Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Mestreechs
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
Francisco Jose de Goya y Lucientes
(
1746
Fuendetodos
(
Aragon
) -
1828
Bordeaux
) waor ein vaan de groetste kunsteneers vaan zienen tied. Goya weurt besjouwt es 'ne kunsteneer dee zienen tied wied veuroet waor. Ziene sjelderstijl kint me besjouwe es 'ne veurluiper vaan 't
expressionisme
en 't
surrealisme
.
Roond 1760 is Goya in de lier bij de kunsteneer Jose Luzan in
Zaragoza
. Later vertrek heer nao
Madrid
boe heer in de lier geit bij 't broor vaan zien vrouw, Francisco Bayeu. Nao 'n reis nao
Italie
geit Goya werke in de keuninkleke karpetfebrik. Zoe kump heer roond 1780 ouch te werke bij de Academie van Madrid en maag heer werke aon 't hoof vaan de keuning vaan Spanje. Met de
Franse Umwenteling
en zien touwnummende douvegheid verandert ziene sjelderstijl grondeg roond 1790. In 1799 woort heer beneump tot de hoofsjelder vaan 't Spaons hoof. Wie
Napoleon
Spanje wouw verovere braok d'n oorlog oet in Spanje. Goya sjeldert de gruwele vaan deen oorlog. Wie d'n oorlog veurbij waor leep de politieke spanning hoeg op. Goya vertrok nao
Fraankriek
en heer bleef dao es vrijwelleg banneling. In ziene sjelderstijl is heer in 't begin vrij traditioneel. Later woort zien werk get expressiever. Met zien passie en realisme woorte zien expressioneel sjelderije ouch get vervreempend. In
1824
verhuisde Goya nao Bordeaux boe heer veer jaor later storf.
-
Portret vaan Karel IV, keuning vaan Spanje, 1789.
-
Hertogin vaan Alba, 1795.
-
De keuninkleke femilie, 1800-1801.
-
De daarde mei, 1814.
-
Hertogin vaan Alba en de gezegende, 1795.
-
De bijeinkomps vaan hekse, 1797-1798 (oet de serie zwarte sjelderije).
-
Naakse Maya, 1800.
-
Aongekleide Maya, 1800.
-
De reus, 1808-1812.
-
Saturnus dee z'ne zoon opit, 1819-1823 (oet de serie zwarte sjelderije).