Вашингтон Ирвинг

Од Википеди?а ? слободната енциклопеди?а
Вашингтон Ирвинг
Дагеротип на Вашингтон Ирвинг
Занима?е раскажувач, есеист, биографичар, уредник, дипломат
Книжевно движе?е Романтизам
Потпис

Вашингтон Ирвинг ( англиски : Washington Irving ) (3 април 1783 ? 28 ноември 1859) бил американски писател, есеист, биограф и историчар од раниот 19 век. На?познат е по расказите ?Легендата за Сонливата Долина“ и ? Рип Ван Винкл “, кои се дел од неговата книга ?Книгата на скици на ?ефри Кре?он, Гент“. Неговите историски дела ги вклучуваат биографиите на ?ор? Вашингтон , Оливер Голдсмит и Мухамед , како и неколку истории на Шпани?а во 15 век, кои обработуваат теми како Кристофер Колумбо , Маварите и Алхамбра . Ирвинг, исто така, бил американски министер на Шпани?а во периодот 1842 ? 1846 година.

Дебитирал во литературата во 1802 година со низата наб?удувачки писма испратени во Утринска хроника, напишани под псевдонимот ?онатан Олдста?л. Откако се преселил во Англи?а поради семе?ниот бизнис во 1815 година, постигнал интернационална слава со издава?ето на Книгата на скици на ?ефри Кре?он, Гент во 1819 година. До кра?от на животот продолжил посто?ано да издава свои дела, претежно успешни, и напишал биографи?а за ?ор? Вашингтон во пет тома, само осум месеци пред неговата смрт на 76 години, во Теритаун, ?у?орк.

Ирвинг, заедно со ?е?мс Фенимор Купер , бил ме?у првите американски писатели признаени и во Европа, а поттикнал и автори како Натаниел Хоторн , Херман Мелвил , Хенри Водсворт Лонгфелоу и Едгар Алан По . Ирвинг, исто така, предизвикувал восхит ка? некои европски писатели, како Сер Волтер Скот , Лорд Бра?он , Томас Кемпбел , Френсис ?ефри и Чарлс Дикенс . Како првиот вистински ме?ународно докажан автор, Ирвинг се заложувал за пишува?ето како легитимна професи?а и расправал за посилни закони за заштита на авторските права на американските писатели.

Животопис [ уреди | уреди извор ]

Младост [ уреди | уреди извор ]

Родителите на Вашингтон биле Вили?ам Ирвинг постариот, со потекло од К?ухолм, Шепинсе?, Оркне?, и Сара, шкотско-англиски имигранти. Се венчале во 1761 година додека Вили?ам бил подофицер во британската морнарица. Имале 11 деца, од кои 8 преживеале до полнолетство. Нивните први два сина, и два?цата крстени Вили?ам, умреле како беби?а, како и нивниот четврти син, ?он. Преживеаните деца биле: Вили?ам помладиот (1766), Ана (1770), Петар (1772), Кетрин (1774), Ебенезер (1776), ?он Трит (1778), Сара (1780) и Вашингтон. [1]

Семе?ството живеело во Менхетн , ?у?орк, и било дел од динамичната класа на трговци, кога се родил Вашингтон Ирвинг на 3 април 1783 година, [1] во истата недела кога жителите на градот дознале за прекинот на огнот на Британците, со ко? завршила [Американска револуци?а|[Американската револуци?а]]. Ма?ката на Ирвинг го крстила по херо?от на револуци?ата, ?ор? Вашингтон. [2] На шест години, со помош на дадилката, Ирвинг го сретнал сво?от истоименик, ко? тогаш живеел во ?у?орк по неговата инаугураци?а за претседател во 1789 година. Претседателот го благословил младиот Ирвинг, ко? подоцна средбата ?а пресликал во цртеж со водени бои, ко? и денес се нао?а во неговиот дом. [3] Неколку од неговите постари бра?а станале активни трговци во ?у?орк, и го поддржувале сво?от помал брат во неговите книжевни стремежи, често помага??и му финансиски да напреднува во сво?ата писателска кариера.

Како незаинтересиран студент, Ирвинг пове?е сакал раскази со авантури и драми, а до 14 години ве?е често бегал од вечерните часови за да оди во театар. [4] Епидеми?ата на жолта треска во Менхетн во 1798 година го принудила неговото семе?ство да го прати во поздрави средини, па така бил испратен на престо? ка? неговиот при?ател ?е?мс Кирк Полдинг во Теритаун, ?у?орк. Токму таму Ирвинг дознал за блиското гратче Заспана Долина, со неговите необични холандски обичаи и локалните приказни за духови. [5] Ирвинг пове?епати патувал долж Хадсон како тине??ер, па бил и во подолга посета на ?онстаун, ?у?орк, каде ?а поминал областа на планините Катскил, во ко?а се случува де?ствието на Рип Ван Винкл. Ирвинг подоцна напишал дека од сите пе?зажи на Хадсон, планините Катскил на?многу ?а скокоткале неговата детска фантази?а. [6]

Деветнаесетгодишниот Ирвинг почнал да пра?а писма во ?у?оршкиот Утринска хроника во 1802 година, коментира??и ги општествената и театарската сцена во градот, воде??и се по името ?онатан Олдста?л. Името, кое намерно укажувало на федералистичките склоности на писателот, [7] било само прво од многуте псевдоними што Ирвинг ги користел во текот на кариерата. Писмата му донеле рана слава и умерена озлогласеност. Арон Бур, еден од издавачите на Хроника, бил толку импресиониран што ? пратил исечоци од писмата на Олдста?л на неговата ?ерка, Теодоси?а, додека писателот Чарлс Брокден Браун отпатувал во ?у?орк за да го вработи Олдста?л во списание за книжевноста, на кое работел во Филаделфи?а. [8]

Загрижени за неговото здрав?е, неговите бра?а финансирале продолжена тура низ Европа од 1804 до 1806 година. Ирвинг ги заобиколил пове?ето места кои се сметале клучни за разво?от на еден сe подинамичен младич, на незадоволство на брат му Вили?ам. Вили?ам напишал дека иако е задоволен со подобреното здрав?е на Ирвинг, не му се допа?ал изборот да ?галопира низ Итали?а... остава??и ?а Фиренца на левата, а Венеци?а на десната страна.“ [9] Наместо тоа, Ирвинг ги усовршувал соци?алните и комуникациските вештини кои подоцна го направиле еден од на?бараните гости во светот. [10] То? напишал дека насто?ува ведро да ги прифа?а сите работи, и дека кога вечерата не му е по вкус, се труди да развие вкус за неговата вечера. Додека бил во посета на Рим во 1805 година, Ирвинг се спри?ателил со американскиот сликар Вашингтон Алстон , [9] и речиси потклекнал пред неговите убедува?а да стане сликар. Сепак, подоцна напишал дека неговата улога во животот е поинаква. [11]

Први поважни дела [ уреди | уреди извор ]

Ирвинг се вратил од Европа за да студира право со неговиот законски советник, суди?ата ?оса?а Огден Хофман, во ?у?орк. И самиот признавал дека не бил добар студент, и едва? го положил правниот испит во 1806 година. [12] Ирвинг почнал активно да комуницира со група на образовани млади лу?е, кои ги нарекувал ?Момчи?ата од Килкени “. [13] Соработува??и со брат му Вили?ам и при?ателот ?е?мс Кирк Полдинг, то? го издал списанието за книжевност Салмагунди во ?ануари 1807 година. Пишува??и под разни псевдоними, како Вили?ам Визард и Ланселот Лангстаф, Ирвинг ?а исмевал ?у?оршката култура и политика, на начин сличен на дешеното списание Мед. [14] Салмагунди постигнало умерен успех, а името и популарноста на Ирвинг се прошириле и надвор од ?у?орк. Во седумнаесеттиот бро?, од 11 ноември 1807 година, Ирвинг му го доделил прекарот ?Готам“, англосаксонски збор што значи ?Град на прчовите“, на ?у?орк. [15]

Ликот Дидрих Никербокер од корицата на ?Истори?а на ?у?орк“
Портрет од 1809 година

Во доцната 1809 година, додека ?а оплакувал смртта на неговата седумнаесет-годишна свршеница, Матилда Хофман, Ирвинг завршил со пишува?е на неговата прва поважна книга, Истори?ата на ?у?орк од почетокот на светот до кра?от на холандската династи?а, од Дидрих Никербокер (1809), сатира за ?надуеноста“ на локалната истори?а и современата политика. Пред не?зиното издава?е, Ирвинг употребил лукавство, слично на денешните масивни маркетиншки кампа?и: об?авил сери?а реклами за исчезната личност во ?у?оршките весници, бара??и информации за Дидрих Никербокер, намуртен холандски историчар ко? наводно исчезнал од неговиот хотел во ?у?орк. Како дел од трикот, Ирвинг об?авил известува?е, наводно од сопственикот на хотелот, информира??и ги читателите дека доколку господинот Никербокер не се врати за да си ?а плати сметката, ?е об?ави ракописи кои ги заборавил во собата. [16]

Несвесните читатели ?а следеле приказната за Никербокер и ракописите со голем интерес, а дел од властите во ?у?орк биле толку загрижени за исчезнатиот историчар, што дури и понудиле награда за неговото безбедно вра?а?е. Управува??и со ?бранот“ на интерес ко? го предизвикал со лукавството, Ирвинг, користе??и го псевдонимот на холандскиот историчар, ?а издал Истори?ата на ?у?орк на 6 декември 1809 година, ко?а веднаш стекнала сеопфатен успех. [17] Ирвинг посочил дека книгата им се допаднала на читателите и го направила славен, биде??и оригиналните дела во тоа време биле исклучителност и реткост во Америка. [18] Денес, презимето на Дидрих Никербокер, измислениот раскажувач на споменатата книга, но и други дела на Ирвинг, е прекар на жителите на Менхетн. [19]

По успехот на Истори?ата на ?у?орк, Ирвинг барал работа и на кра?от станал уредник на списанието Аналектик, каде пишувал биографии на поморски херои, како ?е?мс Лоренс и Оливер Пери. [20] То?, исто така, бил ме?у првите уредници кои ?а препечатиле поемата на Францис Скот Ке?, ?Одбраната на тврдината Мекхенри“, ко?а подоцна ?е стане овековечена како химна на Соединетите Американски Држави. [21]

Како и многу други трговци и жители на ?у?орк, Ирвинг на почетокот се противел на во?ната во 1812 година, но британскиот напад на Вашингтон ДЦ во 1814 година го убедил да земе учество. [22] Бил под команда на Даниел Томпкинс, градоначалник на ?у?орк и командант на ?у?оршката државна во?ска. Освен во една извидничка миси?а во областа на големите езера, Ирвинг немал позначаен придонес. [23] Во?ната се покажала катастрофална за многу американски трговци, вклучува??и го и семе?ството на Ирвинг, и во средината на 1815 година то? заминал во Англи?а, со цел да ?а спаси трговската компани?а на своето семе?ство. Останал во Европа во наредните 17 години. [24]

Животот во Европа [ уреди | уреди извор ]

?Книгата на скици“ [ уреди | уреди извор ]

Корицата на ?Книгата на скици“ (1819)

Ирвинг ги поминал следните две години во обид финансиски да ?а спаси семе?ната компани?а, но на кра?от бил принуден да прогласи банкрот. [25] Нема??и изгледи за друга работа, то? продолжил да пишува во 1817 и 1818 година. Во летото, 1817 година, го посетил домот на романописецот Волтер Скот, со кого започнал доживотно, лично и професионално при?ателство. [26] Ирвинг продолжил успешно да пишува. Расказот Рип Ван Винкл ?а напишал за само една но?, додека престо?увал ка? сестра му Сара и не?зиниот сопруг, Хенри Ван Варт, во Бирмингем, Англи?а, место кое послужило како инспираци?а и за некои други негови дела. [27] Во октомври 1818 година, братот на Ирвинг, Вили?ам, му обезбедил позици?а на главен службеник во американската морнарица, и го повикал да се врати дома. [28] Сепак, Ирвинг ?а одбил понудата, сака??и да остане во Англи?а и да напредува во сво?ата писателска кариера. [29]

Во пролетта 1819 година, Ирвинг му пратил пове?е есеи на брат му Ебенезер во ?у?орк, и побарал да бидат издадени под името Книгата на скици на ?ефри Кре?он, Гент. Првото издание, кое ?а содржело и Рип Ван Винкл, постигнало огромен успех, но и останатите издани?а биле еднакво успешни. Делото се издавало во периодот 1819 - 1820 година во 7 издани?а во ?у?орк, и во два тома во Лондон (Легендата за Сонливата Долина се по?авила во шестото издание во ?у?орк, и вториот том во Лондон).

Како и многу други успешни автори во оваа доба, Ирвинг се борел против илегалното копира?е. [30] Во Англи?а, некои од неговите скици биле преоб?авени во месечни списани?а без негова дозвола, што во тоа време не се сметало за прекршок, биде??и не постоел закон за заштита на авторските права. За да го спречи разво?от на пиратери?ата во Британи?а, Ирвинг платил за неговите први четири издани?а да бидат издадени во еден том од страна на ?он Милер во Лондон. Ирвинг побарал помош од Волтер Скот во нао?а?ето на подобар издавач за останатите делови од книгата. Скот го упатил ка? неговиот личен издавач, лондонскиот магнат ?он Маре? , ко? се согласил да ?а издава Книгата на скици. [31] Оттогаш па натаму, Ирвинг издавал истовремено и во САД, и во Англи?а, со цел да се заштити од пиратери?а, а Маре? бил неговиот англиски издавач по избор.

Популарноста на Ирвинг посто?ано растела, а во наредните две години водел активен соци?ален живот во Париз и Англи?а, каде често бил нарекуван аномали?а во книжевноста: амбициозен Американец ко? се осмелил добро да пишува на англиски.

?Зградата Бре?сбри?“ [ уреди | уреди извор ]

Ирвинг околу 1820.

И Ирвинг и Маре? сакале да го продолжат успехот на Книгата на скици, па затоа Ирвинг ?а поминал речиси цела 1821 година патува??и низ Европа во потрага по нов матери?ал, активно чита??и холандски и германски народни приказни. Попречен од недостиг на инспираци?а, и депримиран од смртта на брат му Вили?ам, Ирвинг работел бавно, за конечно да му достави завршен ракопис на Маре? во март 1822 година. Книгата Салата Бре?сбри?, или Хумористите, Дружина (локаци?ата била отприлика заснована на Зградата Астон, во ко?а живееле членови на семе?ството Бре?сбри?, во близина на домот на сестра му во Бирмингем) била издадена во ?уни 1822 година.

Форматот на Бре?сбри? бил сличен на Книгата на скици, а во него Ирвинг, како Кре?он, раскажувал збирка од пове?е од 50 лабаво поврзани раскази и есеи. Иако некои критичари тврделе дека книгата е помала имитаци?а на Книгата на скици, неа добро ?а прифатиле и читателите и критичарите. [32] Критичарот Франсис ?ефри посочил во неговото списание Единбуршка критика дека книгата многу го задоволила и дека му е чест ?авно да ?а пофали. [33] Ирвинг бил задоволен поради позитивните реакции, кои придонеле многу за неговата популарност ме?у европските читатели.

Сe уште боре??и се со недостигот од инспираци?а, Ирвинг заминал во Германи?а, сместува??и се во Дрезден, во зимата во 1822 година. Таму го ?ма?епсал“ кралското семе?ство и се приврзал за госпо?а Амели?а Фостер, Американка ко?а живеела во Дрезден со не?зините пет деца. Ирвинг особено се зближил со не?зината осумнаесет годишна ?ерка Емили, и оча?но ?а посакувал не?зината рака во брак. Таа конечно ?а одбила неговата понуда за брак во пролетта, 1823 година. [34]

То? се вратил во Париз и почнал да соработува со драмскиот писател ?он Хауард Пе?н, преведува??и француски претстави за англиската публика, но со мал успех. Исто така, дознал преку Пе?н дека романописецот Мери Волстонкрафт Шели била заинтересирана за романса со него, но Ирвинг никогаш не ?а одобрил врската.

Белешки (англиски) [ уреди | уреди извор ]

  1. 1,0 1,1 Burstein, 7.
  2. PMI, 1:26, et al .
  3. Jones, 5.
  4. Warner, 27; PMI, 1:36.
  5. Jones, 11.
  6. PMI, 1:42-43.
  7. Burstein, 19.
  8. Jones, 36.
  9. 9,0 9,1 Burstein, 43.
  10. See Jones, 44-70
  11. Irving, Washington. "Memoir of Washington Allston", Works 2:175.
  12. Washington Irving to Mrs. Amelia Foster, [April?May 1823], Works , 23:740-41
  13. Burstein, 47.
  14. Jones, 82.
  15. Burrows, Edwin G. and Mike Wallace. Gotham: A History of New York City to 1898 . (Oxford University Press, 1999), 417.
  16. Jones, 118-27.
  17. Burstein, 72.
  18. Washington Irving to Mrs. Amelia Foster, [April?May, 1823], Works , 23:741.
  19. Oxford English Dictionary.
  20. Hellman, 82.
  21. Jones, 121?22.
  22. Jones, 121.
  23. Jones, 122.
  24. Hellman, 87.
  25. Hellman, 97.
  26. Jones, 154-60.
  27. Jones, 169.
  28. William Irving Jr. to Washington Irving, New York, 14 October 1818, Williams, 1:170-71.
  29. Washington Irving to Ebenezer Irving, [London, late November 1818], Works , 23:536.
  30. Burstein, 114
  31. Irving, Washington. "Preface to the Revised Edition", The Sketch Book , Works , 8:7; Jones, 188-89.
  32. Aderman, Ralph M., ed. Critical Essays on Washington Irving . (G. K. Hall, 1990), 55?57; STW 1:209.
  33. Aderman, 58-62.
  34. Jones, 207-14.

Библиографи?а (англиски) [ уреди | уреди извор ]

  • Burstein, Andrew. ?The Original Knickerbocker: The Life of Washington Irving“. (Basic Books, 2007). ISBN 978-0-465-00853-7
  • Bowers, Claude G. ?The Spanish Adventures of Washington Irving“ . (Riverside Press, 1940).
  • Hellman, George S. ?Washington Irving, Esquire“ . (Alfred A. Knopf, 1925).
  • Grant, Edward. (2001) ?God & Reason in the Middle Ages“, Cambridge University Press , ISBN 978-0-521-80279-2
  • Grant, John. (2006) ?Discarded Science: Ideas that seemed good at the time ...“ [sic], ff&f (Facts, Figures & Fun), publisher, ISBN 978-1-904332-49-7 .
  • Irving, Pierre M. ?Life and Letters of Washington Irving“. 4 vols. (G.P. Putnam, 1862). Cited herein as PMI.
  • Irving, Washington. ?The Complete Works of Washington Irving“. (Rust, et al., editors). 30 vols. (University of Wisconsin/Twayne, 1969?1986). Cited herein as Works .
  • Irving, Washington. (1828) ?History of the Life of Christopher Columbus“, 3 volumes, 1828, G. & C. Carvill, publishers, New York, New York; as 4 volumes, 1828, John Murray, publisher, London; and as 4 volumes, 1828, Paris A. and W. Galignani, publishers, France.
  • Irving, Washington. (1829) ?The Life and Voyage of Christopher Columbus“, 1 volume, 1829, G. & C. & H. Carvill, publishers, New York, New York; an abridged version prepared by Irving of his 1828 work.
  • Jones, Brian Jay. ?Washington Irving: An American Original“. (Arcade, 2008) . ISBN 978-1-55970-836-4
  • Warner, Charles Dudley. ?Washington Irving“. (Riverside Press, 1881) .
  • Williams, Stanley T. ?The Life of Washington Irving.“ 2 vols. (Oxford University Press, 1935) . ISBN 0781252911

Надворешки врски [ уреди | уреди извор ]

Викицитат има збирка цитати поврзани со:
Дипломатски функции
Претходник
Арон Веил
Американски амбасадор во Шпани?а
1842?1846
Наследник
Ромулус М. Сондерс