Северен Пол

Координати : 90°N 0°W  /  90° СГШ; -0° ИГД  / 90; -0
Од Википеди?а ? слободната енциклопеди?а

90°N 0°W  /  90° СГШ; -0° ИГД  / 90; -0

Карта на Арктикот со Северниот Поларник (сино).
Северниот Пол.

Северен Пол , познат и како географски Северен Пол или Зем?ин Северен Пол ? географски пол дефиниран како местото во северната полутопка каде Зем?ината оска на врте?е се состанува со Зем?ината површина.

Северниот Пол е на?северната точка на Зем?ата, леже??и ди?аметрички спротивно од ?ужниот Пол . Ограничен е од 90° СГШ ( Φ =? + π/2), и како правецот на т.н. географски север . Биде??и на Северниот Пол сите правци покажуваат север, таквата географска ширина може да се дефинира како секо? вредносен степен ( - π?≤? λ ?≤? + π).

Додека ?ужниот Пол лежи на континентална Зем?ина маса , Северниот Пол се нао?а во средината на Северниот Леден (Арктички) Океан чии води речиси посто?ано се покриени со огромни ледени водни маси. Поради ова не е сигурно да се изгради станица на Северниот Пол (за разлика од ?ужниот Пол ). Како и да е, Советскиот Со?уз и подоцна Руси?а , имаат изградено голем бро? на станици преку ко? го проучуваат Северниот Пол. Денеска, научниците предвидуваат дека до 2050 ?е до?де до топе?е на сантите мраз . [1] Пове?е песимистички, беше тврдено од некои научници дека сантите мраз ?е исчезнат некаде во средината на 2008 , предвидува?е кое очигледно не се исполни. [2] [3] На 15 декември 2008 , некои Кана?ани из?ави?а дека некои научници тврдат дека топе?ето на сантите мраз ?е почне некаде во 2014 . [4]

Морската длабочина на Северниот Пол е измерена и изнасува околу 4261 метри. [5] На?често се вели дека на?блиското копно е островот Кафеклубен , оддалечен околу 700 км од северниот брег на Гренланд .

Прецизна дефиници?а [ уреди | уреди извор ]

Астрономите го дефинираат северниот географски пол на планета или друг об?ект во Сончевиот Систем со планетарниот пол ко? е во истата елиптична полутопка како и Зем?иниот Северен Пол. Попрецизно, ?Северниот Пол е полот на врте?е ко? лежи на северната страна на посто?ана рамнина од сончениот систем“ [1] Архивирано на 26 декември 2018 г. . Ова значи дека некои об?екти имаат обратни насоки на врте?е од ?нормалата“, (т.е. во насока на стрелките на часовникот). Друга често користена дефиници?а го користи правилото на десна рака: Северниот Пол е оно? пол околу ко? об?ектите ротираат спротивно на стрелките на часовникот [2] . Ако се користи првата дефиници?а (според Ме?ународниот астрономски со?уз ), осниот агол секогаш ?е биде 90° или помалку, но периодот на врте?е може да биде негативен ( повратно врте?е); кога се користи втората дефиници?а, осниот агол може да биде поголем од 90° но периодот на врте?е е секогаш позитивен..

Ими?ата на магнетните полови се добиваат во зависност од насоката на силовите линии (кон или од Зем?ината кора). Ако тие имаат иста насока како ка? Зем?ата во Северниот Пол, го нарекуваме северен магнетен пол за планетата.

Некои тела во сончевиот Систем како Сатурновиот природен сателит Хиперион и астероидот 4179 Toutatis , немаат географски Северен Пол. Тие ротираат хаотично заради неправилната форма и гравитациските вли?ани?а од околните планети и месечини.

Проекци?ата на Северниот Географски пол на една планета на небесната сфера го дава небесниот пол .

Во случа? на синхрони сателити, можеме да дефинираме четири или пове?е пола. Тие се близок , далечен , водечки и краен пол. На пример, месечината на ?упитер И?а ротира синхроно, па не?зината ориентаци?а во однос на ?упитер е секогаш константна.

Дефинира?е на Зем?иниот северен Пол [ уреди | уреди извор ]

Северниот Пол е всушност на?северната точка на зем?ата , може да се дефинира на четири различни начини. Само првите две дефиниции се користат во пракса. Како и да се дефинира, Северниот Пол лежи во Северноледениот Океан .

  1. географски Северен Пол , е приближно на?северната точка во ко?а Зем?ините оски се сечат со површината.
  2. северен магнетен пол е на?северната точка во ко?а геомагнетното поле покажува вертикално, т.е. аголот е 90°.
  3. северен геомагнетен пол е на?северната точка на диполниот момент на Зем?иното геомагнетно поле.
  4. северен пол на непристапност се дефинира како точка во Арктикот на?далеку од било ко? брег, и се нао?а на 84°03′N, 174°51′W

. Сличен пол постои и во Тихиот Океан и Индискиот Океан .

Географски Северен Пол [ уреди | уреди извор ]

Географскиот северен Пол се нао?а близу до на?северната точка каде Зем?ините оски на врте?е се сечат со површината. Географскиот север дефинира Географска ширина 90° север. Во ко?а насока и да тргнете одовде, секогаш ?е одите ?ужно. Полот се нао?а во Северноледениот Океан , ко? во оваа точка има длабочина 4087 метри. Во XIX век лу?ето верувале дека во токму оваа точка се сечат оските на врте?е на Зем?ата со површината, но наскоро астрономите забележале мала вари?аци?а во географска ширина кога се наб?удува од фискна точка на зем?ата. Оваа вари?аци?а има период од околу 435 дена и се нарекува Чендлерово ниша?е по пронао?ачот. Препорачливо е да се поврзе системот од Зем?ини координати, географска ширина , должина и надморската височина на фиксни рел?ефи . Сепак, со оглед на расцепува?ето на зем?иштето и подигнува?ето и спушта?ето заради вулкани , ерози?а и слични по?ави, не постои систем ко? е посто?ан.

Првата експедици?а на Северниот Пол ?а направил Роберт Едви Пери и неговиот вработен Мет?у Хенсон и четворица Инуити на 6 април 1909 г. Историчарите веруваат дека Пери мислел дека стигнал на Северниот Пол, но анализи од 1996 покажуваат дека то? всушност бил на 20 морски мил?и (40 километри) од полот.

Првото неоспорувано пристигнува?е на Северниот Пол е во 1926 од Норвешкиот истражувач Роалд Амундсен и неговиот американски спонзор Линколн Елсворт од аеродромот Норге, конструиран и управуван од Итали?анецот Умберто Нобиле , во лет од Свалбард до Ал?аска .

На 3 ма? 1952 американскиот воздухопловен поручник ?озеф О. Флечер и поручникот Вили?ам П. Бенедикт слетале со авион на географскиот Северен Пол. Со нив летал и научникот Алберт П. Крери .

Американската воена подморница USS Nautilus (SSN-571) го помина Северниот Пол на 3 август 1958 , а на 17 март 1959 , USS Skate (SSN-578) излезе на површината, со што стана првото водно возило што стигнало.

Ralph Plaisted made the first confirmed surface conquest of the North Pole on April 19 , 1968 .

Советскиот атомски мразокршач Арктика на 17 август 1977 , го комплетираше првото пристигнува?е на копнено возило на полот.

На 6 април 1992 Роберт Шуман стана на?младата личност што стигнала на Северниот Пол.

Во популарната митологи?а, Дедо Мраз живее на географскиот Северен Пол.

Канадската пошта го додели поштенскиот код H0H 0H0 на Северниот Пол.

Северен Пол на непристапност [ уреди | уреди извор ]

Атомски мразокршач

Северниот Пол на непристапност, сместен на 84°03' СГШ , 174°51' ЗГД , е на?далечната точка од било ко? северен континент, околу 1100 км од на?блискиот брег. Тоа е географска конструкци?а, а не физичка по?ава . Првпат бил откриен од Х?уберт Вилкинс , ко? го прелетал со авион во 1927 ; во 1958 руски мразокршач пристапил до оваа точка.

Територи?ални претензии на Северниот Пол (Арктикот) [ уреди | уреди извор ]

Сe до 1999 Северниот Пол ( Арктикот ) се сметаше за ме?ународна територи?а. Сепак, како поларниот лед почна да се топи со брзина поголема од очекуваната (видете глобално затоплува?е ), неколку зем?и пробаа да преземат делови од водата и кра?бре?жето на полот. Руси?а го направи првиот обид во 2001 година, презема??и го Ломоносовиот Гребен , подводен гребен под полот, како природен продолжеток на Сибир . Ова презема?е беше оспорено од Норвешка , Канада , САД и Данска во 2004 . Данскиот дел од Гренланд е на?блиското кра?бреж?е до Северниот Пол, и Данска тврди дека Ломоносовиот Гребен е всушност продолжеток на Гренланд. Канада бара сопственост на исечокот поме?у 60°З и 141° ЗГД , што не е универзално прифатено. Канада исто така ?а презема водата поме?у не?зините Канадски Арктички Острови , што не е прифатено од САД (Данска, Руси?а и Норвешка имаат направено слични претензии слични на Канадските и се оспорувани од Европската Уни?а и САД ). Потенци?алната вредност на Северниот Пол и неговата област е во можните но?алишта на нафта и гас под ледениот блок. Можни се пове?е истражува?а за овие материи по скорешното отвора?е на Северозападниот Премин .

Време [ уреди | уреди извор ]

На пове?ето места на Зем?ата , месното време се дефинира според позици?ата на Cонцето на небото . Напладне Cонцето е на на?високата точка. Ово? метод за време ка? Северниот Пол не важи биде??и таму има посто?ано Cонце цели шест месеци. Нема жив човек на Северниот Пол и нико?а одредена часовен по?ас не е поставена. Поларните експедиции можат да ?а користат секо?а часовен по?ас ко?а е погодна за нив, како GMT , или часовниот по?ас од државата од ко?а тие доа?аат.

Флора и фауна [ уреди | уреди извор ]

Белите мечки се верува дека ретко се движат околу 82° северно поради недостатокот на храна таму, иако траги од бели мечки се видени во близина на Северниот Пол и една експедици?а одржана во 2006 тврди дека виделе мечка на 1,6 км од полот. [6] [7] Слепи фоки исто така се видени на Северниот Пол, како и северни лисици, видени вон 60 км на 89°40′ СГШ. [8] [9]

Птици кои се видени на Северниот Пол или близу до него се малата птица позната под името ?снегулка“, северниот фулмар и таканаречениот црноног галеб . Иако сите овие птици како и некои други се видени на Северниот Пол не значи дека тие живееат на него биде??и птиците знаат често да ги следат бродовите што е една причина да бидат таму. [10]

Риби се видени во водите на Северниот Пол, но веро?атно се многу малку. [10] Член не еден од руските тимови кои се пратени за испитува?е на полот во август 2007 тврдат дека нема никакво водно живо суштество на Северниот Пол. [11]

Арктикот како тема во уметноста и во популарната култура [ уреди | уреди извор ]

  • ?Арктички ма?муни“ ( Arctic Monkeys ) - британска рок-група. [12]

Поврзано [ уреди | уреди извор ]

Наводи [ уреди | уреди извор ]

  1. "What is Global Warming?" Архивирано на 11 ма? 2006 г. , climatecrisis.net
  2. Expert: Arctic polar cap may disappear this summer_English_Xinhua
  3. North Pole could be ice-free this summer, scientists say , CNN, 27 ?уни 2008
  4. Daily Planet , Discovery Channel Canada , 15 декември, изд. 2008
  5. Russian sub plants flag at North Pole , Reuters, Aug 2, 2007
  6. Polar Bear - Population & Distribution , WWF, January 2007
  7. Explorers' Blog Архивирано на 26 октомври 2015 г. , Greenpeace Project Thin Ice, 1 Jul 2006
  8. Ringed seal makes its home on the ice Архивирано на 29 септември 2007 г. , Antti Halkka
  9. The Arctic Fox , Magnus Tannerfeldt
  10. 10,0 10,1 ?FARTHEST NORTH POLAR BEAR (Ursus maritimus)“ (PDF) . Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-04-22 . Посетено на 2019-05-30 .
  11. Russia plants flag under N Pole , BBC News, 2 август 2007
  12. Офици?ално мрежно место на ?Arctic Monkeys“ (пристапено на 21.12.2016)

Надворешни врски [ уреди | уреди извор ]