한국   대만   중국   일본 
Lyon - Wikipedija Aqbe? għall-kontentut

Lyon

Immodifika l-ħoloq
Minn Wikipedija, l-en?iklopedija l-ħielsa
Lyon
  Franza
Amministrazzjoni
Stat sovran Franza
Administrative territorial entity of France Franza Metropolitana
Region of France Auvergne-Rhone-Alpes
Territorial collectivity of France with special status Metropoli ta' Lyon
Kap tal-Gvern Gregory Doucet (en) Translate
Isem uffi?jali Lyon
Commune-Affranchie
Ismijiet ori?inali Lyon
Lugdunum
Kodi?i postali 69001, 69002, 69003, 69004, 69005, 69006, 69007, 69008u 69009
?eografija
Koordinati 45°45′32″N 4°50′29″E  /  45.7589°N 4.8414°E  / 45.7589; 4.8414 Koordinati: 45°45′32″N 4°50′29″E  /  45.7589°N 4.8414°E  / 45.7589; 4.8414
Lyon is located in France
Lyon
Lyon
Lyon (France)
u
Superfi?jenti 47.87 kilometru kwadru
Għoli 173 m
Fruntieri ma' Oullins (en) Translate, Pierre-Benite (en) Translate, Saint-Cyr-au-Mont-d'Or (en) Translate, Saint-Didier-au-Mont-d'Or (en) Translate, Saint-Fons (en) Translate, Sainte-Foy-les-Lyon (en) Translate, Tassin-la-Demi-Lune (en) Translate, Venissieux (en) Translate, Villeurbanne (en) Translate, Bron (en) Translate, Caluire-et-Cuire (en) Translate, Champagne-au-Mont-d'Or (en) Translate, Collonges-au-Mont-d'Or (en) Translate, Ecully (en) Translate, Francheville (en) Translate, La Mulatiere (en) Translateu Oullins-Pierre-Benite (en) Translate
Demografija
Popolazzjoni 522,250 abitanti  (1 Jannar 2021)
Informazzjoni oħra
?ona tal-Ħin UTC+1u UTC+2
bliet ?emellati ?eriko , Leipzig , Łod? , Varna , Birmingham , Milan , Frankfurt , St. Louis , Guangzhou , Beersheba , Minsk , Yokohama , Craiova , San Pietruburgu , Manila , Yerevan , Bejrut , Curitiba , Aleppo , Mykolaiv , Pecs , Kutaisi , Goteborg , Samarkanda , Ko?ice , Ouagadougou , Kiev , Ho Chi Minh , B?l?iu Setif
lyon.fr

Lyon , ?ieli spelluta wkoll Lyons (l-iktar bl- Ingli? ), hija t-tielet l-ikbar belt fi Franza . Tinsab fil-konfluwenza tax-xmajjar Rhone u Saone , lejn il-Majjistral tal-Alpi Fran?i?i, 391 kilometru (243 mil) fix-Xlokk ta' Pari?i , 278 kilometru (173 mil) fit-Tramuntana ta' Marsilja , 113-il kilometru (70 mil) fix-Xlokk ta' ?inevra , u 50 kilometru (31 mil) fil-Grigal ta' Saint-Etienne .

Il-belt ta' Lyon kellha popolazzjoni ta' 522,228 ruħ fl-2020 fi ħdan it-territorju muni?ipali ?għir tagħha ta' 48 km 2 (19-il mil kwadru) [1] , i?da flimkien mas-subborgi u l-irħula tal-madwar tagħha, i?-?ona metropolitana ta' Lyon kellha popolazzjoni ta' 2,293,180 f'dik l-istess sena, ji?ifieri t-tieni l-i?jed popolata fi Franza. Mill-2015, Lyon u 58 muni?ipalita sottourbani ffurmaw il-Metropoli ta' Lyon, awtorita metropolitana eletta direttament li issa hija responsabbli għall-bi??a l-kbira tal-kwistjonijiet urbani, b'popolazzjoni ta' 1,416,545 ruħ fl-2020. [2] Lyon hija l-prefettura tar-re?jun ta' Auvergne-Rhone-Alpes u s-sede tal-Kunsill Dipartimentali ta' Rhone (il-?urisdizzjoni tiegħu i?da ma għadhiex esti?a sal-Metropoli ta' Lyon mill-2015).

Lyon kienet il- belt kapitali tal- Galli matul ?mien l- Imperu Ruman , u Lyon għadha s-sede ta' ar?iveskovat li d-detentur tiegħu għandu t-titlu ta' Primat tal-Galli. Lyon saret ?entru ekonomiku ewlieni matul ir- Rinaxximent . Il-belt hija magħrufa għall-k?ina u l-gastronomija tagħha, kif ukoll għall-attrazzjonijiet stori?i u arkitettoni?i tagħha; fil-fatt, id-distretti ta?-?entru Storiku ta' Lyon, l-għolja ta' Fourviere, Presqu'ile u x-xaqlibiet ta' Croix-Rousse tni??lu fil-lista tas- Siti ta' Wirt Dinji tal- UNESCO . [3] Lyon kienet ?ona importanti storikament għall-produzzjoni u għall-insi? tal-ħarir. Lyon kellha rwol sinifikanti fl- istorja ta?-?inema minn mindu Auguste u Louis Lumiere ivvintaw it-tagħmir ?inematografu hemmhekk. Il-belt hija magħrufa wkoll għall-festival tad-dwal tagħha, il-Fete des Lumieres, li tibda kull sena fit-8 ta' Di?embru u ddum għal erbat ijiem; b'hekk Lyon ingħatat it-titlu ta' "Kapitali tad-Dwal". [4]

Ekonomikament, Lyon hija ?entru ewlieni tal-industriji bankarji, kimi?i, farma?ewti?i u bijoteknolo?i?i. Il-belt tħaddan industrija sinifikanti tas-software b'enfasi partikolari fuq il-logħob elettroniku; f'dawn l-aħħar snin rawmet settur ta' kumpaniji innovattivi lokali li qed jikber. [5] Lyon tospita universitajiet u skejjel tal- edukazzjoni għolja rinomati, u hija t-tieni l-ikbar belt studenteska fi Franza, b'popolazzjoni universitarja ta' 200,000 student fi ħdan il-Metropoli ta' Lyon. [6] Lyon tospita l-kwartieri ?enerali internazzjonali tal- Interpol , tal-A?enzija Internazzjonali għar-Ri?erka dwar il-Kan?er, kif ukoll ta' Euronews. Skont l-Istitut tar-Ri?erka dwar il-Globalizzazzjoni u l-Klassifikazzjonijiet Dinjin, Lyon titqies bħala belt "beta" mill-2018. ?iet fit-tieni post fi Franza u fl-40 post globalment fil-klassifikazzjonijiet tal-2019 ta' Mercer fost l-aħjar bliet biex wieħed jgħix fihom. [7]

Sit ta' Wirt Dinji [ immodifika | immodifika s-sors ]

I?-?entru Storiku ta' Lyon ?ie dde?injat bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1998. [3]

Il-valur universali straordinarju tas-sit ?ie rrikonoxxut abba?i ta' ?ew? kriterji tal-għa?la tal-UNESCO: il- kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' ?mien jew fi ħdan ?ona kulturali fid-dinja, dwar l-i?viluppi fl-arkitettura jew it-teknolo?ija, l-arti monumentali , l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsa??"; u l- kriterju (iv) "E?empju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsa?? arkitettoniku jew teknolo?iku li joħro? fid-dieher stadju/i sinifikanti fl- istorja tal- bniedem ". [3]

Attrazzjonijiet prin?ipali [ immodifika | immodifika s-sors ]

It-Teatru Ruman ta' Lyon.

?mien il-Qedem [ immodifika | immodifika s-sors ]

  • Il-fdalijiet Rumani man-naħa tal-għolja qrib il-Ba?ilika ta' Fourviere, bit-Teatru Antik ta' Fourviere, l-Odeon ta' Lyon u l- mu?ew Gallo-Ruman.
  • L-Anfiteatru tat-Tliet Galli ? il-fdalijiet ta' anfiteatru Ruman.

Medju Evu u Rinaxximent [ immodifika | immodifika s-sors ]

  • Il- Katidral ta' San ?wann , knisja Medjevali b'elementi arkitettoni?i tas-sekli 13, 14 u 15, kif ukoll l-istruttura reli?ju?a prin?ipali fil-belt u s-sede tal-Ar?isqof ta' Lyon;
  • il-Ba?ilika ta' San Martin d'Ainay, waħda mill-knejjes rari li għadhom je?istu bi stil ta' ba?ilika Rumaneska f'Lyon;
  • il-Knisja ta' San Pawl , knisja Rumaneska (is-sekli 12 u 13) u Gotika (is-sekli 15 u 16);
  • il-Knisja ta' San Bonaventura, knisja Gotika tas-sekli 14 u 15;
  • il-Knisja ta' San Nizier, knisja Gotika tas-seklu 15, li għandha daħla mnaqqxa fis-seklu 16 minn Philibert Delorme ;
  • i?-?ona ta?-?entru Storiku ta' Lyon, kwartier Medjevali u Rinaxximentali bil-ħwienet, bir-ristoranti u bit-toroq bi?-?agħaq;
  • il-bosta hotels particuliers Rinaxximentali ta?-?entru storiku ta' Lyon, bħall- Hotel de Bullioud , inbnew ukoll minn Philibert Delorme.

Seklu 19 u ?minijiet moderni [ immodifika | immodifika s-sors ]

  • L-Opera Nouvel (1831), teatru tal-opri rinnovat fl-1993 minn Jean Nouvel ;
  • it-Theatre des Celestins (1877), teatru ddisinjat minn Gaspard Andre ;
  • il-Ba?ilika tal-Madonna ta' Fourviere, ba?ilika kbira tas-seklu 19 fil-qu??ata tal-Għolja ta' Fourviere;
  • it-Torri tal- Ħadid ta' Fourviere (1894);
  • is-Suq tal-Laħam u l-Bi??erija ta' La Mouche (1914, 1928), iddisinjati minn Tony Garnier ;
  • il-Monasteru ta' Santa Marija de La Tourette (1960), iddisinjat minn Le Corbusier ;
  • l-Ajruport Internazzjonali ta' Saint-Exupery (li qabel kien l-Ajruport ta' Satolas), iddisinjat minn Guillaume Gilbert ;
  • l-Istazzjon ta' Lyon Saint-Exupery (1994), iddisinjat minn Santiago Calatrava ;
  • il-Palazz tal-Kungress ta' Lyon (1998), iddisinjat minn Renzo Piano u grupp ta' binjiet għal diversi funzjonijiet differenti;
  • it-Tour du Credit Lyonnais;
  • it-Tour Oxygene;
  • it-Tour Incity.

Mu?ewijiet [ immodifika | immodifika s-sors ]

  • Musee des beaux-arts de Lyon (Mu?ew tal-Belle Arti), il-mu?ew prin?ipali tal-belt u wieħed mill-ikbar galleriji tal- arti fi Franza. Ospitat fil-Palais Saint Pierre, eks kunvent tas- seklu 17 , issa fih kollezzjoni kbira ta' pitturi ta' artisti bħal Tintoretto ; Paolo Veronese ; Nicolas Poussin ; Rubens ; Rembrandt ; Zurbaran ; Canaletto ; Delacroix ; Monet ; Gauguin ; Van Gogh ; Cezanne ; Matisse ; Picasso ; Francis Bacon ...); kollezzjonijiet ta' skulturi , tpin?ijiet u opri stampati, arti dekorattiva, antikitajiet Rumani u Griegi; it-tieni l-ikbar kollezzjoni ta' antikitajiet E?izzjani fi Franza wara dik tal- Louvre ; u kollezzjoni ta' 50,000 medalja u munita.
  • Il-Mu?ew Gallo-Ruman jesponi bosta o??etti tal-arti u ta' valur li nstabu fis-sit Ruman ta' Lyon ( Lugdunum ) bħall-mu?ajk tal-logħob ta?-?irklu, il-kalendarju ta' Coligny u l-artal Tawroboliku.
  • Is-Centre d'histoire de la resistance et de la deportation (?entru Storiku tar-Re?istenza u tad-Deportazzjoni).
  • Il-Musee des Confluences, mu?ew ?did tax- xjenzi u tal- antropolo?ija , li nfetaħ għall-pubbliku fl-20 ta' Di?embru 2014.
  • La Sucriere, ?entru tal-arti kontemporanja.
  • Il-Hotel-Dieu de Lyon jospita l-"Musee des Hospices Civils", wirja permanenti dwar l-istorja u l-prattika tal- medi?ina mill-Medju Evu sa?-?minijiet moderni.
  • Il-Musee des Tissus et des Arts decoratifs, mu?ew tal-arti dekorattiva u tat-tessuti, li fih waħda mill-ikbar kollezzjonijiet ta' tessuti fid-dinja b'2.5 miljun opra.
  • Il-Musee d'art contemporain de Lyon, mu?ew tal-arti kontemporanja.
  • Il-Musee de L'imprimerie, mu?ew tal-istampar.
  • Il-Musee Gadagne, mu?ew tal-istorja ta' Lyon ospitat f'binja storika fi?-?entru storiku ta' Lyon, li jinkludi kollezzjoni kbira ta' pupazzi.
  • Il-Musee des Automates, mu?ew tal-pupazzi awtomatizzati fi?-?entru storiku ta' Lyon, li infetaħ fl-1991.
  • Il-Musee Miniature & Cinema, mu?ew dwar minjaturi tax-xeni ?inematografi?i, tal-o??etti ?inematografi?i u tal-effetti spe?jali ta?-?inema.

Parks u ?onna [ immodifika | immodifika s-sors ]

  • Parc de la Tete d'or, magħruf ukoll bħala l-Park tar-Ras tad-Deheb, fi?-?entru ta' Lyon huwa l-ikbar park urban fi Franza b'117-il ettaru (290 akru). Jinsab fis-sitt arrondissement , u fih lag kbir li fih ikun hemm id-dgħajjes matul ix-xhur tas-sajf.
  • Jardin botanique de Lyon (tmien ettari (20 akru)), inklu? fil-Parc de la Tete d'Or, huwa ?nien botaniku muni?ipali u huwa miftuħ mit-Tnejn sal-?imgħa mingħajr ħlas. Il-?nien ?ie stabbilit fl-1857 bħala su??essur ta' ?onna botani?i iktar bikrin li jmorru lura għall-1796, u issa jista' ji?i deskritt bħala l-ikbar ?nien botaniku muni?ipali ta' Franza.
  • Parc de Gerland, fin-Nofsinhar tal-belt (80 ettaru (200 akru)).
  • Parc des hauteurs, f'Fourvieres.
  • Parc de Miribel-Jonage (2,200 ettaru (5,400 akru)).
  • Parc de Lacroix-Laval (115-il ettaru (280 akru)).
  • Parc de Parilly (178 ettaru (440 akru)).

Relazzjonijiet internazzjonali [ immodifika | immodifika s-sors ]

Lyon hija belt pilota tal- Kunsill tal-Ewropa u tal-programm "Bliet interkulturali" tal- Kummissjoni Ewropea . Lyon hija ?emellata ma':

Referenzi [ immodifika | immodifika s-sors ]

  1. ^ "Historique des populations communales | Insee" . www.insee.fr . Mi?bur 2023-04-18 .
  2. ^ "Insee - Statistiques locales" . statistiques-locales.insee.fr . Mi?bur 2023-04-18 .
  3. ^ a b ? Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Site of Lyon" . UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingli?) . Mi?bur 2023-04-18 .
  4. ^ "Fete des lumieres" . www.fetedeslumieres.lyon.fr (bl-Ingli?) . Mi?bur 2023-04-18 .
  5. ^ "Entrepreneurship support network businesses start up funding Europe France Lyon - Greater Lyon" . web.archive.org . 2010-03-08. Arkivjat mill-ori?inal fl-2010-03-08 . Mi?bur 2023-04-18 . Manutenzjoni CS1: BOT: url-ori?inali status mhux magħruf ( link )
  6. ^ "Classement 2019 des villes etudiantes par nombre d'etudiants" . www.investirlmnp.fr . Mi?bur 2023-04-18 .
  7. ^ "Quality of Living City Ranking | Mercer" . mobilityexchange.mercer.com . Mi?bur 2023-04-18 .
Miksub minn " https://mt.wikipedia.org/w/index.php?title=Lyon&oldid=299240 "