Галлей кометасы (ресми атауы 1P/Halley) - е? жа?сы зерттелген кометаларды? б?р?. Комета?а жалпы кометаларды К?н ж?йес?н?? б?л?ктер? деп ал?аш ?сын?ан Эдмунд Галлейд?? ес?м?мен атал?ан. Бас?а денелер сек?лд? б?лар да К?нд? айнала ?оз?алады. Эллипст?к орбитасы т???ыш рет есептел?п шы?арыл?ан ж?не оны? К?нге ?айтып оралатын уа?ыты аны?тал?ан жары? комета. Б?л кометаны б?р?нш? рет Э. Галлей болжа?ан (1705), ал француз ?алымы А. Клеро оны? перигелийден ?ту мерз?м?н д?л есептеп шы?ар?ан. Галлей кометаны? К?нд? айналу уа?ыты шамамен 75-76 жыл. Галлей кометаны? перигелийдег? ?ашы?ты?ы 0,587, ал афелийдег? ?ашы?ты?ы 35 астрономиялы? б?рл?к. Галлей кометаны? алдын ала к?рсет?лген уа?ытта, я?ни 1759 ж. 12 наурызда перигелийден ?ту?, Ньютон механикасыны? д?рысты?ын д?лелдед?. М?нан кей?н Галлей комета перигелийден 1835 ж. ?тт?. Галлей кометаны? со??ы рет 1910 ж. 19 майда перигелийден ?ту? кометаны? физикалы? таби?аты ж?н?нде ма?л?мат алу?а м?мк?нд?к берд?. 1909 жыл?а дей?н Галлей кометаны? б. з. б. 446 жылдан бастап 29 рет бай?ал?анды?ы д?лелденген. Галлей кометаны? перигелийден 1986 жылды? ?а?тарында ?ткен.

Галлей кометасы - ?ыс?а мерз?мд? комета ж?не ол К?нд? 76 жыл ?ш?нде айналып шы?ады. Сонды?тан да Галлей кометасын Жерден ?рб?р 76 жыл сайын ?ана к?руге болады. Б?л - жай к?зге к?р?нет?н жал?ыз ?ыс?а мерз?мд? комета. Со??ы рет Галлей кометасы 1986 жылы к?р?нд?, енд? 2061 жылы к?р?нбекш?. ^[1]