Семсерлесу
(
нем.
fechten
? ≪ай?асу, к?ресу≫
[1]
) ? жауынгерл?к ?нер, ?аз?рг? кезде спорт т?р?.
Спортты? б?секе арнайы теселген жолды? ?ст?нде жабы?, кейде ашы? залды? ?ш?нде ?тед?. Сайыс жолыны? ен? барлы? жарыстарда б?рдей, ?зынды?ы 14 метр. Жолды? ек? жа?ында ?зынды?ы 2 метр келет?н бас ала? болады.
Сайысты? басталуы, сайыс жолына б?р?нш? ша?ырыл?ан спортшы а?а т?реш?ге б?рылады. Сайыскерлер жолды? ортасына б?р-б?рлер?нен 2 м. ?ашы?ты?та ?арама-?арсы т?рады. А?а т?реш? "en garde" ("?рыс?а!") б?йры?ын бергеннен кей?н жекпе-жекке шы?ушылардан "дайынсы?дар ма?" деп с?райды. "Дайынбыз" деген жауапты ест?геннен кей?н "allez" ("баста?дар") деп б?йырады.
Сайысу мерз?м?, 6 минут?а созылады. Жекпе-жект?? 5 минуты ?ткеннен кей?н т?реш? спортшылар?а б?секен?? ая?талуына 1 мин. уа?ыт ?алды деп хабарлайды. Егер жекпе-жект?? уа?ыты б?ткен кезде есеп те? болса, онда сайыскерлерге б?р?нш? шаншу?а дей?н уа?ыт бер?л?п б?секе жал?аса беред?. ?осымша уа?ытта б?р?нш? шаншып ?лгерген спортшы же??ске жетед?. Кейде ?арсыласын б?р?нш? болып 10 рет шаншып ?лгерген спортшы?а да же??с бер?лед?. Сайысу мерз?м?н есептеу ?арсыласын шаншып ?ткен, ал ?ылыштасуда ?аруыны? 2/3 б?л?г?мен ?ырынан тиген со??ы?а ?пай бер?лед?. Шаныш?ан немесе ?ылышты? ж?з?мен ?р?ан кезде сайыскер сайыс жолыны? ?ш?нде болу?а ти?с. Жолдан тыс жерде немесе б?секен? бастау?а немесе то?тату?а команда бер?лгеннен кей?н жасал?ан тию ?пай ?пермейд?.
Ал?а аттау, ?олында?ы ?аруымен ?арсыласын т?йреу ?ш?н ал?а жасалатын ?адам. Кей?нг? жа?та т?р?ан ая?ын, жерге т?рек етет?н, алды??ы ая?ын сермей ал?а ?мтыл?анда сайыскерлерд?? арасы жа?ындайды.
?пайларды есептеу, электронды жабды? ар?ылы жасалады. ?р шаншу немесе со??ы жар? еткен электр жары?ы ар?ылы есепке алынып отырады. Рапира мен ?ылышта ?арсыластар б?р?н-б?р? б?р с?тте шаншыса (?рса) онда ек? жа??а да ?пай есептел?нбейд?.
[2]
- ↑
БСЭ
(?олжетпейт?н с?лтеме)
- ↑
?аза?стан - спортшылар ел?. Энциклопедиялы? аны?тамалы?. - Алматы: "С?зд?к-Словарь".
ISBN 9965-822-57-3
