Ji Wikipediya, ensiklopediya azad.
Zelendaya Nu
yan ji
Nu Zelenda
(bi
inglizi
:
New Zealand
, bi
maori
,
Aotearoa
) welateki giravi ye li ba?ure rojavaye
Okyanusa Mezin
e ku ji du giraven sereke pek te. Zelendaya Nu ji girava bakur (Te Ika-a-M?ui), girava ba?ur (Te Waipounamu) u ji zedetiri 700 giraven picuk pek te. Welat ji hela hereme ve ?e?em welate giravi ya heri mezin ku li rojhilate
Awistralyaye
li ser
Deryaya Tasman
u li ba?ure giraven
Kaledonyaya Nu
,
Fiji
u
Tongaye
ye.
Zelendaya Nu welateki
Commonwealth Realm
e.
Keyaniya Zelendaya Nu
bi Zelandaya Nu re tev
Girava Cook
u
Niue
u
Tokelau
sax dike.
Ruerda Zelendaya Nu 270.534 km² ye. Giraven mezin de ya bakur 113.729 km², ya ba?ur ji 151.215 km² ye.
Gele Zelendaya Nu bi gelemperi koceren di
Britanyaye
de hatini u dimati wir
maori
ne. Gori hejmartina gelhe di
2006an
de 4.141.766 kes li Zelendaya Nu diji ye. Ji bo mezinahi ruerda welat pira xewle, seri km² 15 mirov dikeve. Li gel kemzede %75 ye di ewropa de hatine. Wan re
Pakeha
te gotin. Li wan ?unda bi %14,7
maoriyen
polinesi
ne.
Li Zelendaya Nu bi pirani
xristiyan
hene. Li wan betir bi 24% kes
ateist
u bi kemaviye
budist
,
hindu
,
misilman
u
cihu
hene.
Li Zelendaya Nu de se zimanen
fermi
hene:
ingilizi
,
maori
u zimane ker u lalan (
New Zealand Sign Language
-NZSL
). 96,1% ji gele wir ingilizi diaxive. Zimane maori bi 4,5% kesi te axaftin. Zimane ker u lalan ji di 10 nisana
2006an
u vir de zimane fermi ye. NZSL bi 0,8% kesi te bikaranin.
Xudana pezi bo? e,
ikoturizm
ji heye.
Bi gumani Zelendaya Nu di sedsala vevbara 11an u 13an de ji aliya
Polynesiyan
hat doz kirin.
Mirove ji Ewropaye de gehi?tiya Zelendaya Nu
Deryavane
holandi
Abel Tasman
bu. Duv wi re 1769/70 de
James Cook
cu Zelendaya Nu. Pa? James Cook de kocer di Ewropaye de cuna wan giravan. Di
1840
de ji
Imperatoriya Britani
ew bendiya xwe kir. 1907an de ji ew bu koloniya Britanyaye.
|
---|
Navneteweyi
| |
---|
Neteweyi
| |
---|
Cografi
| |
---|
Akademik
| |
---|
Insan
| |
---|
Yen din
| |
---|