КГБ

КГБ ( руски : КГП, Комитет государственной безопасности ) е кратенка за Комитетот за државна безбедност на Руси?а . Кгб во периодот од 1954 до 1991 година беше агенци?а за државна безбедност на Советскиот Со?уз и истовремено на?висока организаци?а за внатрешна безбедност, разузнава?е и та?на полици?а. Денешната Агенци?а за државна безбедност на Република Белоруси?а го употребува името КГБ. Поголемиот дел од архивите на КГБ се доверливи , но 2 извори на документи се достапни на интернет.

Начин на работа [ уреди | уреди извор ]

Во стати?а на списанието Та?м од 1983 година беше наведено дека КГБ била на?успешна организаци?а за разузнава?е во светот. КГБ работела на то? начин што легално и нелегално испра?ала агенти во државите кои биле цели на разузнава?е. Агентите кои во тие држави престо?увале легално шпионирале од амбасадата на Руси?а во таа држава и ако ги фателе биле заштитени со дипломатски имунитет. Во на?добар случа?, агентот ко? е откриен би бил протеран од државата или пратен назад во Советскиот Со?уз. Агентите со нелегален престо? немале дипломатски имунитет и работеле независно од советските дипломатски и трговски мисии. Во почетокот КГБ пове?е ги ценела агентите кои биле испратени нелегално , биде??и полесно доа?але до своите цели. Седиштето на КГБ спроведувало 4 видови шпионажа: политичка , економска , воено-стратегиска и разузнавачка (запира?е на дезинформациите) , притоа користе?ки активни мерки како контраразузнава?е , разузнава?е со помош на технологи?а и вообичаени должности кои некогаш подразбирале и нелегални активности. На почетокот ,советите со помош на идеалистички и интелектуални ветува?а за борба против фашизмот и антинацистичка патриотска борба успеале да придоби?ат голем бро? претставници од западот , но руско-германскиот пакт (1939 година) , задушениот бунт во Унгари?а (1956 година) воглавно беа виновниците за кра?от на регрутира?ето. До 60-тите и 70-тите години инвазиите на Црвената арми?а и слабото, корумпирано и лошо водство на Леонид Брежнев направи?а младите радикални припадници да се одтргнат од Советската Соци?алистичка парти?а, па КГБ уценуваше и подмитуваше претставници од западот да шпионираат за Советскиот Со?уз. КГБ ги делеше своите шпиони на агенти (разузнавачи) и контролори (пренесувачи на информациите). Приказната за измислениот идентитет на руските агенти говори дека тие го земале идентитетот на починати лу?е или измислувале потполно нов идентитет . Агенот го потврдувал сво?от нов идентитет со исказот дека живеел во друга зем?а пред да се пресели во државата-цел. Вештината во работата се состоела во краде?е и фотографира?е документи , шифри, контакти , ими?а на цели , пошта , инфилтрира?е во целта и сее?е раздор како и извршува?е на атентати и киднапира?а.

Истори?а [ уреди | уреди извор ]

ЧК (Специ?ална Комиси?а) беше формирана со цел да ги штити Октомвриската револуци?а и новосоздадената Болшевичка држава од непри?ателот - Белата арми?а. За да го обезбеди опстанокот на Болшевичкиот режим, ЧК изврши контрареволуци?а со врше?е терор и ме?ународни измами. Бро?от на странските разузнавачки операции го поттикна Ленин да нареди создава?е на странски разузнавачки оддел - претходникот на Генералниот Директорат. Во 1922 година режимот на Ленин го преименува ЧК во Државен Политички Директорат. Државниот политички директорат успеа да ?а прошири шпионажата во и надвор од државата, а на Сталин му додели личен телохранител. Каприците од парано?ата на Сталин негативно се одрази?а врз работата на Државниот Политички директорат во 30-те години. Сталин побара да му бидат доставувани резултатите од разузнавачките информации со цел да го смири стравот од каков било заговор против него. Поновата истори?а на КГБ кулминира со Големата чистка ( 1936-1938 година) со убива?ето на голем бро? цивили , воени лица и лу?е од владата кои ги сметале за недоверливи. Ме?у убиените се шефот на НКВД- та?ната полици?аа на Советскиот Со?уз - Герник ?агода, Никола? Ежов, а подоцна и Лавренти? Бери?а. Иронично е тоа Што Ежов го обвинил ?агода за извршениот голем терор од 1937 и 1938 година, познат под името Ежовштина, односно немилосрдна ,,ера на Ежов,,. Во 1941 година , под раководство на Лавренти? Бери?а Државниот Политички Директорат беше преименуван во Народен Секретари?ат за државна безбедност. Сепак , Народниот Секретари?ат за државна безбедност продолжи да се занимава со задоволува?е на каприците на Сталин во врска со неговиот страв од заговор , додека истовремено го постигна сво?от на?голем успех на западот. Подоцна ,министерот за надворешни работи В?ачеслав Молотов направи централизаци?а на агенциите за разузнава?е преименува?ки го Народниот Секретари?ат за државна безбедност во КИ (Комитет за информации) во чи? состав влегоа Министерството за државна безбедност и Директоратот за воено разузнава?е. Всушност самото поставува?е на пратеник за прв човек на Министерството за државна безбедност и Директоратот за воено разузнава?е значеше дека власта ги презема разузнавачките операции под свое вли?ание. Комитетот за информации престана да постои кога Молотов панда во немилост на Сталин. Иако формално престана да постои , Комитетот за информации претставуваше важна потпора за советските агенти кои успеаа да се инфилтрираат во своите разузнавачки цели. Сака??и да го наследи Сталин по неговата смрт во 1953 година, министерот за внатрешни работи Лавренти? Бери?а ги соединил Министерството за внатрешни работи и Министерството за државна безбедност. Предвидува?ки државен удар ,Президиумот на Советската влада по брза постапка го елиминирала Лавренти? Бери?а обвинува?ки го за извршува?е на криминални дела против парти?ата и државата. По то? настан Министерството за државна безбедност било преименувано во КГБ и станало независно од Министерството за внатрешни работи. Свесен за амбициите на шефот на агенци?ата за разузнава?е, генералниот секретар на Советската Комунистичка парти?а - Леонид Брежнев лесно успеал да се справи со Александар шелепин -човекот ко? го помогнал државниот удар против ХруШчов во 1964 година. После изборите Штитеникот на шелепин - Владимир Семичастни? бил симнат од позици?ата шеф на КГБ , а самиот Шелепин бил разрешен од функци?ата шеф на Комитетот на парти?ата и поставен на чело на трговскиот синдикат. Во 80-те години движе?ето за слобода наречено ,, Гласност,, било причина првиот човек на КГБ - Владимир Хрушчов да изведе обид за државен удар против владата на Горбачов. Сепак , непопуларноста на КГБ ме?у народот била една од главните причини за падот на популарноста на режимот на Советската Комунистичка парти?а. КГБ офици?ално престана да постои по неуспеШниот државен удар изведен на 6 Ноември 1991 година. Наследници на КГБ се Та?ната полици?а за државна безбедност на Руската федераци?а и Службата за надворешно разузнава?е.

КГБ за времето на Втората светска во?на [ уреди | уреди извор ]

Во ово? период Генералниот Директорат за воено разузнава?е успеал да ги придобие агентите ?улиан Вадлеиг и Алгер Хисс кои во 1936 година станале пратеници во Сте?т департментот. Првата операци?а на рускиот Народен Комесари?ат за внатрешни работи во САД се состоела во легализира?е на престо?от на Борис Базаров и Исак Ахмеров. За тоа време Комунистичката парти?а во САД и не?зиниот генерален секретар Ерл Броудер му помогнале на Народниот Комесари?ат за внатрешни работи на Руси?а во придобива?е на лу?е кои работеле во владата и индустри?ата. Други агенти кои соработувале со Комесари?атот за внатрешни работи биле : пратениците Лауренце Дугган и Мицхаел Витни, статистичарот Хари Декстер Ва?т од министерството за финансии и економистот Лауцхлин Цуррие. Згора на тоа кога ?хиттакер Цхамберс се обидел да ги открие шпионите , бил игнориран од владата на Рузвелт. Оттука произлегува причината поради ко?а ?осиф Сталин бил подобро информиран во врска со случува?ата во Втората светска во?на од неговите американски и британски со?узници. Советското разузнава?е имало на?голем успех во собира?ето научни и технолошки разузнавачки информации поврзани со млазниот погон , радарите и дешифрира?ето, но кулминаци?а на успехот на Државниот Комесари?ат за државна безбедност на Руси?а била постигната со кражбата на та?ните за атомското оруж?е на Америка и Британи?а. Вреди да се спомене дека физичарот во британскиот проект Менхетен - Клаус Фухс бил главниот Шпион на Розенберг. Во 1944 година владата ?а формирала државната лаборатори?а Лос Аламос во Ново Мексико откако на сво?а страна го придобила Теодор Хол - 19 годиШен студент по физика на Харвард.

КГБ за време на Студената во?на [ уреди | уреди извор ]

КГБ не успеала по вторпат да се поврзе со контакти од САД. Последиците од второто анти-комунистичко движе?е во САД , бро?ните обвинува?а за нело?алност и престанокот со работа на Комунистичката парти?а на Америка ги отежнувале обидите за придобива?е на нови агенти. Последниот агент од поголема важност ко? престо?увал нелегално бил Рудолф Абел , ко? бил предаден од страна на сво?от помоШник во 1957 година. Подоцна биле регрутирани и платеници , што се покажало како особено успешно во разузнава?ето за научни и технички цели , биде??и приватниот сектор обрнувал помалку внимание на внатрешната безбедност за разлика од владата на САД. Кон кра?от на 1967 година од особена важност претставувало приклучува?ето на главниот офицер на американската морнарица - ?он Ентони Вокер кон КГБ, биде??и му овозможил на Советското разузнаваштво дешифрира?е на околу еден милион пораки и следе?е на воената морнарица на САД. Кон кра?от на Студената во?на сре?ата и се насмевнала на КГБ со придобива?ето на важни лу?е како што биле платениците Роберт Хенсен од ФБИ и Олдрич Е?мс - офицер во Советскиот оддел во ЦИА.

КГБ во Советскиот блок [ уреди | уреди извор ]

За време на Студената во?на основна задача на КГБ и службите со кои соработувала било посто?ано да внимава на ?авното и приватното мисле?е на народот, опасноста од државен удар и можноста од револуционерни планови во Советскиот блок. Поддржува?ки ги комунистичките влади , КГБ имала клучна улога во задушува?ето на револуци?ата во Унгари?а во 1956 година и ,, Прашката пролет,, во Чехословачка во 1968 година. За време на револуци?ата во Унгари?а првиот човек на КГБ Иван Серов лично го надгледувал нормализира?ето на државата по упадот во неа. Како последица на тоа , КГБ сателитски ?а наб?удувала државата страхува?ки од можна опасност од штетни активности. Сепак, на?голем успех постигнала со задушува?ето на ,,Прашката пролет,, и соборува?ето на националистичката комунистичка влада. КГБ го подготвувала навлегува?ето на Црвената арми?а во Чехословачка со инфилтрира?е голем бро? илегални агенти кои биле преправени како туристи од западот. Агентите требале да ?а придоби?ат довербата на на?истакнатите следбеници на новата влада на Александар Дубчек и потоа да изведуваат шпионски активности за КГБ. Агентите требале да подметнат докази со кои би се оправдала окупаци?ата на Чехословачка од страна на Советскиот Со?уз, откако Чехословачката влада ?е биде соборена од страна на партите од десното крило кои биле помогнати од западните агенции за разузнава?е. На кра?от, КГБ ги подготвила членовите на Комунистичката парти?а на Чехословачка Ало?з Индра и Васил Билак да ?а преземат власта во Чехословачка по упадот на Црвената арми?а. КГБ не можела да не ?а забележи храброста на водачите на ,, Прашката пролет,,. шпионот Олег Гордиевски из?авил дека тоа бил еден страшен настан ко? засекогаш го променил неговиот живот. Успехот на КГБ во Чешка во 1960-те години бил поврзан со неуспешното задушува?е на Солидаристичкото движе?е на трудот во Полска во 1980-те години. КГБ успеала да ?а предвиди политичката нестабилност во Полска ко?а се должела на избира?ето на архиепископот Карол Во?тила за прв папа од Полска - ?ован Павле II кого тие го карактеризирале како опасност поради неговите беседи против комунизмот и режимот на полската Работничка парти?а. И покра? успешното предвидува?е од страна на КГБ , полската Работничка парти?а го спречила задуШува?ето на Солидаристичкото движе?е на трудот , плаше?ки се од голем народен бунт. Помогната од страна на полската разузнавачка служба , КГБ успешно инфилтрирала агенти во Солидаристичкото движе?е и католичката црква и со помоШ на полската Комунистичка парти?а и генералот Во?тек ?арузелски прогласиле воена состо?ба во државата. Сепак, колебливиот и благ став на Полска бил виновен за падот во делотворноста на КГБ, а токму то? став бил причината Солидаристичкото движе?е да предизвика слабее?е на мо?та на полската Комунистичка влада во 1989 година.

Спречува?е на државен удар [ уреди | уреди извор ]

За време на студената во?на, КГБ активно ги спречувала обидите за државен удар и другите заложби на не?зините противници. Во 1967, сето тоа било нагласено со доа?а?ето новиот претседател на КГБ ?ури Андропов, ко? рекол дека неслогата и анти комунистичките религиозни движе?а претставуваат закана за Советската држава. Поголемиот бро? од уапсените противници биле испратени на неопределено време во кампови за принудна работа каде на нивните идеали им била одземена силата ко?а ?а имале во ?авноста. Освен тоа, во архивите на Универзитетот ?е?л посто?ат записи кои потврдуваат дека спречува?ето на државен удар била главната преокупаци?а на ?ури Андропов и на Витали Фредрочук додека тие биле на чело на КГБ. По обвинува?ето на Сталинизмот во сво?от таен говор ,,За неговиот личен култ и последиците од него,,, Никита Хрушчов го сменил ставот во врска со важноста од спречува?е на државен удар. Како резултат на тоа повторно се по?авила литература ко?а го критикувала Хрушчов, особено романот ,,Еден ден од животот на Иван Денисович,, (1962 година) од Александар Солченицин. Сепак, по отстранува?ето на Хрушчов во 1964 година, Леонид Брежнев ?а ставил државата заедно со КГБ под силен притисок притоа врше?ки рутински инспекции по ку?и сака??и да заплени документи на противникот. Во 1965 година, при еден ваков претрес во домот на Солченицин (под шифра ,,па?ак”) се прона?дени рекописите со ,,клеветнички измислици” . Писателите Андре? Синиавски и ?ули Даниел , биле уапсени откога еден агент ?а информирал КГБ каде може да ги на?де. По задушува?ето на бунтот во Прага, Шефот на КГБ - Андропов го формирал петтиот директорат со цел да спречи каков било државен удар и да ги елиминита противниците. То? бил особено загрижен од Александар Солченицин и Андре? Сакаров биде??и ги сметал за државни непри?атели. Андропов не успеал да го протера Солченицин во 1974 година , но во 1980 успеал да го протера Сакаров во Нижни новоград. КГБ не успеала да го спречи Сакаров во 1975 година да ?а земе Нобеловата награда за мир, но во тоа успеала да го спречи ?ури? Орлов. И двете операции лично ги надгледувал шефот на КГБ -Андропов. Инфилтрира?ето на агентите на КГБ во редовите на противниците се одвивало на то? начин што агентите на КГБ се однесувале со почит и симпатии кон организаци?ата во ко?а се вметнувале со цел да стекнат доверба. Тие ги испитувале своите истакнати непри?атели со помош на темелни испрашува?а , но имало и случаи кога агенти на КГБ се преправале во цимери од затворските соби на противниците, со цел да извлечат информации од нив. Во случа? затворениците да признаат политиката на Михаил Горбачов им овозможувала смалува?е на казната. То? во 1970 години успеал да реализира дел од промените во политиката кои ги барало неговото движе?е ,, Гласност,,.

Знача?ни активности [ уреди | уреди извор ]

-Во акци?ата ,,Доверба,, Државниот политички директорат успеал да намами одредени водачи на десницата и истовремено поддржувачки на ,, Белото движе?е,, да до?дат во Советскиот Со?уз, сака??и да се ослободи од нив. -Државниот комесари?ат за внатрешни работи се инфилтрирал во групите на Тротски и ги уништил истите, а Шпанскиот агент Рамон Меркадер извршил атентат врз Леон Тротски во Мексико Сити. -КГБ започнала со презема?е активни мерки како дава?е погрешни информации на непри?ателските држави -КГБ исто така имала подготвено оруж?е и разработено планови за саботажа во случа? на во?на. Во 1960-те години според информациите на шпионот во КГБ Анатоли? Голитсин биле поставени кртови на 2 позиции ( одделот за контра-разузнава?е во ЦИА и ФБИ) со чи?а помош би се откриле и избегнале обидите за апсе?е на агентите на КГБ. Покра? тоа, КГБ по изврШената проверка на своите странски разузнавачки извори заклучила дека може да им верува на своите кртови во ЦИА. Ако погледнеме кон минатото ?е забележиме дека Шефот на ЦИА - Енглтон залудно го изгубил работното место во ЦИА , биде??и го сметале за параноичен во врска со предавниците во своите редови. Тоа било докажано со апсе?ето на Олдрич Е?мс и Роберт Хенсен. Во некои случаи КГБ самосто?но или со помош на та?ните служби со кои соработувала, извршувала атентати врз непри?ателите на Советскиот Со?уз ( авионската несре?а и загинува?ето на Даг Хамарск?елд , труе?ето на бугарскиот шпион Георги Марков во 1978 година, атентатот на Борис Корцак и наводниот атентат на папата ?ован Павле II во 1981 година.

Офицерот со на?висок ранг во комунистичкото разузнаваштво ко? дезертирал - генералот Михаил Пацепа из?авил дека претседателот на Комунистичката парти?а на Романи?а - Никола Чаушеску му ги доверил ими?ата на лу?ето кои офици?ален Крем? ги има убиено или има план да ги убие. Поме?у нив се нао?але и Лазло Ра?к и Имре На? од Унгари?а, и и Георги?у Деж од Романи?а; Рудолф Слански, претседателот на Чехословачка,и шефот на дипломати?ата ?ан Масарик; иранскиот шах Мохамед Реза Пахлеви , Палмиро То?ати од Итали?а, Претседателот на САД, ?он Кенеди и Мао Це Тунг од Кина. Исто така то? из?авил дека според вработените во Московското разузнава?е преку сателит КГБ било вмешано во атентатот на претседателот Кенеди. Кон средината на 1970-те години КГБ та?но се обидела да купи 3 банки во Северна Калифорни?а за да до?де до та?ни во врска со високата технологи?а. Сепак, не?зините обиди биле спречени од страна на ЦИА. Се работело за националната банка Пенинсула во Брлинге?м, прватанационална банка во Фресно и Националната банка Тахо во Солт ле?к Тахо. Голем бро? на директори на компании за напредни технологии биле клиенти на овие банки и од нив имале земено големи суми на заем. За таа цел, КГБ користела средства од народната банка на Москва , а како купувач и посредник во процесот стоело името на стопанственикот Амос Де?ви.

Структура на КГБ

Високи претставници

Претседател на КГБ, заменик-претседател и втор заменик-претседател на КГБ . Според сво?ата политика Колегиумот се состоел од претседател , заменик-претседател, шефовите на директоратите и шефови на републичките директорати на КГБ.

Директорати [ уреди | уреди извор ]

-Прв директорат (надворешни работи) -надворешна шпионажа -Втор директорат -контра-разузнава?е и внатрешна политичка контрола -Трет директорат( вооружени сили)- воено разузнава?е и политичко наб?удува?е на воените сили -Четвртиот директорат се занимавал со безбедноста на транспортот за Советскиот Со?уз -Петтиот директорат се занимавал со цензура на уметничките , политичките и религиозните опасности , а подоцна ( во 1989 година) бил наменет да го штити уставот. -шестиот директорат се занимавал со економско разузнава?е и безбедност на индустри?ата -Седмиот директорат се занимавал со наб?удува?е на националистите и странците. -Осмиот директорат се занимавал со следе?е и управува?е на комуникаци?ата по воден пат. -Деветтиот директорат бил задолжен за обезбедува?е на високите претставници на КГБ и Советскиот Со?уз. -15 Директорат бил задолжен за обезбедува?е на владата и не?зините институции -16 Директорат ( следе?е на комуникациите и управува?е на телеграфскиот и телефонскиот систем на владата) -Директоратот за гранична безбедност -Директорат за активности и технологи?а.