한국   대만   중국   일본 
Sibirya - Wikipediya Here naveroke

Sibirya

Sibirya
Сибирь  Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Sibirya li ser nex?eye
Map
Sîbîrya li ser nexşeya Rûsya nîşan dide
Sîbîrya
Sibirya
Koordinat: 60°0′Bk 105°0′Rh  /  60.000°Bk 105.000°Rh  / 60.000; 105.000
Parzemin Ewrasya   Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dewlet Khanate of Sibir, Tsardom of Russia, Imperatoriya Rusi , Komara rusi, Russian Socialist Federative Soviet Republic, Yekitiya Komaren Sovyet en Sosyalist , Rusya   Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Qada ruerde
 ? Gi?ti 13100000 km 2 (5.100.000 sq mi)
biguhere  -  Wikidaneye biguhere Belge
         Navceya federal a Sibiryaye          Sibiryaya erdnigari ya Rusyaye           Sibiryaya diroki (u Sibiryaya iro ya li gori cend cavkaniyan)

Sibirya , Sibirya an ji Sibir [1] (bi rusi : Сибирь, Sibir , te wateya Welata Xewi ) welata navcayen Rusyaye li ser parzemina Asyaye dikeve ye. Ew li rojava bi Ural , bakur Okyanusa Arktik , rojhelat Pasifik u ba?ur ji Cin , Mongolya u Qezexstan te sinorkirin. Ew li seyan du xaken Rusyaye di welata Sibirya de dimen u bi tuni nezi 9,6 milon km² digire. Ew erdnigari wek Sibiryaya Rojhelat , Sibiryaya Bakur , Sibiryaya Navin u Sibiryaya Ba?ur te parvekirin.

Erdnigari [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

Sinoren Sibiryaye bi vebiri hat diyar nekirin e.

Di zimane mongoli de Sibirya te mane welate razi.

Ew rojhelat-rojavayi de di Ural de heta Pasifik 7.000 km direj dibe. Li bakur ba?uri ji ew Okyanusa Arktik de heta Qezexstan, Mongolya u Cin 3.500 km dajo.

Rubaren mezin u golen Sibiryaye [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

Cemen ku te dikevin deryaya Cemsera Bakur (li bakure) [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

  • Ob u milen wi: Aley, Cari?, Culim (direjbuna wi 1.799 km ye), Ket, Vasyugan, Irti? (direjbuna wi 4.248 km ye; mile wi ceme Tobole 1.591 km ye), Sosva, Nadim...
  • Yenisey tala Okyanusa Arktik dibe u milen wi ev in: Angara, Tungusa Jor, Tungusa Jer, Kureyka...
  • Lena tala Okyanusa Arktik dibe u milen wi: Vitim, Olyokma, Aldan, Vilyuy...
  • Kolima tala Okyanusa Arktik dibe u milen wi wek Indigirka...

Cemen ku te dikeve deryaya Oxotske (li rojhilate) [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

  • Amur 2.824 km direj e u bi direjahiya sinora di navbera Cin u Rusya de diherike u milen wi wek Zeya, Ussuri...

Siru?t [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

Siru?ta Sibirya siru?teke gelek ciyawazi ye. Ew germahi havine heta +40 °C bilind dibe, le zivistani ji heta -67 °C dikeve. Pir caran ew 9 mehan di bin berfe de dime.

Cavkani [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

  1. ^ I.O. Farizov (1959)

Giredanen derve [ biguhere | cavkaniye biguhere ]