Wikipedia, erkin enciklopediya
NASA
(anglichansha NASA ?
National Aeronautics and Space Administration
) ?
AQShtı?
hawaushıw ham kosmostı izertlew joninde el-jurtlıq basqarması. AQShtı? federallıq hukimetine qaraslı ?arezsız agentlık bolıp esaplanadı.
NASA
1958-jılı qurıldı, ham sol waqıttan berı "Merkuriy", "Apollon Moon", "Skylab" ta?ı "Space Shuttle" sıyaqlı kosmoslıq joybarladı sholkemlestirdı.
NASA
hazirgi waqıtta Xalıqaralıq kosmoslıq stanciya?a komeklesip, onı qollap atir.
NASA “kosmoslıq jarıs“ payıtları,
Sovetlik awqamı
ta’repinen shıg’arılg’an
jerdin’ birinshi jasalma joldası
payda bolg’annan keyin
1958
-jılı
29-iyul
ku’ni payda bolg’an.
NASA
du’nyadag’ı kosmoslıq agenlikler arasında en’ iri byudjetke iye bolg’an agentlik bolıp esaplanadı.
NASA
1958
-jıldan 2008-jılg’a deyingi aralıqta kosmoslıq programmalarg’a shama menen $810,5 mlrd doll. Aqsha jumsadı(inflatsiya esabınan).
- Byudjet
2005
-jılda shama menen $16,2 mlrd doll.
- Byudjet
2007
-jılda shama menen $17,4 mlrd doll.
Ha’zirgi waqı/tta
NASA
nın’ basshısı
Maykl Griffin
.
- Eyms
atındag’ı izertlew orayı: xabar texnologiyaları, juldızlı biyologiya (
astrobiyologiya
? aeroplanlardın’ qa’wipsizligin ha’m imka’niyatların, zatlardı izertlew,
a’lemdegi
o’mirdin’
tarqalıwı ha’m evolyutsiyası ha’m ekspluatatsiya maydanların izertlew.
- Drayden
atındag’ı ushıwlardı izertlew orayı: aviatsiyalıq izertlewler,
Speys Shatll
bag’darlaması boyınsha jumıslar.
- Lengli atındag’ı izertlew orayı.
- Glenn
atındag’ı izertlew orayı:
aeronavtika
ha’m
kosmonavtika
(astronavtika).
- Goddard
atındag’ı kosmoslıq ushıwlar orayı:
ekologiya
, astronomiya ha’m
Quyash
fizikası.
- Reaktiv qozg’alıs labaratoriyası
: planetalardı izertlew,
Voyadjer
,
Galileo
ha’m keleshektegi
Marstag’ı
ekspedititsiyalar, ekologiyalıq izertlewler(solar ishinde Shuttle Imaging Radar и TOPEX/POSEIDON).
- Djonson
atındag’ı kosmoslıq orayı: insannın’ kosmosqa ushıwları, Speys Shatll bag’darlaması boyınsha jumıslar,
Kosmoslıq stantsiya
, ekspeditsiyanın’ o’tiwin baqlaw, astronovtlar boyınsha mag’lıwmatlar ju’rgiziw, ay betindegi ko’rinislerdi izertlew.
- Kennedi
atındag’ı kosmoslıq orayı: shattllardın’ funktsional tu’yinlerin ha’m olardın’ iske tu’siw protsedurasın islep shıg’arıw.