한국   대만   중국   일본 
Ориент ? Википеди?а Пре?ди на содржината

Ориент

Од Википеди?а ? слободната енциклопеди?а
Античкиот ориент на Римската Импери?а и неговиот црковен поредок по Халкедонскиот собор , 451 година.

Ориент ― поим за исток во однос на Европа , традиционално опфа?а сe што припа?а на Источниот свет. Тоа е антоним на поимот Оксидент, ко? се однесува на Западниот свет. На англиски , то? е во голема мера метоним за и истовремен со континентот Ази?а - слабо класифициран во ?угозападна Ази?а , ?угоисточна Ази?а , ?ужна Ази?а , Средна Ази?а , Источна Ази?а , а понекогаш и со Кавказ . Првично, поимот Ориент бил користен за означува?е само на Блискиот Исток , но подоцна неговото значе?е еволуирало и било проширено, означува??и ?а и Средна Ази?а, ?угозападна Ази?а, ?ужна Ази?а, ?угоисточна Ази?а или Далечниот Исток .

Поимот ?ориентален“ често е користен за опишува?е на предмети (или, архаично, лу?е) од Ориентот. [1]

Етимологи?а [ уреди | уреди извор ]

Диецези на Римската Импери?а , ок. 300 година, вклучува??и ?а и првичната Диецеза на Ориентот (Истокот).

Поимот ?Ориент“ потекнува од латинскиот збор oriens , што значи ? исток “ (букв. ?изгрева?е“ < orior ?изгрев“). Употребата на зборот за ?изгрева?е“ за да се однесува на исток (каде што изгрева сонцето) има поврзаности во многу ?азици: споредете ги поимите ?аревелк“ на ерменски : ??????? (на ерменски аревелк значи ?исток“ или ? изгре?сонце “), ? Левант “ (на француски levant значи ?изгрева“), ?восток“ на руски (восход на руски значи изгре?сонце), ? Анадоли?а “ ( грчки : анатоле), ?мизрахи“ на хебре?ски (?зриха“ што значи изгре?сонце), ?шарк“ (???) на арапски (на арапски ?ашрик (????) значи изгрев; шурук (????) значи изгрева?е), ?шигис“ (шы?ыс) на казашки (шигу (шы?у) значи ?да излезе“), доу ( do?u ) на турски (домак ( do?mak ) значи ?да се роди“/?да излезе“, хавар (???? ) на персиски значи исток, донг (東) на кинески е пиктограм на сонцето што изгрева зад дрво [2] ) и ?Зем?ата на изгре?сонцето“ за да се однесува на ?апони?а . На арапски, зборот машрек буквално значи ?изгре?сонце“, ?исток“, името потекнува од глаголот шарака ( арап. ??? , ?да свети, осветлува, зрачи“ и ?да изгрее“), од коренот ш-рк (?-?-?), што се однесува на исток, каде што изгрева сонцето. [3] [4] Историски гледано, регионот Машрек бил ?ужниот дел на Римската Импери?а за време на средниот век .

Многу антички храмови , вклучува??и ги паганските храмови и евре?скиот Храм во Ерусалим , биле изградени со нивните главни влезови свртени кон Исток. Оваа традици?а се спроведувала во христи?анските цркви.

Спротивниот поим ?Оксидент“ потекнува од латинскиот збор occidens (окиденс), што значи запад (буквално: зао?а?е < occido пад/залез). Ово? поим значел запад (каде што зао?а Сонцето), но паднал вон употреба во англиски ?азик , и во другите ?азицим во корист на ? Западниот свет“.

Истори?а на поимот [ уреди | уреди извор ]

Доцноантичката римска Диецеза на Ориентот (Истокот), ок. 400 година.

Територи?ализаци?ата на римскиот поим ?Ориент“ се случила за време на владее?ето на императорот Диоклеци?ан (284?305), кога била створена Диезецата на Ориентот ( латински : Dioecesis Orientis ). Подоцна во 4 век, била створена и преториската префектура на Ориентот ( латински : Praefectura Praetorio Orientis ), вклучува??и го и поголемиот дел од Римското Царство , од Траки?а кон исток; не?зиниот на?источен дел беше првобитната Диецеза на Ориентот, што одговара приближно на регионот Сири?а.

Со текот на времето, заедничкото разбира?е на ?Ориентот“ посто?ано било менувано кон исток, биде??и Европ?аните патувале се повнатре во Ази?а . Конечно стигнале до Тихиот Океан , во она што запад?аците го нарекле ? Далечниот Исток “. Овие промени во времето и идентификаци?ата понекогаш го збунуваат опсегот (историски и географски) на ориенталните студии. Сепак, остануваат контексти каде што ?ориентот“ и ?ориентален“ ги задржале своите постари значе?а (на пример, ?ориенталните зачини“ обично се од регионите што се протегаат од Блискиот Исток до потконтинентална Инди?а до Индо-Кина). Патниците може повторно да одат со возот Ориент-експрес од Париз до неговиот кра? во европскиот дел на Константинопол , рута воспоставена на почетокот на 20 век.

Во европската историографи?а, значе?ето на ?Ориентот“ бил менуван во опсегот неколку пати. Првично, поимот се однесувал на Египет, Левант и соседните области [5] западно до Мароко. Во текот на 1800-тите, Инди?а, а во помала мера и Кина, почнале да го поместуваат Левантот како првостепен предмет на ориенталистичкото истражува?е, додека поимот се по?авува и во делата од средината на векот за да опише изглед или воочена сличност со ?ориенталната“ власт или култура., како на пример во романот на Толсто? ? Во?на и мир “ од 1869 година, во ко? Наполеон , откако ?а видел ?ориенталната убавина“ на Москва , ?а нарекува ?То? азиски град на безбро?ните цркви, света Москва!“, [6] додека во 1843 година, историчарот Вили?ам Прескот од Соединетите Држави , ?а користел фразата ?варварска помпа, навистина ориентална“ за да го опише дворскиот живот на благородништвото на Ацтеките во неговите спомнува?а за истори?ата на осво?ува?ето на Ацтечката Импери?а. [7] Уште во 1957 година , Карл Витфогел ги вклучил римската и инкската држава во неговата студи?а за она што то? го нарекол ориентален деспотизам, демонстрира??и дека поимот сe уште носи значе?е во западната мисла што ?а надминува географи?ата . До средината на 20 век, западните изучувачи воглавно го сметаке ?Ориентот“ само за Источна Ази?а , ?угоисточна Ази?а и источна Средна Ази?а . [5] Неодамна, на почетокот на 20 век, поимот ?Ориент“ често продолжи да биде користен на начини што ?а вклучувало и Северна Африка . Денес, поимот првенствено повикува слики на НР Кина , Коре?а , ?апони?а , Виетнам , Монголи?а и полуостровска ?угоисточна Ази?а . [5] ?Ориентот“ во голема мера е културолошки поим, големи делови од Ази?а - на?знача?но Сибир - биле исклучени од научниот поим за ?Ориентот“. [5]

Подеднакво валидни поими за Ориент сe уште посто?ат во англискиот ?азик во колокации како што се ориенталните студии (сега азиски студии во некои зем?и).

Придавскиот поим ?ориентален“ бил користен од Западот за да означува култури, народи, зем?и, азиски килими и стоки од Ориентот. ?Ориентален“ значи воглавно ?источен“. Тоа е традиционална ознака (особено кога се пишува со голема буква) за сe што припа?а на Ориентот или ?Исток“ (за Ази?а), а особено на неговата источна култура. Го означувал источниот правец во историската астрономи?а, честопати скратено ?ори“. [8] Во современиот соединетодржавски англиски, ?ориентално“ обично се однесува на нештата од деловите на Источна Ази?а традиционално опфатени од источноази?ци и пове?ето средноази?ци и ?угоисточни ази?ци расно категоризирани како ? монголоидни “. Ова ги исклучува Евреите, Инди?ците, Арапите и пове?ето други ?ужноазиски народи. Поради историската дискриминаци?а на Кинезите, Коре?ците и ?апонците, во некои делови на Соединетите Држави, некои лу?е го сметаат поимот навредлив. На пример, државата Вашингтон го забранува зборот ?ориентален“ во законодавството и владините документи и наместо тоа го претпочита зборот ?азиски“. [9]

Во пове?е месни употреби, ?ориентално“ е користено и за источните делови на зем?ите како што е регионот Ориент/Исток во Мароко . ?Ориентален“ може да биде користен и како синоним за ?источен“, особено во романските ?азици . Примерите ги вклучуваат ?ориенталните“ и ?оксиденталните“ покраини Миндоро и Негрос на Филипините и францускиот департман Ориентални (Источни) Пиринеи .

Од 19 век, ?ориенталист“ е традиционалниот поим за изучувач за ориенталистика; сепак, употребата во англискиот ?азик на зборот ?ориентализам“ за опишува?е на академски ?ориентални студии“ е ретка: Оксфордскиот англиски речник наведува само една таква употреба, од Лорд Ба?рон во 1812 година. ?Ориентализмот“ е пошироко користен за да се однесува на делата на многу уметници од 19 век кои се специ?ализирале за ?ориентални“ теми и честопати црпеле на нивните патува?а во Северна Африка и Западна Ази?а . Уметниците , како и изучувачите, ве?е биле опишувани како ?ориенталисти“ во 19 век. Во 1978 година, палестинско-соединетодржавскиот научник Едвард Саид ?а об?авил сво?ата вли?ателна и контроверзна книга ? Ориентализам “ и го употребил поимот за да ?а опише распространетата западна традици?а, и академска и уметничка, на предрасудно надворешни толкува?а на арапскиот и муслиманскиот свет, ко?а е обликувана од ставовите на европскиот импери?ализам во 18 и 19 век. [10]

Тековна употреба [ уреди | уреди извор ]

Британски англиски [ уреди | уреди извор ]

На британскиот англиски, поимот ?ориентален“ (Oriental) понекогаш сe уште е користен за да се однесува на лу?е од Источна и ?угоисточна Ази?а (како што се оние од НР Кина , ?апони?а , Коре?а , Република Кина , Индонези?а , Малези?а , Филипини , М?анмар , Сингапур , Та?ланд , Виетнам , Камбо?а , Монголи?а , Бруне? и Лаос ). [11]

Зборот ?Азиец“ (Asian) во Обединетото Кралство , понекогаш се однесува на лу?е кои доа?аат конкретно од ?ужна Ази?а (особено Пакистан , Инди?а , Бангладеш , Шри Ланка , Непал , Малдиви , Иран и Авганистан ), биде??и британските Ази?ци како целина сочинуваат приближно 9,3% од населението во Обединетото Кралство и лу?ето со етнички ?ужноазиско потекло ?а сочинуваат на?големата група во оваа категори?а. [12] ?Ориенталци“ (Orientals) се однесува исклучиво на лу?е со потекло од Источна и ?угоисточна Ази?а, кои сочинуваат приближно 0,7% од населението во Кралството како целина. Од нив, мнозинството се со кинеско потекло. [13] Ориент е исто така збор за с?а?от на финиот бисер . [14] Хонгконг , поранешна британска колони?а, е наречен ?Бисерот на Ориентот“ заедно со Шанга? . Во Обединетото Кралство, и поголемиот дел од Комонвелтот , то? не се смета за погрден поим, при што многу лу?е од Источна Ази?а избираат сами да го користат - особено во ими?ата на источноазиските бизниси, како што се ресторани и продавници.

Лу?ето во Обединетото Кралство од ?угозападна Ази?а , Мала Ази?а и Блискиот Исток често се нарекувани со колони?алскиот поим Блискоисточен (Middle Eastern) или Азиец (Asian). Тоа може да се однесува на арапогласни , Курди , Турци , Асирци , Ерменци од Западна Ази?а , Езиди , Егип?ани (вклучува??и ги Коптите ), сириски Араме?ци, Манде?ци, Шабаки и Турвомани, ме?у другите.

Соединетодржавски англиски [ уреди | уреди извор ]

Харемски базен од ориенталистичкиот сликар Жан-Леон Жером, ок. 1876 година; голите жени во харемот или во поставките за капе?е се главен дел од многу ориенталистичко сликарство.

Поимот ?ориентален/но“ (Oriental) може да звучи застарено, па дури и да биде сфатен како пе?оративен од некои, особено кога е користен како именка . [15] ?он Куо Ве? Чен, директор на Програмата и Институтот за азиски/тихоокеански/соединетодржавскистудии на Универзитетот во ?у?орк, рекол дека основната критика на поимот започнала во Соединетите Држави за време на културолошката промена во 1970-тите. То? рекол: ?Со антивоеното движе?е во САД во 60-тите и раните 70-ти, многу Азиски Американци го идентификуваа поимот ?ориентален“ со западната постапка на расизира?е на Ази?ците како вечно спротивен на ?другите““, [16] со тоа што разлика поме?у ?западното“ и ?источното“ потекло на предците.

Ова е особено релевантно кога се однесуваат на зем?и и народи кои не се поврзани со историскиот ?Ориент“: надвор од поранешната Римска Импери?а и Сасанидска Импери?а , вклучително и поранешната Диецеза на Ориентот, како и други зем?и кои споделуваат културни наследства со ориенталните православни цркви и ориентално католичките цркви. Спротивно на тоа, регионите на Ази?а понапред на исток, надвор од културното владее?е на аврамските религии , не ги делат истите историски поврзаности, отстапува??и место за поимот ?ориентален“ да има различни конотации.

Во 2016 година, претседателот Обама го потпишал правниот акт Д.П. (Домот на претставниците; H.R.) 4238 на ?у?оршкиот конгресмен Гре?с Менг со ко? е заменет зборот со ?азиски Американец“ во со?узниот закон. [17] [18]

НР Кина [ уреди | уреди извор ]

Кинескиот збор ?方 (донг фанг) е преведуван како ?ориентално/ен“ во службените англиски ими?а на неколкуте ентитети, на пример: Ориентален ликовен центар, Ориентална филмска метропола. Во други случаи, истиот збор и пове?е буквално преведуван како ?источно/ен“, на пример China Eastern Airlines) (во превод: Кинески источни авиолинии).

Уругва? [ уреди | уреди извор ]

Службеното име на Уругва? е Ориентална Република Уругва? , придавката ?Ориентална“ се однесува на географската местоположба на зем?ата, источно од реката Уругва? .

Поимот ?ориенталец“ (Oriental) е користен и како демоним за во Уругва?, обично со формална или свечена конотаци?а. Зборот исто така има длабоко историско значе?е како резултат на неговата долготра?на употреба во регионот, биде??и од 18 век се користел во однос на жителите на Банда Ориентал , историското име на териториите што сега ?а сочинуваат современата наци?а Уругва?.

Германски [ уреди | уреди извор ]

На германски, ?Ориент“ обично е користен како синоним за областа поме?у Блискиот Исток и Источна Ази?а , вклучува??и ги Израел , арапскиот свет и Голема Перси?а. [ се бара извор ]

Поимот Ази?ци ( германски : Asiatien) значи азиски народ во општа смисла. Друг збор за Ориент на германски е Моргенланд (Morgenland; сега главно користен поетски), што буквално се преведува како ?Утринска Зем?а“. Антонимот ?Абендланд“ (Abenland; поретко: ?Окцидент“, Okzident) исто така е главно поетски, а се однесува на ( Западна ) Европа . [ се бара извор ]

Поврзано [ уреди | уреди извор ]

Наводи [ уреди | уреди извор ]

  1. ?Definition of ORIENTAL“ . www.merriam-webster.com (англиски) . Посетено на 26 октомври 2023 .
  2. Harbaugh, Rick (1998). ?東“. Chinese Characters: A Genealogy and Dictionary . Han Lu Book & Pub. Co. стр. 227. ISBN   0-9660750-0-5 . Посетено на 26 октомври 2023 .
  3. Alvarez, Lourdes Maria (2009). Abu Al-?asan Al-Shushtar? . Paulist Press. стр. 157. ISBN   978-0-8091-0582-3 .
  4. Peek, Philip M.; Yankah, Kwesi (12 декември 2003). African Folklore: An Encyclopedia . Routledge. стр. 442. ISBN   978-1-135-94873-3 .
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Lewis, Martin W.; Wigen, Karen (1997). The myth of continents: a critique of metageography . University u Africa. ISBN   9780520207431 . Посетено на 26 октомври 2023 .
  6. Tolstoy, Leo (1957). War and Peace . Harmondsworth: Penguin. стр. 1034.
  7. Prescott, William. History of the Conquest of Mexico . New York: Random House Modern Library. стр. 21.
  8. Hooke, Robert . 1666. Drawing of Saturn in Philosophical Transactions (Royal Society publication) Volume 1
  9. ?Senate bill (pdf file)“ (PDF) . Архивирано од изворникот (PDF) на 5 март 2009 . Посетено на 26 октомври 2023 .
  10. Nosal, K R. American Criticism , New York Standard, New York. 2002
  11. ?Oriental Countries“ .
  12. ?2021 Census: Ethnic group, England and Wales“ . Office for National Statistics. 29 ноември 2022 . Посетено на 26 октомври 2023 .
  13. ?2011 Census: KS201UK Ethnic group, local authorities in the United Kingdom, Accessed 19 April 2014“ .
  14. orient: definition of orient in Oxford dictionary (British & World English) . Oxforddictionaries.com. Посетено на 26 октомври 2023.
  15. ?Definition of ORIENTAL“ . www.merriam-webster.com .
  16. ?Oriental: Rugs or People?“ . nyu.edu . Архивирано од изворникот на 4 септември 2012 . Посетено на 26 октомври 2023 .
  17. Weaver, Dustin (20 ма? 2016). ?Obama signs measure striking 'oriental' and 'negro' from federal law“ . The Hill . Посетено на 26 октомври 2023 .
  18. "APAs in the News/News Bytes: Legislation to Remove 'Oriental' From Federal Law Passes Senate, Pacific Citizen , May 20 ? 2 ?уни 2016, стр. 4"

Дополнителна книжевност [ уреди | уреди извор ]

Надворешни врски [ уреди | уреди извор ]