О?т?ст?к полюс

Уикипедия ? ашы? энциклопедиясынан алын?ан м?л?мет
Навигация?а ?ту ?здеуге ?ту

Координаттар : 90° о. е. 0° ш. б.  /  90° о. е. 0° ш. б.  / -90; 0   (G)   (O)   (Я)

1. О?т?ст?к полюс
2. О?т?ст?к магнитт? полюс (2007)
3. О?т?ст?к геомагнитт? полюс
4. О?т?ст?к ?ол жетпест?к полюсы

Жерд?? О?т?ст?к полюсы  ? Жерд?? айналу ос?н?? О?т?ст?к жарты шарда Жерд?? бет?мен ?иылысатын н?ктес?, О?т?ст?к жарты шарда?ы Антарктиданы? Полярлы? платосында орналас?ан географиялы? н?кте. О?т?ст?к полюсты О?т?ст?к магнитт? полюспен шатастырмау керек. [1] .

О?т?ст?к полюсы Солт?ст?к М?зды м?хитында?ы Солт?ст?к полюс?а ?арама ?арсы орналас?ан. Жер шарыны? ?ай б?р н?ктес? болсын, О?т?ст?к полюс?а ?ара?анда солт?ст?к жа?та орналасады. О?т?ст?к полюсты? географиялы? координаттары: 90°00′00″ о?т?ст?к енд?к, б?л н?ктен?? бойлы?ы жо?, себеб? О?т?ст?к полюс - б?к?л меридиандарды? ?иылысатын н?ктес?.Б?л жерде жарты жыл полярлы т?н, жарты жыл полярлы к?н болады.

О?т?ст?к полюста?ы м?з ?алы?ды?ы ? 2840 метр. Ауаны? жылды? орта температурасы ?48,9 °C, е? жылы к?н? ?12,3 °C болады, е? суы? к?н? ?82,8 °C.

Амундсен экспедициясы, 1911 жыл. Солдан о??а ?арай: Руаль Амундсен , Хельмер Хансен , Сверре Хельге Хассель ж?не Оскар Вистинг (фотографияны экспедицины? бес?нш? м?шес? Олаф Бьолан т?с?рген).

Ал?аш?ы рет О?т?ст?к полюс?а 1911 жылды? желто?сан айында Руаль Амундсенн?? бас?аруымен Норвегия полярлы? экспедициясы жеткен. Б?л экспедицияда Олаф Бьоланд , Сверре Хассель , Хельмер Хансен ж?не Оскар Вистинг бол?ан.

1912 жылды? ?а?тар айында ? Роберт Скотт бас?ар?ан Терра Нова а?ылшы? экспедициясы О?т?ст?к полюс ?ст?мен т?к?ша?пен ?шып ?тт? [1] .

1958 жылы В. Фукс пен Э. Хиллари бас?ар?ан Британия-Жа?а зеландия экспедициясы ал?аш?ы рет Уэддел те??з?нен О?т?ст?к полюс ар?ылы Росса те??з?не шана-шынжырбауыр к?л?кпен ?тт?.

1957 жылдан бастап О?т?ст?к полюсте Амундсен-Скотт атты А?Ш-ты? ?ылыми стансасы ж?мыс ?степ келе жатыр.

Географиялы? орналасуы [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

О?т?ст?к полюс Антарктида ??рлы?ында Тыны? м?хит жа?алауына жа?ын ж?не Росса ??рлы?ты? ?айраннан о?т?ст?к жа?ына ?арай 480 км ?ашы?ты?та орналас?ан [1] .

Дерекк?здер [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

  1. a b c South Pole . Britannica. Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 27 наурыз 2013. Тексер?лд?, 23 наурыз 2013.