Essentia
est
natura
vel
substantia
cuiusdam
entis
. Quo
nomine
Sergius Plautus
Stoicus
exeunte
saeculo primo a.C.n.
notionem
Aristoteliam
q.e.
ο?σ?α
interpretatus est. De quo
Quintilianus
hoc testimonium dicit: "Ac primum Aristoteles elementa decem constituit, circa quae versari videatur omnis quaestio: ο?σ?αν, quam Plautus
essentiam
vocat."
[1]
Sed iam
Cicero
, qui pro ο?σ?α
naturam
reddere solebat, etiam
essentia
usus esse dicitur, itemque
Papirius Fabianus
.
[2]
Initio quidem
essentia
in dubium vocata esse videtur propter duritiam nimiam, ut Quintilianus prae se fert dubitatores admonens: "Multa ex Graeco formata nova, ac plurima a Sergio Plauto, quorum dura quaedam admodum videntur, ut
ens
et
essentia
: quae cur tanto opere aspernemur nihil video, nisi quod iniqui iudices adversus nos sumus: ideoque paupertate sermonis laboramus."
[3]
Etiam
Senecae
visum est hoc vocabulum defendere: "Quid enim fiet, mi Lucili? Quomodo dicetur ο?σ?α res necessaria, natura continens fundamentum omnium? Rogo itaque permittas mihi hoc verbo [sc.
essentia
] uti."
[4]
Saeculo fere post
Apuleius
essentiam
receptam habet idemque
significantem
ac
substantiam
: "Ο?σ?α? quas essentias dicimus" [. . .] "et primae quidem substantiae vel essentiae primum deum esse et mentem formasque rerum et animam."
[5]
Sed
Laurentius Valla
in
Dialecticis disputationibus
(1439)
essentiae
et
substantiae
usus distinctionem constituere voluit, "ne ambagibus sermo implicetur".
[6]
De
essentia
in
Latinitatem medii aevi
recepta disputavit de Ghellinck (1942). Apud
Spinozam
, "Per attributum intelligo id, quod
intellectus
de
substantia
percipit, tanquam eiusdem
essentiam
constituens.
[7]
Nexus interni
- de Ghellinck, J.
1942
. L'entree d'
essentia
substantia
et autres mots apparentes, dans le latin medieval.
Bulletin du Cange: Archivum Latinitatis Medii Aevi
16: 77-112.
