Ji Wikipediya, ensiklopediya azad.
Protokola Kyotoye
(bi ingilizi,
Kyoto Protocol
) yek ji hevpeymanen giring en navneteweyi bo parastina xwezaye ye. Di
11e kanuna pe?in
a
1997an
de li bajare
Kyotoya
Japonyaye
hatiye daxkirin. Le di 16e sibata 2005an de rewa buye. Heya niha 169 welatan ev hevpeymana navnetweyi pejirandine.
DYA
bi tundi li diji ve protokole derdikeve. Hin welaten ku qimete nadin xweza, tendirusti u devedore ji (weki
Iraq
) hej imze nekirine. Bi ve protokole kemkirina gazen ku ziyaneke mezin didin xwezaye weki
karbondioksit
,
metan
hwd te xwastin.
Kesk: pejirandine; sor: napejirinin; spi u zer: naxwazin bipejirinin. Rew? di sala 2009an de
- Paqijiya qirejiya ku fabriken weki cement,
hesin
-
pola
u kirec didin devedore dikeve bin berpirsiyariya heman fabrikan.
- Radeya gazen ziyandar te daxistin heya 5%.
- Otomobilen ku asta karbondioksite bilindtir dikin, dive ji nu ve werin cekirin.
- Di germkirin, rewiti, hilberin, veguhaztin u depokirine de sistemen nu yen kem enerjiye diven ten daxwazkirin.
- Li kanen nu yen enerjiye gerin dive.
- Dive bendaven termik en kem
karbon
didin der werin cekirin.
- Dive riya bikaranine enerjiya roje were vekirin.
- Dive
bacen
mezin li alaven ku pirr ziyane didin werin birrin.
Ev protokol di bin parastina
NY
de ji aliye dugelan ve te birevebirin. Welate ku him imze kiribe u him ji peywirdariyen xwe bicih neyne, bi 30% zedetir kemkirina radeya qirejiya welate xwe te cezakirin. Mixabin hin welat we neyen cezakirin (
Cin
hwd).
Herema Federal a Kurdistane (
Kurdistana Ba?ur
) ji weki birevebiriya gi?ti ya Iraqe, hej ev hevpeymana navneteweyi imze nekiriye
[
cavkani hewce ye
]
.
