Ny
poritanisma
dia firehana ara-panahy protesnanta, tamin' ny taonjato faha-16 sy faha-17, teo amin' ny
Fiangonana anglikana
, izay nanohitra ny fanavaozana na fantsiana nataon' i Elzabeta I, ka niezaka ny "hanadio" ny
Fiangonan' i Angletera
amin' ny fanaon' ny
Katolika
nanomboka tamin' ny taona 1559 sy tao New England nanomboka tamin' ny taona 1930, ary nikatsaka marimaritra iraisana eo anelanelan' ny katolisisma sy ny hevitr' ireo
mpanavao fiangonana protestanta
.