1 сарын 20
нь
Григорийн тооллын
жилийн 20 дахь ?д?р. Энэ ?др??с хойш он дуусахад 345 хоног ?лдэнэ. Хэрэв ?нд?р жил таарвал 346 хоног байна. Энэ ?дрийг эртний одон орончид Матрын ордоос Бумбын ордонд шилжих ?д?р хэмээн ?здэг байжээ. АНУ-д д?рв?н жил тутамд энэ ?д?р АНУ-ын ер?нхийл?гч??р сонгогдсон эрхэм тангараг ?рг?д?г уламжлалтай.
- 1265 - Вестминстер ордонд Английн парламент анхны хуралдаанаа хийв. Тухайн ?ед ??нийг парламент гэж нэрлэдэгг?й байсан б?г??д ??рийн гэсэн дэг жаяг ч гэж байгааг?й юм.
- 1320 - Польшийн г?н Владислав Локиетек хаан ширээнд суужээ.
- 1567 - Рио де Жанейрогын тулаан: Португалийн генерал Эстасио де Сагаар удирдуулсан Португалийн арми Рио де Жанейрог Францаас ч?л??лж ??рийн мэдэлд авав.
- 1649 - Английн хаан I Чарльзийг улс орныхоо т?л?? тэрсэлсэн хэргийг хэлэлцэх ш??х ажиллагаа эхлэв. Ш??х ажиллагаа эхэлснээс 10 ?дрийн дараа т??нийг цаазалсан юм.
- 1783 - Их Британи Франц болон Испани улстай энхийн гэрээ байгуулснаар АНУ дахь Хувьсгалын дайн эцэслэв.
- 1785 - Сиамын хаант улс буюу одоогийн Тайландын арми Мекон голын бэлчирт Вьетнамын армийг отолтод оруулж, бага хэмжээний тулаан ?рн??лэв.
- 1839 - Юнгейн тулаанд Чилийн арми Перу-Боливийн холбоотон армийг буулган авчээ.
- 1841 - Их Британи Хонг Конг арлыг булаан эзлэв.
- 1877 - Константинопль хотод болсон хуралдаанаар Балканы хойгт улст?рийн ??рчл?лт хийхийг дэмжжээ.
- 1887 - АНУ-ын Сенатын танхим Хавай дахь "Сувдан эрэг"-т тэнгисийн цэргийн бааз байгуулах шийдвэр гаргажээ.
- 1921 - Турк улсын анхны ?ндсэн хууль батлагдав. Уг хуулиар Туркийг тусгаар улс болохыг тунхагласан байдаг.
- 1929 - Гадна орчинд зураг авсан анхны б?рэн хэмжээний кино болох "In Old Arizona" дэлгэцэнд гарчээ.
- 1936 - Их Британийн хаан ширээнд VIII Эдуард суужээ.
- 1937 - АНУ-ын Ер?нхийл?гч??р сонгогдсон Франклин Д.Р??звельт, дэд ер?нхийл?гч??р сонгогдсон Жон Ненс Картер нар хоёр дахь б?рэн эрхийнхээ тангаргыг ?рг?в. АНУ-ын ?ндсэн хуулийн 20 дахь нэмэлт ??рчл?лт??р 1-р сарын 20-ны ?д?р шинээр сонгогдсон ер?нхийл?гч тангараг ?рг?д?г байхаар хуульчилжээ.
- 1945 -
Дэлхийн хоёрдугаар дайн
: Унгарын засгийн газар дэлхийн хоёрдугаар дайнд холбоотон г?рн??дийн талд орж, тулалдах шийдвэр гаргав.
- 1948 - Энэтхэг, Пакистанд ??ссэн газар нутгийн маргаантай холбоотойгоор Н?Б-ын Аюулг?йн з?вл?л тусгай хурал зарлан хуралдуулжээ.
- 1949 - АНУ-ын Ер?нхийл?гч??р сонгогдсон Харри С.Труман "Д?рв?н талт бодлого"-оо танилцуулав. Уг бодлогын х?рээнд АНУ ядуу буурай орнуудад эдийн засгийн дэмжлэг ?з??лэх х?т?лб?р багтсан юм.
- 1953 - АНУ-ын 34 дэх Ер?нхийл?гч??р сонгогдсон Дуайт Д.Айзенхауэр тангарагаа ?рг?в. Ингэснээр 1-р сарын 20-ны ?д?р тангараг ?рг?с?н анхны ер?нхийл?гч болсон юм.
- 1972 - Пакистан улс ц?мийн х?т?лб?р боловсруулж эхэлснээ зарлав. ??нээс хэдхэн долоо хоногийн дараа Бангладешийн ч?л??л?х дайнд Энэтхэгийн эсрэг оролцож, ялалт байгуулсан билээ.
- 1981 - АНУ-ын Ер?нхийл?гч Роналд Рейган тангараг ?рг?сн??с хэдхэн минутын дараа Иран улс Америкийн 52 иргэнийг суллажээ.
- 1990 - ЗХУ-ын "Улаан арми"-ийн удирдлага Азербайжаны нийслэл Баку хотод болсон эсэрг??цлийн жагсаалыг х?ч хэрэглэн тараах шийд гаргав. Ингэснээр ЗХУ даяар эсэрг??цлийн бослого тэмцэл гарах болсон билээ.
- 1991 - Африкийн Судан улс "Исламын хууль"-ийг эх орондоо м?рд??лэх шийд гаргав. ??ний дараа тус улсын ?мн?д хэсэгт байх Христийн ш?тлэгтн??д, хойд хэсэгт байх Исламын шашинтнуудын хооронд иргэний дайн ??ссэн юм.
- 2001 - Филиппиний Ер?нхийл?гч Жозеф Эстрада хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийн илр??лсэн мэдээлэл, олон нийтийн тайван жагсаалын улмаас эрх мэдлээ шилж??лж, албан тушаалаа ?г?в. Т??ний орыг Глориа Макапагал-Арроио залгасан билээ.
- 2009 - Исланд улсад ??ссэн эдийн засгийн хямралт н?хц?л байдлыг эсэрг??цэж олон зуун х?н эсэрг??цлийн х?д?лг??н ?рн??лэв.
- АНУ-ын 44 дэх Ер?нхийл?гч??р сонгогдсон Барах Х.Обама албан ёсоор тангарагаа ?рг?в. Ингэснээр тэрээр АНУ-ын ер?нхийл?гч??р сонгогдсон анхны хар арьст х?н болсон юм.
- 2017 - АНУ-ын 45 дахь Ер?нхийл?гч??р сонгогдсон тэрбумтан Дональд Трамп албан ёсоор тангараг ?рг?в.
- 2018 - Афганистаны нийслэл Кабул хотын "Интер-Континентал" зочид буудалд зэвсэгтэй таван этгээд халдаж, цагдаа нартай 12 цаг с?рг?лдс?ний эцэст 40 х?н амиа алдан, олон тооны х?н шархаджээ.
- АНУ-ын 46 дахь Ер?нхийл?гч??р сонгогдсон Жо Байден албан ёсоор тангараг ?рг?в. Тэрбээр АНУ-ын т??хэнд Ер?нхийл?гч??р сонгогдсон хамгийн х?гшин эрхэм болсон юм. Дэд Ер?нхийл?гч??р тангараг ?рг?с?н Камала Харрис анхны эмэгтэй Дэд Ер?нхийл?гч болсон билээ.
- 1716 - Францын нэрт археологич, археологын ухааны анхдагчдын нэг Жеан Жак Бартоломей (1795 онд нас барсан)
- 1741 - Ургамлын з?йлийн хувьсалын онолыг тайлбарлагч Карл Линней (1783 онд нас барсан)
- 1775 - Х?чдэлийн онолыг боловсруулсан нэрт физикч Андре-Мари Ампер (1836 онд нас барсан)
- 1873 - Нобелийн шагналт Данийн зохиолч Йоханнес В.Йенсен (1950 онд нас барсан)
- 1882 - Америкийн гэмт б?лэглэлийн тэрг??н, зартай дээрэмчин Жонни Торио (1957 онд нас барсан)
- 1893 - Олимпийн наадмын м?нг?, х?рэл медальт, гурвын харайлтын тамирчин Гиорг Оберг (1946 онд нас барсан)
- 1896 - Оскарын шагналт нэрт ж?жигчин, найруулаг Жорж Б?рнс (1996 онд нас барсан)
- 1906 - Хувийн х?л?г онгоц ?йлдвэрлэгч, Грекийн тэрбумтан Аристотль Онасис (1975 онд нас барсан)
- 1915 - Пакистаны 7 дахь ер?нхийл?гч Гулам Ишак Хан (2006 онд нас барсан)
- 1920 - Цанын харайлтын т?р?л олимпийн х?рэл медаль х?ртсэн Норвегийн тамирчин Торлиф Шельдеруп (2006 онд нас барсан)
- 1921 - Испанийн домогт х?лб?мб?гч Тельмо Зарра (2006 онд нас барсан)
- 1926 - Оскарын шагналт нэрт ж?жигчин Патрисиа Нийл (2010 онд нас барсан)
- 1930 - АНУ-ын сансрын нисэгч Базз Олдрин
- 1931 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Девид Лий
- 1940 - Олимпийн аварга, м?нг?н медальт, Дэлхийн 5 удаагийн аварга Америкийн уран гулгагч Карол Хайсс
- Мали улсын Ер?нхий сайд, эдийн засагч Манде Сидибе
- 1948 - Нигер улсын ер?нхийл?гч Махамане Усмане
- 1949 - Шведийн 31 дэх Ер?нхий сайд Горан Перссон
- 1955 - Кайманы арлын захирагч МакКийва Буш
- 1956 - Олимпийн таван удаагийн алт, нэг удаагийн м?нг?н медальт, усанд сэлэгч Жон Нейбр
- 1967 - Америкийн улст?р судлаач, ер?нхийл?гчийн з?вл?лийн тэрг??н Кейлейн Конуей
- 1971 - Английн Take That хамтлагийг ?ндэслэгч, дуучин Гари Барлоу
- Японы мэргэжлийн с?мо б?хийн 66 дахь их аварга Масар? Ваканохана
- 1981 - Английн х?лб?мб?гч Оуен Харгрийвес
- 1995 - Испанийн х?лб?мб?гч Серхи Сампер
- 250 - Ромын пап Фабиан (200 онд т?рс?н)
- 1837 - Английн т?в банкны системийг ?ндэслэгч Жон Соан (1753 онд т?рс?н)
- 1852 - Японы с?мо б?хийн 6 дахь их аварга Мидоринос?ке Оономац? (1794 онд т?рс?н)
- 1936 - Их Британийн эзэн хаан V Жорж (1865 онд т?рс?н)
- 1971 - Японы мэргэжлийн с?мо б?хийн 34 дэх их аварга Тозо Минаногава (1903 онд т?рс?н)
- 1977 - Грек улсын 151 дэх Ер?нхий сайд Димитро К?сопулос (1892 онд т?рс?н)
- 1983 - Бразилийн домогт х?лб?мб?гч Гарринча (1933 онд т?рс?н)
- 1984 - Тарзаны д?рээр олонд танигдсан усанд сэлэгч Жонни Вайсмюллер (1904 онд т?рс?н)
- 1993 - Оскарын шагналт нэрт ж?жигчин, загварын билэг тэмдэг Одри Хепб?рн (1929 онд т?рс?н)
- 2005 - Норвегийн 18 дахь Ер?нхий сайд Пер Бортен (1913 онд т?рс?н)
- 2012 - Америкийн нэрт дуучин блюз, R&B урсгалын нэрт т?л??л?гч Этта Жеймс (1938 онд т?рс?н)
