Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Mestreechs
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
E
seeraod
of 'n
zjuwiel
is 'n persoenleke versering, deks gemaak vaan
edelmetaol
of kosbaar materiaol.
De ierste seeraode stamme veur zoewiet bekend oet 't
paleolithische
Midde-Ooste
, boe me good 135.000 jaor trok
sjelpe
vaan zie
slekke
gebruukde um kraole te make. Seeraode beperke ziech evels neet bis de
homo sapiens
, want 't gief bewieze tot de
homo neanderthalensis
al good 500.000 jaor trok in
Spanje
seeraode maakde en gebruukde. Me geit d'rvaan oet tot dees vreug seeraode deende es besjerming tege 't koed of es symbool vaan status of raank.
In de loup vaan de millennia hobbe lui seeraode gemaak vaan
kneuk
,
stein
,
hout
,
sjelpe
, vere,
tan
een aander netuurleke materiaole. Metaole seeraode versjene veur 't iers good 5000 jaor v.Chr. ('t
Neolithicum
). Roontelum 3000 v.Chr. begoste de aw
Egyptenere
, wie ze al oet de
prehistorie
waore gekomme (
Limborgers
bleve d'r nog zoen 1000 jaor in zitte), gouwe en zelvere seeraode te creere, soms in combinatie met glaas en edelstein. De Egyptenere geluifde tot eder edelstein bepaolde mystieke forces bezat, die euvergonge op d'n drager vaan 't seeraod. Dees associatie vaan seeraode met spiritualiteit en mystiek leide d'rtouw tot seeraode met de
doeje
woorte metgegeve in 't graaf ?
'n geweunte die in vaol aw culture algemein waor
. e Groet deil vaan de seeraode oet de Aajdheid die ziech in
archeologische
collecties bevinde kump daan ouch oet grave.
't Gebruuk vaan seeraode en zjuwiele brach de minsheid 'n nui vorm vaan flannere en 'n nui meneer vaan
communicatie
. Met seeraode veult d'n drager ziech sjoener, mechteger of belaangrieker en tegeliekertied weurt de kemissie euvergebrach tot hei 'n riek, goodlosteg of invloodriek persoen steit, of zelfs iemes dee
besjikbaar is ? of zjus neet ? veur de leefde
.
- Mark Theoharis,
Jewellery
, oet
1001 ideas that changed our way of thinking
vaan Robert Arp & Arthur Caplan (Librero,
Londe
,
2014
, p. 28)
