten. As Sanitatsoffizier nehm he an militarisch Operatschonen in
Fessan
,
Libyen
un
Tunesien
deel, wo he verwund wurr. Doruphen hett man hum to de
Second Armoured Division
versett, bi de he in' August 1944 in de
Normandie
abermals swoor verwund wurr. Soben Maand hett he in't Lazarett sien Verletzungen utheelen laaten. Ansluutend kree he dat
Croix de la Liberation
(Kruuz vun de Befreen), de hoochste militarisch Kriegsutteken. Nah den Krieg hett Jacob sien Medizinstudium 1947 in Paris mit den Doktertitel afslooten.
In dat sulvig Johr hett he de Pianistin Lise Bloch heiraadt. Veer Kinner harr dat Paar: Pierre (* 1949), de Philosoph wurr, Laurent un Odile (* 1952) un Henri (* 1954).
Wegen sien swoor Kriegsverletzungen kunn Jacob nich as Chirurg tatig wurrn. So hett he tonachst up verscheeden anner Rebeeden arbeit, bit he suck 1950 as Scholer vun Andre Lwoff an dat
Institut Pasteur
de Biologie towennen dee. 1951 shett he sien naturwetenschaplich Studium afslooten un kreeg 1954 den Doktertitel an de
Sorbonne
mit en Arbeit over lysogene Bakterien un dat Provirus-Konzept (≪Lysogenic bacteria and the provirus concept≫). 1956 wurr he Labordirekter. Af 1960 weer he Baas vun de kort tovor inricht Afdeelen for Zellulare Genetik an dat Institut Pasteur. 1964 kreeg he en Professur an dat
College de France
, wo en Lehrstohl Zellgenetik for hum schafft wurr.
Francois Jacob hett suck besunners mit genetisch Mechanismen bi
Bakterien
un
Bakteriophagen
as ok den biochemischen Folgen vun
Punktmutatschonen
befaat. Anfangs hett he de Eegenschapen vun lysogen Bakterien unnersocht un kunn deren Wedderstandsfahigkeit gegenover
Prophagen
nahwiesen, de he mit de Existenz vun Mechanismen begrunnd hett, de de Aktivitat vun Prophagen-
Genen
hemmen.
1954 fung en langjohrig un bannig goot Tosommenarbeit mit Elie Wollman an, bi de Tosommenhange un Betrecken tuschen dat genetisch Material vun dat Bakterium un sien Prophagen upkloort wurrn. Disse Studien hemm to'n Verstandnis vun de Bakterienkonjugatschoon fuhrt un en Analyse vun den genetischen Apparates vun en Bakterienzelle mogelk maakt. In hor Tosommenarbeit hebbt se vol nee Konzepte entwickelt: So hemm se den den Genuttuusch tuschen Spender- un Empfanger-Zellen wiels en Konjugation verkloort, de circulare Struktur vun dat
Bakterienchromosom
nahwiest un
Episom
opdeckt. De Ergevnisse vun hor Forschensarbeit hebbt se in dat Wark
Sexualitat und Bakteriengenetik
tosommenfaat.
Bemarkenswert Ahnlichkeiten tuschen de Stuern vun de Lysogenie un de induzeert Synthese vun de
β-Galactosidase
dor
Lactose
bi Bakterien hebbt 1958 Francois Jacob, gemeensam mit Jacques Monod dorto brocht, de genetisch Mechanismen uptoklaren, de den Genuttuusch tuschen Bakterien veroorsaken un de induzeert Synthese vun Proteinen in Bakterien stuern. In dissen Tosommenhang hebbt Jacob un Monod en Modell (
Operon
-Modell) for dat Tosommenwarken vun
Regulatorgenen
,
Operatoren
,
Promotoren
,
Strukturgenen
un
allosterischen Proteinen
, den
Repressoren
, bi de Synthese vun messenger-RNA (
Transkriptschoon
) entwickelt.
1963 dreev Jacob tosommen mit
Sydney Brenner
de ≪Replicon≫-Hypothese voran, um bestimmte Aspekte vun de Zelldeelen vun Bakterien to verklooren. Sietdem hett suck Jacob mit dat Utforschen vun genetisch Mechanismen, de de Zelldeelen stuern, befaat. 1970 fung he an, disse Mechanismen ok an Soogdeertenzellen ut
Zellkulturen
to unnersoken. In dat glieker Johr hett he ok dat Book
La logique du vivant, une histoire de l'heredite
(Die Logik des Lebenden, eine Geschichte der Vererbung)
schreven, in dat he anfangend mit dat
16. Johrhunnert
wesentliche Statschonen bi dat Utforschen vun de Leevwesen nahteken dee, de to de
Molekularbiologie
overleiten deen.
Neben den Nobelpries for Physiologie oder Medizin 1965 kreeg Francois Jacob in Frankriek tallriek Wetenschapspries. Hervortoheven is de
Charles-Leopold-Mayer-Preis
dor de
Academie des sciences
(1962). He weer siet 1962 utlansch Liddmaat vun de
Danish Royal Academy of Arts and Sciences
, dorneben vun de
American Academy of Arts and Sciences
(1964), de
National Academy of Sciences of the United States
(1969) un de
American Philosophical Society
(1969). Ehrendokter weer he vun mehreren Universitaten. 1958 wurr he inlaaden, de Harvey-Vorlesung in New York un 1964 die Dunham-Vorlesung an de Harvard University to hollen.
1996 wurr Jacob as Liddmaat in de
Academie francaise
upnommen.
Zu Ehren vun de beid Opdecker wurrd dat
Operon-Modell
to de
Genregulatschoon
ok as Jacob-Monod-Modell betekent.
- ↑
Deces de Francois Jacob, prix nobel de medecine