Папа

Папата е врховен свештеник на римокатоличката црква. Папа е римокатолички бискуп по ранг на патри?арх на Рим , поглавар на Римокатоличката црква и Гркокатоличката црква (уни?ати), како и Коптокатоличката црква .

Титулата на папата се определува како: ?Бискуп на Рим , намесник на Исус Христос , кнез на апостолите , наследник на Свети Петар , врховен свештеник на целата црква , примус Итали?а , надбискуп и митрополит на Римската покраина, на суверената држава Ватикан , и слуга на Бож?ите слуги“.

Зборот ?папа” произлегува од грчииот збор παπα? , кое значи ?татко, отец”. Во раното христи?анство верниците така ги нарекувале своите духовни водачи. Од кра?от на 2 и почетокот на III век во источното христи?анство ?папа” се вика и поглаварот на Александри?ската црква. На Запад оваа титула ?а носеле епископите на Картагина и Рим . На?раниот познат натпис, во ко? се сре?ава зборот ?папа”, е прона?ден врз карпите на римските катакомби на Свети Каликст и датира од кра?от на III век. Од Раното средновековие зборот ?папа” фигурира во црковните документи како титула на римскиот епископ, а во 1073 година папата Григори? V?? из?авува дека право да ja носи оваа титула има единствено првосвештеникот на Рим .

Денес седиштето на папата е во црквата Свети ?ован Латерански , а резиденци?ата е во базиликата Свети Петар , обете во Рим .

Возраст на папите [ уреди | уреди извор ]

Неколку папи дошле на чело на Римокатоличката црква доста млади? ?ован Х?? (955-964) на 18 години, Григори? V (966-999) ? на 24, а Бенедикт ?Х (1032-1044) 20 години. Има и случаи, кога за папи се избирани доста возрасни. Така на пример, Павле ?V (1555-1559) бил на 79, а Климент Х (1670-1676) ? на 80 години.

Пове?ето папи се погребани во криптите под базиликата Свети Петар. И моштите за кои се верува дека се на првиот папа - Свети Петар се погребани под самиот средиштен олтар во базиликата Свети Петар.

Националност на папите [ уреди | уреди извор ]

Не е возможно да се утврди националноста на римските епископи до III век , но пове?ето биле рим?ани или од други места во Итали?а, но имало и грци, сири?ци и други. Подоцна, поголемиот бро? папи доа?аат од Итали?а, Франци?а и Германи?а. Според офици?алната статистика, од 261 папи со сигурност се знае дека околу 200 се родени во Итали?а , 50 се странци, а националноста на останатите не е позната.

Име на папите [ уреди | уреди извор ]

До VI век римските епископи си ги задржувале своите сопствени ими?а. Првиот ко? си го променил световното име бил ?ован ?? (533-535). То? се викал Меркури? и веро?атно сметал за непристо?но да го носи своето паганско римско име (по богот Меркур). Но, дури од средината на XVI век сите папи започнале да го менуваат своето световно име. Во однос на сегашните правила на Ватикан , по изборот на папата, деканот на кардиналскиот колегиум го прашува на ве?е избраниот папа ? Кое име сакаш да го примиш?“ .

Избор на нов папа [ уреди | уреди извор ]

Смртта на папата ja утврдува камерленгот, при што ?а удира нежно главата на поко?ниот папа трипати со златен чекан и изговара??и и повикува??и го по неговото име. Лекарот може но и не мора претходно да ?а утврди неговата смрт. Камерленгот тогаш му го одзима печатниот прстен на папата, ко? обично стои на десната рака, и го крши во присуство на другите кардинали (за да се спречи злоупотреба).

Телото на папата во одредено време (околу четвртиот и шестиот ден по неговата смрт) се изложува во главната катедрала . Папите од XX век обично се изложуваат во Базиликата Свети Петар . По погребот започнува деветдневна жалост.

Изборот на нов папа го вршат кардинали , кои се помлади од 80 години. Изборот на папата скоро секогаш се одржува во Систинската капела во Ватикан на заседанието кое се нарекува Конклава (од лат. cum clavi ? под клуч ). Членовите на Конклавата заседават во Систинската капела во Ватикан и не ?а напуштаат додека не се избере нов папа. Се бираат тро?ца кардинали кои ?е ги собераат гласовите од другите кардинали , други тро?ца за да ги избро?ат гласовите, и други тро?ца за да ги пребро?ат гласовите. Секо? од кардиналите се заколнува дека гласа за оно? ко? Бог смета дека треба да биде изгласан. Гласа?ето трае сe додека еден од кандидатите не собере две третини плус еден од гласовите.

По секое гласа?е, гласачките ливчи?а се горат. Наб?удувачите однадвор чекаат да се по?ави чад од капелата, како знак дека е избран нов папа. Ако нема резултат, кон гласачките ливчи?а се додава специ?ален црн прав и чадот станува црн, што означува дека изборот продолжува. Белиот чад означува дека е избран нов папа.

Кога новиот папа е конечно избран, деканот на колегиумот бара од избраниот кардинал да ?а прифати оваа функци?а, при што се чека неговиот одговор Accepto или во спротивен случа? Non accepto . Доколку прифати, се прашува кое име ?е го користи како папа. Тогаш врховниот кардинал ?акон излегува на балконот над плоштадот Свети Петар и об?авува:

Annuntio vobis gaudium magnum; habemus Papam:
Eminentissimum ac Reverendissimum Dominum, Dominum [име на кардиналот] Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalem 
[презиме на кардиналот] qui sibi nomen imposuit [папското име].

Што значи:

Ви об?авувам голема радост; имаме папа:
На?возвишениот и на?преданиот Господин, Господин [име] кардинал на Светата Римска Црква 
[презиме] ко? го презема името [папско име].

Критика на папите [ уреди | уреди извор ]

Во своето дело ? Пофалба на глупоста “, Еразмо Ротердамски ги исме?ува папите, обвинува??и дека ги интересира само богатството, власта и удобниот живот, а дека потполно ги занемариле свештеничките должности. Исто така, то? ги обвинува папите за поттикнува?е на во?ните и нив ги нарекува безбожни и на?опасни непри?атели на црквата, зашто го изопачуваат Христовото уче?е и него го убиваат со сво?от срамен живот. ^[1]