| Федералды? де?гейдег? ма?ызы бар ?ала
|
| Санкт-Петербург
|
| орыс.
Санкт-Петербург
|
 |
|
|
| Ту
|
Елта?басы
|
|
| ?к?мш?л?г?
|
|---|
| Ел
|
Ресей
Ресей
|
|---|
| Федерация субъектiс?
|
Санкт-Петербург
|
|---|
| ?шк? б?л?н?с?
|
18 аудан
|
|---|
| Губернаторы
|
Александр Дмитриевич Беглов
[1]
|
|---|
| Тарихы мен географиясы
|
|---|
| Координаттары
|
59°57′ с. е.
30°19′ ш. б.
/
59.950° с. е. 30.317° ш. б.
/
59.950; 30.317
(G)
(O)
(Я)
Координаттар
:
59°57′ с. е.
30°19′ ш. б.
/
59.950° с. е. 30.317° ш. б.
/
59.950; 30.317
(G)
(O)
(Я)
|
|---|
| ??рыл?ан уа?ыты
|
1703
|
|---|
| Б?рын?ы атаулары
|
Санкт-Петербург, Петроград, Ленинград
|
|---|
| Жер аума?ы
|
1439
[2]
км²
|
|---|
| Би?кт?г?
|
3 м
|
|---|
| Уа?ыт белдеу?
|
UTC+4
|
|---|
| Т?р?ындары
|
|---|
| Т?р?ыны
|
▲
5 351 935
[3]
адам (2018)
|
|---|
| Агломерация
|
5,4 млн (
2002
)
|
|---|
| ?лтты? ??рамы
|
орыстар
? 84,73 %
украиндар
? 1,87 %
белорустар
? 1,17 %
еврейлер
? 0,78 %
татарлар
? 0,76 %
армяндар
? 0,41 %
|
|---|
| Этнохороним
|
петербургты?
|
|---|
| Ресми т?л?
|
орыс т?л?
|
|---|
| Санды? идентификаторлары
|
|---|
| Телефон коды
|
+7 812
|
|---|
| Пошта индекстер?
|
190000-199406
|
|---|
| Автомобиль коды
|
78, 98, 178
|
|---|
| ОКАТО коды
|
40
|
|---|
| Бас?алары
|
|---|
| Ресми емес атауы
|
Невада?ы ?ала,
Солт?ст?к Пальмира,
Петров ?аласы,
Питер,
Солт?ст?к астана,
Солт?ст?к Венеция,
Жары? т?н ?аласы,
М?дениетт?? астанасы,
Петербург.
|
|---|
|
gov.spb.ru
(орыс.)
|
|
|
 Орта??орда?ы
санаты:
Санкт-Петербург
|
Санкт-Петербург
(
орыс.
Санкт-Петербург
, ауызек? т?лде ?
Питер
) ?
Ресейд??
федералды? м?н? бар ?ала,
Сол?ст?к-Батыс федералды айма?ыны?
ж?не
Ленинград облысыны?
?к?мш?л?к орталы?ы. 1914 жылды? 31 тамызынан 1924 жылды? 26 ?а?тарына дей?н
Петроград
, 1924 жылды? 26 ?а?тарынан 1991 жылды? 6 ?ырк?йег?не дей?н
Ленинград
деп атал?ан.
Санкт-Петербург Ленинград облысында?ы Нева ?зен?н?? Фин б??азына ??яр са?асында орналас?ан. Т?р?ындарыны? саны 9,50 млн-?а жуы? (2018).
Санкт-Петербург аума?ынан 45-тен астам ?зен, 40-?а жуы? канал ?тед?. Портты ?ала, ?уе, автомобиль жолдарыны? ж?не тем?р жолды? ?р? торабы.
| Санкт-Петербург ауа райы
|
| К?рсетк?ш
|
?а?
|
А?п
|
Нау
|
С?у
|
Мам
|
Мау
|
Ш?л
|
Там
|
?ыр
|
?аз
|
?ар
|
Жел
|
| Абсолютты? максимум,
°C
|
8,7
|
10,2
|
15,3
|
25,3
|
33,0
|
34,6
|
35,3
|
37,1
|
30,4
|
20,2
|
11,4
|
10,9
|
| Орташа максимум, °C
|
?3,2
|
?2,9
|
2,1
|
9,3
|
16,1
|
20,2
|
23,0
|
20,9
|
15,2
|
8,6
|
2,3
|
?1
|
| Орташа температура, °C
|
?5,7
|
?5,5
|
?1
|
5,4
|
11,6
|
16,1
|
19,1
|
17,3
|
12,1
|
6,3
|
0,4
|
?3,2
|
| Орташа минимум, °C
|
?8,1
|
?8,2
|
?4,1
|
1,5
|
7,1
|
11,9
|
15,1
|
13,6
|
9,0
|
4,0
|
?1,5
|
?5,4
|
| Абсолютты? минимум, °C
|
?34,7
|
?27,7
|
?21,7
|
?12,5
|
?2,6
|
0,7
|
5,8
|
3,8
|
?1,6
|
?9,7
|
?20,1
|
?26,5
|
| Жауын-шашын нормасы,
мм
|
45,3
|
34,1
|
33,8
|
33,4
|
45,7
|
68,8
|
81,4
|
88,9
|
63,5
|
65,5
|
57,8
|
52,8
|
| Дерекнама:
Санкт-Петербург - ауа райы мен климаты
|
Ресей
?ылым академиясыны?
?ылыми орталы?ы, 43 жо?ары о?у орны, 120 музей, 18 театр, Салтыков-Щедрин атында?ы Ресей ?лтты? к?тапханасы, машина, станок, аспап, кеме жасау зауыттары, то?ыма фабрикасы, химиялы?, т?ст? ж?не ?ара металургия комбинаттары бар. Метрополитен? 1955 ж. ?ске ?осыл?ан. ?аланы 1703 ж. Петр ? салдыр?ан. 1712 ? 1918 ж. Ресей астанасы болды. 19 ?асырды? со?ы мен 20 ?асырды? басында Санкт-Петербургды? жо?ары о?у орындарында б?р?атар ?аза? интеллигенциясыны? ?к?лдер? о?ыды.
Б. ?аратаев
, Б.Сыртанов, Ж.А?паев, С.Лапин,
М. Шо?ай
, Б. ??лманов Санкт-Петербургды? Императорлы? университет?нде, ?. Б?кейхан Санкт-Петербург Императорлы? орман институтында,
М.Тынышбаев
Санкт-Петербург Императорлы? жол ?атынасы институтында,
С. Аспандияров
пен Х.Досм?хамедов Санкт-Петербург Императорлы? ?скери медицинала? институтында б?л?м алды. ?аза?ты? ал?аш?ы баспас?здер?н?? б?р? саналатын “Серке” газет? Санкт-Петербургда жары? к?рд?. Б?к?лресейл?к м?сылмандарды? ек?нш? съез? Санкт-Петербургда ?тт?. Б?р?нш? орыс революциясы, А?пан революциясы ж?не ?азан т??кер?с? Санкт-Петербургда басталды. 1918 ж. астана Санкт-Петербургдан М?скеу ?аласына к?ш?р?лд?. 2-д?ниеж?з?л?к со?ыс кез?нде ?ала 29 ай бойы нем?с фашистер? ?скерлер?н?? ?оршауында болды. Сол т?ста Санкт-Петербург т?р?ындарына ?аза?стан хал?ы к?п к?мек к?рсетт?. ?аланы жаудан ?ор?ауда к?птеген ?аза?станды?тар ерл?кпен шай?асты (Ленинград шай?асы).
Ж. Жабаевты?
“Ленинградты? ?рен?м!” атты жалынды жыры жауынгерлерд? жаумен к?реске ж?герленд?рд?. ?аз?рг? кезде Санкт-Петербургда Ж. Жабаев пен ?. Молда??лова ес?м?мен аталатын к?шелер бар. Петропавл ?амалы, ?ыс?ы сарай, Биржа ?имараты, Исаакий соборы, т.б. с?улет ?нер? ескертк?штер? ЮНЕСКО-ны? ?лемд?к м?ра т?з?м?не енг?з?лген. 2003 ж. Санкт-Петербургды? 300 жылды? мерейтойы аталып ?т?лд?. Санкт-Петербургда?ы ?аза? диаспорасы 2 мы??а жуы? адамды ??райды. ?алада ?аза?тарды? ?лтты? орталы?ы ж?мыс ?стейд?
[4]
.
Санкт-Петербург ? Ресей Федерациясыны? ма?ызды экономика орталы?тарыны? б?р?. Санкт-Перербургты? экономикалы? дамуы, ?нд?р?с ж?не сауда комитет?н?? м?л?мет? бойынша, 2012 жылы айма?ты? жалпы ?н?м? 2,138 трлн рубль бол?ан ( 2011 жылы ? 2,072 трлн руб.)
[5]
. Экономикасыны? нег?зг? к?з? (жа?шаны? ?ш?нде 2010 жыл?ы айма?ты? жалпы ?н?м?н?? б?л?г?):
- ?ндеу ?нерк?с?б? (24,1 %),
- сауда (18,7 %),
- жылжымайтын м?л?кпен операциялар (18,2 %),
- к?л?к ж?не байланыс (9,9 %),
- ??рылыс (7,8 %),
- бас?а (21,3 %)
[6]
.
?аржы нары?ы айналымынан Ресейде ек?нш? орын алады. ?алада б?рнеше биржа, 42 коммерциялы? банк, Санкт-Петербург халы?аралы? банк?, бас?а айма?тарды? банктер?н?? 100 ша?ты филиалы, 400-ден астам брокер компаниясы ж?мыс ?стейд?
[7]
.
Петр-Павел бекет?не Нева ?зен? жа?ынан к?р?н?с