Автомобиль спорты ? шапша?, спорт?а арнал?ан сериялы автомобильдермен ?рт?рл? жарыстар ?тет?н спорт т?р?.

Ал?аш?ы автомобилд?к жарыс 1894 жылы 18 ?азанда Париж-Руан-Париж марафоны бойынша 1200 км. ?ашы?ты??а ?тт?. Онда автомобильдерд?? шапша?ды?ы са?атына 12,5 км. ?ана болды. Уа?ыт ?те келе шапша?ды? ?ст?, ?ашы?ты?тар да ?л?айды, ?лкен автодромдарды? салынылуына байланысты жарыс т?рлер? де жа?арды. ?аз?р рекорд жа?арту бойынша ?тк?з?лет?н жарыстарда автомобильдерд?? шапша?ды?ы са?атына 1000 км-ден асты. Батыс мемлекеттерде автоспорт пайда табуды? к?з?не айналды. Адам мен машинаны? м?мк?нд?г?не сыймайтын жарыстар?а ?атыс?ан машиналар апат?а ?шырап, онда?ан спортшылар б?секелер кез?нде ?аза табады. Автомобиль жарыстарыны? е? ?ау?пт?лер? ? ?рб?р кезе?? шамамен 320 км-ден т?ратын 1950 жылдан бер? ?т?п келе жат?ан " Формула-1 " ж?не 1909 жылдан бер? ?т?п келе жат?ан "Инди-Кар" жарысы. Б?лардан бас?а да "Формула-2", "Формула-3", "Формула-3000", "Формула-Атлантик", "Формула-Форд", "Формула-Лотус", "Формула-WEE" т.б. жарыстар бар.

Айналма жолмен жарысу арнайы салын?ан т?йы? трассаларда ?тед?. М?нда жолды? ?те ?за? болуы да м?мк?н ж?не жанк?йерлерд?? ?арауы ?ш?н жа?дай жасалады. Жол бойында ш??ыл б?рылыстар, ??лдилар мен ?рлер кездес?п отырады, б?л ж?рг?зуш?лерден ас?ан шеберл?кт? ?ажет етед?. Жарыстар ?уаттылы?ы ?рт?рл? автомобильдер арасында ?тед?.

Автоспортта ойлы-?ырлы, таби?и кедерг?лер? к?п жерлермен жарысатын автомобиль кросстары ке? тара?ан. М?ндайда жарыс жолы жабы? ж?не ашы? деп ек?ге б?л?нед?. Ашы? жарыс жолында автомобильш?лер ж?рет?н жолмен алдын ала танысады, т?пт? жатты?улар да ?тк?зе алады. Ал жабы? жарыс жолында автомобильш?лер маршрутпен таныса алмайды, м?нда с?реге шы?ар алдында ?ана жолды? картасы мен то?тайтын жерлер ?ана керсет?лед?.

Со??ы жылдары ?те ?за? ?ашы?ты??а ??рлы?аралы? авторалли жарыстары жи? ?тк?з?луде. Соларды? б?р? Еуропа-Азия авторалли? 2007 жылы ?аза?стан аума?ымен ?т?п, осы жарыс?а б?зд?? республикамызды? ?к?лдер? де ?атысты. М?ндай жарыстар?а ?атысушыларды? басты м?ндет? - ба?ылау орындарына тез жету болып табылады. Автомобильш?лер с?реге шы??анда машинаны? моторы с?нд?рул? т?рады. Ралли спортшылардан техника т?л?н жа?сы ме?геруд?, т?рт?пт?л?кт?, шыдамдылы?ты, орташа шапша?ды?ты, жолды ж?ру кестес?н ?стай б?луд? талап етед?.

?аза?станда автомобиль спорты 1960-шы жылдардан бастап дами бастады. Аралас техникалык ?нер к?рсетуде 1971 жыл?ы КСРО ч-тында алматылы? Ю. Кавский чемпион атанды. 1980 жылдан Алматыда?ы к?лд? айналып ?тет?н кросс ?йымдастырылды. 2005 жылы кросс, 2008 жылы "?аза?стан-2008" авторалли? ?тт?. ^[1]

Жарыс т?рлер? [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

• Тас жолда?ы жарыстар к?б?несе т?йы? трассаларда б?рнеше ше?бер ?ткеруден т?рады
• Т?з?мд?л?кке жарыстар к?пса?атты? (24-, 12-са?атты?) немесе к?пша?ырымды? (500-, 1000-ша?ырымды?) болады
• Ралли ? б?р географиялы? н?ктеден ек?нш?ге жетуд? к?здейт?н жарыс
• Трофи-рейд ? кед?р-б?дырлы жерде айдау?а бей?мделген автомобильдер жарысы
• Дрифт ? сыр?ып айдау шеберл?г?н к?рсету
• Автокросс ? жол т?селмеген т?йы? трассада?ы жарыс
• Автослалом ? м?нерлеп айдау, жо?ары жылдамды?та?ы маневрлеу
• Дрэг-рейсинг ? ек? автоны? жарысы
• Автотриал
• Картинг ж?не т.б.

Дерекк?здер [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Та?ы ?ара?ыз [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

• Халы?аралы? автомобиль федерациясы
• Жарыс автомобил?
• Багги