Бельгия

Википедия дан

Бельгия Королдугу
нидерл.   Koninkrijk Belgie
фр.   Royaume de Belgique
нем.   Konigreich Belgien

Герб
Туу Герб
Урааны : ≪Eendracht maakt macht≫ нидерл.  
≪L’union fait la force≫ фр.  

≪Einigkeit macht stark≫ нем.  

≪Биримдик к?ч жаратат≫
Гимн : ≪La Brabanconne≫ (≪Брабансонна≫)≫
Бельгия д?йн?л?к картасында
Эгеменд??л?к к?н? 1830-ж.
Расмий тили нидерландча , франсузча жана немисче
Борбор шаары Бр?ссел
Ири шаарлар Антверпен , Гент , Шарлеруа , Льеж , Бр?ссел, Бр?гге
Башкаруу формасы конституциялык монархиясы
Кырал Филипп
Мам. дини динден тышкары мамлекет
Аянты
? Жалпы
? Суу бетинин %.
136 - д?йн?д?
30 528 км²
6,4
Калкы
? Бааланган ( 2021 )
? Жыштыгы

11 521 238 адам ( 79 )
376 ад./км²
ИД? ( САМ )
  ? Бардыгы ( 2019 )
  ? Ар бир жанга

619 млрд  $  ( 35 )
54 029  $  ( 17 )
ИД? (номинал)
  ? Бардыгы ( {{{ИД? (номинал) эсепт?? жылы}}} )
  ? Ар бир жанга

529,7 млрд  $  ( 25 )
46 237  $  ([[ИД?

(номинал) ар бир жанга боюнча мамлекеттердин тизмеси|19]])

Этнохороним белгиялык, белгиялыктар
Акча бирдиги евро
ISO коду BE
ЭОК коду BEL
Бельгия.
Бельгия.

Бельгия ( нидерл.   Belgie , МФА : [?b?l?ij?] ; фр.   Belgique , МФА : [b?l??ik] , нем.   Belgien , МФА : ?b?l?i??n] ), ырасмый аты ? Бельгия Кыралдыгы ( нидерл.   Koninkrijk Belgie , фр.   Royaume de Belgique , нем.   Konigreich Belgien ) ? Батыш Европадагы мамлекет. Т?нд?г?н?н Нидерланд, чыгышынан Германия , т?шт?к чыгышынан Люксембург , т?шт?г?н?н жана т?шт?к батышынан Франция менен чектешет. Т?нд?к-батышын Т?нд?к де?изи чулгайт. Аянты 30,5 ми? км2. Калкы 10,4 млн (2005). Борбору Брюссель шаары. Расмий тилдери: француз, нидерланд, немис тилдери. Бельгия-федерациялык мамлекет болгондуктан ?ч аймакка: Вавилон, Фламанд жана Брюссель админстративдик аймагы жактан Брюссель агломерациясына жана 10 провинцияга б?л?н?т. Акча бирдиги евро. Бельгия БУУнун (1945), Европалык экономикалык уюмунун (1957), Европа ке?ешинин (1949), ЕККУнун (1975), Эл аралык валюта фондунун (1945), Эл аралык реконструкция жана ?н?г?? банкынын м?ч?с?.

Администрациялык-аймактык б?л?н?ш? (2005): [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

Аймактар жана провинциялар Аянты, км2 Калкы, ми? Адм.борбору
Валлон аймагы 16856 3386,0 Льеж
Валлон Брабант 1091 363,4 Вавр
Льеж 3862 1028,8 Льеж
Люксембург 4451 256,0 Арлон
Намюр 3665 455,4 Намюр
Эно 3787 1282,4 Монс
Фламанд аймагы 13511 6038,0 Гент
Антверпен 2867 1677,6 Антверпен
Батыш Фландрия 3134 1136,7 Брюгге
Лимбург 2422 810,0 Хасселт
Фламанд Брабанты 2100 1037,3 Лёвен
Чыгыш Фландрия 2982 1376,4 Гент
Брюссель аймагы (Брюссель агломерациясы) 161 1019,0 Брюссель

Географиялык абалы т?з?л?ш? [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

Бельгия федерациялык мамлекет. [Конституциясы 1831-ж. 7-февралда кабыл алынган, 1994-ж. 17-февралда ?зг?рт??л?р киргизилген)]. Башкаруу формасы конституциялык монархия. Мамлекет башчысы король. Аткаруу бийлигин король менен премьер министр жетектеген Министрлер кабинети ишке ашырат. Мыйзам чыгаруу бийлигинин жогорку органы эки палаталуу парламент (?к?лд?р палатасы жана Сенат). Саясий партиялары: Либералдык реформалар партиясы (франкофондор), Соц. партия (франкофондор), Социал-христиан партиясы, Фламанд либералдар жана демократтар партиясы, Социал. партия (фламандыктар), Христиан Элдик партиясы, Фламанд блогу. Табияты. ?лк?н?н басымдуу б?л?г?н т?зд?к ээлейт; ал т?нд?к-батыштан, Т?нд?к де?издин жээгинен т?шт?к-чыгышты карай бийиктейт. Э? бийик жери Арденна тоосу, 694 м (Ботранж чокусу). Жээк бойлой жайгашкан дюналар улам ?рд?г?н сайын польдерлер (кургатылган саздак жерлер) тилкеси, Фландрия, Кампин жайпак т?зд?кт?р? менен алмашат. ?лк?н?н борбордук б?л?г?нд? д??с??л?? т?зд?кт?р басымдуу. Климаты мел??н де?издик. Январдын орточо температурасы Арденнада -1°Сден де?из жээгинде 3°Сге чейин, июлдуку 14°Сден 19°Сге чейин. Жылдык жаан чачыны т?зд?кт?рд? 700-900 **, тоолордо (Арденна) 1500 ммге чейин. Негизги дарыялары Мёз (Маас), куймалары Урт. Самбра; Шельда, куймалары Лейе, Дандр. Кенбайлыктарынан к?м?рг? бай, ошондой эле темир, коргошун, цинк, жез, сурьма кендери, гранит, мрамор ж. б. курулуш материалдары бар. ?лк?н?н басымдуу б?л?г?н маданий ландшафттар ээлейт. Бокаж (токой тилкелери менен б?л?нг?н эгин талаалары жана шалбаа жерлер) м?н?зд??. ?лк?н?н аймагынын 24% ин жазы жалбырактуу токой бук, эмен, граб, кайы? ж. б. ээлейт (негизинен Арденнада). Польдерлерде жана дарыя жайылмаларында шалбаа, дюналарда верещатниктер ?с?т. Жалпы аянты 78,4 ми? га болгон 4 кайтарылуучу жаратылыш аймагы, анын ичинен От-Фань жаратылыш паркы бар.

Калкы [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

Калкы негизинен фламанддар (56%), валлондор (32%), ошондой эле немистер менен француздар да жашайт. Динге ишенгендеринин 57% католиктер, 1,7% протестанттар, еврейлер, мусулмандар ж. б. Д?йн?д?г? калк э? жыш жайгашкан ?лк?н?н бири. Орточо жыштыгы 1 км2 жерге 342 киши. (Европада 2-орунда; Нидерланддан кийин). Калкынын жашынын орточо узактыгы: эркектериники 75,4, аялдарыныкы 81,9 жаш. Шаар калкы 96,7%. Ири шаарлары: Антверпен , Гент, Шарлеруа, Льеж, Брюгге.

Тарыхы [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

Байыркы замандан ?лк?н?н аймагын белг уруулары мекендеген (?лк?н?н аты ушундан улам келип чыккан). Биздин заманга чейинки 57-ж. Цезарь тарабынан басып алынып, Рим империясынын курамына кошулган. Б. з. 3-5-кылымдарда Бельгиянын аймагына герман франк уруулары к?ч?п келишет. 5-9-кылымдарда Бельгия Франк мамлекетинин курамында болот. 10-12-кылымдарда аймакта шаар куруу, ж?нд?н кездеме токуу, металл иштет??, соода ?н?г?т. 12-кылымда Бельгия Европанын ≪?н?рканасына≫ жана эл аралык соода т?й?н?н?н борборуна айланат. 14-15-кылымдардын акырында Бельгиянын аймагы (1384-ж. Фландрия, 1430-ж. Брабант) Бургундия мамлекетине кирет. Бургундия мамлекети кыйрагандан кийин, Бельгияда Габсбургдар династиясынын (1477, толугу менен 1482) бийлиги орнойт. 15-кылымдын башында Нидерланд деп аталган 17 провинциянын бир аймагы катары (Бельгиянын азыркы аймагы, Нидерланд, Люксембург жана Т?нд?к Франциянын бир б?л?г?) анын курамына кирген. Европадагы ?лк?л?рд? капиталисттик мамилелер ?н?г? баштаганда, Нидерланд алды?кы орунга чыккан. 1576-жылдагы к?т?р?л?ш Бельгиянын провинцияларында испаниялык бийликти жок кылуу менен аяктаган, Нидерланддын т?нд?к провинциялары менен келишим т?зг?н. Бирок Бельгиядагы феодалдык-католиктик реакция Испания менен союз т?з?п, кыймылды баскан. Т?д?к. Нидерланд (Голландия Респ.) жана Т?шт?к Нидерланд (Бельгиянын аймагы) саясий, экономикалык жактан эки т?рд?? жол менен ?н?кк?н. К?зкаранды эмес Голландия Республикасынын экономикасы г?лд?п, Испаниянын колунда калган Т?шт?к Нидерланддын экономикасы т?м?нд?г?н, капитализмдин ?н?г?ш? токтогон. Испандык мурас ?ч?н болгон согуштардын натыйжасында Бельгия австриялык Габсбургдардын (1714-ж.) бийлигине карап калат. 1794-ж. Наполеон империясынын курамына кирип, ал кулаган со?, Вена конгрессинин чечими боюнча, Голландия менен Вильгельм I башкарган Нидерланд королдугуна биригет. Бул мезгилде ?н?ржайы бир кыйла ?н?г?п, темиржолдор салынган, банктар ачылган. 1830-ж. Голландия ?ст?мд?г?н? каршы чыккан Бельгия реввлюциясы же?ишке жетишип, Улуттук конгресс тарабынан Бельгия королдугунун к?зкаранды эместиги жарыяланган, ошол эле жылы беш улуу держава (Улуу Британия, Россия, Франция, Австрия жана Пруссия) Лондондо ?тк?н конференцияда Бельгиянын к?зкаранды эместигин таанып, аны 1831-ж. т?б?л?к бейтарап ?лк? катары жарыялашкан. 1831-ж. Улуттук конргессте кабыл алынган конституция ?лк?д? конституциялык монархиянын орногондугун белгиледи. Д?йн?л?к биринчи жана экинчи согуш мезгилинде Б.ельгия немис армиясы тарабынан оккупацияланган. Согуштан кийин ?лк?н? кезек менен социалдык жана католиктик партиялар башкарган. 1960-ж. Конгого, 1962-ж. Руанда-Урундиге эгемендикти берген. Бельгия НАТОнун (Т?нд?к Атлантикалык Келишим Уюмунун) м?ч?с?. Брюсселде НАТО Ке?ешинин жана Европадагы бириккен куралдуу к?чт?рд?н жогорку башкы командачысынын штабквартирасы жайгашкан. 1958-ж. Нидерланд жана Люксембург менен союз т?з?? ж?н?нд?г? келишимге (Бенилюкс) кол койгон. 20-кылымдын 60-70-жылдарында Бельгияда фламанддыктар (нидерланд тилинде с?йл?шк?нд?р) менен валлондуктар (франк тилд??л?р) ортосунда оор мамилелерден улам абал татаалдашып кеткен. Жа?жалдан улам 994-ж. ?лк?н?н конституциясына ?зг?рт??л?р киргизилип, Бельгия федерациялык мамлекет катары, ал эми Фландрия менен Валлонияда ?залдынча ?км?тт?р т?з?лг?н. 2003-ж. ?тк?р?лг?н парламенттик шайлоолордон кийин Г. Верховстад жетектеген жа?ы ?км?т шайланган. Экономикасы. Европадагы экономикасы жогорку де?гээлде ?н?кк?н индустриялуу ?лк?. Ички д?? продукциясынын к?л?м? 316,2 млрд доллар, аны киши башына б?л?шг?рг?нд? 30 600 доллардан (2004; АКШ) туура келет. Ички д?? продукциясында ?н?ржай менен курулуштун ?л?ш? 25,7%, айыл, токой жана балык чарбасыныкы 1,3% (2004). ?лк?н?н экономикалык структурасынын негизги ?зг?ч?л?г? банк капиталынын басымдуулугу. Бельгия минералдык сырьёлорго жарды. К?м?р казылып алынат (учурда токтотулган). 2002-ж. 76,6 млрд кВт EJ электр энергиясы ?нд?р?лг?н, анын 58% АЭСке туура келет (Бельгия д?йн?д? 2-орунда, Франциядан кийин). ?лк?н?н т?нд?г?нд? Мол шаарында эларалык ядро изилд??ч? ири борбор (тез нейтрондуу 3 реактору менен), ошондой эле Евратом атом изилд?? бюросу, ядро отунун кайра иштет??ч? (Батыш Европа ?лк?л?р? ?ч?н) ишканасы жайгашкан. Болот ?нд?р?? боюнча Европа шериктештиги ?лк?л?р?н?н ичинен, алды?кы катарда турат (2001-ж. 11,3 млн о). ?н?р жайынын негизги тармактары: тамак-аш, химия (пластмасса, жасалма була, каучук), кара металлургия, металл иштет?? жана машина куруу (анын ичинен автомобиль куроочу тармагы ?н?кк?н), текстиль, айнек (айнек менен к?зг?н? экспортко чыгаруу боюнча д?йн?д? 1-орунда), кыймылдаткыч, ж?к ж?кт??ч? транспорт жабдуулары, текстиль машиналарын куруу. Т?ст?? телевизор (к?пч?л?г? экспорттолот), илгертен курал-жабдыктарды чыгаруу ?н?кк?н. Сода, жер семирткич жана пластмасса синтезд?? ?ч?н органикалык сырьё, кинофотоматериалдар, медикаменттер чыгаруучу заводдору бар. Кебез-кездеме, кылторко, жасалма жибек ?нд?р?ш? иштейт. Алмаз кырдалат (Антперпенде). Бриллиант соодалоонун борбору. Килем токуу, кийим тиг??, булгаары-буткийим, мебель ?н?ржай ишканалары иштейт. Айыл чарбасынын негизги тармагы эт-с?т багытындагы мал чарбачылыгы. Бельгиянын аймагынын 1/2нен ашыгы айыл чарбага жарактуу, анын 45% шалбаа жана чабынды, 55% ин дан эгиндери ээлейт. Айыл чарбасында калкынын 3% гана эмгектенгени менен, ?лк? айыл чарба продуктусуна болгон ички керект??с?н толугу менен камсыздайт. Канткызылчасы, жашылча-жемиш, дан -эгиндери ?ст?р?л?т. Бодо -мал, чочко асыралат. Бельгия с?т продукцияларын ?нд?р?? боюнча Европадагы э? ири мамлекеттерден болуп саналат. Темиржолунун узундугу 3,5 ми? км (анын ичинен 2,6 ми? кми электрлештирилген; анын жыштыгы боюнча д?йн?д? алды?кы орунда). Автомобиль жолунуку 149,0 ми? км. Дарыяларында (Шельда, Маас) кеме ж?р?т. Де?из соода флотунун тоннажы 1146,3 ми? рег. бр.-о (2005). Башкы де?из порту Антверпен, андан башка ири порттору Брюгге, Гент, Остенде, Брюссель. Сыртка автомобиль жана ?н?ржай жабдууларын, кара жана т?ст?? металлдар, химия, текстиль продуктуларын, зергерчиликке колдонулуучу алмаз чыгарат. Сырттан энергетикалык сырьёну, азык-т?л?к, машина жана жабдууларды алат. Негизги соода шериктештери: Германия, Франция, Нидерланд, Улуу Британия, АКШ.

Маданияты [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

Бельгиядагы алгачкы чирк?? мектептери орто кылымда уюшулган. 18-кылымдын аягында менчик мектептер пайда болгон. 1914-жылдан негизги окуу ж?н?нд? (6-14 жаш) мыйзам кабыл алынган. Башталгыч жана орто мектептерде окуу фламанд жана француз тилдеринде ж?рг?з?л?т. Билим бер??н?н мамлекеттик секторун Билим бер?? министрлиги, менчик мектептер католиктик окуунун секретариаты тарабынан к?з?м?лд?н?т. Билим бер?? системасы мектепке чейинки мекемелерден (3-6 жаш), башталгыч (6-жылдык) мектептерден турат. Билим бер??н?н негизги принциптери О. Декороли тарабынан иштелген. Орто мектепте 6 жылдык м??н?т менен окулуп, 2 баскычка (3 жылдан) б?л?н?т. Биринчи баскычы 3 б?л?мд?н классикалык, азыркы жана орто билим алганга чейинки, 2-баскыч классикалык б?л?м латын-грек, латын-математика, латын-табигый, учурдагы окуу б?л?м? табигый-илимий, коммерциялык болуп б?л?н?т. Атайын билим бер?? атайын жана техн. мектептерден туруп (6 жыл), башталгыч мектептин базасында иштейт. Тех. мектептерде 1-баскычты б?т?рг?нд?н окулуп, андан кийин жогорку тех. мектептерге жолдомо алышат. Бельгияда 21 ЖОЖ (анын ичинен 5 университет) бар. Ири китепканалары: Бельгия улуттук (1837), университеттик (1846). Музейлери: Король азем ?н?р искусство (Антверпенде, 1890; анын ичинен байыркы жана заманбап искусство), Король азем ?н?р жана тарых (1835), Тервюрендеги Борбордук Америкалык королдор (1897), Муниципалдык с?р?т галереясы (1930, Брюгге). 1924-жылдан радио уктуруу, 1953-жылдан телек?рс?т?? иштейт. Учурда массалык маалымат каражаттары (33 к?н?г?, 28 аптасына) француз, немис, нидерланд тилдеринде чыгат. Коомдук (3 теле, 5 радио каналы; француз тилинде), жана менчик (30дан ашык теле, 800 радиостанция) телерадио компаниялары иштейт. Бельгиянын француз тилиндеги алгачкы жазма эстеликтери 12-кылымга таандык. Орто кылымдагы бельгиялык адабияттын негизги жанры тарыхый хроника жана крест жортуулу тууралуу эпикалык айтымдар. ≪Окассен жана Николет≫ аноним ыр-жомогу Фландрияда т?з?лг?н. 13-14-кылымда куртуза адабияты (фабльо, повесть, ыр, рыцарь романдары) ?н?кк?н. Белгил?? менестрелдери (эшик ырчылары) Ж. де Конде, В. де Кувен. ≪Т?лк?н? такка отургузуу≫ аттуу аноним романы 1280-ж. ченде жарык к?рс?, 14-кылымга ≪Фландрия хроникасы≫ (Ж. Фруассара) таандык. 15-кылымдан новелла жанры (≪Жа?ы 100 новелла≫, А. де. ла Саля) пайда болгон. Француз акындарынан таасирленип А. дю Эке, Л. де Мазюр ж. б. ≪Плеяданын≫ таасиринде жазышкан. 18-кылымдын ортосунан Бельгиянын адабиятында трактат пайда болгон. Жа?ы агымдын борбору Льеж шаары болуп, Вольтердин чыгармалары, ≪Энциклопедиялык журнал≫ басылган жана адабиятт коомдору, ийримдер уюшулган. 19кылымдын башында романтика духундагы чыгармалар пайда болуп, бирок бельгиялык романтиктер Ж. Байронду, кийинчерээк В. Гюгону туурашкан. 20-кылымдын 20-30-жылдарында Ф. Элленс М. Горькийдин чыгармаларынан таасирленип, роман жараткан. Фламанд тилиндеги адабияты 18кылымдын башына чейин Нидерланд адабиятынын бир б?л?г? болгон. 16-кылымдын аягында нидерланддык маданият Бельгиянын т?нд?г?нд? жайгашса да Нидерланд тилинде ?н?кк?н, бирок 17-кылымдан фламанд адабияты аталган. 19-кылымдын 2-жарымында сын реализмине жакын адабиятт ?н?г?т. 20-кылымдын башында декадент чыгармалары жазыла баштаган. Экинчи д?йн?л?к согуштан кийин тынчтыкты, демократияны жактаган жазуучулар: М. Дейзе, П. ван Акен. Бельгиянын аймагында кельт жана байыркы Рим искусствосунун эстеликтери сакталган. Орто кылымда тез байып келаткан сода ?н?ржай шаарлары Бельгиянын феодалдык ээликтерине майдаланып б?л?н?п кетишине байланыштуу к?рк?м маданияттын роман (11-12-к.), готика стилиндегилери пайда болгон. 1566-1609-ж. Бельгиянын искусствосунда ?з?нч? мектеп пайда болуп, ал 18-кылымдын акырына чейин фламанд искусствосу аталып, анда барокко стили эски салттуу Нидерланд маданияты менен бирдикте ?н?кк?н. 17-кылымдагы фламанд с?р?т ?н?р?нд? П. П. Рубенс к?р?я?кт?? орун ээлейт. Анын к?пт?г?н жолун жолдоочулардан А. ван Дейк, Я. Йорданс ?зг?ч?л?н?шк?н. Ф. Снейдерс ири к?л?мд?г? натюрморт жаратса, Л. Ван Уден пейзаж тарткан. Италия с?р?тч?л?р?н?н таасирленишкендер: Караважо, А. Янсинс, Г. Сегерс, Т. Ромбаутс. Фламанд с?р?т?н?н к?ч?рм?л?р? жезге (гравюра), жыгачка, шпалерага т?ш?р?лг?н. Фландрия, Брабант колго токулган торлору менен да?талган. 19-кылымдын 80жылдарында архитектуранын модерн стили калыптанган. Кийинчерээк турак жана коомдук жайларды курууда учурдагы архитектуранын принциптери колдонулган.

Музыкасы улуттук каада-салттын негизинде т?з?лг?н. ?лк?н?н т?нд?к б?л?г?нд?г? фламанддар нидерланддык маданий салттары менен, т?шт?г?нд?г? валлондор Франциянын маданиятынан таасирленишкен. Бул улуттук ?зг?ч?л?кт?р фольклордо да, профессионал музыкалык искусстводо да байкалат. Бельгия музыкасы франко-фламанд Нидерланд мектебинен (15-16-к.), Кайра жаралуу доорунда пайда болгон полифония искусствосу Батыш Европанын композиторлор мектебинен таасирленген. Анын к?р?н?кт?? ?к?лд?р?: Я. Обрехт, А. Вилларт, Жоскен Депре, Орландо Лассо. 17-кылымда Б.ельгиянын музыкасынын авангарддык ролу т?м?нд?йт, анткени э? белгил?? композиторлору Францияга иштеп кеткен. Скрипка боюнча улуттук мектеп ачылган. Бельгиянын белгил?? музыка ишмерлери: Ж. Абсиль, Р. Дефоссе, Ф. Кине, А. Сури, М. Пот ж. б.; дирижёрлору: Ф. Андре, Д. Дефо; скрипачтары: А. Грюлью, К. ван Несто. Брюссель ири музыкалык борбор, анда ≪Де Ла Монне≫ театры, концерт коому, симфониялык оркестр ж. б. бар. Эларалык конкурстар: Брюсселде королева Елизавета атындагы музыкант-аткаруучулардын (1951-жылдан, д?йн?л?к атакка ээ), Гентте И. С. Бах атындагы органчылардын (1958жылдан), Льежде кылдуу аспапчылар квартеттеринин (1951-жылдан) конкурстары ?тк?р?л?п турат. Антверпенде (1893), Гентте (1900) опера театры иштейт. Бельгиянын театр маданияты француз жана фламанд тилинде ?н?кк?н. 13-15-кылымдарда литургиялык (латын тилинде), морамит жана мистерия (француз жана фламанд тилинде) драмалары коюлуп келген. 16-17-кылымдарда театр искусствосу диний куугунтуктоонун натыйжасында токтогон. 19-кылымдын аягы -20-кылымдын башында Бельгия театр искусствосунун ?н?г?ш?н? драматургдар М. Метерлинк, Ш. ван Лерберга, Ж. Роденбаха, М. Дютерм зор салым кошкон. Бельгиянын залкар драматургдары Ф. Краммелинк, М. Гельдерод, Х. Клоссон, Х. Трейлинг, Г. Мартенс. Сахна ?н?р?в?н улуттук мектеби калыптана албады, анткени Бельгиянын к?р?н?кт?? актёрлору, режиссёрлору четке кетишкен. Эски театрлары менен катар жа?ы театрлар пайда болуп, мамлекеттик труппалар т?з?лг?н. Театр ишмерлерин Брюсселдеги королдук консерватория даярдайт. 1908-ж. Харревелде алгачкы киностудия уюшулуп, 1-фильми тартылган. 1919-ж. Бельгия кинокомпаниясы, 1922-ж. ≪Бельгия фильми≫ киностудиясы ачылган. 20-жылдардын аягынан кинорежиссёрлор Ш. Декёкелер, А. Строк, А. Ковен, кийинчерээк П. Хасартс этногр., искусство таануу ж. б. фильмдерди тартып, кинонун ушул жаатында ири жетишкендиктерге ээ болушкан. Брюсселде Бельгия синематикасы иштейт, анда 1962ж. музей ачылган. Бельгияда бир нече кинематография институттары бар. Брюссель менен Гент шаарында эларалык кинофестивалдар ?тк?р?л?п турат.

Бельгияда к?пт?г?н карнавалдар ?тк?р?л?т. Белгил??л?р?: Бинштегл карнавалы, Ыйык Канн (май, Брюгеде), Ыйык Николай к?н? балдар карнавалы (6-декабрь). Король азем иск-во (Антверпен; П. П. Рубенстин ж. б. Фламанд с?р?тч?л?р?н?н белгил?? коллекциялары коюлган), валлон иск-во музейлери (Льежде), 13-к-га таандык базар аянты (бийикт. 108 м ко?гуроолуу мунарасы м-н), Ыйык Сальватор собору (XIIIXIV к.), чирк??л?р, ратуша (XIV к.), Ымыркай к?т?рг?н Мадоннанын капка, цитадель, готика стилиндеги Нотр-Дам собору (1211-ж.; Ван Дейктин с?р?тт?р? сакталган), Ыйык Бавон собору (Х к-дын к?мб?зд?р? ж-а да?ктуу ≪Гент алтары≫ м-н), бийикт. 121,9 м шпиль (шиш найза) сакталган. О. эле Льежде Ыйык Павел чирк??с? (Х к.), сот сарайы (XVI к.), Брюссель готика стилиндеги борб. аянт (XV к.), королдор сарайы, Ыйык Михаил чирк??с? (XIII к.) бар.

Булактар [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

  • ≪Кыргызстан≫. Улуттук энциклопедия: 2-том. Башкы редактору Асанов ?. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2007. 808 бет, илл. ISBN 978 9967-14-055-4


Европа Биримдиги ЕБнин желеги
М?ч?л?р: Австрия   · Бельгия   · Болгария   · Германия   · Грекия   · Дания   · Ирландия   · Испания   · Италия   · Кипр   · Латвия   · Литва   · Люксембург   · Мажарстан   · Мальта   · Нидерланд   · Польша   · Португалия   · Румыния   · Словакия   · Словения   · Финляндия   · Франция   · Хорватия   · Чехия   · Швеция   · Эстония
Ырасмый талапкерлери: Албания   · Босния жана Герцеговина   · Молдова   · Монтенегро   · Сербия   · Т?нд?к Македония   · Т?ркия   · Украина
Дараметт?? талапкерлери: Грузия   · Косово
Мурдагы талапкерлери: Улуу Британия