한국   대만   중국   일본 
Нина Симон ? Википеди?а

Нина Симон (анг. Nina Simone ) ( ?унис Кетлин Ве?мон ( Eunice Kathleen Waymo ); 21 февруари 1933 ? 21 април 2003) била американска пе?ачка, текстописец, пи?анистка, аранжерка, и активистка за гра?ански права, општо позната по ?ез музиката. Симон се стремела да стане класична пи?анистка и притоа работела на пове?е стилови, како класичен , ?ез , блуз , фолк , ритам и блуз , госпел и поп .

Нина Симон
Симон во 1965 година
Животописни податоци
Родено име ?унис Кетлин Ве?мон
Роден(а) февруари 21, 1933 ( 1933-02-21 )
Тирион , Северна Каролина , САД
Починал(а) април 21, 2003 (2003-04-21) (возр.?70)
Кери-л-Руе , Буш-ду-Рон , Франци?а
Жанрови ?ез , блуз , R&B , фолк , госпел
Занима?а пе?ачка , текстописец , пи?анистка , аранжерка , активистка
Период на активност 1954?2003
Издавачи Records , Colpix , Philips , RCA Victor , CTI , Legacy Recordings
Мреж. место www.NinaSimone.com

Симон е родена во Северна Каролина, како шесто дете во фамили?а на свештеник. Симон сакала да биде концертна пи?анистка. Патот кон музиката ?а променил сво?ата насока откако не успела да добие стипенди?а на престижниот Институт за музика ?Куртис“ Curtis Institute of Musi ) во Филаделфи?а, и покра? не?зината добра аудици?а. Подоцна, неко? вработен во ?Куртис“ и кажал на Симон дека не добила стипенди?а биде??и била/е црна. За да може да го финансира своето понатамошно музичкото образование и да стане класична пи?анистка, започнала да свири во мал клуб во Филаделфи?а, каде исто така барале и да пее. ?Бетлихем Рекордс“ ( Bethlehem Records ) и понудиле снима?е и не?зината преработка на ? I Loves You, Porgy “ станала хит во САД во 1958. Во текот на не?зината кариера, Симон снимила пове?е од 40 албуми, на?многу ме?у 1958 година ? кога настапила ?авно со “ Little Girl Blue ”- и 1974 година.

Симон е родена во Северна Каролина, како шесто дете во фамили?а на свештеник. Симон сакала да биде концертна пи?анистка. Патот кон музиката ?а променил сво?ата насока откако не успела да добие стипенди?а на престижниот Институт за музика ?Куртис“ во Филаделфи?а, и покра? не?зината добра аудици?а. Подоцна, неко? вработен во ?Куртис“ и кажал на Симон дека не добила стипенди?а биде??и била црна. За да може да го финансира своето понатамошно музичкото образование и да стане класична пи?анистка, започнала да свири во мал клуб во Филаделфи?а, каде исто така барале и да пее. ?Бетлихем Рекордс“ ( Bethlehem Records ) и понудиле снима?е и не?зината преработка на ? I Loves You, Porgy “ станала хит во САД во 1958. Во текот на не?зината кариера, Симон снимила пове?е од 40 албуми, на?многу ме?у 1958 година ? кога настапила ?авно со “ Little Girl Blue ”- и 1974 година.

Не?зиниот музички стил произлегува од соеднинува?е на госпел и поп песни со класична музика, особено со вли?ани?а од не?зината прва инспираци?а, ?охан Себасти?ан Бах ( Johann Sebastian Bach ), придружен со не?зиното пее?е кое наликува на ?ез во не?зиното карактеристично контралто. Таа во музиката внела што е можно пове?е од не?зината класична основа, за да ? даде поголема длабочина и квалитет, биде??и сметала дека поп-музиката е инфериорна на класичната. Не?зиното интуитивно разбира?е на односот ме?у публиката и изведувачот го стекнала преку често свире?е на пи?ано како придружба на само шест години за црковни ревивализми и церемонии.

На почетокот на шеесеттите, Симон се вклучила во движе?ето за гра?анските права и насоката на не?зиниот живот повторно се променила. Музиката на Симон имала знача?но вли?ание врз борбата за еднакви права во Соединетите држави. Во подоцнежните години живеела во странство, при што конечно во 1992 година останала во Франци?а. Во 2000 година ?а добила наградата Grammy Hall of Fame и во текот на не?зината кариера била номинирана петнаесет пати за награда ?Греми“.

Животопис

уреди

Младост (1933?1954)

уреди

Симон, чие вистинско име е ?унис Кетлин Ве?мон, е родена во Трион, Северна Каролина. Таа е шестото дете од осумчлена сиромашна фамили?а и започнала да свири на пи?ано на три години; “ God Be With You, Till We Meet Again ” била првата песна ко?а ?а научила. Биде??и покажала талент, настапила во локалната црква, но не?зиниот прв ?авен настап, класичен рецитал, бил на дванаесет години. Подоцна, Симон кажала дека за време на настапот, не?зините родители кои седеле во првиот ред биле присилени да се премесетат на кра?от од салата, за да се направи место за лу?ето со бела кожа. Симон рекла дека се противела да настапи сe додека не?зините родители не ги вратиле на старите места и дека всушност ово? инцидент е причината за не?зиното вклучува?е во движе?ето за гра?анските права.

Ма?ка ? на Симон, Мери Ке?т Ве?мон ( Mary Kate Waymon ), била методистички свештеник и домашна помошничка. Татко ? на Симон, ?он Дива?н Ве?мон ( John Divine Waymon ), бил ма?стор ко? некое време имал фирма за хемиско чисте?е, но, исто така имал лошо здрав?е. Откако слушнал за талентот на ?ерка ?, работодавачот на Мери Ке?т им обезбедил парични средства за часови по пи?ано. Подоцна, се основал локален фонд за да ? помогне на Симон во не?зиното понатамошно образование. Со помош на овие пари од стипенди?ата, Симон го посетувала средното училиште за дево?чи?а ?Ален“ ( Allen High School for Girls ) во Ешвил, Северна Каролина.

По завршува?е на средно училиште, Симон се подготвувала за интерв?у со помош на приватен тутор, за да продолжи да учи свире?е на пи?ано во институтот ?Куртис“ ( Vurtis Institute ), но била одбиена. Симон мислела дека ?а одбиле заради не?зината раса, иако ?Куртис“ започнал да прима при?авувачи од црната раса во 1940 година и во 1945 година ?ор? Вокер бил првиот ко? завршил, а подоцна добил Пулицерова награда. Подоцна Симон се преселила во градот ?у?орк, каде учела во школата за музика ??ули?ард“ ( Juilliard School of Music ).

Почеток на успех (1954?1959)

уреди

За да си ги финансира приватните часови, Симон настапувала во Мидтаун Бар & Грил ( Midtown Bar & Grill ) во Пасифик Аве?у во Атлантик Сити, чи? сопственик насто?увал и да пее и да свири на пи?ано. Во 1954 Симон го присвоила сценското име Нина Симон. ?Нина“ (од nina , што на шпански значи мало дево?че) е прекар ко? го добила од не?зино момче, а ?Симон“ го презела од француската глумица Симон Си?оре ( Simone Signoret ), ко?а ?а видела во филмот ?Златен шлем“ ( Casque d'or ). Со комбинаци?ата од ?ез, блуз и класична музика во не?зините настапи во барот, Симон добила мала, но ло?ална група на обожаватели.

Во 1958 се спри?ателила и омажила со Дон Рос ( Don Ross ), битник ко? работел како гласноговорник на пана?ури, но набргу се пока?ала за бракот. Додека свирела во клубови, во истата година ?а снимила песната на ?ор? Гершвин ( George Gershwin )“I Loves You, Porgy” (од “ Porgy and Bess ”), ко?а ?а научила од албумот на Били Холиде? ( Billie Holiday ), а ?а испеала како услуга за при?ател. Оваа песна станала единствен не?зин успех на ?Билбоард“ ( Billboard ) топ 20 во САД, а не?зиниот деби-албум “ Little Girl Blue ” бргу следел на Бетлихем Рекордс ( Bethlehem Records ). Симон изгубила пове?е од $1 милион за авторски права (посебно за албумот “ My Baby Just Cares for Me , издаден 1980) и никогаш немала финансиска корист од продажбата на албумот биде??и морала целосно да ги продаде правата за $3,000.

Стекнува?е на популарност (1959?1964)

уреди

По успехот со “ Little Girl Blue ”, Симон потпишала договор со ?Колпикс Рекордс“ ( Colpix Records ) и снимила многубро?ни студиски албуми и албуми во живо. ?Колпикс“ целосно и ?а препуштиле креативноста не?зе, вклучува??и го и изборот на матери?ал што ?е се снимил, откако потпишела договор со нив. До тогаш Симон изведувала само поп-музика за да спечали пари да ги продолжи студиите по класична музика и била рамнодушна во врска со договорот за снима?е. Ово? став кон музичката индустри?а го имала низ речиси целата не?зина кариера.

Во 1961 година Симон се омажила за полициски детектив од ?у?орк, Ендру Страуд ( Andrew Stroud ), ко? подоцна станал не?зин мена?ер.

Борба за гра?ански права (1964?1974)

уреди
 
Нина Симон во 1969 година

Во 1964 Симон го променила американскиот дистрибутер за снима?е ?Колпикс“ со холандскиот ?Филипс“ ( Philips ), што исто така значело промена на содржината на не?зините снима?а. Симон секогаш вклучувала песни во репертоарот кои се потпирале на не?зиното афроамерикански потекло ( како што се “ Brown Baby ” и “ Zungo ” од албумот “ Nina at the Village Gate ” од 1964 година. Но, Симон за првпат отворено ?а истакнала расната нееднаквост ко?а била застапена во САД во не?зиниот деби-албум за Филипс, “ Nina Simone in Concert” (снима?е во живо, 1964 година), поточно во песната “ Mississippi Goddam ”, ко?а била одговор на убиството на Медгар Еверс ( Medgar Evers ) и бомбардира?ето на црквата во Бирмингам, Алабама, кое убило четири деца од црната раса. Песната била издадена како сингл и била бо?котирана во одредени ?ужни држави. Во песната “ Old Jim Crow ” од истиот албум, реагирала на законите на ?им Кроу ( Jim Crow ).

Од тогаш па натаму, пораката за гра?анските права била стандард во репертоарот за снима?е на Симон, а станал и дел од не?зините изведби во живо. Симон настапувала и зборувала на многу состаноци за гра?ански прева, како што е на маршот од Селма до Монтгамри. Симон во периодот на гра?анските права поддржувала насилна револуци?а, за разлика од ненасилниот пристап на Мартин Лутер Кинг ( Martin Luther King ). Таа се надевала дека преку вооружена борба Афроамериканците можат да формираат одвоена држава. И покра? тоа, во сво?ата автобиографи?а напишала дека таа, заедно со не?зината фамили?а ги сметале сите раси за еднакви.

Направила обработка на песната на Били Холиде?, “ Strange Fruit ” песна за линчува?ето на лу?ето со црна кожа на ?угот, ко?а се нао?а на албумот “ Pastel Blues ” од 1965година. Исто така ?а испеала и поемата на Вили?ам Воринг Куне? ( William Waring Cuney ), “ Images ”,ко?а се нао?а на албумот “ Let It All Out ” од 1966 година и во ко?а се пее за отсуството на гордост ка? афроамериканските жени. Симон ?а напишала “ Four Women ”, песна за четири стеротипа на афроамерикански жени и песна ко?а се нао?а на албумот “ Wild Is The Wind ” од 1966 година.

Во 1967година Симон се префрла од ?Филипс“ на продуцентската ку?а ?РЦА Виктор“ ( RCA Victor ). Во првиот албум од РЦА, “ Nina Simone Sings the Blues ” (1967) ?а испела песната “ Backlash Blues ”, ко?а ?а напишал не?зиниот при?ател Лангстон Х?ус ( Langston Hughes ). Во албумот “ Silk & Soul ” ?а снимила песната на Били Те?лор ( Billy Taylor ), “ I Wish I Knew How It Would Feel to Be Free ” и “ Turning Point ”. Албумот “ Nuff Said ” (1968) содржи снимки во живо од музичкиот фестивал ?Вестбури“ ( Westbury Music Fair ), 7 април 1968, три дена по убиството на Мартин Лутер Кинг ?униор. Таа целата не?зина изведба ?а посветила на него и ?а испеала “ Why? (The King Of Love Is Dead) ”, песна ко?а ?а напишал не?зиниот свирач на бас, ?ин Те?лор ( Gene Taylor ), веднаш откако ?а слушнале веста за смртта на Кинг. Летото во 1969 настапила на фестивалот за култура ?Харлем“ ( Harlem Cultural Festival ) во паркот ?Маунт Морис“ ( Mount Morris Park ) во Харлем.

Заедно со Велдон Ирвин ( Weldon Irvine ), незавршената драма “ To Be Young, Gifted and Black ” на починатата Лоре?н Хансбери ( Lorraine Hansberry ) ?а претвориле во песна за гра?анските права. Хансбери била лична при?ателка, на ко?а Симон и ?а дава заслугата за развива?ето на не?зината соци?ална и политичка свест. Оваа песна, ко?а се нао?а на албумот “ Black Gold ” од 1970 година, ?а извела во живо. Студиското снима?е било издадено како сингл , а изведби на оваа песна направиле и Арета Френклин ( Aretha Franklin ) (во не?зиниот албум “ Young, Gifted and Black ”) и Дони Хетаве? ( Donny Hathaway ).

Подоцнежен живот (1974?2003)

уреди
 
Симон на концерт во Морле , Франци?а, ма? 1982 година

Во септември 1970 година, Симон заминала од САД, отишла во Барбадос и очекувала Страуд да стапи во контакт со неа кога повторно ?е треба да настапи. Но, неочекуваното исчезнува?е на Симон и фактот што го оставила вереничкиот прстен, Страуд го протолкувал како желба за развод. Како не?зин мена?ер, Страуд бил задолжен за не?зината заработка.

Кога Симон се вратила во САД дознала дека бил издаден налог за не?зино затвора?е поради неплатени даноци (како протест против вклученоста на не?зината државата во Виетнамската во?на), поради што повторно се вратила во Барбадос за да ги избегне властите и судското гоне?е. Симон подолго време останала во Барбадос и имала долга афера со премиерот Ерол Бероу ( Errol Barrow ). Блиска при?ателка, пе?ачката Мириам Макеба ( Miriam Makeba ), ?а убедила да отиде во Либери?а. Пред да се пресели во Франци?а во 1992 година, живеела во Шва?цари?а и Холанди?а.

Во 1974 година за ?РЦА“ го снимила последниот албум “ It Is Finished ”. Таа не снимила ниедна песна сe до 1978, кога ?а наговориле да оди во студиото за снима?е ?ЦТИ Рекордс“ ( CTI Records ), чи? сопственик бил Крид Те?лор ( Creed Taylor ). Резултатот од оваа соработка е албумот “ Baltimore ”, ко? иако не бил комерци?ално успешен, добил добри критики и претставувал тивка уметничка преродба во песните на Симон. Не?зиниот изборот на матери?ал го задржал сво?от еклектизам, ко? опфа?ал од духовни песни до “ Rich Girl ” од “ Hall & Oates ”. По четири години Симон ?а снимила “Fodder on My Wings” со француска продуцентска ку?а. Во осумдесеттите Симон често настапувала во клубот за ?ез музика на Рони Скот ( Ronnie Scott ) во Лондон, каде во 1984 година го снимила албумот “ Live at Ronnie Scott’s ”. Иако првичниот однос на сцената бил не?убезен и оддалечен, подоцна Симон уживала во привлекува?е на вниманието на публиката со смешни анегдоти поврзани со не?зината кариера и музика и со прима?е музички желби. Во 1987 година песната “ My Baby Just Cares for Me ”, издадена во 1958 година, била искористена во реклама за парфемот Шанел бр. 5 во Соединетото Кралство. Ова претставувало повторно издава?е на песната, ко?а се искачила на 4 место на листата “НМЕ” ( NME ) во Соединетото кралство, што предизвикало кратка популарност. Не?зината автобиографи?а “ I Put a Spell on You ” била издадена во 1992 година, а во 1993 година го снимила последниот албум ? A Single Woman ”.

Во 1993 година Симон се преселила во близина на О-ан-Прованс ( Aix-en-Provence ) во ?ужна Франци?а . Седум години боледувала од рак на до?ката, сe до 21 април 2003 година, кога умрела во сон во сво?от дом во Кери-л-Руе ( Carry-le-Rouet ), Буш-ду-Рон ( Bouches-du-Rhone ), две месеци по не?зиниот 70ти роденден. На не?зиниот погреб биле пеачките Мириам Макеба и Пати Лабел ( Patti LaBelle ), поетесата Со?а Санчес ( Sonia Sanchez ), глумецот Ози Де?вис ( Ossie Davis ) и уште многу други. Елтон ?он ( Elton John ) пратил цве?е со порака “Беше на?добра и те сакам” ( You were the greatest and I love you ). Пепелта на Симон била разнесена низ неколку држави во Африка. Зад себе ?а оставила ?ерка ? Лиса Селест Страуд ( Lisa Celeste Stroud ), глумица и пе?ачка, ко?а го зела псевдонимот Симон, а настапила и на Бродве? ( Broadway ) во “Аида“ ( Aida ).

Углед

уреди

Во музичката индустри?а Симон е позната по сво?ата избувливост. Во 1985 година пукала во директорот на фирма за снима?е, ко? го укривила за краде?е на авторски права. Рекла дека ?се обидела да го убие“, но ?промашила“. Во 1995 година го погодила и ранила детето на соседот со воздушен пиштол, биде??и неговото смее?е ?а деконцентрирало. Според неко? биограф, Симон земала лекарства за не?зината состо?ба од средината на шеестетите па натаму. Ова било познато само на мала група на блиски при?атели, и не излегло во ?авноста многу години. По не?зината смрт, во 2004 година Силви?а Хамтон ( Sylvia Hampton ) и Де?вид Не?тан ( David Nathan ) ?а напишале биографи?ата “ Break Down and Let It All Out ” во ко?а ?а откриле не?зината та?на.

Музички стил

уреди

Стандарди

уреди

Низ кариерата Симон собрала колекци?а на песни кои станале стандард во не?зиниот репертоар. Во овие песни спа?аат нез?ните авторски песни, обработка на песни од други со нов аранжман на Симон, или песни напишани за неа. Не?зината прва успешна песна во Америка била изведбата на “ I Loves You, Porgy ” од ?ор? Гершвин во 1958 година. Песната се нао?ала на 18 место списокот на поп песни и 2 место на списокот на песни од лу?е од црната раса. Во истиот период ?а снимила песнатa “My Baby Just Cares for Me”, ко?а станала не?зин на?голем успех, но многу подоцна, во 1987 година, откако ?а искористиле во рекламата за парфемот Шанел бр.5 во 1986 година. ?Ардман Студиос“ ( Aardman Studios ) направиле и музичко видео.

Добро познати песни од албумите издадени од ?Филипс“ се " Don't Let Me Be Misunderstood " на албумот Broadway-Blues-Ballads од 1964 година, " I Put a Spell on You ", " Ne me quitte pas " (изведба на песната од Жак Брел ( Jacques Brel )) and " Feeling Good " од I Put a Spell On You од 1965 година, " Lilac Wine " и " Wild Is the Wind " од Wild is the Wind од 1966 година. Посебно песните "Don't Let Me Be Misunderstood", "Feeling Good", and "Sinner Man" (од Pastel Blues, 1965 година) се многу познати денес кога станува збор за преработените верзии, користе?е на делови од песни, како и употреба во различни филмови, телевизиски серии и видео игри. Конкретно “ Sinnerman ” е искористена во многу серии како Scrubs , Person of Interest , и Sherlock , и во филмови како The Thomas Crown Affair , Miami Vice , и Inland Empire , искористени делови од песната од артисти како Талиб Квели ( Talib Kweli ) и Тимбаленд ( Timberland ). Дел од песната " Don't Let Me Be Misunderstood " ги искористил Дево Спрингстин ( Devo Springsteen ) во "Misunderstood" од албумот Finding Forever од 2007 година и од помалку познатите продуценти Родна ( Rodnae ) и Муса ( Mousa ) за песната "Don't Get It" на албумот Tha Carter III од Лил Ве?н (Lil Wayne) од 2008. Дел од песната "See-Line Woman" ?а искористил Кание Вест ( Kanye West ) во " Bad News " од албумот 808s & Heartbreak . Дел од преработката на песната " Strange Fruit " 1965 година, песна ко?а е всушност на Били Холиде?, ?а искористил Кание Вест во песната " Blood on the Leaves " од албумот " Yeezus ".

Од соработката со ?РЦА ? Виктор“ Симон издала неколку песни и албуми кои биле популарни посебно во Европа. Во 1968, песната “ Ain’t Got No, I Got Life ”, мешавина од неколку песни од м?узиклот “Коса“ ( Hair ) од албумот “ Nuff Said! ”(1968), станал неочекуван хит за Симон и се искачил до 4 место на списокот на песни на Соединетото Кралство, притоа претсавува??и ?а на младата публика. Во 2006 година повторно се вра?а на листата топ 30 во Соединетото кралство со преработка од Грувфа?ндер ( Groovefinder ). Следната песна “ To Love Somebody ”, преработка од Би ?ис ( Bee Gees ), исто така се искачила на листата топ 10 на Соединетото кралство во 1969 година. Песната “ House of the Rising Sun ” се нао?ала на албумот “Nina Simone Sings the Blues” во 1967 година, но Симон ?а снимила песната во 1961 и се нао?ала на албумот “ Nina at Village Gate ” од 1962 година, ко?а им претходи на верзиите на Де?в Ван Ронк ( Dave Van Ronk ) и Боб Дилан ( Bob Dylan ). Подоцна била преработена од ?Д Енималс“ (The Animals), за кои претставувала значаен хит.

Стил на настапува?е

уреди

Со мо?ните сценски настапи, Симон заслужно ?а додила титулата ?Возвишена свештеничка на соул музиката“ ( High Priestess of Soul ). Таа била пи?анистка, пе?ачка и изведувач, ?одделно и симултано“. На сцената, Симон се префрлала од госпел на блуз, ?ез и фолк, до нумери со европски класичен стил, контрапункт во повторува?е во стил на Бах. За време на настапите вметнувала и монолози и ди?алози со публиката, но и често ?а користела тишината како музички елемент. Таа ?а споредува со ?масивна хипноза. ?а користам посто?ано.“ Низ речиси целиот не?зин живот и карирера ?а придружувал свирачот на ударни инструменти Леополдо Флеминг ( Leopoldo Fleming ) и гитарист и музички диригент Ал Шакман ( Al Schackman ).

Филм

уреди

Документарниот филм ?Нина Симон: Легендата“ ( Nina Simone: La Legende ) го направиле француски филмски режисери во деведесеттите врз основа на не?зината автобиографи?а “ I Put A Spell On You ” . Содржи снимки во живо од различни периоди од не?зината кариера, интерв?уа со при?атели и фамили?ата, различни интерв?уа од периодот кога живеела во Холанди?а, како и снимка од патува?ето кон не?зиното родно место. Дел од снимките од Легендата се земени од претходно снимен биографки документарен филм од Петер Родис ( Peter Rodis ), ко? го издал во 1969 година и го нарекол, едноставно само Нина.

Сниманиот настап на ?ез фестивалот ?Монтре“ (Montreux Jazz Festival) во 1976 година е достапен во Игл Рок Ентертеинмент (Eagle Rock Entertainment) и секо?а година се прикажува на настанот ?Возвишува?ето и падот на Нина Симон: Монтре, 1976 година“ (The Rise and Fall of Nina Simone) во ?у?орк, ко? го организира Том Блунт (Tom Blunt).

На кра?от од 2005 година се издадени планови за биографски филм на Симон, ко? треба да се заснова на автобиографи?ата и да се фокусира на не?зината врска со не?зиниот асистент, Клифтон Хендерсон (Clifton Henderson), ко? умрел во 2006 година; оттогаш ?ерка ? на Симон, Симон Кели (Simone Kelly), ?а побива романтичната врска ме?у Симон и Хендерсон, врз основа на неговата сексуалност. Сценаристката Синти?а Морт (Synthia Mort) работи на сценариото, а за главна улога е изберена Зое Салдана (Zoe Saldana). Учесниците во филмот започнале ме?ународна полемика на сметка на различниот изглед на Салдана со Симон и иде?ата дека Хендерсон не бил само не?зин асистент, но и ?убовник. Филмот треба да излезе во 2013.