Physica particularum elementarium
est scientiae
physicae
disciplina quae
particulas
minimas
materiae
et
interactiones
relativisticas
inter eas describit. Haec disciplina quoque
physica energiae magnae
appellatur propterea quod particulae
energias
permagnas in multis experimentis potiuntur cum eae fere usque ad
velocitatem lucis
acceleratorio particularum
acceleratae sunt.
Theoria Canonica
(Anglice:
Standard Model
) omnes particulas elementares quas noscimus accurate describit. Omnes particulae ex particulis elementaribus ortae sunt, sed non omnes particulae minimae sunt elementariae. Notum est, exempli gratia,
proton
particulam elementarem non esse sed ex
quarcis
ortam esse. Canonica theoria solum particulas elementares directe describit, quae in duas species distribuuntur:
- Fermiones
sunt complures elementares particulae insequenti tabula ostensae, quae fundamentalium virium mediatores non sunt:
Species Fermionis
|
Nomen
|
Symbolum
|
Onus electricum
|
Onus debile
|
Onus coloris
|
Massa
|
Leptones
|
electron
|
e
-
|
-1
|
-1/2
|
0
|
0,511
MeV
/
c
2
|
myon
|
|
-1
|
-1/2
|
0
|
105,6
MeV
/
c
2
|
tauon
|
|
-1
|
-1/2
|
0
|
1,784
GeV
/
c
2
|
electronis neutrinum
|
|
0
|
+1/2
|
0
|
< 50
eV
/
c
2
|
myonis neutrinum
|
|
0
|
+1/2
|
0
|
< 0,5
MeV
/
c
2
|
tauonis neutrinum
|
|
0
|
+1/2
|
0
|
< 70
MeV
/
c
2
|
Quarcia
|
sursum
|
u
|
+2/3
|
+1/2
|
R/V/C
|
~5
MeV
/
c
2
|
lepor
|
c
|
+2/3
|
+1/2
|
R/V/C
|
~1.5
GeV
/
c
2
|
apex
|
t
|
+2/3
|
+1/2
|
R/V/C
|
>30
GeV
/
c
2
|
deorsum
|
d
|
-1/3
|
-1/2
|
R/V/C
|
~10
MeV
/
c
2
|
mirum
|
s
|
-1/3
|
-1/2
|
R/V/C
|
~100
MeV
/
c
2
|
fundus
|
b
|
-1/3
|
-1/2
|
R/V/C
|
~4,7
GeV
/
c
2
|
* - Particulae huius indicis
onus debile
(Anglice:
weak charge
) tantum habent si sinistrae sint; antiparticulae si dexterae.
Quamquam
boson Higgsianus
(cuius nomen physici Britannici
Petro Higgs
honoris causa fictum est) nondum inventus est, theoria canonica eam maxime requirit, quia sine ipsa particulae elementares
massam
non haberent. Nam mense Iulio
2012
haec particula inventa sunt. Ergo, firmiter
Higgs
esse creditur. In summa, theoria canonica suadet 61 particulas esse, ut facile videtur: 6 leptones, 6 antileptones, 18 = 6 x 3 quarca, 18 = 6 x 3 antiquarca (unumquodque quarcum 3
colores
dissimiles habere potest, qui sunt:
ruber
(R),
viridis
(V),
caeruleus
(C)), 8 gluones, 3 bosones debiles, 1 photon, 1 boson Higgs.
Omnes particulae aut
boson
aut
fermion
sunt, quod ex
volubilitate
(
Anglice
:
spin
) pendet: particula volubilitate
numero integro
boson est, volubilitate numero semi-integro autem fermion. Secundum theoriam canonicam, omnia quarcia leptonesque (volubilitate = 1/2) sunt fermiones, dum ceteri, et Higgs et particulae vires mediantes, (volubilitate = 0) sunt bosones.
Theoria canonica postulat tres vires esse praeter vim gravitatis, quae sunt:
electromagnetica
,
debilis
, et fortis. Insequente tabula magnitudines harum virium ostenduntur. Quamquam theoria canonica
vim gravitatis
non describit, difficultas non est seria propter quam debilis gravitatis vis (vide in tabula quam parva est gravitatis magnitudo relativa!). Quam ob rem, nulla experimenta usque hodie vim gravitatis inter particulas elementares detegerunt, ideoque effectus gravitatis neglegere possumus.
Vis
|
Magnitudo
|
Theoria
|
Mediator
|
Fortis
|
10
1
|
Chromodynamica (QCD)
|
gluon
|
Electromagnetica
|
10
-2
|
Electrodynamica (QED)
|
photon
|
Debilis
|
10
-13
|
Glashow-Weinberg-Salam (GWS)
|
|
Gravitatis
|
10
-42
|
Relativitas generalis
|
graviton
|
In physica particularum elementarium,
supersymmetria
est opinabilis
mechanismus
quo bosones et fermiones inter se commutentur. Secundum supersymmetriam omnis particula parem supersodalem habet, i.e. cuique fermioni unicus boson sodalis existit, et vice versa.
Rationes ut in supersymmetria fides habeant sunt multae: quia, cum supersymmetria, correctiones difficiles quadraticas omnino non habentur, propter "cancellationem" inter
diagrammata Feynmaniana
particularum
bosonium
aut
fermionium
in gyris habentium. Hoc modo supersymmetria solvit quod saepe nominatur
difficultas hierarchiae.
Qua propter, quamquam usque hodie experimenta quibus supersymmetriam veram esse monstretur non habita sunt; attamen physici magnae energiae, ut exemplum quod cum experimentis comparetur haberi possint, Minimum Supersymmetricum Exemplar Canonicum (siglum Anglicum:
MSSM
) creaverunt.
Quamquam theoria supersymmetrica multas quaestiones theoreticas solvere conatur, notum autem est ipsam multas quaestiones generales expedire, exempli gratia:
Suntne particulae supersodales?
Mathematice sequitur: omnis particula parem supersodalem habet, qorum
volubilitates
magnitudine 1/2 differt. Inde creditur, exempli gratia,
electronem
habere sodalem supersymmetricum (sive supersodalem)
selectron,
quod autem nondum inventum est.
Magnum
particularum acceleratrum
hodie conficitur in
Genava
, vocatum
LHC
, cuius primum propositum est arduis experimentis invenire particulas supersodales et bosones Higgsianos. Die
10 Septembris
2008
, experimentum initum est. Boson Higgsianus vocatur ab aliquibus "particula
Dei
."
Nexus interni