한국   대만   중국   일본 
Вулкан (претпоставена планета) ? Википеди?а Пре?ди на содржината

Вулкан (претпоставена планета)

Од Википеди?а ? слободната енциклопеди?а
Вулкан во литографска карта од 1846 година [1]

Вулкан [2] била претпоставена планета за ко?а некои астрономи во 19 век мислеле дека постои во орбитата ме?у Меркур и Сонцето . Неговото постое?е првпат го предложил францускиот математичар Урбеин Ле Верие, чии што пресметки покажале нешто необично во орбитата на Меркур за кои мислел дека се резултат на гравитациските вли?ани?а на друга непозната блиска планета или група од астероиди.

Биле извршени многу потраги по Вулкан, но и покра? тоа што повремено имало тврде?а дека планетата била забележана, постое?ето на Вулкан никогаш не било потврдено. Постое?ето на оваа планета подоцна било целосно отфрлено затоа што со А?ншта?новата теори?а за општата релативност од 1915 година покажала дека необичната орбитата на Меркур се должи на искривува?ето на времепросторот предизвикано од масата на Сонцето. [3]

Предложено постое?е [ уреди | уреди извор ]

Во 1840 година, Франсоа Араго , директорот на Париската опсерватори?а , му предложил на Ле Верие да работи на тема за орбитата на Меркур околу Сонцето . Целта на оваа студи?а била да се направи модел заснован врз законите на Сер Исак ?утн за движе?ето и гравитаци?ата . Во 1843 година, Ле Верие ?а об?авил сво?ата привремена теори?а на темата, ко?а требало да биде тестирана за време на преминот на Меркур преку Сонцето во 1848 година. Предвидува?ата во теори?ата на Ле Верие не се совпаднале со она што се всушност се случило. [4]

И покра? тоа, Ле Верие ?а продолжил сво?ата работа и во 1859 година об?авил потемелна студи?а за движе?ето на Меркур. Ова било засновано на сери?а мериди?ански наб?удува?а на планетата, како и 14 премини. Според оваа студи?а ако Меркур повторно покаже некакви разлики во сво?ата орбита тогаш тие би биле предизвикани од неко? непознат фактор. Сепак, имало одредено несовпа?а?е. [5] За време ротира?ето околу Сонцето, перихелот на Меркур се поместува за малку, односно имало прецеси?а на перихелот . Наб?удуваната вредност го надминувала предвидува?ето на класичната механика за мал износ од 43 лачни секунди за еден век. [6]

Ле Верие претпоставувал дека вишокот на прецеси?а може да се об?асни само со присуството на неко? неидентификуван об?ект или тела во орбитата на Меркур. То? пресметал дека тоа е или друга планета со големина на Меркур или, биде??и било малку веро?атно астрономите да не видат толку големо тело, е непознат астероиден по?ас во близина на Сонцето. [7]

Придонесот на Ле Верие во открива?ето на планетата Нептун во 1846 година [8] со користе?е на истите техники дало веродосто?ност на неговото тврде?е, а астрономите ширум светот почнале да го бараат предложеното тело или група тела во близина на Сонцето.

Потрага [ уреди | уреди извор ]

На 22 декември 1859 година, Ле Верие добил писмо од францускиот лекар и астроном Едмонд Модесте Лескарбо , ко? тврдел дека истата година видел премин на претпоставената планета. Ле Верие отпатувал со воз до селото Орже-ен-Бус , на околу 70 километри ?угозападно од Париз , каде што Лескарбо си направил мала опсерватори?а. Ле Верие пристигнал нена?авено и продолжил да го испрашува човекот. [9]

Лескарбо опишал како, на 26 март 1859 година, забележал мала црна точка на дискот од Сонцето , [10] ко? што го проучувал со сво?от скромен рефрактор од 95 мм. Мисле??и дека е сончева дамка, Лескарбо на почетокот не бил изненаден, но по извесно време сфатил дека се движи. Откако го наб?удувал преминот на Меркур во 1845 година, си претпоставил дека она што го гледа е уште еден премин, но на дотогаш неоткриено тело. Набрзина извршил мере?а на неговата положба и насока на движе?е, а со помош на стар часовник и нишало со кои им мерел пулс на своите пациенти, го проценил времетрае?ето на преминот на 1 час, 17 минути и 9 секунди. [11]

Ле Верие бил задоволен што Лескарбо го видел преминот на дотогаш непозната планета. На 2 ?ануари 1860 година, на состанокот на Академи?ата на науките во Париз то? го об?авил откритието на новата планета, за ко?а го предложил името ?Вулкан“ по богот Вулкан од римската митологи?а , [12] Лескарбо, за сво?от удел, бил награден со Леги?а на честа . [13]

Но, ?откритието“ на Лескарбо не била општоприфатена. Познат француски астроном, Емануел Лиаис , ко? работел за бразилската влада во Рио де Жанеиро во 1859 година, тврдел дека ?а проучувал површината на Сонцето со телескоп дво?но помо?ен од оно? на Лескарбо токму во моментот кога Лескарбо тврдел дека го видел мистериозниот премин. Затоа, Лиаис бил ?во состо?ба да го негира, на на?позитивен начин, преминува?ето на планета врз Сонцето во наведеното време“. [14]

Врз основа на ?преминот“ на Лескарбо, Ле Верие ?а пресметал орбитата на Вулкан: то? претпоставил дека Вулкан ротира околу Сонцето во речиси кружна орбита на расто?ание од 21 милион километри (0,14 АЕ ). Периодот на револуци?а бил 19 дена и 17 часа, а орбитата била наклонета кон еклиптиката за 12 степени и 10 минути (неверо?атена прецизност). Ако се гледа од Зем?ата, на?големото издолжува?е на Вулкан од Сонцето било 8 степени. [11]

Многу извештаи - сите неверодосто?ни - почнале да стигнуваат до Ле Верие од други аматери кои тврделе дека виделе необ?аснети премини. Некои од овие извештаи се однесувале на наб?удува?а направени многу години претходно, а за многу од нив не можело да се одреди кога се направени. Како и да е, Ле Верие продолжил да ги синхронизира параметрите на орбитата на Вулкан со секое ново при?авено здогледува?е кое доа?ало до него. То? често ги на?авувал датумите на идните премини на Вулкан, а кога тоа не се остварило, то? повторно ги синхронизирал параметрите.

Ме?у астрономите кои наводно го виделе Вулкан се:

  • Капел Лофт при?авил ?непро?ирно тело што преминало преку сончевиот диск“ на 6 ?ануари 1818 година. [15]
  • Грутху?зен , на 26 ?уни 1819 година, при?авил дека видел ?две мали точки...на Сонцето, тркалезни, црни и со различна големина“ [16]
  • Пасторф, на 23 октомври 1822, 24 и 25 ?ули 1823 година, шест пати во 1834 година, на 18 октомври 1836 година, на 1 ноември 1836 година и на 16 февруари 1837 година, исто така тврдел дека видел две точки; поголемата била 3 лачни секунди, а помалата 1,25 лачни секунди. [16]

Утрото на 29 ?ануари 1860 година, Ф.А.Р. Расел и уште три лица во Лондон виделе наводен премин на планета во орбитата ме?у Меркур и Сонцето. [17] Еден американски наб?удувач, Ричард Ковингтон, многу години подоцна тврдел дека видел ?асна црна точка што напредува врз Сончевиот диск околу 1860-та година, кога бил сместен во Вашингтонската територи?а . [18]

Во 1861 година не биле при?авени ?забележува?а“ на Вулкан. Потоа, утрото на 20 март 1862 година, поме?у осум и девет часот по Гринич , друг астроном аматер, г-дин Лумис од Манчестер во Англи?а, видел премин. Настанот го видел и неговиот колега. [19] Врз основа на извештаите од овие два?ца мажи, два?ца француски астрономи, Бен?амин Валц и Родолф Радау , (одделно еден од друг) го пресметале претпоставениот орбитален период на телото, при што Валц извел цифра од 17 дена и 13 часа, а Радау цифра од 19 дена и 22 часа. [20]

На 8 ма? 1865 година, друг француски астроном, Аристид Кумбари, забележал неочекуван премин додека престо?увал во Истанбул .

Поме?у 1866 и 1878 година не биле забележани сигурни здогледува?а на претпоставената планета. Потоа, за време на целосното затемнува?е на Сонцето на 29 ?ули 1878 година , два?ца искусни астрономи, професорот ?е?мс Крег Вотсон - директор на опсерватори?ата Ен Арбор во Мичиген , и Луис Свифт - аматер од Рочестер , тврделе дека виделе планета од типот на Вулкан блиску до Сонцето. Вотсон, наб?удува??и од Сепараци?а, Ва?оминг , ?а поставил планетата на околу 2,5 степени ?угозападно од Сонцето и ?а проценил не?зината магнитуда на 4,5. Свифт, ко? го наб?удувал затемнува?ето од место во близина на Денвер , видел нешто за што сметал дека е планета во орбитата на Меркур на околу 3 степени ?угозападно од Сонцето. То? проценил дека не?зината светлина е иста како онаа на Тета Канкри , ?везда со петта магнитуда ко?а исто така била видлива во текот на затемнува?ето, на околу шест или седум минути од ?планетата“. Тета Канкри и планетата биле речиси во лини?а со центарот на Сонцето.

Вотсон и Свифт биле почитувани како одлични наб?удувачи. Вотсон дотогаш открил преку дваесет астероиди , а по Свифт биле именувани неколку комети . И два?цата навеле дека бо?ата на нивната претпоставена интра-меркурска планета била ?црвена“. Вотсон рекол дека таа има дефинитивен диск — за разлика од ?вездите, кои во телескопите се ?авуваат како обични светли точки — и дека не?зината фаза покажува дека се приближува кон горна врска. 

И Вотсон и Свифт всушност забележале две тела за кои сметале дека се неоткриени ?везди, но откако Свифт ?а исправил грешката во неговите координати, координатите не се совпа?але ме?у себе, а ниту со тогаш познатите ?везди. Иде?ата дека за време на затемнува?ето биле забележани четири об?екти предизвикало контроверзии во научните списани?а и потсмев од ривалот на Вотсон, Питерс . Питерс забележал дека грешката во уредот за снима?е со молив и картон што го користел Вотсон е доволно голема со што неговото тврде?е треба да се побие. Скептикот за теори?ата на Вулкан, Питерс ги отфрлил сите здогледува?а и ги нарекол погрешно протолкувани ?везди како планети. [21] : 215?217

Астрономите продолжиле да го бараат Вулкан за време на целосното затемнува?е на Сонцето во 1883, 1887, 1889, 1900, 1901, 1905 и 1908 година. [22] : 219 На кра?, во 1908 година, директорот В.В, Кембел и Ц.Д. Перин (астроном од Лик опсерватори?ата ), по сеопфатни фотографски наб?удува?а од три експедиции за затемнува?е на Сонцето во 1901, 1905 и 1908 година, из?авиле дека со работата на трите Крокер Експедиции дефинитивно треба да се прекине со потрагата на ме?умеркурската планета - популарна ве?е половина век. [23]

Постое?ето е побиено [ уреди | уреди извор ]

Во 1915 година, А?ншта?новата теори?а за релативност , пристап за разбира?е на гравитаци?ата сосема поинаку од класичната механика , го решила проблемот. Се покажало дека необичноста во орбитата на Меркур се резултат на искривува?ето на времепросторот предизвикано од масата на Сонцето. [24] Со оваа теори?а се додава предвиденото поместува?е од 0,1 лачна секунда на перихелот на Меркур за секо?а орбитална револуци?а, или 43 лачни секунди за еден век, точниот забележан износ (без никакво прибегнува?е кон постое?ето на претпоставениот Вулкан). [25] Новата теори?а всушност ги изменила предвидените орбити на сите планети, но разликите од ?утновата теори?а се намалуваат правопропорционално со зголемува?ето на расто?анието од Сонцето. Исто така, прилично ексцентричната орбита на Меркур го олеснува открива?ето на поместува?ето на перихелот за разлика од речиси кружните орбити на Венера и Зем?ата . Теори?ата на А?ншта?н била емпириски потврдена за време на затемнува?ето на Сонцето на 29 ма? 1919 година , кога фотографиите покажале дека искривува?ето на времепросторот ?а витка ?вездената светлина околу Сонцето. Астрономите релативно брзо го прифатиле фактот дека не постои голема планета во орбитата на Меркур, врз база на исправената равенка за гравитаци?ата. [22] : 220

Денес, Ме?ународниот астрономски со?уз името ?Вулкан“ го резервирал за претпоставената планета, иако таквата можност е исклучен, како и за Вулканоидите , претпоставена група на астероиди кои можеби ги има во орбитата на планетата Меркур.

Поврзано [ уреди | уреди извор ]

Понатамошно чита?е [ уреди | уреди извор ]

  • Баум, Ричард; Шихан, Вили?ам (1997). Во потрага по планетата Вулкан, Духот во ?утоновата Машина . ?у?орк: Пленум Прес. ISBN   978-0-306-45567-4 . 978-0-306-45567-4
  • Левенсон, Томас (2015). Потерата по Вулкан:...И Како Алберт А?ншта?н Уништи Една Планета, ?а Откри Релативноста, И Го Дешифрира Универзумот . ?у?орк: Рандом Хаус. ISBN   978-0812998986 . 978-0812998986
  • Темата беше прикажана и во една епизода од Мистериозниот свет на Артур К. Кларк со наслов ?Чудни неба“, првично емитувана на 18 ноември 1980 година.

Надворешни врски [ уреди | уреди извор ]

Наводи [ уреди | уреди извор ]

  1. ↑ ?LOC file of the solar system, as seen in 1846“ . Library of Congress, Washington, D.C. 20540 USA . Посетено на 2 January 2019 .
  2. ↑ ?Vulcan“ , Oxford English Dictionary (3rd. изд.), Oxford University Press, September 2005 Invalid |mode=CS1 ( help )   (бара Претплата или членство во британска ?авна библиотека .)
  3. ↑ Precession of the perihelion of Mercury, aether.lbl.gov
  4. ↑ Hsu, Jong-Ping; Fine, Dana (2005). 100 Years of Gravity and Accelerated Frames: The Deepest Insights of Einstein and Yang-Mills . World Scientific . стр. 479. ISBN   978-981-256-335-4 .
  5. ↑ Hsu, Jong-Ping; Fine, Dana (2005). 100 Years of Gravity and Accelerated Frames: The Deepest Insights of Einstein and Yang-Mills . World Scientific . стр. 479. ISBN   978-981-256-335-4 . Hsu, Jong-Ping; Fine, Dana (2005). 100 Years of Gravity and Accelerated Frames: The Deepest Insights of Einstein and Yang-Mills . World Scientific . p. 479. ISBN   978-981-256-335-4 .
  6. ↑ ?Mercury's Perihelion (2003). -“ (PDF) (англиски) . Посетено на 2018-11-14 .
  7. ↑ Thomas Levenson, The Hunt for Vulcan. . . And How Albert Einstein Destroyed a Planet, Discovered Relativity, and Deciphered the Universe, Random House Publishing Group, 2015, page 80
  8. ↑ Galle, J. G. (November 13, 1846). ?Account of the discovery of the planet of Le Verrier at Berlin“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society . Blackwell Publishing. 7 (9): 153. Bibcode : 1846MNRAS...7..153G . doi : 10.1093/mnras/7.9.153 .
  9. ↑ Levenson, Thomas (2015). The hunt for Vulcan: ... and how Albert Einstein destroyed a planet, discovered relativity, and deciphered the universe (First. изд.). ISBN   9780812998986 .
  10. ↑ ?A Promised Transit of Vulcan“ , The Spectator , 52 : 336, 15 March 1879
  11. ↑ 11,0 11,1 Levenson, Thomas (2015). The hunt for Vulcan: ... and how Albert Einstein destroyed a planet, discovered relativity, and deciphered the universe (First. изд.). ISBN   9780812998986 . Levenson, Thomas (2015). The hunt for Vulcan: ... and how Albert Einstein destroyed a planet, discovered relativity, and deciphered the universe (First ed.). ISBN   9780812998986 .
  12. ↑ Dumezil, Georges (1996) [1966]. Archaic Roman Religion: Volume One . trans. Philip Krapp. Baltimore: Johns Hopkins University Press . стр. 320?321. ISBN   978-0-8018-5482-8 .
  13. ↑ Proctor, Richard A. (September 30, 1877). ?Leverrier and the Discovery of Neptune“ . The New York Times .
  14. ↑ Popular Science , Volume 13, pages 732-735, 1878.
  15. ↑ Blake, William (1796). ?The Monthly magazine. v.45 (1818). - Full View | HathiTrust Digital Library | HathiTrust Digital Library“ . Monthly Magazine and Critical Register of Books (англиски) . Посетено на 2017-07-04 .
  16. ↑ 16,0 16,1 Elger, T.G.E. (May 4, 1869). ?The Supposed New Planet Vulcan“. Astronomical Register . 7 : 164. Bibcode : 1869AReg....7..164E .
  17. ↑ Nature , 5 October 1876.
  18. ↑ Scientific American , 25 November 1876.
  19. ↑ ?1862MNRAS..22..232H Page 232“ . adsbit.harvard.edu . Посетено на 2019-04-10 .
  20. ↑ R. Baum & W. Sheehan, p. 168, 1997.
  21. ↑ David Baron (2017). American Eclipse . Liveright. ISBN   9781631490163 .
  22. ↑ 22,0 22,1 David Baron (2017). American Eclipse . Liveright. ISBN   9781631490163 . David Baron (2017). American Eclipse . Liveright. ISBN   9781631490163 .
  23. ↑ Campbell, W. W. (1909). ?Report of the Lick Observatory“. Publications of the Astronomical Society of the Pacific . 21 (128): 213?214.
  24. ↑ Kurt Larson, Jan 2, 1860: The Discovery of Planet Vulcan, oddsalon.com
  25. ↑ William Sheehan, Richard Baum, Vulcan Chase - The Search for an Inside Planet, Astronomy Magazine, December 1997, page 47
Планети
Прстени
Месечини
Истражува?е
( преглед )
Претпоставени
тела
Списоци
Мали
тела во
Сончевиот
Систем
Настанок
и
разво?
Преземено од ? https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Вулкан_(претпоставена_планета)&oldid=5124839 “