Geseran belakang gusi tak bersuara

Nombor AFA	134
Pengekodan
X-SAMPA	S
Imej
Sampel audio
	noicon sumber · bantuan

Geseran belakang gusi tak bersuara ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam kebanyakan/sebilangan bahasa lisan, dilambangkan oleh aksara ? dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA) dan S dalam X-SAMPA .

Bunyi konsonan ini didapati dalam bahasa Melayu melalui kata serapan bahasa Arab dieja dengan huruf ? ‎ syin ^[1]^:112 (turut dieja sedemikian dalam tulisan Jawi ) atau bahasa Inggeris . Bunyi ini dirumikan berlambang dwihuruf sy (contohnya: sy arat , Mu sy tari dan skua sy ) dalam sistem Ejaan yang Disempurnakan disetujui Malaysia dan Indonesia pada tahun 1972; ^[2] sebelum ini ia hanya diwakili mengikut gaya ejaan diperkenalkan hasil pengaruh Barat - Ejaan Rumi Baharu di Malaysia mengeja bunyi ini dengan dwilambang sh mengikut kelaziman bahasa Inggeris dipelopori Richard James Wilkinson manakala sistem-sistem ejaan Republik dan van Ophuijsen di Indonesia menggunakan dwilambang sj mengikut kelaziman bahasa Belanda . ^[2]^[3]

Ciri-ciri [ sunting | sunting sumber ]

Ciri-ciri geseran belakang gusi tak bersuara:

Cara artikulasinya adalah geseran sibilan , iaitu dihasilkan dengan menghalakan aliran udara melalui alur di antara lidah dan deaerah artikulasi ke hujung tajam gigi, menimbulkan gelora yang kuat.
Daerah artikulasinya adalah lelangit-gusi, iaitu belakang gusi melengkung (separa dipalatalkan ), dalam erti kata lain disebut dengan daun lidah di belakang batas gusi , dan bahagian hadapan lidah dilengkungkan ke arah lelangit .
Jenis pembunyiannya adalah tak bersuara, iaitu dihasilkan tanpa menggetarkan pita
Ini ialah satu konsonan lisan , iaitu udara dibenarkan keluar melalui mulut.
Ini ialah satu konsonan tengah , iaitu dihasilkan dengan membenarkan arus udara mengalir melalui tengah lidah dan bukan sisinya.
Mekanisme arus udaranya adalah egresif pulmonik , iaitu disebut dengan menolak udara keluar dari paru-paru melalui saluran vokal, dan bukannya dari glotis atau mulut.

Penggunaan [ sunting | sunting sumber ]

Bahasa		Perkataan	IPA	Erti	Catatan
Melayu		[[[Ortografi bahasa Melayu\| sy' arikat ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda cacat ( bantuan )	[?arikat]	'syarikat'	Rujuk fonologi bahasa Melayu
Arab	Baku ^[4]	??? code: ar is deprecated	[?ams]	'matahari'	Rujuk fonologi bahasa Arab
Belanda ^[5]		[[[Ortografi bahasa Belanda\| sj abloon ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[?abloun]	'templat'	Mungkin juga [s?] . Rujuk fonologi bahasa Belanda
Esperanto		[[[Ortografi bahasa Esperanto\| ? elko ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[?elko]	'pita ambin'	Rujuk fonologi bahasa Esperanto
Georgia ^[6]		? ??? code: ka is deprecated	[????i]	'merungut'
Inggeris		[[[Ortografi bahasa Inggeris\| sh eep ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[?iːp]	'biri-biri'	Rujuk fonologi bahasa Inggeris
Itali ^[7]		[[[Abjad Itali\| fa sc e ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[?fa??e]	'jalur-jalur'	Rujuk fonologi bahasa Itali
Jerman		[[[Ortografi bahasa Jerman\| sch on ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[?øːn]	'cantik'	Rujuk fonologi bahasa Jerman
Perancis ^[8]		[[[Ortografi bahasa Perancis\| ch er ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[???]	'mahal'	Rujuk fonologi bahasa Perancis
Portugis ^[9]		[[[Ortografi bahasa Portugis\| ch eirar ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[?ei??a?]	'menghidu'	Rujuk fonologi bahasa Portugis
Sepanyol	Andalusian	ch ico	[??iko?]	'budak lelaki'
	Rioplatense	ma y o	[ma??o]	'bulan Mei'
	Chile	chi leno	[?i?le?no?]	'orang Chile'
Zapotec	Tilquiapan ^[10]	x ana	[?ana]	'bagaimana?'

Rujukan [ sunting | sunting sumber ]

^ Zaharani Ahmad; Maizura Osman; Nor Hashimah Jalaluddin (2011). "Penyerapan dan pengubahsuaian konsonan Arab dalam Bahasa Melayu" . Jurnal Bahasa . Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia. 1 : 109?130.
^ ^a ^b Asmah Haji Omar (1989), "The Malay Spelling Reform" , Journal of the Simplified Spelling Society (2): 9?13, diarkibkan daripada yang asal pada 26 Ogos 2011
^ S. Takdir Alisjahbana (1976). Language Planning for Modernization: The Case of Indonesian and Malaysian . Den Haag: Mouton & Co. m/s. 61?62. ISBN 9783110819106 .
^ Thelwall (1990 :37)
^ Gussenhoven (1992 :46)
^ Shosted & Chikovani (2006 :255)
^ Rogers & d'Arcangeli (2004 :117)
^ Fougeron & Smith (1993 :73)
^ Cruz-Ferreira (1995 :91)
^ Merrill (2008 :108)

Bibliografi [ sunting | sunting sumber ]

Cruz-Ferreira, Madalena (1995), "European Portuguese", Journal of the International Phonetic Association , 25 (2): 90?94
Ladefoged, Peter (2005). Vowels and Consonants (ed. Second). Blackwell. Text "authorlink-Peter Ladefoged" ignored ( bantuan )
Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquipan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association , 38 (1): 107?114
Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association , 34 (1): 117?121
Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association , 36 (2): 255?264
Thelwall, Robin (1990), "Illustrations of the IPA: Arabic", Journal of the International Phonetic Association , 20 (2): 37?41

[1] Zaharani Ahmad; Maizura Osman; Nor Hashimah Jalaluddin (2011). "Penyerapan dan pengubahsuaian konsonan Arab dalam Bahasa Melayu" . Jurnal Bahasa . Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia. 1 : 109?130.

[Asmah-2] Asmah Haji Omar (1989), "The Malay Spelling Reform" , Journal of the Simplified Spelling Society (2): 9?13, diarkibkan daripada yang asal pada 26 Ogos 2011

[3] S. Takdir Alisjahbana (1976). Language Planning for Modernization: The Case of Indonesian and Malaysian . Den Haag: Mouton & Co. m/s. 61?62. ISBN 9783110819106 .

[4] Thelwall (1990 :37)

[5] Gussenhoven (1992 :46)

[6] Shosted & Chikovani (2006 :255)

[7] Rogers & d'Arcangeli (2004 :117)

[8] Fougeron & Smith (1993 :73)

[9] Cruz-Ferreira (1995 :91)

[10] Merrill (2008 :108)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]